Generacje rozwojowe systemów Generacje rozwojowe systemów informacyjnych informacyjnych

(1)

Generacje rozwojowe systemów Generacje rozwojowe systemów

informacyjnych informacyjnych

Halina Tańska

(2)

Literatura Literatura

 P. Adamczewski, Zintegrowane systemy informatyczne w praktyce, MIKOM, Warszawa 2003P. Adamczewski, Zintegrowane systemy informatyczne w praktyce, MIKOM, Warszawa 2003

 Architektura zintegrowanego systemu informatycznego zarządzania, red. A. Bytniewski, Architektura zintegrowanego systemu informatycznego zarządzania, red. A. Bytniewski, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Wrocław 2005

Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Wrocław 2005

 M. Cieciura, Podstawy technologii informacyjnych z przykładami zastosowań, Vizja Press&IT, M. Cieciura, Podstawy technologii informacyjnych z przykładami zastosowań, Vizja Press&IT, Warszawa 2006

Warszawa 2006

 W. Flakiewicz, Systemy informacyjne w zarządzaniu. Uwarunkowania, technologie, rodzaje, W. Flakiewicz, Systemy informacyjne w zarządzaniu. Uwarunkowania, technologie, rodzaje, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2002

Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2002

 J. Kisielnicki, H. Sroka, Systemy informacyjne biznesu, Placet, Warszawa 2005J. Kisielnicki, H. Sroka, Systemy informacyjne biznesu, Placet, Warszawa 2005

 E. Kolbusza, W. Olejniczak, Z. Szyjewski, Inżynieria systemów informatycznych w e-gospodarce, E. Kolbusza, W. Olejniczak, Z. Szyjewski, Inżynieria systemów informatycznych w e-gospodarce, PWE, Warszawa 2005

PWE, Warszawa 2005

 P. Lech, Zintegrowane systemy zarządzania ERP/ERP II, Difin, Warszawa 2003P. Lech, Zintegrowane systemy zarządzania ERP/ERP II, Difin, Warszawa 2003

 T. Łagowski, Systemy informacyjne zarządzania organizacjami gospodarczymi w procesie T. Łagowski, Systemy informacyjne zarządzania organizacjami gospodarczymi w procesie globalizacji z wspomaganiem informatycznym, Wydawnictwo PJWSTK, Warszawa 2006 globalizacji z wspomaganiem informatycznym, Wydawnictwo PJWSTK, Warszawa 2006

 C. Olszak, H. Soroka, Zintegrowane systemy informatyczne w zarządzaniu, AE, Katowice 2001 C. C. Olszak, H. Soroka, Zintegrowane systemy informatyczne w zarządzaniu, AE, Katowice 2001 C.

Olszak, H. Soroka, Zintegrowane systemy informatyczne w zarządzaniu, AE, Katowice 2001 Olszak, H. Soroka, Zintegrowane systemy informatyczne w zarządzaniu, AE, Katowice 2001

 Wstęp do informatyki gospodarczej, red. A. Rokicka-Broniatowska, Szkoła Główna Handlowa, Wstęp do informatyki gospodarczej, red. A. Rokicka-Broniatowska, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2006

Warszawa 2006

 St. Wrycza, Ćwiczenia UML 2.1, Helion, Gliwice 2007St. Wrycza, Ćwiczenia UML 2.1, Helion, Gliwice 2007

 St. Wrycza, Język UML 2,0 w modelowaniu systemów informatycznych, Helion, Gliwice 2006St. Wrycza, Język UML 2,0 w modelowaniu systemów informatycznych, Helion, Gliwice 2006

(3)

System System

To każda

To każda celowo wyodrębniona całośćcelowo wyodrębniona całość złożona z części, powiązań (relacji) złożona z części, powiązań (relacji) między nimi oraz między każdą częścią i całością. Oznacza to, że system:

między nimi oraz między każdą częścią i całością. Oznacza to, że system:

 Jest tworem celowym (zamierzonym przez twórcę)Jest tworem celowym (zamierzonym przez twórcę)

 Może on realizować cel (lub ich wiązkę) w jeden lub na wiele sposobówMoże on realizować cel (lub ich wiązkę) w jeden lub na wiele sposobów

 Nie ma części izolowanych w stosunku do innych jego częściNie ma części izolowanych w stosunku do innych jego części

 Części i ich wzajemne powiązania tworzą strukturę systemuCzęści i ich wzajemne powiązania tworzą strukturę systemu

 Powiązania między częściami a całością (systemu) polegają na tym, że każda Powiązania między częściami a całością (systemu) polegają na tym, że każda część systemu ma przyczyniać się do powodzenia całości.

część systemu ma przyczyniać się do powodzenia całości.

Uwaga

Uwaga: cel lub ich wiązka może być zrealizowana wyłącznie przez system, : cel lub ich wiązka może być zrealizowana wyłącznie przez system, rozpatrywany jako całość. Stąd system, rozpatrywany całościowo, nabywa rozpatrywany jako całość. Stąd system, rozpatrywany całościowo, nabywa

takich własności, jakich nie posiada żadna z jego części. Ten efekt zwany jest takich własności, jakich nie posiada żadna z jego części. Ten efekt zwany jest

synergią (wzmocnieniem).

(4)

System a otoczenie System a otoczenie

 Każdy system jest „zanurzony” w jego otoczeniu. Oznacza to, że badając Każdy system jest „zanurzony” w jego otoczeniu. Oznacza to, że badając

określony system, obserwator ustala jego granice. Wszystko to, co znajduje się określony system, obserwator ustala jego granice. Wszystko to, co znajduje się

poza granicami systemu, stanowi jego otoczenie, które może być traktowane poza granicami systemu, stanowi jego otoczenie, które może być traktowane

jako system. Otoczenie systemu dzieli się na: otoczenie bliższe i dalsze.

Możliwie dokładnie trzeba określić otoczenie bliższe, tzn. ten wycinek Możliwie dokładnie trzeba określić otoczenie bliższe, tzn. ten wycinek

otoczenia z którym badany system wchodzi w istotne dla jego funkcjonowania otoczenia z którym badany system wchodzi w istotne dla jego funkcjonowania

związki i współzależności.

 Wewnętrzne części systemu traktowane są jako jego podsystemy. Tworzą one Wewnętrzne części systemu traktowane są jako jego podsystemy. Tworzą one powiązany relacjami zbiór hierarchiczny. Podział taki jest zawsze skończony i powiązany relacjami zbiór hierarchiczny. Podział taki jest zawsze skończony i

kończy się na podsystemie elementarnym w ramach danej obserwacji kończy się na podsystemie elementarnym w ramach danej obserwacji

systemu. Obserwator systemu dokonuje ustalenia, co jest podsystemem systemu. Obserwator systemu dokonuje ustalenia, co jest podsystemem elementarnym, w ramach każdej jego obserwacji i zgodnie z jej celem.

elementarnym, w ramach każdej jego obserwacji i zgodnie z jej celem.

