• Nie Znaleziono Wyników

POPRAWA SKUTECZNOŚCI DZIAŁANIA ZABEZPIECZEŃ ZIEMNOZWARCIOWYCH TYPU YY0 WSPIERANYCH FUNKCJAMI ADAPTACYJNYMI

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "POPRAWA SKUTECZNOŚCI DZIAŁANIA ZABEZPIECZEŃ ZIEMNOZWARCIOWYCH TYPU YY0 WSPIERANYCH FUNKCJAMI ADAPTACYJNYMI"

Copied!
10
0
0

Pełen tekst

(1)

DOI 10.21008/j.1897-0737.2018.94.0015

__________________________________________

* Politechnika Poznańska

Józef LORENC*, Krzysztof ŁOWCZOWSKI*, Bogdan STASZAK*

POPRAWA SKUTECZNOŚCI DZIAŁANIA ZABEZPIECZEŃ ZIEMNOZWARCIOWYCH TYPU YY0 WSPIERANYCH FUNKCJAMI ADAPTACYJNYMI

W artykule przedstawiono możliwości poprawienia skuteczności działania zabezpie- czeń ziemnozwarciowych poprzez dostosowanie wartości nastawczych do zmian spo- wodowanych modyfikacją sposobu pracy punktu neutralnego w sieci średniego napięcia.

SŁOWA KLUCZOWE: punkt neutralny, zwarcie doziemne, admitancja, przekaźnik zabezpieczeniowy, elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa

1. WPROWADZENIE

Zabezpieczenie ziemnozwarciowe typu YY0 służy do wykrywania wysoko- oporowych zwarć z ziemią w sieciach średnich napięć, w których układ uzie- mienia punktu neutralnego może, podczas zwarcia doziemnego, wywołać chwi- lowe zmiany wypadkowej impedancji obwodu ziemnozwarciowego. Typowym układem takiego uziemienia jest dławik (cewka Petersena), którego impedancja ulega zmianie po chwilowym załączeniu bocznika rezystancyjnego lub chwilo- wym załączeniu bocznika reaktancyjnego. W obu rozwiązaniach załączaniem boczników steruje odpowiednia automatyka − AWSCz (automatyka wymusza- nia składowej czynnej) lub AWSB (automatyka wymuszania składowej biernej).

Dławik w tym rozwiązaniu pełni bardzo ważną rolę, ponieważ ogranicza prąd zwarcia z ziemią do wartości pozwalającej na zgaszenie łuku zwarciowego i pozwala na samoistne, szybkie zlikwidowanie zakłócenia o charakterze nie- trwałym. Ze względu na relatywnie dużą liczbę rejestrowanych takich zwarć praca dławika ma kluczowe znaczenie dla niezawodnej pracy sieci [1].

Kompensujące działania dławika stwarza jednak trudne warunki pracy dla urządzeń lokalizujących linię dotkniętą trwałym zwarciem z ziemią. Poprawę tych warunków i wzmocnienie wielkości pomiarowych uzyskuje się poprzez stosowanie układu bocznikującego i automatyki typu AWSCz lub AWSB. Od kilkunastu lat polskie spółki dystrybucyjne stosują zabezpieczenia ziemnozwar- ciowe, w których kryteria decyzyjne opierają się na analizie jakościowej i ilo-

(2)

ściowej admitancji mierzonych w obwodach ziemnozwarciowych. Zostały one opracowane w Instytucie Elektroenergetyki Politechniki Poznańskiej i wdrożone do produkcji przez krajowych i zagranicznych wytwórców urządzeń EAZ [2].

Zastąpiły one rozwiązania tradycyjne, których skuteczność działania jest rela- tywnie niska i nie obejmuje zakłóceń, podczas których rezystancje w miejscu zwarcia osiągają wartości powyżej 1,5 kΩ [3]. Do innych zabezpieczeń stoso- wanych w sieciach uziemionych przez dławik gaszący zalicza się zabezpieczenia wykorzystujące zawartość wyższych harmonicznych w sygnałach pomiarowych [4]. Autorom są znane również nowsze propozycje, na przykład takie jak zaprezentowano w [5], dla których przewidywana skuteczność obejmuje rezystancje przejścia nawet na poziomie 10 kΩ. Są to jednak rozwiazania na etapie badań i brakuje doświadczeń eksploatacyjnych potwierdzających ich zdolności w działaniu.

