Contents

WYDZIAŁ NAUK POLITYCZNYCH I DZIENNIKARSTWA

UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA

ROCZNIK INTEGRACJI

EUROPEJSKIEJ

NR 11/2017

YEARBOOK

OF EUROPEAN INTEGRATION

ISSN 1899-6256

POZNAŃ

RADA NAUKOWA / SCIENTIFIC BOARD

Przewodniczący / Chairman: prof. UAM dr hab. Tadeusz Wallas

Członkowie / Members: dr hab. Erhard Crome, prof. zw. dr hab. Erhard Cziomer, dr Ettore Deodato, prof. dr hab. Jochen Franzke, dr Andrey Kinyakin,

prof. dr Heinz Kleger, prof. dr Lutz Kleinwächter, prof. dr hab. Raimund Krämer, prof. zw. dr hab. Roman Kuźniar, prof. zw. dr hab. Andrzej Mania,

prof. dr hab. Peter Terem, prof. zw. dr hab. Konstanty A. Wojtaszczyk, prof. zw. dr hab. Ryszard Zięba

KOLEGIUM REDAKCYJNE / EDITORIAL BOARD

Redaktor naczelny / Editor-in-Chief: prof. zw. dr hab. Bogdan Koszel

Członkowie / Members: dr Adam Barabasz, prof. zw. dr hab. Zbigniew Czachór, prof. UAM dr hab. Radosław Fiedler, dr Marcin Piechocki, prof. zw. dr hab. Sebastian Wojciechowski

Sekretarz redakcji / Assistant Editor: dr hab. Beata Przybylska-Maszer Zastępca sekretarza redakcji / Deputy Assistant Editor: mgr Joanna Jancz Redaktorzy tematyczni / Thematic Editors:

prof. dr hab. Zdzisław Najder (prawo, polityka wewnętrzna);

prof. zw. dr hab. Zdzisław W. Puślecki (gospodarka);

prof. zw. dr hab. Jadwiga Kiwerska (polityka zagraniczna);

prof. dr hab. Donat Mierzejewski (bezpieczeństwo, obrona);

prof. zw. dr hab. Andrzej Sakson (społeczeństwo);

prof. dr hab. Anna Wolff-Powęska (kultura) Redaktorzy językowi / Language Editors:

dr Agnieszka Mielczarek (język polski), Marcel Bethan (język niemiecki), dr Malcolm Czopinski (język angielski), doc. Oleg Mikhalev (język rosyjski) Redaktor statystyczny / Statistical Editor: dr Bolesław Suchocki

Adres redakcji: Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im Adama Mickiewicza,

ul. Umultowska 89A, 61-614 Poznań, tel./fax 61 829 21 06; 61 829 22 08 e-mail: rie@amu.edu.pl lub beata.przybylska-maszner@amu.edu.pl strona internetowa czasopisma: http://www.rie.amu.edu.pl

Redakcja nie zwraca materiałów oraz zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji tekstów.

Wymogi dla autorów dotyczące nadsyłanych materiałów: http://www.rie.amu.edu.pl Wersja pierwotna czasopisma jest papierowa.

„Rocznik Integracji Europejskiej” jest czasopismem indeksowanym na listach: ERIH Plus, BazHum oraz Index Copernicus Journals Master List. Autorzy wyrażają zgodę na umieszczenie pełnych wersji artykułów publikowanych na łamach czasopisma na platformie PRESSto, w repozytorium AMUR oraz w bazie referencyjnej CEEOL.

Wydawca: Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, ul. Umultowska 89A, 61-614 Poznań, http://www.wnpid.amu.edu.pl/

ISSN 1899-6256

Czasopismo Rocznik Integracji Europejskiej otrzymało wsparcie finansowe na zwiększenie międzynarodowego oddziaływania czasopisma ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę – umowa 537/P-DUN/2017.

Skład komputerowy – „MRS”, 60-408 Poznań, ul. P. Zołotowa 23, tel. 061 843 09 39 Druk i oprawa – Zakład Graficzny UAM – 61-712 Poznań, ul. H. Wieniawskiego 1

Spis treści

ROZPRAWY I ARTYKUŁY

Słowo wstępne . . . 7 ANDRZEJ PODRAZA

Instytucjonalne dylematy transatlantyckich stosunków bezpieczeństwa:

Unia Europejska partnerem Stanów Zjednoczonych czy prymat NATO? . . . 9 ANNA MORACZEWSKA

Hybrydowość granic Unii Europejskiej w środowisku międzynarodowym . . . 27 ZBIGNIEW CZACHÓR

The European Council in view of external security and international threats

to the European Union. Between idealism and realism . . . 39 TOMASZ STĘPNIEWSKI

Patrząc na Wschód: Unia Europejska wobec niestabilnego wschodniego sąsiedztwa . . 57 RYSZARD ZIĘBA