 System jest powiązany z otoczeniem przez jego Wejścia (WE) oraz Wyjścia System jest powiązany z otoczeniem przez jego Wejścia (WE) oraz Wyjścia (WY). Istnieją dwa rodzaje WE i WY: zasileniowe i informacyjne.

(WY). Istnieją dwa rodzaje WE i WY: zasileniowe i informacyjne.

 Funkcjonowanie systemu polega na transformacji (T), czyli przekształceniu Funkcjonowanie systemu polega na transformacji (T), czyli przekształceniu (zamianie) WE na WY. Im więcej wiemy o zasadach (regułach) transformacji (zamianie) WE na WY. Im więcej wiemy o zasadach (regułach) transformacji

systemu i im dokładniej potrafimy ją zdefiniować, w tym większym stopniu systemu i im dokładniej potrafimy ją zdefiniować, w tym większym stopniu

możemy mieć wpływ na sposób jego funkcjonowania.

(5)

System

WE WY

Otoczenie dalsze Otoczenie bliższe

Graficzna prezentacja systemu

(6)

Organizacja gospodarcza

• Organizacja gospodarcza i jej otoczenie należą do systemów, które charakteryzują się ogólnymi właściwościami. Są to

systemy: rzeczywiste, sztuczne, złożone z ludzi oraz zasobów materialnych i

niematerialnych o niemożliwych do

jednoznacznego ustalenia rzeczywistych regułach zachowania się, otwarte i

dynamiczne. Są zarówno informowane,

jak i informujące.

(7)

Organizacja gospodarcza Organizacja gospodarcza



Warunkiem koniecznym skutecznego funkcjonowania każdej organizacji

gospodarczej jest zorganizowanie sprawnego przepływu informacji. Należy stworzyć system informacyjny, który będzie stanowił jej

integralną część.

(8)

System informacyjny

•

Każdy system umożliwiający rejestrowanie, przetwarzanie, przechowywanie i

udostępnianie lub przekazywanie informacji.

•

Jest on pochodną systemu zarządzania.

•

Uporządkowany układ odpowiednich

elementów, charakteryzujących się pewnymi właściwościami, połączonych wzajemnie

określonymi relacjami

(9)

System informacyjny - ujęcie statyczne System informacyjny - ujęcie statyczne

N a d a w c y in fo rm a c ji O d b io rc y in fo rm a c ji Z b io ry in fo rm a c ji K a n a ły in fo rm a c y jn e M e to d y i te c h n ik i p rz e tw a rz a n ia

in fo rm a c ji S tru k tu ra s y s te m u in fo rm a c y jn e g o

(10)

Nadawcy i odbiorcy informacji Nadawcy i odbiorcy informacji

 W ujęciu ogólnym: fizyczne organizacyjne i prawne W ujęciu ogólnym: fizyczne organizacyjne i prawne podmioty informacyjne uczestniczące w przekazie i podmioty informacyjne uczestniczące w przekazie i

wymianie informacji.

 Fizycznymi podmiotami informacyjnymiFizycznymi podmiotami informacyjnymi są ludzie, czyli są ludzie, czyli pracownicy zatrudnieni w danym obiekcie gospodarczym pracownicy zatrudnieni w danym obiekcie gospodarczym

lub automatyczne urządzenia nadawczo-odbiorcze.

 Podmioty organizacyjnePodmioty organizacyjne to różne komórki obiektu to różne komórki obiektu

gospodarczego (poszczególne stanowiska pracy, sekcje, gospodarczego (poszczególne stanowiska pracy, sekcje,

wydziały, zakłady) wydziały, zakłady)

 Podmioty prawnePodmioty prawne to obiekty jako jednostki w rozumieniu to obiekty jako jednostki w rozumieniu formalnym, traktowane przy tym jako jednostki

formalnym, traktowane przy tym jako jednostki wyodrębnione całości.

wyodrębnione całości.

(11)

Zbiory informacji Zbiory informacji



To To zestawy wiadomości o charakterze zestawy wiadomości o charakterze ekonomicznym

ekonomicznym - w postaci liczbowej - w postaci liczbowej

(numerycznej), tekstowej (alfabetycznej lub (numerycznej), tekstowej (alfabetycznej lub

alfanumerycznej), graficznej lub dźwiękowej alfanumerycznej), graficznej lub dźwiękowej

(multimedialnej) - generowane przez nadawców (multimedialnej) - generowane przez nadawców

informacji w określonym porządku przestrzennym informacji w określonym porządku przestrzennym

i czasowym.



Mają w coraz większym stopniu Mają w coraz większym stopniu charakter charakter zestandaryzowanych zestawów danych czy zestandaryzowanych zestawów danych czy

komunikatów

komunikatów , o ściśle zdefiniowanej zawartości i , o ściśle zdefiniowanej zawartości i formie.

formie.

(12)

Podstawowe rodzaje zbiorów informacji Podstawowe rodzaje zbiorów informacji

L p . K r y t e r i u m

g r u p o w a n i a W y o d r ę b n i o n e g r u p y z b i o r ó w i n f o r m a c j i

1 . M ie js c e w p r o c e s ie p r z e t w a r z a n ia

w e jś c io w e

w e w n ę t r z n e ( w e w n ą t r z y s t e m o w e ) w y jś c io w e

2 . S t o p ie ń p r z e t w o r z e n ia ź r ó d ło w e ( p ie r w o t n e ) p o ś r e d n ie ( p r z e jś c io w e ) w y n ik o w e

3 . T y p ( f o r m a ) lic z b o w e ( n u m e r y c z n e )

t e k s t o w e ( a lf a b e t y c z n e i a lf a n u m ) m u lt im e d ia ln e

4 . S p o s ó b o p is u z ja w is k a e k o n o m ic z n e g o

id e n t y f ik u ją c e k w a n t y f ik u ją c e 5 . P o z io m z m ie n n o ś c i s t a łe

w z g lę d n ie s t a łe z m ie n n e

(13)

Kanały informacji Kanały informacji

 Sformalizowane i nie sformalizowane drogiSformalizowane i nie sformalizowane drogi (trasy) (trasy)

przepływów informacyjnych, stanowiących ewidencyjne lub przepływów informacyjnych, stanowiących ewidencyjne lub

informacyjne odwzorowanie przepływów zasileniowych informacyjne odwzorowanie przepływów zasileniowych (rzeczowych i finansowych) zarówno w obrębie obiektu (rzeczowych i finansowych) zarówno w obrębie obiektu

gospodarczego, jak i w relacjach obiektu z jego otoczeniem.

