1.
2. Miłość niejedno ma imię
1. Cele lekcji
i. a) Wiadomości
1. Uczeń zna różne sposoby mówienia o miłości (porównanie mowy biblijnej z językiem erotyku).
2. Uczeń wie, że normy intymności w poezji miłosnej są różne (zależą od epoki i konwencji).
ii. b) Umiejętności 1. Uczeń umie nazywać uczucia.
2. Uczeń sprawnie posługuje się pojęciami: werset biblijny, erotyk.
3. Uczeń interpretuje teksty poetyckie (zestawia je, wskazuje podobieństwa i różnice, nazywa środki stylistyczne).
2. Metoda i forma pracy
pogadanka, dyskusja
3. Środki dydaktyczne
tablica, flamastry, ksero obu omawianych tekstów
4. Przebieg lekcji
1. Nauczyciel pyta uczniów o różne rodzaje miłości (krótka rozmowa na ten temat, ich refleksje w związku z tym), np.:
- miłość własna (narcyzm, umiłowanie siebie),
- miłość platoniczna (idealna, pozbawiona pierwiastków zmysłowych), - miłość bliźniego (wynika z dekalogu),
- miłość rodzinna (m.in. miłość zakochanych, małżonków), - miłość Boga.
2. Ciąg dalszy rozmowy z uczniami. Czym jest miłość? Jak ją okazywać? Jakie emocje towarzyszące człowiekowi są przeciwieństwem miłości, a bez jakich trudno mówić o miłości?
Na przykład: miłość – niecierpliwość, wzruszenie… (zapis w zeszytach i na tablicy)
3. Proszę jednego z uczniów o otwarcie Pisma Świętego Nowego Testamentu i odszukanie Hymnu o miłości (przypomnienie zasady wyszukiwania odpowiednich fragmentów w Biblii, rozumienie skrótów biblijnych (1Kor 13, 1-13), powtórzenie definicji wersetu). Nauczyciel prosi jednego z uczniów o głośne przeczytanie tekstu. Następnie uczniowie zapoznają się z tekstem Leśmiana Śledzą nas. Po głośnym przeczytaniu utworu nauczyciel prosi, żeby wszyscy uczniowie się chwilę zastanowili, jeszcze raz – po cichu – przeczytali oba teksty (uczniowie mają ksero obu utworów) i spróbowali dokonać porównania (interpretacji) obu utworów.
4. Wspólnie tworzymy tabelę:
Podobieństwa Różnice 1. Osobisty stosunek do
poruszanych kwestii:
- formy: „gdybym mówił”, „stałbym się”
(św. Paweł), „śpieszno nam, czujemy” (podmiot mówiący u Leśmiana).
2. Tematyka (miłość).
3. Szczegółowość opisu uczucia.
1. Różne rodzaje miłości.
2. Język, którym się mówi o miłości:
- Leśmian:
a) miłość zmysłowa;
b) Leśmian łączy szczerość wyznania z dyskrecją (odważne opisy, ale nie wszystko zostaje powiedziane) – tu warto przytoczyć cytat Skubalanki: „realistyczną, niemal werystyczną opisowość umiał zespolić z intymnością, co w rezultacie dało prawdziwą odnowę języka liryki miłosnej” (w: Głowiński, Sławiński, Studia o Leśmianie);
c) emocjonalność, ekspresyjność (słownictwo o emocjonalno- nastrojowej intensywności);
d) pokaźny rejestr pieszczot i gestów (spojrzenia, bladość, łzy szczęścia…).
- święty Paweł:
a) miłość wypływa z Boga, jest drogą do Niego;
b) litanijne wyliczenie określeń miłości (aż 15);
c) personifikacja (aby żywiej i bardziej plastycznie przedstawić miłość);
d) podniosłość, patetyczność;
e) spośród trzech cnót (wiary, nadziei, miłości) największa jest miłość, bo Bóg jest miłością (odwołanie do 1J, 4-16), miłość nie przemija;
f) aż 8 razy pojawia się partykuła „nie”, jakby łatwiej było wypowiedzieć czym nie jest miłość, niż czym jest (to świadczyć może o jej niewyrażalności).
5. Nauczyciel pyta, z czego może wynikać – zdaniem uczniów – różnica w ujęciu tematu (krótka dyskusja), np. epoka, konwencja, dostosowanie formy do tematu (inaczej mówi się o Bogu, inaczej o człowieku w kontekście miłości do nich).
5. Bibliografia
1. Głowiński M., Sławiński J., Studia o Leśmianie, PIW, Warszwa 1971.
2. Hymn o miłości [w:] Pismo Święte Nowego Testamentu. Pierwszy List do Koryntian świętego Pawła, Pallottinum, Poznań 2000.
3. Leśmian B., Śledzą nas, [w:] tegoż, W malinowym chruśniaku, Visage, Warszwa 1999.
6. Załączniki
i. Zadanie domowe
Naucz się na pamięć wybranego fragmentu Hymnu o miłości świętego Pawła lub jednego z erotyków Leśmiana.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Scenariusz przewidziany do realizacji dla III klasy gimnazjum.