Wykrywanie zwarć wysokooporowych jest bardzo ważne, ponieważ pozwala ograniczyć ryzyko porażenia ludzi i zwierząt. Zwarcie jest bowiem stanem awa- ryjnym podczas, którego układ izolacji zostaje uszkodzony, przez co potencjał elektryczny przenosi się na pobliskie elementy oraz ziemię [6]. W miejscu do- ziemienia potencjał jest największy i maleje ze wzrostem odległości od miejsca zwarcia. Różnice potencjałów między stopami nazywa się powszechnie napię- ciem krokowym. Napięcie krokowe maleje ze wzrostem odległości od miejsca doziemienia i zależy od odległości między stopami. Do porażenia może więc dojść nieświadomie, bez bezpośredniego kontaktu z miejscem uszkodzenia np.

zerwanym przewodem.

Dodatkowym niekorzystnym zjawiskiem jest wynoszenie zagrożenia poraże- niowego poza miejsce uszkodzenie. Typowym przykładem jest doziemienie w stacji SN/nn, z której potencjał wywołany zwarciem z ziemią jest wynoszony przewodem neutralnym linii do obwodów instalacyjnych niskiego napięcia.

W przypadku bezpośredniego kontaktu z miejscem uszkodzenia spodziewane napięcie rażeniowe jest większe. Ryzyko bezpośredniego dotyku miejsca uszko- dzenia np. zerwanego przewodu zależy od świadomości ludzi. Odpowiednie przepisy wskazują miejsca, w których potencjalne awarie miałyby szczególnie niekorzystne skutki i nakazują zachowanie szczególnych środków ostrożności np. zwiększenie pewności zawieszenia przewodów [7]. Niestety, biorąc pod uwagę rozległość sieci dystrybucyjnych – ponad 850 tys. kilometrów linii śred- niego napięcia w Polsce, nie jest możliwe zapobiegnięcie wszystkim awariom i dlatego ważne jest stosowanie urządzeń do detekcji zwarć wysokooporowych [8]. Przedstawione w artykule zabezpieczenie YY0 jest jednym z najskuteczniej- szych stosowanych środków zapobiegawczych. Należy jednak podkreślić, że nawet najlepsze zabezpieczenie nie jest w stanie wykryć wszystkich awarii np.

zerwanego przewodu wiszącego w powietrzu [9], zwarcia z równoczesną przerwą od strony zasilania [10].

(3)

Poprawa skuteczności wykrywania awarii może być osiągnięta poprzez wyko- rzystanie przyrządów pomiarowych zainstalowanych w stacjach transformatoro- wych SN/nn po stronie niskiego napięcia. Możliwe jest wykrywanie pracy niepeł- nofazowej, a tym samym stwierdzenie uszkodzenia linii napowietrznej [10].

W momencie wystąpienia zwarcia jednofazowego o niskiej rezystancji do- chodzi do przepięć o dużej wartości. Wartość szczytowa przepięć zależy głów- nie od sposobu pracy punktu neutralnego oraz od rezystancji przejścia w miejscu zwarcia. Przepięcia w fazach nieuczestniczących w zwarciu jednofazowym skutkują wzrostem naprężenia na izolacje. Wzrost naprężenia na izolacje pod- czas zwarcia jednofazowych może prowadzić do uszkodzenia kolejnych elemen- tów sieci elektroenergetycznej i w konsekwencji do wystąpienia zwarcia dwufa- zowych z ziemią [11]. Zwarcie dwufazowe z ziemią jest szczególnie niebez- pieczne ponieważ prowadzi do przepływu prądu zwarciowego o dużej amplitu- dzie. W konsekwencji może dojść do awarii kolejnych elementów sieci elektro- energetycznej np. upalenia mostka, co wydłuża czas usunięcia awarii i przestoju w przedsiębiorstwach zasilanych z ciągu, w którym wystąpiła awaria. Prawdo- podobieństwo wystąpienia zwarć dwufazowych z ziemią jest szczególnie duże, jeżeli sieć elektroenergetyczna pracuje z niewykrytym zwarciem doziemnym, ponieważ izolacja jest uszkodzona.