 Sformalizowane kanały informacyjne to takie drogi obiegu Sformalizowane kanały informacyjne to takie drogi obiegu dokumentów i takie procedury wykonywania zadań, które dokumentów i takie procedury wykonywania zadań, które

przybierają postać obowiązujących regulaminów lub przybierają postać obowiązujących regulaminów lub

instrukcji, określających nadawców i odbiorców instrukcji, określających nadawców i odbiorców

poszczególnych informacji, miejsca wykonywania poszczególnych informacji, miejsca wykonywania

konkretnych operacji przetwarzania, odpowiedzialnych za nie konkretnych operacji przetwarzania, odpowiedzialnych za nie

oraz ramy czasowe ich wykonywania.

(14)

Metody i techniki przetwarzania Metody i techniki przetwarzania

informacji informacji



To zalgorytmizowane procedury oraz nie sformalizowane To zalgorytmizowane procedury oraz nie sformalizowane reguły automatycznej i nieautomatycznej (tradycyjnej) reguły automatycznej i nieautomatycznej (tradycyjnej)

obróbki zbiorów informacji, które w drodze od nadawcy obróbki zbiorów informacji, które w drodze od nadawcy

do odbiorcy (czyli od postaci źródłowej do wynikowej) są do odbiorcy (czyli od postaci źródłowej do wynikowej) są

w całości lub częściowo poddawane koniecznym w całości lub częściowo poddawane koniecznym

transformacjom czynnościowym (ewidencji, transformacjom czynnościowym (ewidencji,

przechowywaniu, kontroli, przesyłaniu, prezentacji oraz przechowywaniu, kontroli, przesyłaniu, prezentacji oraz

operacjom arytmetycznym i logicznym).



Metody i techniki przetwarzania dzielimy na dwie grupy: Metody i techniki przetwarzania dzielimy na dwie grupy:

tradycyjne (nieinformatyczne) i informatyczne tradycyjne (nieinformatyczne) i informatyczne

(automatycznego przetwarzania danych)

(15)

Funkcje systemu informacyjnego Funkcje systemu informacyjnego

g ro m a d z e n ie in fo rm a c ji

p rz e tw a rz a n ie in fo rm a c ji

p rz e c h o w y w a n ie in fo rm a c ji

p re z e n to w a n ie in fo rm a c ji

p rz e s y ła n ie

in fo rm a c ji

F u n k c je s y s te m u in fo rm a c y jn e g o

(16)

Gromadzenie informacji Gromadzenie informacji



Istotą jest Istotą jest zbieranie, rejestrowanie i ewidencjowanie zbieranie, rejestrowanie i ewidencjowanie danych

danych (i komunikatów gospodarczych), czyli (i komunikatów gospodarczych), czyli

informacyjne zasilanie obiektu i jego poszczególnych informacyjne zasilanie obiektu i jego poszczególnych

komórek organizacyjnych.



Dane identyfikujące i opisujące ilościowo, Dane identyfikujące i opisujące ilościowo,

wartościowo i jakościowo operacje gospodarcze są wartościowo i jakościowo operacje gospodarcze są

zbierane zgodnie z obowiązującymi przepisami, zbierane zgodnie z obowiązującymi przepisami,

regulującymi ewidencje zaszłości gospodarczych, regulującymi ewidencje zaszłości gospodarczych,

rejestrowane na przeznaczonych do tego celu rejestrowane na przeznaczonych do tego celu

urządzeniach ewidencyjnych i porządkowane w urządzeniach ewidencyjnych i porządkowane w

postaci zbiorów danych.

(17)

Przetwarzanie informacji Przetwarzanie informacji



To wykonywanie na danych typowych operacji To wykonywanie na danych typowych operacji arytmetycznych (dodawania, odejmowania,

arytmetycznych (dodawania, odejmowania,

mnożenia, dzielenia itp.) i logicznych (ustalania mnożenia, dzielenia itp.) i logicznych (ustalania

relacji równości, większości czy mniejszości, relacji równości, większości czy mniejszości, porządkowania zbiorów danych na podstawie porządkowania zbiorów danych na podstawie

ustalonych relacji). Z danych źródłowych ustalonych relacji). Z danych źródłowych

zgromadzonych i wprowadzonych do systemu zgromadzonych i wprowadzonych do systemu

uzyskuje się w wyniku ich przetwarzania informacje uzyskuje się w wyniku ich przetwarzania informacje

wynikowe żądane przez odbiorców. Służą one wynikowe żądane przez odbiorców. Służą one zasilaniu informacyjnemu zbiorów informacji.

zasilaniu informacyjnemu zbiorów informacji.

(18)

Przechowywanie informacji Przechowywanie informacji



Polega ono na zapisywaniu danych na trwałych Polega ono na zapisywaniu danych na trwałych nośnikach (papierowych, magnetycznych,

nośnikach (papierowych, magnetycznych,

optycznych) w postaci i formie umożliwiających optycznych) w postaci i formie umożliwiających

ich łatwe wykorzystanie w kolejnych procesach ich łatwe wykorzystanie w kolejnych procesach

przetwarzania, bez konieczności ponownego przetwarzania, bez konieczności ponownego

realizowania operacji wejściowych.

(19)

Prezentowanie informacji Prezentowanie informacji



Polega na dostarczeniu odbiorcom niezbędnych Polega na dostarczeniu odbiorcom niezbędnych

informacji wynikowych w wymaganych przez nich informacji wynikowych w wymaganych przez nich terminach, miejscu, zakresie, postaci, przekrojach terminach, miejscu, zakresie, postaci, przekrojach czy stopniu szczegółowości (agregacji), dlatego też czy stopniu szczegółowości (agregacji), dlatego też często bywa nazywane wyjściem systemu

często bywa nazywane wyjściem systemu informacyjnego.

informacyjnego.



Zakres i jakość informacji wynikowych Zakres i jakość informacji wynikowych

emitowanych przez system stanowią jedne z emitowanych przez system stanowią jedne z

najważniejszych kryteriów jego oceny zarówno najważniejszych kryteriów jego oceny zarówno przy pozyskiwaniu systemu, jak i w trakcie jego przy pozyskiwaniu systemu, jak i w trakcie jego eksploatacji.

eksploatacji.

(20)

Przesyłanie informacji Przesyłanie informacji



Wiąże się z przemieszczaniem się zasobów Wiąże się z przemieszczaniem się zasobów informacyjnych pomiędzy komórkami

informacyjnych pomiędzy komórkami

organizacyjnymi obiektu wykonującymi kolejne organizacyjnymi obiektu wykonującymi kolejne

operacje przetwarzania.



Polega na wymianie informacji między obiektem a Polega na wymianie informacji między obiektem a jego otoczeniem; wtedy mówi się o zewnętrznych jego otoczeniem; wtedy mówi się o zewnętrznych

procesach informacyjno-komunikacyjnych.



