1
SPIS ZAW ARTOŚCI TECZKI — ...C ^ .w \V ...
y ~ p ^ v ^ ) c ^ ...
2.60/1 j u s \c
I. M ateriały d o ku m en tacyjn e 1/1 - relacja w ła ś c iw a ly ' t
I/2 - d o ku m e n ty (sensu stricto) dot. o so b y relatora '— "
I/3 - inne m a te ria ły d o k u m e n ta c y jn e d o t o so b y re la to ra — '
II. M ateriały u zu p ełn ie n ia jąc e relację —-
III. Inne m ateriały (zebrane przez „relatora"): — - II1/1- dot. ro d zin y relatora — '
III/2 - dot. o g ó lnie okresu sprzed 1939 r. —
III/3 - dot. o g ó lnie o kre su o ku p a cji (1939 -1 9 4 5 ) — III/4 - dot. o g ó lnie okresu po 1945 r.
III/5 - in n e ...---
IV. K o resp o n d en cja
A . . . 1
V. W yp isy ze źró d eł [tzw.: „nazwiskowe karty informacyjne”] v
VI. Fo to g rafie
2
3
B I O G R A M
Koszycka Maria z d. Gracz u r . 2 3 *V III.1 9 2 2 r . w Ostrówkach powiat Lubol na Wołyniu. Rodzice - Łukasz i Anna z d.Skibińska.
Ojciec - funkcjonariusz lasów państwowycn (działał w k o n sp ira c ji)..
Moje wykształcenie - Akademia Medyczna - wydz.Stomatologii we Wrocławiu. Dyplom otrzymałam w 1952r. Zawód wykonywany - lekarz
stomatolog.
Obecny adres: Katowice,
Jestem "byłą uczennicą Gimnazjum i Liceum Matematyczno-Przyrodniczego we Włodzimierzu Wołyńskim. W okresie szkolnym należałam da ZHP.
Maturę uzyskałam 1939r. W okresie okupacji skończyłam szkołę p ie
lęgniarek w Warszawie.
W latach 1942-1943 "byłam w partyzantce w woj. Lubelskim w oddziale por. "Górala” - Okręg Zamość. Działałam pod pseudonimem ''B urza".
Pseudonimy kolegów to: "R y ś ", "W ilk ", "Piorunek", "Makolągwa",
"Tadzio" - pozostałych nie pamiętam.
Po wpadce partyzantki na M a z ia m i na roskaz komendanta Okręgu
Zamość pojechałam do Warszawy. Na rozkaz komendanta Okręgu Warszawa ukrywałam się aż do wybuchu Powstania. W Powstaniu Warszawskim peł
niłam funkcję sanitariuszki punktów sanitarnych i szpitali polowych w batalionie "Gustaw": na Ogrodowej, w Szpitalu Maltańskim, u
Sióstr Sakramentek, na Kilińskiego 3, na Hożej oraz; na Piusa 24.O
Po kapitulacji Powstania wyszłam przez Piastów, a następnie udałam się z transportem rannych do Krakowa.
W 1942r. w rodzinnej wsi ukrywałam wraz z rodzicami Zyda z Warszawy. Rodzice ryzykując życiem dostarczali żywność do Getta
w Cnełmie Lubelskim. Ojciec wtedy pracował w nadleśnictwie M a z i a m i ^ w charakterze brakarza. Wysyłki drewna na polecenie Niemców ograni
czały się tylko do raportów.
W marcu I942r. zosta£ zamordowany mój ojciec, a w roku 1943 aresz
towano matkę. Do wyzwolenia pozostawała w więzieniu.
W 1942r. udało mi się uratować mieszkańców Kolonii Strzelce pow.
Hrubieszów od wywiezienia na roboty do Niemiec.
Opowiem, jak to było: Około go dz.18 wracałam z Hrubieszowa. Po dro
dze spotkałam płaczące kobiety. Opowiedziały mi o zabraniu n a j
bliższych na wywóz do Niemiec. Poprzez nasze kontakty w urzędacn z "naszymi" ludźmi dotarłam do komendanta p o lic ji (Polaka) i uzgo
dniliśmy, co następuje:
Aresztowani ludzie m ieli być transportowani wozami konnymi do stacji kolejowej w Hrubieszowie. Ja miałam iść do miejsca prze
trzymywania aresztowanych i poprzez zaufanego człowieka przekazać ir
4
5
aby podczas transportu uciekali partiami do lasu. Policja będzie strzelać w górę.
C a ł a t a s p r a w a s i ę u d a ł a 1 w s z y s c y w r ó c i l i d o d o m ó w . Jeśli cnodzi o odznaczenia za okres okupacji posiadam:
Krzyż Walecznych, który otrzymałam podczas Powstania - rozkaz nr 34 z dnia 2 8 . I X .1 9 4 4 r .f Krzyż Partyzancki - 1 3 .0 2 .1 9 7 4 r ., medal za Warszawę - 2 7 .0 2 .1 9 7 4 r ., Warszawski Krzyż Powstańczy - 2 7 .1 0 .1 9 8 2 r . medal za okres służby w L .W .P . jako, że pracowałam w. szpitalach woj skowych jaka pielęgniarka od 9 .0 3 * 1 9 4 5r. do października 1 947r.
Otrzymałam też: Medal Zwycięstwa i Wolności - 8 .0 5 * 1 9 7 2 r ., Medal za udział w walkach o Berlin - 5 .0 5 * 1 9 7 3 r ., Odznakę Grunwaldzką - 17.01 .1 9 7 2 r ., Krzyż Walecznych zweryfikowano 5 .1 2 .1 9 8 9 r . Natomiast za pracę zawodową i społeczną po wojnie otrzymałam Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski - 1 5 .1 0 .1 975r.