2. ZABEZPIECZENIE PORÓWNAWCZO-ADMITANCYJNE

Porównawczo-admitancyjne zabezpieczenie ziemnozwarciowe YY0 jest de- dykowane przede wszystkim kompensowanym sieciom SN. Jak wspomniano wcześniej zostały one opracowane w Instytucie Elektroenergetyki Politechniki Poznańskiej i szczegółowo opisane w [12, 13, 14, 15, 16], a ich pierwsze kon- strukcje wdrożono w ostatnich latach ubiegłego wieku. Obecnie występuje ono w postaci algorytmów decyzyjnych w niektórych zintegrowanych systemach pomiarów i zabezpieczeń instalowanych w polach rozdzielni SN (np. system CZIP [2]). Wielkością kryterialną zabezpieczenia YY0 jest przyrost admitancji ΔY0 w obwodzie składowej zerowej linii podczas zwarcia doziemnego i po wprowadzeniu zmian w impedancji uziemiającej punkt neutralny sieci. Działa- nie zabezpieczenia opisują następujące warunki:

(1a)

5 0n

SU (1b)

gdzie: S S S – sygnały mierzone w czasie doziemienia sieci przed 1I, 3I, 4I działaniem urządzeń do wymuszania dodatkowego prądu zwarcia, S1II,S3II,S 4II

3 4

0 4 3 0

1 1

1 1

I I II II

I II n

Y S S S S Y

S S

      

(4)

3 y 0 i 0

Sk Uk I

1 u 0

Sk U

0

5 k U

Sn

– sygnały mierzone w czasie doziemienia sieci po zadziałaniu urządzeń do wymuszania dodatkowego prądu zwarcia, ΔY0n – wartość nastawcza (progowa) przyrostu admitancji mierzonej w obwodach składowej zerowej linii, U0n – wartość nastawcza kryterium napięciowego.

Poszczególne sygnały S są funkcjami napięcia składowej zerowej sieci (U0) i składowej zerowej prądu linii (I0) rejestrowanych podczas zwarcia doziemnego. Opisują to następujące zależności:

(2) (3) (4) (5) Ich uzupełnieniem jest sygnał S5 podawany na człon rozruchu napięciowego zabezpieczenia. Opisany jest on wyrażeniem:

(6) Współczynniki ku, ki, ky i kn wyrażają sposób przetwarzania sygnałów wejściowych w torach pomiarowych prądu I0i i napięcia U0. Współczynniki ku, ki, i kn są bezwymiarowe i wyrażają wypadkową przekładnię transformatorów i dzielników wejściowych, natomiast współczynnik ky ma wymiar admitancji dodatkowego obwodu w torze napięciowym.

Warunki pracy zabezpieczeń reagujących według powyższej zależności nie zależą od parametrów doziemnych linii, a ich czułość działania zależy tylko od impedancji urządzeń wymuszających dodatkowy prąd zwarcia z ziemią.

Stosowanie w kompensowanych sieciach układów automatyki wymuszania składowej czynnej prądu ziemnozwarciowego (AWSCz) powoduje, że przyrost admitancji ΔY0, obserwowany w linii doziemionej, wynika przede wszystkim z przyrostu konduktancji ΔG0 i jest proporcjonalny do wartości załączanej w punkcie neutralnym rezystancji. Wartości nastawcze zabezpieczeń YY0 ze względów praktycznych ustala się najczęściej na poziomie 50% wartości konduktancji urządzeń włączanych podczas działania układu AWSCz.