Polega często operacjom pomocniczym jak: ich Polega często operacjom pomocniczym jak: ich dodatkowe porządkowanie i kompletowanie, dodatkowe porządkowanie i kompletowanie,

konwersja, kompresja i szyfrowanie

(21)

Cechy jakościowe informacji wynikowych Cechy jakościowe informacji wynikowych

L p . N a z w a c e c h y K r ó t k a c h a r a k t e r y s t y k a

1 . R z e t e l n o ś ć i n f o r m a c j e w y n i k o w e m u s z ą w i e r n i e o p i s y w a ć o p e r a c j e g o s p o d a r c z e i s t a n y 2 . S e l e k t y w n o ś ć i n f o r m a c j e w y n i k o w e p o w i n n y b y ć

z a w s z e d o b r a n e p o d k ą t e m

c h a r a k t e r y s t y k o p i s y w a n e g o p r o b l e m u c z y s t o s o w a n e j m e t o d y z a r z ą d z a n i a 3 . A d r e s o w a l n o ś ć z a k r e s p r z e d m i o t o w y , d o k ł a d n o ś ć i

a k t u a l n o ś ć i n f o r m a c j i m u s z ą b y ć d o s t o s o w a n e d o i n d y w i d u a l n y c h p o t r z e b o k r e ś l o n e g o o d b i o r c y , w y z n a c z a n y c h p r z e z c h a r a k t e r w y k o n y w a n y c h p r z e z n i e g o z a d a ń

4 . T e r m i n o w o ś ć d o s t a r c z a n i e i n f o r m a c j i n a ż ą d a n i e , w e w ł a ś c i w y m c z a s i e l u b d a n y c h

o k r e s o w y c h w ś c i ś l e w y z n a c z o n y c h t e r m i n a c h

5 . O d p o w i e d z i a l n o ś ć

z g o d n o ś ć z k o n k r e t n y m

z a p o t r z e b o w a n i e m n a i n f o r m a c j e 6 . W y m a g a n a

p o s t a ć

s p o s ó b p r e z e n t a c j i , s z c z e g ó ł o w o ś ć , r o d z a j n o ś n i k a z g o d n e z w y m a g a n i a m i o k r e ś l o n e g o o d b i o r c y

(22)

Funkcja przesyłania informacji Funkcja przesyłania informacji



Rozumiana jest jako czysty przekaz Rozumiana jest jako czysty przekaz

informacji (jednostronny lub dwustronny, informacji (jednostronny lub dwustronny,

kanałami informacyjnymi od nadawcy do kanałami informacyjnymi od nadawcy do

odbiorcy). Powinna być traktowana jako odbiorcy). Powinna być traktowana jako

podstawowa (i jedyna) funkcja systemu podstawowa (i jedyna) funkcja systemu

komunikacyjnego obiektu gospodarczego.

(23)

Strukturalizacja systemu informacyjnego Strukturalizacja systemu informacyjnego



struktura funkcjonalna struktura funkcjonalna



struktura informacyjna struktura informacyjna



struktura techniczna struktura techniczna



struktura przestrzenna struktura przestrzenna



struktura konstrukcyjno-technologiczna struktura konstrukcyjno-technologiczna

(24)

Struktura funkcjonalna Struktura funkcjonalna

Stanowi zbiór celów i zadań systemu oraz ich Stanowi zbiór celów i zadań systemu oraz ich

wzajemnych współzależności. Wiąże ona wzajemnych współzależności. Wiąże ona

bezpośrednio system informacyjny z bezpośrednio system informacyjny z

wytwórczymi i zarządczymi funkcjami obiektu wytwórczymi i zarządczymi funkcjami obiektu

gospodarczego w układzie: misja obiektu - cele gospodarczego w układzie: misja obiektu - cele

obiektu - cele systemu wytwarzania i obiektu - cele systemu wytwarzania i

zarządzania - cele systemu informacyjnego - zarządzania - cele systemu informacyjnego -

zadania systemu informacyjnego. Struktura ta zadania systemu informacyjnego. Struktura ta

ma charakter nadrzędny w stosunku do ma charakter nadrzędny w stosunku do

pozostałych struktur

(25)

Struktura funkcjonalna - przekroje Struktura funkcjonalna - przekroje



Przekrój struktury organizacyjnej (wg Przekrój struktury organizacyjnej (wg schematu organizacyjnego obiektu).

schematu organizacyjnego obiektu).



Przekrój struktury procesów gospodarczych Przekrój struktury procesów gospodarczych (procesy finansowe, procesy logistyczne i (procesy finansowe, procesy logistyczne i

dystrybucyjne, procesy produkcyjne itd.)

(26)

Przekrój struktury organizacyjnej Przekrój struktury organizacyjnej



Umożliwia odniesienie celów i zadań systemu Umożliwia odniesienie celów i zadań systemu informacyjnego do elementów struktury

informacyjnego do elementów struktury

organizacyjnej obiektu, pozwalając sporządzić organizacyjnej obiektu, pozwalając sporządzić

ich mapę na tle tej struktury.



Umożliwia ich szczegółowe analizy i Umożliwia ich szczegółowe analizy i wyciągnięcie wniosków dotyczących wyciągnięcie wniosków dotyczących

restrukturyzacji obiektu w celu usprawnienia restrukturyzacji obiektu w celu usprawnienia

procesów informacyjnych i komunikacyjnych.

(27)

Przekrój struktury procesów gospodarczych Przekrój struktury procesów gospodarczych

Pozwala zdefiniować cele i zadania informacyjne i Pozwala zdefiniować cele i zadania informacyjne i

komunikacyjne w poszczególnych wyodrębnionych komunikacyjne w poszczególnych wyodrębnionych

sferach działalności obiektu. Przykładowo w sferach działalności obiektu. Przykładowo w

sferach wytwarzania w nowoczesnych systemach sferach wytwarzania w nowoczesnych systemach

wspomagania produkcji opartych na koncepcji wspomagania produkcji opartych na koncepcji

MRP II wyróżnia się następujące cele: zwiększenie MRP II wyróżnia się następujące cele: zwiększenie

terminowości działania o 90%, wzrost wydajności terminowości działania o 90%, wzrost wydajności

pracy o 20%, podniesienie rentowności pracy o 20%, podniesienie rentowności

wykorzystania majątku produkcyjnego o połowę

itp. itp.

(28)

Zwiększenie terminowości działania Zwiększenie terminowości działania

Dekompozycja celu na zadania:



określenie struktur wyrobów i transakcji materiałowych, określenie struktur wyrobów i transakcji materiałowych,



zarządzanie bazą danych produkcyjnych, zarządzanie bazą danych produkcyjnych,



planowanie sprzedaży i produkcji w różnych horyzontach planowanie sprzedaży i produkcji w różnych horyzontach czasowych, z planowaniem kroczącym włącznie,

czasowych, z planowaniem kroczącym włącznie,



planowanie zdolności produkcyjnych, planowanie zdolności produkcyjnych,



harmonogramowanie produkcji i sterowanie nią, harmonogramowanie produkcji i sterowanie nią,



zarządzanie popytem i planowanie dystrybucji, zarządzanie popytem i planowanie dystrybucji,



planowanie potrzeb materiałowych i prowadzenie kontroli planowanie potrzeb materiałowych i prowadzenie kontroli zasileń materiałowo-technicznych, w tym przyjmowanie zasileń materiałowo-technicznych, w tym przyjmowanie

dostaw wraz z elementami kontroli jakości, dostaw wraz z elementami kontroli jakości,



zarządzanie zapasami i produkcją w toku. zarządzanie zapasami i produkcją w toku.