Po ukończeniu studiów w 1950r. i otrzymaniu dyplomu w 1 9 5 2 r . dosta
łam nakaz pracy w Ambulatorium Dentystycznym w Katowicach. Tam pra
cowałam przez dwa la t a . Wraz z koleżankami i kolegami założyliśmy Spółdzielnię lekarzy Specjalistów, gdzie przez rok społecznie peł
niłam funkcję członka zarządu. Po roku ze względu na posiadanie ma
łych dzieci zrezygnowałam z tej funkcji. Wybrano mnie n a inspektora BHP tejże Spółdzielni. Zawodowo pracowałam w charakterze lekarza
stomatologa od 1954r. do końca 1 9 8 1 r ., kiedy to przeszłam na emery
turę.
Natomiast w pracy społecznej były zmiany. Po funkcji inspektora BHP podjęła^pracę w Związkach Zawodowych Pracowników Spółdzielni pro
wadząc sprawy socjalne, później pracowałam jako wiceprzewodnicząca Związków Zawodowych.
W trudnym okresie istnienia Spółdzielni, jako przewodnicząca Rady Nadzorczej zapobiegłam jej zlikwidowaniu przez komitet PZPR.
Spółdzielnia później połączona z Bytomską istn ieje do d z is ia j - z czego jestem dumna.
Posiadam legitymację Armii Krajowej, której kserokopię mogę udo
stępnić do wglądu.
6
7
8
Szanowna Pani,
jakimi kobietami i ■ ' ! ' I r udział, z
ożc być wsp pą: wojenni
l .d z
Generał Marii Wittek
. 5702WSK 2001
CJ 5 W 1 " ?
. , ri„ M n p !| ł|
podstawie została zał<
Dziękuję za jej przekazanie.
Szanowna Pani, zapoznałam się z Pani ciekawą relacją i mam prośbę o drobne Toruń 14X11 2001 r.
Pani Maria Koszycka
Katowice k O - 0 / 8
‘obiet naszego1 Archiwum za pośrednictwem p. Ireny 'cJskiej^|)||^nęła relacja zj-przebiegu Pani służby wojennej. Na jej iżonalteczka osobowi na Pani nazwisko o numerze inwentarza 2601/W S K .
' M y l i # P i ; 1 %
uzupełnienia. Czy może pa ii dokładniej opisać przebieg służby wojennej (kto Panią wprowadził, kiedy i przed kim, składał iPąni pr^|i£gę, w jakich szkoleniach i akcjach i kiedy brała Pani
śju|y |a|^d m Pani walczyła w Powstaniu). Załączam schemat relacji, może okaże się pomocny. Proszę również o przesłanie swojego zdjęcia najlepiej z lat 40-
I U 'Pi' ijral 1 :
i.ta|^e:fezelkich dokumentów lub ich kserokopii związanych oś^vi^d|zeiM; świadków,legitymacje odznaczeń itp.), z życiem (ńp urodzenia]'' świadectwa szkolne, świadectwo ślubu,
" w w i w rirw r a nr i^waismr ’ świadectwa pracy itp/).
Szanowna Pani, jeszcze raz dziękuję za przekazane materiały. Przesyłam materiały na temat Archiwum. M a m nadzieję, że zechce Pani z nami współpracować. Załączam serdeczne pozdrowienia i życzenia zdrowych i pogodnych Świąt Bożego Narodzenia.
Z wyrazami szacunku
jd f jOtó
Nl i n |f ■ • (I
;DorotaKromp v Dokumentalistka Archiwum W S K
l)Ulo!tka figli
r !! ( W m i : r nformacyjna o n
2) Ulotka informacyjna o Memoriale Generał Marii Wittek 3) Schemat relacji W S K .
9
F U N D A C J A
'Archiwum i Muzeum Pomorskie Armii Krajowej oraz Wojskowej Sfuźby Polek*
87-100 Toruń, ul. W. Garbary 2 tel.. 65-22-186, e-mail: archAK@um.torun.pl
REGON 870502736 ,
^ ' Toruń, dnia 29.09.2003 r.
MEMORIAŁ
General Marii Wittek
[ . J z . (2 /0 $ P a n i M a r i a K ° S 2 y C k a Katowice
Szanowna Pani,
Jestem dokumentalistą Fundacji „Archiwum i Muzeum Pomorskie Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Polek” w Toruniu. Zajmujemy się gromadzeniem i opracowywaniem materiałów dotyczących kobiet - żołnierzy walczących w II wojnie światowej we wszystkich organizacjach konspiracyjnych i na wszystkich frontach.
Za pośrednictwem p. Ew y Krasnowolskiej i p. Ireny Makowskiej otrzymaliśmy Pani relację z wojennej służby. N a tej podstawie założyliśmy Pani teczkę o numerze 2601/ W S K .
Chcielibyśmy uzupełnić Pani relację. Zależy nam szczególnie na wszelkich dokumentach dotyczących Pani życia prywatnego, bądź też wojskowego (oświadczenia świadków, świadectwa szkolne, metryka urodzenia, czy akt zawarcia związki małżeńskiego).
Proszę chociażby o kserokopie w w . dokumentów.
Istniejemy po to, aby ocalić dziedzictwo przeszłość od zapomnienia. Każda relacja, wspomnienie z wojennej służby jest dla nas bardzo cenne.
Licząc na Pani pomoc życzę dużo zdrowia, pozostaję
z wyrazami szacunku
mgr Anna Wankiewicz Dokumentalistka Działu: Archiwum W S K
