Ludność miasta Wałbrzycha

Wojewódzki Urząd Statystyczny

Wałbrzych

1990

• ilsk w danym okresie s odpoeladającyal la łacłtodząoynl

bja obejmuje cały okres poeojenny oiaata, jednakże fragmentaryo:

poszczególna zjaslaka demograficzne

SAiBEZTCH DO 1945 BOKO I PIERWSZE U.TA PO WOJHXE

jeszcze w sposób przekonujący lyjaänione.

rtwa Świdnickiego, by w 1392 r. przejśd Początki Wałbrzych!

W XIII 1 XI7 w. gród wchodził w skład Księstwa Świdnickiego, by w 1392 r. przejś we władanie czeskie. W 1426 r. Wałbrzych posiadał, już prawa miejskie i łiczył 200 mieszkańców. W 1526 r. staje się częścią monarchii habsburskiej, a w 1763 r. w wy- śląskich przeszedł pod rządy pruskie. W tym też roku Wałbrzych liczył ty-

:zbę 64136 mieszkańców, zamieszkałych siać mieszkańców, tj. mniej niż op. pobliski Boguszów,

zyskuje na znaczeniu i wielkości prowadzone tutaj od XT w. wydobycie węgla kamienne­

go, a wraz z nim sam Wałbrzych. W 1853 r. mieszkało tu już 4 tysiące mieszkańców, . 10,5 tysiąca, a w 1896 r. 15 tysięcy. Trzeba pamiętać, że dane te odnoszą

granicach administracyjnych, zbliżonych do obec- wchłania okoliczne osiedla 1 wsie osiągając w 1939r.

a 22 km2.

I wojny światowej miasto nie ucierpiało wskutek bezpośrednich działań wojennych. Zostało zajęte bez walki przez wojska radzieckie 8 maja 1945 r. Polska administracja przejęła zarząd nad miastem 22 maja tegoż roku.

Tuż po wyzwoleniu - w maju 1945 r. - w Wałbrzychu mieszkało 56920 Hiemców. ¥ clą- u kilku dalszych miesięcy liczba ta ulegała stałym wahaniom, gdyż częśd Hiemców Już as wyemigrowała, a równocześnie trwał napływ ludności niemieckiej ze zniszczo­

nej działaniami wojennymi części Dolnego Śląska.

Wkrótce też zaczęła napływad ludność polska w końcu czerwca 1945 r. W Wałbrzychu mieszkało 879 Polaków i 57691 Hiemców. Do przebywających już tutaj nielicznych więź­

niów obozów koncentracyjnych i Polaków przebywających na robotach przymusowych dołą­

czyli pierwsi osadnicy i repatrianci, głównie z Borysławia i okolic, którzy byli przy­

gotowani do pracy w przemyśle. Także kilkuset autochtonów przyjęło obywatelstwo pol- Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dnia 14 lutego 1946 r. wykazał, że w Wałbrzy­

chu mieszkało 72976 osób, w tym 52176 Hiemców, 19647 Polaków, 650 osób innych naro­

dowości oraz 503 osoby, co do których toczyło się postępowanie weryfikacyjne, bądź tacyjne. Dane te odnosiły się do miasta o powierzchni 22 km2, obejmującego .lżeniu dzisiejsze dzielnice Śródmieścia, Stary Zdrój, Howe Miasto, Gaj, Pod-e Śródmieścia, ox

»siła 114629 osób.

u przybliżeniu dzisiejsze

górze. Uwzględniając miejscowości okalające miasto, które dzisiaj wchodzą w skład, łączna liczba mieszkańców wynosiła 114629 osób.

Wałbrzych, który szczęśliwie ocalał ze zniszczeń wojennych cechowała dh, który szczęśliwie ocal zaludnienia - 3318 osób na 1 km2.

1 kwietniu 1946 r. rozpoczęło się wysiedlanie ludności niemieckiej, które trwało doo się wysiedlanie ludności memieceneę, n grudnia 1948 r. W pierwszym etapie /do 12 71 46 r./ wyjechało z miasta 24000 Hiem­

ców, w drugim /VU-XH.46 r./ 8826, w trzecim /1947 r./ 11143 i » czwartym /1948 i 6-48 wyjechało z miasta ponad 46 tys. Hiemców. Po , a w 1950 r. liczba ta wzr osób. Łącznie w latach 1946 - 48 wyjech

c 1948 r. mieszkało tu jeszcze 9,5 tysi

ROZWÓJ PRZESTHZEHHX WAŁBRZYCHA W LAEACH 1946 - 1989

PIASKOWA GÓRA

ał napływ ludności polskiej, która już w drugiej połowie 1946 r.