(29)

Struktura informacyjna - dwa podstawowe Struktura informacyjna - dwa podstawowe

elementy elementy



zbiory informacyjne zbiory informacyjne tj. zbiory danych tj. zbiory danych

wejściowych, zbiory podstawowe (systemowe, wejściowych, zbiory podstawowe (systemowe, wewnętrzne), zbiory informacji wynikowych a wewnętrzne), zbiory informacji wynikowych a także procedury ich transformacji (algorytmy) także procedury ich transformacji (algorytmy)

w układzie: wejście - zbiory - wyjście w układzie: wejście - zbiory - wyjście



zbiór metainformacji zbiór metainformacji , czyli zbiór informacji o , czyli zbiór informacji o zasobach informacyjnych systemu. Odgrywa zasobach informacyjnych systemu. Odgrywa

rolę swoistego katalogu zasobów wchodzących rolę swoistego katalogu zasobów wchodzących

w skład systemu.

(30)

Struktura informacyjna a struktura funkcjonalna Struktura informacyjna a struktura funkcjonalna



Realizacja każdej funkcji i zadania systemu Realizacja każdej funkcji i zadania systemu angażuje w procesie przetwarzania określone angażuje w procesie przetwarzania określone elementy struktury informacyjnej. Precyzyjne elementy struktury informacyjnej. Precyzyjne

ustalenie struktury funkcjonalnej umożliwia ustalenie struktury funkcjonalnej umożliwia

wierne odwzorowanie jego struktury wierne odwzorowanie jego struktury

informacyjnej; z kolei jej dokładny opis informacyjnej; z kolei jej dokładny opis

pozwala weryfikować funkcje i zadania z pozwala weryfikować funkcje i zadania z

punktu widzenia kompletności, zupełności oraz punktu widzenia kompletności, zupełności oraz

dostępności wymaganych przez nie zasobów dostępności wymaganych przez nie zasobów

informacyjnych.

(31)

Struktura techniczna Struktura techniczna



Jest utworzona z zastosowanych w przetwarzaniu Jest utworzona z zastosowanych w przetwarzaniu środków technicznych wraz z oprogramowaniem.

środków technicznych wraz z oprogramowaniem.

Prawidłowa struktura techniczna powinna być zgodna Prawidłowa struktura techniczna powinna być zgodna

ze strukturami funkcjonalną i informacyjną, tzn.

zapewnić swobodną realizację funkcji i zadań zapewnić swobodną realizację funkcji i zadań

przetwarzania określonych w tej pierwszej, a przetwarzania określonych w tej pierwszej, a

jednocześnie obsługiwać (przechowywać i jednocześnie obsługiwać (przechowywać i

przetwarzać) zasoby informacyjne określone w tej przetwarzać) zasoby informacyjne określone w tej

drugiej.



Podstawowa teza: dobór sprzętu do wymagań Podstawowa teza: dobór sprzętu do wymagań

funkcjonalnych i informacyjnych, a nie „przycinanie”

systemu do możliwości sprzętowych.

(32)

Struktura przestrzenna Struktura przestrzenna



Rozumiana jako zbiór miejsc środowiska (najczęściej Rozumiana jako zbiór miejsc środowiska (najczęściej geograficznego), w których rozmieszczone są obiekty geograficznego), w których rozmieszczone są obiekty systemu określone w trzech poprzednich strukturach:

systemu określone w trzech poprzednich strukturach:

funkcjonalnej, informacyjnej i technicznej. Chodzi o funkcjonalnej, informacyjnej i technicznej. Chodzi o

podmioty wytwarzania i zarządzania, miejsca podmioty wytwarzania i zarządzania, miejsca

tworzenia, zbierania, gromadzenia, przetwarzania, tworzenia, zbierania, gromadzenia, przetwarzania, przechowywania, przesyłania oraz emisji danych i przechowywania, przesyłania oraz emisji danych i

informacji, lokalizacja procedur przetwarzania oraz informacji, lokalizacja procedur przetwarzania oraz

stosowane środki techniczne i programowe.



Struktura przestrzenna określa rozmieszczenie Struktura przestrzenna określa rozmieszczenie

zasobów i elementów systemu w środowisku oraz zasobów i elementów systemu w środowisku oraz

zasady i sposoby ich wzajemnego powiązania.

(33)

Struktura konstrukcyjno-technologiczna Struktura konstrukcyjno-technologiczna



Przedstawia z jednej strony istotę konstrukcji systemu Przedstawia z jednej strony istotę konstrukcji systemu informacyjnego, z drugiej zaś aspekt stosowanej w nim informacyjnego, z drugiej zaś aspekt stosowanej w nim technologii przetwarzania danych

technologii przetwarzania danych



W pierwszym przypadku postrzegamy jego podział na W pierwszym przypadku postrzegamy jego podział na podsystemy, moduły, jednostki przetwarzania, elementy, podsystemy, moduły, jednostki przetwarzania, elementy, które mogą być przedmiotem samodzielnego wdrożenia i które mogą być przedmiotem samodzielnego wdrożenia i eksploatacji, a więc stanowią swoiste tworzywo

eksploatacji, a więc stanowią swoiste tworzywo

konstrukcyjne, czyli segmenty, z których można składać konstrukcyjne, czyli segmenty, z których można składać system, dopasowując go do potrzeb użytkownika.

system, dopasowując go do potrzeb użytkownika.



W przypadku drugim mamy na myśli ramy, które narzuca W przypadku drugim mamy na myśli ramy, które narzuca systemowi zastosowana w nim technologia

systemowi zastosowana w nim technologia przetwarzania.

przetwarzania.

(34)

Typologia systemów informacyjnych Typologia systemów informacyjnych



Zróżnicowane cele, funkcje i zadania wykonywane Zróżnicowane cele, funkcje i zadania wykonywane przez systemy informacyjne oraz związane z nimi przez systemy informacyjne oraz związane z nimi

skala i zakres zastosowań informatyki ekonomicznej skala i zakres zastosowań informatyki ekonomicznej

powodują konieczność przeprowadzenia podziału powodują konieczność przeprowadzenia podziału

typologicznego tych systemów.