Z doświadczeń eksploatacyjnych wynika, że dla typowych tego typu urządzeń stosowanych w Polsce skuteczność działania zabezpieczeń YY0 kończy się podczas zwarć z ziemią, którym towarzyszy rezystancja przejścia RF

przekraczająca wartości 2000 Ω. Te ograniczenia powodowane są przede wszystkim utratą czułości działania kryterium napięciowego opisanego warunkiem (1b) i uszczegółowionego zależnością:

 

0

0 0

1

f p

F s

U E

RC d js

   (7)

2 i 0

Sk I

4 y 0 i 0

Sk Uk I

(5)

0 0 0 s s

d G

C

 (7a)

2 0

1 1

d s

sL C

(7b)

gdzie: U0p – składowa zerowa napięcia pomiarowego, EF – fazowe napięcie źródłowe sieci, RF – rezystancja przejścia w miejscu doziemienia, C0s – pojemność doziemna sieci, ω – pulsacja sieci, d0 – współczynnik tłumienia obwodu doziemnego sieci definiowany ilorazem konduktancji doziemnej sieci G0s do jej susceptancji ωC0s, s – współczynnik rozstrojenia kompensacji ziemnozwarciowej, Ld – indukcyjność dławika kompensującego (cewki Petersena).

Analizując wzory (6) i (7), łatwo wykazać, że czułość napięciową zabezpieczenia YY0 można poprawić przez oddziaływanie na wartości współczynników d0 i s lub stosując, w określonych warunkach zwarciowych, obniżenie wartości nastawczej U0n. Jednak decyzję o wykorzystaniu takich możliwości należy podjąć dopiero w czasie trwania doziemienia i po analizie parametrów ziemnozwarciowych. W tym celu należy algorytmy sterowania urządzeniami wymuszania dodatkowego prądu ziemnozwarciowego oraz algorytmy decyzyjne zabezpieczeń YY0 doposażyć w funkcje adaptacyjne.

Poniżej przedstawiono dwa rozwiązania spełniające cechy takich funkcji.

3. FUNKCJA ADAPTACYJNA W ZAKRESIE WYBORU TYPU AUTOMATYKI WYMUSZANIA DODATKOWEGO PRĄDU

ZWARCIA DOZIEMNEGO

Z analizy wzoru (7) jednoznacznie wynika, że poziom napięcia U0p, przy określonych wartościach Cos i RF, jest silnie uzależniony od wartości współczynnika d0 i stopnia rozstrojenia kompensacji s. Podczas działania urządzeń AWSCz zwiększeniu ulega wartość współczynnika d0, natomiast po zastąpieniu rezystora wymuszającego odpowiednią reaktancją zmienia się wartość współczynnika s. W praktyce zmiany współczynnika s dotyczą wartości lub znaku i mogą być realizowane przez włączanie lub wyłączanie reaktancji realizującej automatykę wymuszania składowej biernej prądu ziemnozwarciowego (urządzenia AWSB). Wykorzystanie skutków działania AWSB wymaga zastosowania w zabezpieczeniu YY0 kryterium badające przyrosty susceptancji w obwodach składowej zerowej linii. W związku z tym należy zastosować uniwersalną charakterystyką admitancyjną zabezpieczenia w postaci przedstawionej na rys. 1. Dla potrzeb zrealizowania charakterystyki obejmujące również obszary susceptancji należy rozszerzyć kryterium opisane zależnością (1) o analogiczny warunek, w którym sygnały w torze prądu I0

(6)

przesunięte dodatkowo o kąt fazowy równy /2. Po takim zabiegu charakterystyka działania zabezpieczenia YY0 przyjmuje postać przedstawioną na rys. 1, na którym na płaszczyźnie zespolonej zaznaczono przyrosty konduktancji lub susceptancji konieczne do zadziałania.

Rys.1. Charakterystyka admitancyjnego zabezpieczenia typu YY0

Typowym rozwiązaniem AWSB są rozwiązania podobne do układów realizujących wymuszanie składowej czynnej z tą różnicą, że w miejsce rezystora wymuszającego instaluje się dławik o określonej reaktancji indukcyjnej, która może być uzupełnieniem cewki Petersena uziemiającej punkt neutralny sieci. Załączaniem lub wyłączaniem dławika zajmuje się odpowiedni sterownik. Dotychczasowe doświadczenia wskazują [17], że układy AWSB mogą być w wielu przypadkach efektywniejsze dla potrzeb zabezpieczeniowej automatyki ziemnozwarciowej niż AWSCz. Dotyczy to przede wszystkim zakłóceń doziemnych, którym towarzyszą znaczne rezystancje przejścia w miejscu zwarcia.