Promocja demokracji przez Zachód we wschodniej części Europy w XXI wieku . . . 71 ANDRZEJ PODRAZA, TOMASZ STĘPNIEWSKI

Międzynarodowa pozycja Unii Europejskiej w warunkach niestabilności

południowego i wschodniego sąsiedztwa . . . 89 ELŻBIETA KUŻELEWSKA, ADAM R. BARTNICKI

Grupa Wyszehradzka – nowe wyzwania bezpieczeństwa i perspektywy współpracy . . 103 CZESŁAW PARTACZ

Krytyczne spojrzenie na europejskie aspiracje Ukrainy i stanowisko Polski . . . 119 PAWEŁ OLSZEWSKI, ADRIAN CHOJAN

Rywalizacja Unii Europejskiej i Rosji na obszarze Bałkanów Zachodnich . . . 135 JOCHEN FRANZKE

Ansätze künftiger deutscher Russlandpolitik in Wahlprogrammen von sechs

politischen Parteien zur Bundestagswahl 2017 . . . 147 BOGDAN KOSZEL

The results of German European policy under Angela Merkel (2005–2017) . . . 157 BEATA MOLO

Niemcy w procesie liberalizacji rynku energii Unii Europejskiej na przykładzie

sektora elektroenergetycznego . . . 179 PAWEŁ MALENDOWICZ

Francja a Europa w programie Frontu Narodowego i deklaracjach Marine Le Pen . . . . 199 YANN WERNERT

Wiederaufleben der deutsch-französischen Partnerschaft? Eine Bestandsaufnahme im doppelten Wahljahr 2017 . . . 213 MAGDALENA MUSIAŁ-KARG

Referenda and their impact on the future of a united Europe. Brexit and the shape

of the European Union . . . 225 KONRAD NIKLEWICZ

Asserting the leadership in Brexit negotiations . . . 241 JUSTYNA ZAJĄC

Unia Europejska wobec konfliktu izraelsko-palestyńskiego w latach 2009–2017 . . . 249 ARTUR ADAMCZYK

Quo Vadis Turcjo – koniec europejskiego kierunku w polityce zagranicznej

Turcji? . . . 263

Nr 11

2017

4

RIE 11 ’17

MICHAŁ M. KOSMAN

Kryzys imigracyjny w UE w latach 2015–2017. Aspekty prawne i polityczne . . . 279 RENATA PODGÓRZAŃSKA

Kryzys migracyjny w Unii Europejskiej z perspektywy Bałkanów Zachodnich . . . 295 ANDRZEJ SZABACIUK

Migracje z Europy Wschodniej – szanse i zagrożenia dla Unii Europejskiej . . . 315 ANITA ADAMCZYK

The influx of persons seeking international protection in Poland compared to other EU states during the EU migration crisis (2014–2016) . . . 329 PIOTR BURGOŃSKI

Aksjologia Europejskiej Partii Ludowej . . . 343 CEZARY TROSIAK

The role of ethno-regional parties in European integration. Is it a distractor or

a catalyst? . . . 355 PIOTR TOSIEK

„Demokracja międzyrządowa” – w kierunku rekonstrukcji polskiej koncepcji

reformy instytucjonalnej UE . . . 369 REMIGIUSZ ROSICKI

Clean and dirty energy cultures in the European Union . . . 383 JÓZEF M. FISZER

Stosunki Unia Europejska – Chiny w XXI wieku v . . . 399 JOANNA SKRZYPCZYŃSKA

Market protection policy of the European Union against imports from China . . . 417 ADAM BARABASZ

Poland and the Comecon – EEC relations . . . 427 OCENY I OMÓWIENIA

E. Małuszyńska, G. Mazur, I. Musiałkowska (red.), Polska – 10 lat członkostwa w Unii

Europejskiej (ANNA RATAJCZAK) . . . 447 Joanna Ciesielska-Klikowska, Francja i Niemcy w procesie integracji europejskiej w latach

1992–2007 (ALEKSANDRA KRUK) . . . 449 Krzysztof Malinowski (red.), Polskie elity polityczne wobec stosunków z Niemcami

w ramach Unii Europejskiej (RENATA PODGÓRZAŃSKA) . . . 451 Ireneusz Kraś (red.), Zarządzanie gospodarcze Unii Europejskiej

w drugiej dekadzie XXI w. (MAŁGORZATA SOJA) . . . 454 Autorzy tekstów . . . 459 Instrukcje dla autorów . . . 463 Lista recenzentów zewnętrznych czasopisma „Rocznik Integracji Europejskiej”

w roku 2016 . . . 466

Table of Content

ESSAYS AND PAPERS

Preface . . . 7 ANDRZEJ PODRAZA

Institutional dilemmas of transatlantic security relations: the European Union

as a partner of the United States or the primacy of NATO? . . . 9 ANNA MORACZEWSKA