Systemy informacyjne można grupować według Systemy informacyjne można grupować według różnych kryteriów. Przyjęte kryteria podziału różnych kryteriów. Przyjęte kryteria podziału powinny stanowić istotne cechy, pozwalające powinny stanowić istotne cechy, pozwalające

wyróżnić podstawowe klasy spotykane w wyróżnić podstawowe klasy spotykane w

rzeczywistości gospodarczej.

(35)

Typologia systemów informacyjnych - kryteria Typologia systemów informacyjnych - kryteria



Skala funkcjonowania systemu Skala funkcjonowania systemu



Zakres merytoryczny systemu Zakres merytoryczny systemu



Generacja systemu (poziom wspomagania) Generacja systemu (poziom wspomagania)



Poziom kompleksowości Poziom kompleksowości



Stopień integracji Stopień integracji



Stopień uniwersalności Stopień uniwersalności

(36)

Kryterium: skala funkcjonowania systemu Kryterium: skala funkcjonowania systemu

Systemy można podzielić na dwie podstawowe Systemy można podzielić na dwie podstawowe

grupy:



systemy makroekonomiczne (ponad- i systemy makroekonomiczne (ponad- i międzyobiektowe)

międzyobiektowe)



systemy mikroekonomiczne systemy mikroekonomiczne

(37)

Informacyjne systemy makroekonomiczne Informacyjne systemy makroekonomiczne

Obejmują swym zasięgiem obszar całego kraju lub Obejmują swym zasięgiem obszar całego kraju lub regionu (ewentualnie innej struktury geograficznej, regionu (ewentualnie innej struktury geograficznej,

administracyjnej czy gospodarczej) albo też są tworzone administracyjnej czy gospodarczej) albo też są tworzone z myślą o wspomaganiu informacyjnym poszczególnych z myślą o wspomaganiu informacyjnym poszczególnych

działów, sektorów, gałęzi czy branż (np. bankowości, działów, sektorów, gałęzi czy branż (np. bankowości,

ubezpieczeń, rynku kapitałowego, administracji ubezpieczeń, rynku kapitałowego, administracji

publicznej, ewidencji statystycznej). Wyróżnia je nie publicznej, ewidencji statystycznej). Wyróżnia je nie

tylko skala funkcjonowania, ale też konieczność tylko skala funkcjonowania, ale też konieczność uwzględnienia niejednorodności obsługiwanych uwzględnienia niejednorodności obsługiwanych

obiektów, powodująca znaczne trudności w trakcie ich obiektów, powodująca znaczne trudności w trakcie ich

tworzenia i eksploatacji (konieczność standaryzacji tworzenia i eksploatacji (konieczność standaryzacji

procedur, struktur danych).

(38)

Informacyjne systemy mikroekonomiczne Informacyjne systemy mikroekonomiczne

Są one związane z funkcjonowaniem wyodrębnionych Są one związane z funkcjonowaniem wyodrębnionych

jednostek gospodarczych, administracyjnych i instytucji jednostek gospodarczych, administracyjnych i instytucji

szczebla „podstawowego”. Stanowią one znaczną większość szczebla „podstawowego”. Stanowią one znaczną większość systemów informacyjnych. Ich zróżnicowanie merytoryczne, systemów informacyjnych. Ich zróżnicowanie merytoryczne,

przedmiotowe czy też technologiczne jest zdecydowanie przedmiotowe czy też technologiczne jest zdecydowanie

największe, wynika bowiem z różnorodności form własności największe, wynika bowiem z różnorodności form własności

(jednostki państwowe, prywatne, spółdzielcze, samorządowe), (jednostki państwowe, prywatne, spółdzielcze, samorządowe),

zakresów działania (produkcja, obrót towarowy, bankowość i zakresów działania (produkcja, obrót towarowy, bankowość i

finanse, ubezpieczenia, administracja rządowa i samorządowa, finanse, ubezpieczenia, administracja rządowa i samorządowa,

usługi instytucje informacyjne itp.), wielkości (od usługi instytucje informacyjne itp.), wielkości (od

jednoosobowych po ogromne korporacje), rozproszenia (od jednoosobowych po ogromne korporacje), rozproszenia (od

skupionych terytorialnie po działające na znacznym obszarze - skupionych terytorialnie po działające na znacznym obszarze -

np. duże banki).

(39)

Kryterium: zakres merytoryczny Kryterium: zakres merytoryczny

Systemy wspomagające:



sferę wytwarzania (produkcji) sferę wytwarzania (produkcji)



logistykę i dystrybucję (zaopatrzenie, gospodarkę logistykę i dystrybucję (zaopatrzenie, gospodarkę materiałową i sprzedaż itp.)

materiałową i sprzedaż itp.)



gospodarkę zasobami finansowymi firm (budżetowanie, gospodarkę zasobami finansowymi firm (budżetowanie, controlling, analizy finansowe, sprawozdawczość itp.) controlling, analizy finansowe, sprawozdawczość itp.)



zarządzanie i administrowanie (na szczeblach zarządzanie i administrowanie (na szczeblach strategicznym, taktycznym i operacyjnym)

strategicznym, taktycznym i operacyjnym)



obrót towarowy (detaliczny, hurtowy i giełdowy) obrót towarowy (detaliczny, hurtowy i giełdowy)



bankowość (rachunki bieżące, lokaty, kredyty itp.) bankowość (rachunki bieżące, lokaty, kredyty itp.)



administrację publiczną (ewid. gosp. ludności, pojazdów, administrację publiczną (ewid. gosp. ludności, pojazdów, podatki, rejestr gruntów itp.)

podatki, rejestr gruntów itp.)

(40)

Kryterium: generacja systemu Kryterium: generacja systemu



systemy transakcyjne (ewidencyjno- systemy transakcyjne (ewidencyjno- sprawozdawcze)

sprawozdawcze)



systemy informowania (informacyjno- systemy informowania (informacyjno- decyzyjne)

decyzyjne)



wspomagania decyzyjnego (doradcze i wspomagania decyzyjnego (doradcze i ekspertowe)

ekspertowe)

(41)

Kryterium: poziom kompleksowości Kryterium: poziom kompleksowości



systemy proste systemy proste (niekompleksowe) - nie (niekompleksowe) - nie

obsługują całego zakresu tematycznego (funkcji, obsługują całego zakresu tematycznego (funkcji,

zadań i zasobów informacyjnych) we zadań i zasobów informacyjnych) we

wspomaganej dziedziny wspomaganej dziedziny



kompleksowe kompleksowe

Kompleksowość jest cechą wyrażającą zakres Kompleksowość jest cechą wyrażającą zakres

tematyczny systemu oraz stopień wykorzystania tematyczny systemu oraz stopień wykorzystania

informacji wynikowych generowanych przez system w informacji wynikowych generowanych przez system w

procesach informowania, sprawozdawczości czy procesach informowania, sprawozdawczości czy

podejmowania decyzji, związanych z obszarem, który podejmowania decyzji, związanych z obszarem, który

jest wspomagany.