Na rys. 2 przedstawiono krzywe RF = f(s) opisujące graniczne obszary wykrywanych zwarć doziemnych oporowych przez zabezpieczenia typu YY0

w kompensowanej sieci 15 kV o doziemnym prądzie pojemnościowym 120 A.

Z przebiegów tych krzywych wynika, że w takiej, typowej dla polskich rozwiązań sieci SN, przy bardzo dobrej kompensacji (rozstrojenie mniejsze 0,1) obszar wykrywanych zwarć może być znacznie większy podczas działania urządzeń AWSB (krzywa 2) niż w przypadku włączania układu AWSCz (krzywa 1). Zjawisko to należy tłumaczyć tym, że wpływ reaktancji urządzeń

1 u 0

Sk U

(7)

AWSB na poziom składowej zerowej napięcia sieci jest mniejszy niż rezystora układu AWSCz.

Rys. 2. Rezystancje graniczne wykrywane przez zabezpieczenia YY0 podczas działania urządzeń wymuszających typu AWSCz (krzywa 1) lub typu AWSB (krzywa 2) dla typowej

skompensowanej sieci SN o susceptancji doziemnej 0,013 S

Przebiegi krzywych 1 i 2 opisują skuteczność działania zabezpieczenia YY0 po działaniu urządzeń wymuszających zmieniających prąd zwarcia (o składową czynną – AWSCz lub składową bierną – AWSB) na poziomie 20% doziemnego prądu pojemnościowego sieci oraz przy założeniu, że wartość nastawcza U0n

kryterium napięciowego wynosi 15% napięcia fazowego sieci. Przyjęto również, że sieć jest symetryczna w zakresie fazowych pojemności doziemnych, a naturalna tłumienność obwodu doziemnego d0 nie przekracza wartości 0,04.

Praktyczne możliwości wykorzystania dużej skuteczności działania zabezpieczeń YY0 podczas wymuszania dodatkowo składowej biernej zaznaczono na rys. 2 polem zamalowanym szarym kolorem. Maksymalną skuteczność (4000 Ω) uzyskuje się w warunkach rozstrojenia kompensacji po zadziałaniu urządzeń AWSB do poziomu 0,1. Efekt taki wystąpić może jednak tylko wtedy, gdy:

‒ sieć niedokompensowana (rozstrojenie nie większe niż s = – 0,1) po działaniu AWSB przechodzi w stan przekompensowania (rozstrojenie nie większe niż s = – 0,1),

(8)

‒ sieć przekompensowana (rozstrojenie nie większe niż s = – 0,1) po działaniu AWSB przechodzi w stan niedokompensowania (rozstrojenie nie większe niż s = – 0,1).

W pozostałych stanach kompensacji skuteczność będzie słabsza i w przypadku relatywnie dużych rozstrojeń powodowanych działaniem urządzeń AWSB zakres wykrywanych rezystancji będzie poniżej 2000 Ω, czyli gorszy niż w przypadku działania urządzeń AWSCz w sieci dobrze skompensowanej.

