A G ATA C I O K A N
ZATRZYMANIE JAKO
CZYNNOŚĆ DOWODOWA
CZYNNOŚCI POSZUKIWAWCZE
• Poszukiwanie dowodów będących odpowiedzią na pytanie- czy zostało popełnione przestępstwo i kto je popełnił (źródła dowodów w postaci osób i rzeczy)
• Czynności poszukiwawcze- rozpoczynają się de facto przed wszczęciem procesu lub biegną
równolegle, choć zupełnie niezależnie od procesu już wszczętego, względnie i po jego zakończeniu.
• 2 podstawowe czynności poszukiwawcze w procesie karnym:
• a) przeszukanie i zatrzymanie rzeczy
• b)poszukiwanie oskarżonego
ZATRZYMANIE RZECZY I PRZESZUKANIE- REGULACJA KONSTYTUCYJNA I KODEKSOWA
• Art. 50 Konstytucji- „Zapewnia się nienaruszalność mieszkania. Przeszukanie mieszkania, pomieszczenia lub pojazdu może nastąpić jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony.”
• Konstytucja mówi tylko o przeszukaniu (brak wyjaśnienia)
• Kodeks postępowania karnego z 1969 r.- żądanie wydania rzeczy i jej zatrzymanie jako etapy
przeszukania
• Próba pogodzenia regulacji- Konstytucja chroni przed drastycznym naruszaniem miru domowego, formy łagodniejsze w ustawie
ZATRZYMANIE RZECZY- CEL
• Art.217§1- Zatrzymanie rzeczy przeprowadza się celem pozyskania dla postepowania karnego
rzeczy, która:
a)może stanowić dowód w sprawie
b)Podlega zajęciu w celu zabezpieczeni kar majątkowych, środków karnych o charakterze
majątkowym, kosztów sądowych albo roszczeń o naprawienie szkody
ZATRZYMANIE RZECZY-ISTOTA
Dysponowanie przez Policję lub inny organ
wiarygodna informacją, iż w posiadaniu konkretnej osoby oraz znanym miejscu znajdują się rzeczy
podlegające wydaniu i wówczas wzywa do wydania ich dobrowolnie.
Organy przeprowadzające zatrzymanie:
a)Policja
b)Inny uprawniony organ (w granicach tylko jego funkcjonalnej właściwości) np. ABW, CBA, Straż
Graniczna, finansowy organ dochodzenia. Może też być nim prokurator na zasadzie dewolucji
ZATRZYMANIE RZECZY – PODSTAWA PRAWNA
• Art. 217§1- Podstawą prawną zatrzymania jest
żądanie sądu lub prokuratora, które organ żądający wydania rzeczy ma obowiązek przedstawić osobie mającej u siebie rzeczy podlegające wydaniu.
• Kodeks nie wymaga expressis verbis, aby żądanie miało formę postanowienia, ale trudno sobie
wyobrazić aby mogło przybrać formę ustnego polecenia
• Decyzja organu musi mieć formę adekwatną do wagi czynności- w tym wypadku rachubę wchodzi tylko postanowienie
• Brak możliwości uzyskania postanowienia (wypadek niecierpiący
zwłoki), wydania może zażądać policja lub inny uprawniony organ, lecz warunkiem legalności takiej czynności jest jej zatwierdzenie.
• Nowela z 10.I.2003r- odstąpienie od wymogu obligatoryjnego zatwierdzania zatrzymania rzeczy.
• Jeżeli wydania żąda policja lub inny uprawniony organ, działający we własnym zakresie osoba, która rzecz wyda, ma prawo niezwłocznie złożyć wniosek o sporządzenie i doręczenie jej postanowienia sądu lub prokuratora o zatwierdzeniu zatrzymania, o czy należy ją pouczyć.
Doręczenie takiego postanowienia powinno nastąpić w terminie 14 dni od zatrzymania rzeczy art.217§4
• Jeżeli sąd lub prokurator w ciągu 7 dni od zatrzymania rzeczy nie
zatwierdzi go, rzecz należy zwrócić niezwłocznie osobie uprawnionej, chyba że nastąpiło dobrowolne wydanie a osoba ta nie złożyła wniosku o zatwierdzenie zatrzymania
• Odmowa dobrowolnego wydania rzeczy- można przeprowadzić odebranie ( możność stosowania przepisów o przeszukaniu w przypadkach niecierpiących zwłoki art.217§5)
• Z zatrzymania rzeczy zawsze trzeba spisać protokół 143§ 1 pkt 6