(42)

Kryterium: stopień integracji systemu Kryterium: stopień integracji systemu



zintegrowane zintegrowane - spełniające przedstawione - spełniające przedstawione warunki integracji funkcjonalnej,

warunki integracji funkcjonalnej, informacyjnej i technologicznej informacyjnej i technologicznej



nie zintegrowane nie zintegrowane , w których brakuje , w których brakuje silnych związków funkcjonalnych, silnych związków funkcjonalnych,

informacyjnych czy technologicznych informacyjnych czy technologicznych

(nazywane są również systemami (nazywane są również systemami

autonomicznymi)

(43)

Kryterium: stopień uniwersalności Kryterium: stopień uniwersalności



systemy indywidualne systemy indywidualne - tworzone, gdy - tworzone, gdy

użytkownik nie jest w stanie znaleźć na rynku użytkownik nie jest w stanie znaleźć na rynku

rozwiązań w pełni go satysfakcjonujących. Ich rozwiązań w pełni go satysfakcjonujących. Ich

realizacja obejmuje pełny cykl tworzenia SI realizacja obejmuje pełny cykl tworzenia SI



systemy powielarne systemy powielarne (zw. powtarzalnymi, (zw. powtarzalnymi, typowymi, standardowymi). Ze względu na typowymi, standardowymi). Ze względu na

przyjęcie przy ich tworzeniu założenia, że będą przyjęcie przy ich tworzeniu założenia, że będą

eksploatowane przez wielu różniących się eksploatowane przez wielu różniących się

użytkowników, w odmiennych warunkach, użytkowników, w odmiennych warunkach,

projektuje się je uwzględniając wymogi projektuje się je uwzględniając wymogi

uniwersalności i nadając im elastyczny charakter.

(44)

Generacje rozwojowe systemów informacyjnych Generacje rozwojowe systemów informacyjnych

Początkowo system informacyjny obiektu Początkowo system informacyjny obiektu

gospodarczego miał na celu realizację funkcji gospodarczego miał na celu realizację funkcji gromadzenia, przetwarzania i magazynowania gromadzenia, przetwarzania i magazynowania

dużych porcji danych ewidencyjnych.

Głównymi jego wykonawcami i użytkownikami Głównymi jego wykonawcami i użytkownikami

były osoby związane z pracami księgowymi.

Ewidencjonowały one podstawowe transakcje Ewidencjonowały one podstawowe transakcje

gospodarcze oraz przetwarzały je dla celów gospodarcze oraz przetwarzały je dla celów

sprawozdawczych.

(45)

Systemy transakcyjne (ST) Systemy transakcyjne (ST)

We wczesnym stadium swojej ewolucji ST służyły do We wczesnym stadium swojej ewolucji ST służyły do przeprowadzania cyklicznych kalkulacji na dużych przeprowadzania cyklicznych kalkulacji na dużych

zbiorach danych ewidencyjnych. Stosowano wówczas zbiorach danych ewidencyjnych. Stosowano wówczas tzw. technologię przetwarzania partiowego. Przed

tzw. technologię przetwarzania partiowego. Przed przetwarzaniem dane należało zakodować, tzn.

przetwarzaniem dane należało zakodować, tzn.

doprowadzić do postaci zrozumiałej dla urządzeń doprowadzić do postaci zrozumiałej dla urządzeń

wejściowych komputera oraz zorganizować w zestawy wejściowych komputera oraz zorganizować w zestawy (partie). Proces ten był żmudny i istotnie wydłużał

(partie). Proces ten był żmudny i istotnie wydłużał ogólny czas przetwarzania. Wynikiem pracy systemu ogólny czas przetwarzania. Wynikiem pracy systemu były obszerne wydruki zestawień tabelarycznych. Okres były obszerne wydruki zestawień tabelarycznych. Okres rozwoju tych systemów - późne lata pięćdziesiąte.

rozwoju tych systemów - późne lata pięćdziesiąte.

(46)

Systemy transakcyjne (bazy danych) Systemy transakcyjne (bazy danych)

W latach sześćdziesiątych metodę przetwarzania W latach sześćdziesiątych metodę przetwarzania

partiowego zastąpiono technologią baz danych. Kładzie partiowego zastąpiono technologią baz danych. Kładzie ona nacisk na realizację funkcji gromadzenia i

ona nacisk na realizację funkcji gromadzenia i magazynowania danych dzięki czemu powstała magazynowania danych dzięki czemu powstała

możliwość wielokrotnego dostępu do przechowywanych możliwość wielokrotnego dostępu do przechowywanych informacji. Na tym etapie rozwoju ST przestały być

informacji. Na tym etapie rozwoju ST przestały być utożsamiane jedynie ze wspomaganiem czynności utożsamiane jedynie ze wspomaganiem czynności

księgowych. Zgromadzone dane mogły być przetwarzane księgowych. Zgromadzone dane mogły być przetwarzane według różnych algorytmów, a zatem służyć realizacji według różnych algorytmów, a zatem służyć realizacji bardziej złożonych zadań. Wyniki generowane przez te bardziej złożonych zadań. Wyniki generowane przez te systemy znalazły zastosowanie we wspieraniu

systemy znalazły zastosowanie we wspieraniu

operacyjnego szczebla zarządzania w podejmowaniu operacyjnego szczebla zarządzania w podejmowaniu decyzji.

decyzji.

(47)

Systemy informatyczne zarządzania Systemy informatyczne zarządzania



SIZ (Management Information Systems - MIS) SIZ (Management Information Systems - MIS) jednodziedzinowe

jednodziedzinowe

(48)

G e n e r a c ja s y s t e m u P o w s t a n ie i r o z w ó j

P o d s t a w o w a c h a r a k t e r y s t y k a

U w a g i

S y s t e m y t r a n s a k c y jn e ( e w id e n c y jn o - s p r a w o z d a w c z e )

je d n o d z ie d z in o w e ( M IS )

l a t a 6 0 i 7 0 r e je s t r a c ja z a s z ł o ś c i g o s p o d a r c z y c h , e w id e n c ja w e d ł u g ś c iś l e o k r e ś l o n y c h z a s a d ,

s p r a w o z d a w c z o ś ć o k r e s o w a , r a p o r t y o z a d a n e j

z a w a r t o ś c i

b r a k m o ż l iw o ś c i s w o b o d n e j e k s p l o a t a c ji

d a n y c h , z a z w y c z a j h is t o r y c z n y c h c h a r a k t e r in fo r m a c ji w y n ik o w y c h

w ie lo d z ie d z in o w e , z in te g r o w a n e ( I M I S

la ta 7 0 i 8 0 ja k w y ż e j - r ó ż n ic a p o le g a n a o b ję c iu z a s ię g ie m k ilk u p o w ią z a n y c h d z ie d z in

ja k w y ż e j - r ó ż n ic a p o le g a n a m o ż liw o ś c i tw o r z e n ia z e s ta w ie ń p r z e k r o jo w y c h S y s te m y

in f o r m o w a n ia ( in f o r m a c y jn o - d e c y z y jn e )