Funkcja adaptacyjna sterownika urządzeń wymuszających może zatem podejmować decyzję o wyborze rodzaju automatyki (AWSCz czy AWSB) oraz o sposobie realizacji wymuszania w układzie AWSB. Powinna być realizowana zasada, że w sytuacji aktualnego stanu niedokompensowania należy zmniejszyć reaktancję dławika, w przypadku przekompensowania ją zwiększyć. Propozycje takiego rozwiązania przedstawiono na rys. 3. Ważną rolę w tym rozwiązaniu pełni układ sterujący, w którym mierzony jest poziom napięcia U0 oraz kontrolowany jest stan kompensacji ziemnozwarciowej. Układ AWSB realizuje zwiększenie prądu indukcyjnego przez załączenie dodatkowej reaktancji LNW, natomiast zwiększenie prądu pojemnościowego przez wyłączenie tej reaktancji (zmniejszenie prądu indukcyjnego). W tym drugim wypadku reaktancja LNW stanowi trwały element układu kompensującego i w stanie pracy sieci niezakłóconej jest załączona. Układ wymaga ciągłej informacji o aktualnym stanie kompensacji. Powszechne stosowanie rozwiązań z kompensacją nadążną [18, 19] oraz stacjonarnych układów kontroli parametrów doziemnych sieci [20, 21] w pełni umożliwiają dostęp do takiej informacji.

Rys. 3. Układ z możliwością załączania urządzeń AWSB lub AWSCz

(9)

Uruchamianie automatyki AWSCz (włączanie rezystora Rw) jest zasadne wtedy, gdy zwarcia są niskooporowe (relatywnie duża wartość U0p − np. powy- żej 50% napięcia fazowego) lub stan rozstrojenia kompensacji jest zbyt duży.

O podjęciu decyzji w tym zakresie może również zdecydować aktualny poziom naturalnej asymetrii doziemnej sieci.

5. PODSUMOWANIE

W artykule opisano korzyści wynikające ze stosowania zabezpieczeń zabezpieczenia YY0 z funkcjami adaptacyjnymi – ograniczenie ryzyka porażenia osób postronnych oraz zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia zwarć dwufazowych z ziemią. Przedstawiono możliwości poprawy skuteczności działania zabezpieczeń admitancyjnych poprzez zastosowanie specjalnych funkcji adaptacyjnych w algorytmach sterujących automatyki stacyjnej i algorytmach decyzyjnych kryteriów YY0. Opisano zasady korzystania z takich funkcji i wykazano, że mają one bardzo znaczący wpływ na poprawę skuteczności działania zabezpieczeń. Można stwierdzić, że w typowych układach sieciowych średniego napięcia i rozwiązaniach aktywnych funkcji adaptacyjnych, uzyskuje się dobre warunki do zadziałania zabezpieczeń YY0 nawet przy kilkakrotnie większych rezystancjach w miejscu doziemienia niż podczas wyłączenia lub braku zastosowania takich funkcji.

LITERATURA

[1] Yan X., He Z., Chen W., An Investigation into Arc Self-extinguishing Characteris- tics on Peterson Coil Compensated System, Konferencja High Voltage Engineering and Application, Chongqing, 2008.

[2] RELPOL S.A., Zakład Polon, CZIP-PRO, 2016.

[3] Brusiłowicz B., Łukowicz M., Michalik M., Rebizant W., Schiel L., Sensitivity Comparison of Admittance and Watt-metric Criteria for Ground Fault Detection, Konferencja Development in Power System Protection, Edynburg, 2016.

[4] Papp K., Konig R., Arc Suppression Coils - The key component of modern earthfault protection systems, IEEE/PES Transmission and Distribution Conference and Exposition: Latin America, 2010.

[5] Wahlroos A., Altonen J., Hakola T., Kemppainen T., Practical Application and Performance of Novel Admittance Based Earth-fault protecion in Compensated MV-Networks, Konferencja CIRED, Frankfurt, 2011.

[6] Jabłoński W., Napięciowe Kryteria Skuteczności Ochrony Przeciwporażeniowej przy Uszkodzeniu w Liniach oraz Instalacjach Elektrycznych Niskiego i Wysokie- go Napięcia, inpe, 2013, 169 (10).

[7] Jankiewicz Z., http://www.bezel.com.pl/index.php/system-elektroenergetyczny/linie- napowietrzne#obostrzenia, Bezel 2016.

(10)

[8] Think Paga! Akademia Analiz i Mediów, Nowy model opłat jakościowych sposo- bem na niezawodne dostawy energii elektrycznej, Raport 2015.

[9] Hoppel W., Uziemienia Betonowych Słupów Linii Średniego Napięcia, inpe, 2017, 208-209 (1-2).