6 mieszkańców Wałbrzycha. Mii

i bardzo niekorzystnie wpływ;

Miejscowy przemysł wymagał Równocześnie trwał napływ ludności

Stanowiła większość mieszkańców Wałbrzyc

rąk do pracy, jednak na stabilizację sytuacji bardzo niekorzj

fluktuacja ludności. Bielu osadników polskich było nieprzygotowanych bądź niechęt­

nych do pracy w przemyśle. Istotne znaczenie miał więc fakt osiedlenia reemigrantów Z Francji, przygotowanych do pracy w kopalniach.

Łącznie w latach 1946 - 48 osiedliło się na Ziemi Wałbrzyskiej około 20 tysięcy ree­

migrantów, z czego 5,6 tysięcy podjęło pracę w górnictwie.

Spis .Powszechny r 1950 r. wykazał, że 21 * ludności miasta zamieszkiwało przed 1939 r. obecne terytoria ZSHB, 12 56 obszary innych krajów /głównie Francji oraz West­

falii/. z grupy osadników największy odsetek stanowili przesiedleńcy z województwa poznańskiego - 11 56, następnie z krakowskiego i warszawskiego - po 7 56 oraz z kato­

wickiego, kieleckiego i bydgoskiego - po 6 56. Trzeba też parnię taó, że do ludności

"polskiej" zaliczano również Żydów, których mieszkało w tym okresie w Wałbrzychu 10,2 tysiąca.

latach 1949 - 52 osiadło W Wałbrzychu około 700 Greków, uchodźców zasadne jest ówczesne określenie Wałbrzycha mianem tygla n

powodowały, że jeszcze w pierwszej po- Politycznyeh.

»ościowego i kulturowego, co nie sprzyjało szeroko Różnice etniczne, społeczne i demograf i łowię lat pięćdziesiątych poszczególne grupy

°Pływ czasu i emigracja w latach 1957 - 58 zdecydowanej większości ludności fciej i żydowskiej pozwalają mówić o tym w czasie przeszłym, nie licząc utrzymują-

myoh śladowych różnic etnograficznych,

;ić, że w końcu lat osieodziesi oych się pewnych śladowych

Kończąc wątek narodowości

pojętej integracji środowiskowej, roły, że jeszcze w pierw

I zachowywały pewną o ij większości ludność

liowy należy stwierdzić, że w końcu lat osiemdziesiątych Le niepolska w Wałbrzychu stanowi ułamek procenta ogółu ludności:

Żydów, 100 Greków, 80 Cyganów, 50 Hiemców i kilkanaście osób innych na- i Wałbrzychu stanowi u

siak i sramruni nnaości

o wówczas dokładnej administracyjne granic miasta. Tak więc roczny przyrost ludności Wałbrzycha

* 1950 r.-ażo 38% - spowodowany był wchłonięciem przez miasto okolicznych miej­

scowości. Późniejsze korekty granic nie wywarły już tak istotnego wpływu na stan 1 strukturę demograficzną miasta.

w latach pięćdziesiątych nie zanotowano już tak wysokich wahań liczby ludności jak w pierwszych latach po wojnie. 0 stałym jej przyroście decydowała głównie bar- dzo wysoka liczba urodzeń. W 1953 r. Wałbrzych stał się miastem stutysięcznym,zaś

zostających tu jeszci

Od lat sześćdziesiątych Wałbrzych cechuje przyrost liczby ludności, oscylujący przeoi wane jest to głćwnle niekorzystnym saldem m rosłem naturalnym.

asowym wyjazdem po- o powolny - na tl

» granicach 0,5 %

ISÄRi,

Ogółem Kobiety

“

:

;/ää»

1965'

i

Bi

ludności i 31 uwzględniono zmiany administracyjne

0% i £°iÄS’“ •“"ŁB”*' ÄW brzyöh Äw Polska i

E

2% 109

E

i

E E

|

1

E

E E

!» ,

ii

poaaiy także

•otnego zróżnicowania tempa przyrósł L mieszkano*

okresach, nystę- strukturze płci mieszkańców Wałbrzycha.