S I K - s y s te m y in f o r m o w a n ia k ie r o w n ic tw a

la ta 8 0 m o ż liw o ś ć s w o b o d n e j e k s tr a k c ji, p r e z e n ta c ji w o d p o w ie d n ie j f o r m ie i tr a n s f e r u d o w y s p e c ja liz o w a n y c h a p lik a c ji a n a lity c z n y c h

ję z y k i z a p y ta ń , m o ż liw o ś ć a n a liz y d a n y c h p o c h o d z ą c y c h z w ie lu ź r ó d e ł

S y s te m y w s p o m a g a n ia d e c y z ji

d o r a d c z e la ta 8 0 i 9 0 w s p o m a g a n ie d e c y z ji d o b r z e

u s tr u k tu r a liz o w a n y c h

z a s to s o w a n ie m e to d m a te m a ty c z n y c h , s ta ty s ty c z n y c h , o p ty m a liz a c y jn y c h e k s p e r to w e d r u g a p o ł la t

8 0 , la ta 9 0

w s p o m a g a n ie d e c y z ji s ła b o

u s tr u k tu r a liz o w a n y c h , d o s ta r c z a n ie

s p e c ja lis ty c z n e j w ie d z y

z a s to s o w a n ie m e to d s z tu c z n e j in te lig e n c ji

(49)

System informacyjny System informacyjny



Powinien być rozumiany jako wyodrębniony czasowo i przestrzennie układ przetwarzania informacji, będący zbiorem czasowo ze sobą powiązanych elementów, takich jak: źródła

danych, metody ich gromadzenia i przetwarzania, kanały przepływu informacji, środki materialne i ludzie realizujący to przetwarzanie oraz miejsca przeznaczenia informacji. Każdy z wymienionych elementów realizuje funkcje wynikające z

głównego celu systemu.

(50)

System informatyczny System informatyczny

•

Rodzaj zastosowania komputerów w procesach informacyjnych przy takim doborze urządzeń i kompozycji oprogramowania, aby

uwzględniając wymogi otoczenia i możliwości zespołów ludzkich, z określonych wejść za

pomocą odpowiednich metod (technologii) uzyskać wyjścia realizujące cel procesu

informacyjnego.

(51)

System informatyczny System informatyczny



Podstawowe elementy składowe systemu

informatycznego to: główne zadania, wejście, metoda, wyjście, ludzie, wyposażenie i

otoczenie. Cechą charakterystyczną jest

różnorodność tych elementów, a także

podatność na wszelkie zmiany.

(52)

Grupy systemów informacyjnych Grupy systemów informacyjnych



transakcyjne (ewidencyjno-sprawozdawcze) transakcyjne (ewidencyjno-sprawozdawcze)



informowania (informacyjno-decyzyjne) informowania (informacyjno-decyzyjne)



wspomagania decyzyjnego (doradcze i wspomagania decyzyjnego (doradcze i ekspertowe)

ekspertowe)

Każdą z tych grup różnicuje poziom Każdą z tych grup różnicuje poziom

wspomagania funkcji zarządczych w wspomagania funkcji zarządczych w

obiekcie gospodarczym.

(53)

EIS-ESS DSS

MIS: MIS-CIM-MRPII

EDP:TPS-OAS-TPSS

Koncentracja na misji i celach strategicznych

Poszukiwanie i wypracowywanie najlepszych decyzji

Bieżące kierowanie i sterowanie firmą

Koncentracja na danych

Relacje między systemami informatycznymi w organizacji

(54)

Systemy transakcyjne - lata 50-te Systemy transakcyjne - lata 50-te

We wczesnym stadium swojej ewolucji ST służyły do We wczesnym stadium swojej ewolucji ST służyły do

przeprowadzania cyklicznych kalkulacji na dużych przeprowadzania cyklicznych kalkulacji na dużych

zasobach danych ewidencyjnych.. Stosowano wówczas zasobach danych ewidencyjnych.. Stosowano wówczas

tzw. technologię przetwarzania partiowego. Przed tzw. technologię przetwarzania partiowego. Przed

przetwarzaniem dane należało zakodować , tzn.

doprowadzić do postaci zrozumiałej dla urządzeń doprowadzić do postaci zrozumiałej dla urządzeń

wejściowych komputera oraz zorganizować w zestawy wejściowych komputera oraz zorganizować w zestawy

(partie). Proces ten był bardzo żmudny i istotnie wydłużał (partie). Proces ten był bardzo żmudny i istotnie wydłużał

ogólny czas przetwarzania. Wynikiem pracy systemu był ogólny czas przetwarzania. Wynikiem pracy systemu był

zazwyczaj obszerne wydruki zestawień tabelarycznych.

Okres ich rozwoju przypada na późne lata 50-te.

(55)

Systemy transakcyjne - lata 60-te Systemy transakcyjne - lata 60-te

 W latach 60-tych metodę przetwarzania partiowego W latach 60-tych metodę przetwarzania partiowego

zastąpiono technologią baz danych. Kładzie ona nacisk na zastąpiono technologią baz danych. Kładzie ona nacisk na realizację funkcji gromadzenia i magazynowania danych, realizację funkcji gromadzenia i magazynowania danych, dzięki czemu powstała możliwość wielokrotnego dostępu dzięki czemu powstała możliwość wielokrotnego dostępu

do przechowywanych informacji. Przestały być do przechowywanych informacji. Przestały być

utożsamiane jedynie ze wspomaganiem czynności utożsamiane jedynie ze wspomaganiem czynności

księgowych. Zgromadzone dane mogły być przetwarzane księgowych. Zgromadzone dane mogły być przetwarzane

według różnych algorytmów i służyć realizacji bardziej według różnych algorytmów i służyć realizacji bardziej złożonych zadań. Wyniki generowane przez te systemy złożonych zadań. Wyniki generowane przez te systemy

znalazły zastosowanie we wspieraniu operacyjnego znalazły zastosowanie we wspieraniu operacyjnego

szczebla zarządzania w podejmowaniu decyzji.

(56)

Zintegrowane systemy informatyczne Zintegrowane systemy informatyczne

zarządzania zarządzania

 Wynikiem zastosowania ZSIZ jest gromadzenie danych w Wynikiem zastosowania ZSIZ jest gromadzenie danych w scentralizowanej bazie, co daje możliwość emisji

scentralizowanej bazie, co daje możliwość emisji zestawień przekrojowych dotyczących całokształtu zestawień przekrojowych dotyczących całokształtu

działalności obiektu.

 Zakres wspomagania dostarczanego przez ZSIZ poszerzył Zakres wspomagania dostarczanego przez ZSIZ poszerzył się o udostępnianie informacji menedżerom podejmującym się o udostępnianie informacji menedżerom podejmującym