[10] Kwapisz A., Lorenc J., Staszak B., Identification and Location Open Phase Fault in the MV Network with Wireless Data Acquisition, Conference on Electricity Distribution, Vienna, 2007.

[11] Hansen J. Z., Results from Danish failure statistics for medium voltage XLPE cables, Konferencja CIRED, Sztokholm, 2013.

[12] Florkowski W., Lorenc J., Maćkowiak M., Musierowicz K., Sposób i układ wy- biorczego zabezpieczenia od jednofazowych zwarć z ziemią w sieci o małym prą- dzie ziemnozwarciowym, Patent PL Nr 116699.

[13] Lorenc J., Admitancyjne zabezpieczenia ziemnozwarciowe, Wydawnictwo Poli- techniki Poznańskiej, 2007.

[14] Lorenc J., Kordus A. Erdschluschutz fur Mittelspannungsnetze auf der Basis eines Vergleiches der Leitungsnulladmittanzen, Elektrze, 5, 1985.

[15] Lorenc J., Marszałkiewicz K., Andruszkiewicz J., Admittance Criteria for Earth Fault Detection in Substation Automation Systems in Polish Distribution Power Networks. CIRED, Birmingham, Publication IEEE 438, 1997.

[16] Wahlross A., Altonen J., Compensated Networks and Admittance Based Earth- fault Protection, 2011.

[17] Lorenc J., Musierowicz K., Sposób i układ do pomiaru stopnia skompensowania prądu ziemnozwarciowego w sieciach kompensowanych średniego napięcia, Pa- tent PL Nr 150320.

[18] ABB, Zabezpieczenie pola liniowego z funkcjami sterowniczymi REF615 – Przewodnik po produkcie, 2016.

[19] Lorenc J., Rakowska A., Staszak B., Limitation of Earth-Fault Disturbances and their Effects in Medium Voltage Overhead Lines. Przegląd Elektrotechniczny no.

4, 2007.

[20] Lorenc J., Torbus M., Staszak B., Automatyczna sterowanie kompensacją ziem- nozwarciową w sieciach SN przy wykorzystaniu miernika parametrów ziemno- zwarciowych, Wiadomości Elektrotechniczne, 12, 2013.

[21] Lorenc J., Staszak B., Wiśniewski A., Sposób i układ do wykrywania zwarć wy- sokooporowych w liniach pracujących w kompensowanej sieci średniego napię- cia, Patent PL Nr 226282.

IMPROVING THE EFFECTIVENESS OF THE OPERATION OF EARTH FAULT PROTECTION YY0 TYPE SUPPORTED WITH ADAPTIVE

FUNCTIONS

Paper present possibilities for improvement of ground fault protection by adjustment of protective relay settings due to change of neutral point impedance in medium voltage networks.

(Received: 15.02.2018, revised: 10.03.2018)

Cytaty

Powiązane dokumenty

krótka pisana wierszem lub prozą bohaterowie to najczęściej zwierzęta (ale też przedmioty, rośliny,

[r]

 wykazać doświadczalnie, że wartość siły tarcia kinetycznego nie zależy od pola powierzchni styku ciał przesuwających się względem siebie, a zależy od rodzaju

Inowrocławska Mokotów 02‐924 Inowrocławska.

leżność ta jest tym wyraźniejsza im większy jest stopień rozstrojenia kompensacji, a więc w najbardziej prawdopodobnych warunkach pracy sieci... Wpływ niektórych

pięcia lub prądu po stronie górnej transformatora, a wywołany jedną z tych wielkości spadek napięcia w obwodzie pomiarowym (na Żp lub Z2) dodając się wektorowo z

Bezpośrednim wskaźnikiem możliwości wykrywania przez dane zabezpieczenie zwarć rezystancyjnych jest graniczna rezystancja przejścia w miejscu zwarcia, której wartości

7.Schematideowy czujnikaprądu doziemieniaorazjegosposóbpodłączeniadobezpośredniegoprzemien­ nikaczęstotliwości Fig.7.Schematicdiagramofthe earthingcurrentgauge