Hybridity of Borders of the European Union in International Environment . . . 27 ZBIGNIEW CZACHÓR

Rada Europejska a bezpieczeństwo zewnętrzne i zagrożenia międzynarodowe

dla Unii Europejskiej. Pomiędzy idealizmem a realizmem . . . 39 TOMASZ STĘPNIEWSKI

Looking out to the East: European Union vs. unstable eastern neighborhood . . . 57 RYSZARD ZIĘBA

Promotion of democracy by the West in Eastern Europe in the 21st century . . . 71 ANDRZEJ PODRAZA, TOMASZ STĘPNIEWSKI

The EU’s international policy vs. the instability of the southern and eastern

neighbourhood . . . 89 ELŻBIETA KUŻELEWSKA, ADAM R. BARTNICKI

The Visegrad Group – new challenges to security and cooperation prospects . . . 103 CZESŁAW PARTACZ

A critical look at the European aspirations of Ukraine and Poland’s position . . . 119 PAWEŁ OLSZEWSKI, ADRIAN CHOJAN

The rivalry between the European Union and Russia in the Western Balkans . . . 135 JOCHEN FRANZKE

Approaches for future policy of Germany towards Russia in election programs

for the 2017 Bundestag election of six German political parties . . . 147 BOGDAN KOSZEL

Bilans polityki europejskiej Niemiec pod rządami Angeli Merkel (2005–2017) . . . . 157 BEATA MOLO

Germany in the process of liberalization the EU’s energy market illustrated with

an example of electric power industry . . . 179 PAWEŁ MALENDOWICZ

France versus Europe in the platform of the National Front and statements

by Marine Le Pen . . . 199 YANN WERNERT

The resurgence of the Franco-German partnership. A review in the double election year 2017 . . . 213 MAGDALENA MUSIAŁ-KARG

Referendum jako instytucja wpływania na przyszłość zjednoczonej Europy.

Brexit a kształt Unii Europejskiej . . . 225 KONRAD NIKLEWICZ

Rywalizacja o przywództwo w negocjacjach Brexitu . . . 241 JUSTYNA ZAJĄC

The European Union in the face of the Israeli-Palestinian conflict in 2009–2017 . . . . 249 ARTUR ADAMCZYK

Quo vadis Turkey – is this the end of European direction in Turkey’s

foreign policy? . . . 263

Nr 11

2017

6

RIE 11 ’17

MICHAŁ M. KOSMAN

Immigration crisis in the EU 2015–2017. Legal and political aspects . . . 279

RENATA PODGÓRZAŃSKA The migration crisis in the European Union from the Western Balkan perspective . . . . 295

ANDRZEJ SZABACIUK Migrations from Eastern Europe – opportunities and threats to the European Union . . 315

ANITA ADAMCZYK Napływ osób poszukujących ochrony międzynarodowej do Polski na tle państw UE w okresie kryzysu migracyjnego w UE (2014–2016) . . . 329

PIOTR BURGOŃSKI The axiology of the European People’s Party . . . 343

CEZARY TROSIAK Miejsce partii etnoregionalnych w procesie integracji europejskiej. Dystraktor czy katalizator . . . 355

PIOTR TOSIEK “Intergovernmental Democracy” – towards a Reconstruction of Polish Concept of EU Institutional Reform . . . 369

REMIGIUSZ ROSICKI Czyste i brudne kultury energetyczne Unii Europejskiej . . . 383

JÓZEF M. FISZER EU-China Relations in the 21st Century . . . 399

JOANNA SKRZYPCZYŃSKA Polityka ochrony rynku Unii Europejskiej wobec importu z Chin . . . 417

ADAM BARABASZ Polska Ludowa wobec relacji RWPG–EWG . . . 427

ASSESSMENTS AND DISCUSSIONS E. Małuszyńska, G. Mazur, I. Musiałkowska (red.), Polska – 10 lat członkostwa w Unii Europejskiej (ANNA RATAJCZAK) . . . 447

Joanna Ciesielska-Klikowska, Francja i Niemcy w procesie integracji europejskiej w latach 1992–2007 (ALEKSANDRA KRUK) . . . 449

Krzysztof Malinowski (red.), Polskie elity polityczne wobec stosunków z Niemcami w ramach Unii Europejskiej (RENATA PODGÓRZAŃSKA) . . . 451

Ireneusz Kraś (red.), Zarządzanie gospodarcze Unii Europejskiej w drugiej dekadzie XXI w. (MAŁGORZATA SOJA) . . . 454

The authors of texts . . . 459

Instructions for authors . . . 463

List of reviewers in 2016 . . . 466