100 mężczyzn - przypadały 82 kobiety,podczas gdy jeszczen1946:

wytłumaczyć większym napływem mężczyzn do ośrodka przemysłowe- 5° - często przyjeżdżali o

rodziny. Wpływało także na aej po wojnie. Aż do końca

minimalną nadwyżkę n itatnich kilkun i ogólnopolski, by kobiet nad ] at występuje nadwyżka chłopców, i ludności. W grupie wiekowej 30 - 35 lat

ludności niemieckiej, znacznie sfeminizow iśćdziesiątych Wałbrzych posiadał mniejszą liczbę 1

ogółem. W 1957 u latach współczynnik feainizacji last polskich ogółem i nieco prze- zewaga liczby kobiet nad liczbą • mężczyzn jest prawidłowością demograficzną, z tym, jytuacja ta zmienia się w przedziałach wiekowych. W Wałbrzychu w grupie wiekowej 15 lat występuje nadwyżka chłopców.nad dziewczętami, która maleje wraz z wiekiem

zrównanie liczby kobiet i mężczyzn, ludności Wałbrzycha w roku 1989 należy saka

!h /np. nadwyżka dziewoz

s lat pięódziesi

ie odchylenia od re u 7-8 lat/. Są to w poszczególnych rocznikach

rpadkoee,właściwe dla małych społeczności.

ichodząoe w strukturze ludności według grup wieku i płci w ostatnich pięt- wskazują na stopniowe "przesuwanie się"

izyoh grup wiekowych. Pokolenie wyżu demo- ssiątyoh obecnie liczy 30 - 39 lat i ten podział wiekowy poszczególnych generacji e kierunku

repześentoirany v tałterayi jeet najllosnlej . w 1975'r./. Wtdmj uyd d tak liesay, jednak i tu 1

=“-2-

iko drakrotnie Ucznia jaey sił riojEsy s początku 1st osieadzieaiątyeh nie joet już

««Sb w wieku 5 - 9 lat Jest dwukrotnie wipkeza sił

Analogicznie, w miejsce grup wieku, ły obecnie roczniki niżu demograficzi sześćdziesiątyc

ich wiekowych

byiy najbardziej liczne - wesz- rograficznego z lat IX wojny i, "echo" tego zjawiska z lat rób w strukturze ludności według wieku zaznaczają oię trzy 20-24 lata, 45-49 lat i 70-74 j liczbie ludnościt 2

isi starych w wieku powyżej 64 3 w miastach i w Polsce ogółem. W tej występuje wyraźna już przewaga liczby kobiet nad mężczyznami /126 k<

mężczyzn/. W najstarszej kategorii wiekowej - powyżej 84 roku wie pięciokrotnie więcej niż mężczyzn.

Tablica 3 ilustruje wzrastający odsetek ry wciąż jednak jest niższy w Wałbrzychu ni

życia - kobiet jest

I l l

l^d^3^ePr0dak°yjr

1 ostatnich piętnasta latach zmniejszyła się liczba kobiet w wieku rozrodczym /15-49

&t/-w liczbach bezwzględnych o ponad cztery tysiące, zaś w odsetkach aż o 11,4 f>. Ma

° lat°tny wpływ na liczbę urodzeń, a co za tym idzie na przyrost naturalny, stan

"trukturę ludności.

Łm Ogółem

Odsetek kobl, Wałbrzych POLSKA /Miasta/

HATUEAUH LTOHOŚCI

h powojennych latach. Z niepełnych i fragmentarycznych danych try- dnoźd polską, młodszą i hardziej mobilną, cechował wysoki dynamizm

t naturalny ludności niemieckiscfclej był ujemny, « mierze w pierw

demograficzny, natomiast przyrost n żuje na wyraźny regres demograficzny.

Nasilenie małżeństw wiązało się zarówno z młodym wiekiem polskich osadników jak i z opóźnieniem zawierania związków małżeńskich przez wojnę i okupacje. Szczególna

"eksplozja matrymonialna" wystąpiła w drugiej połowie lat pięćdziesiątych /np.w 1957r.

zawarto 1465 małżeństw, ożyli 13,3 na 1000 mieszkańców, przy wskaźniku 9,1 dla Pol- ' latach sześćdziesiątych spadła liczba

małżeński mniej liczebnycl 3 785 małżeństw,

ła ponownie rosnąć, c<

k małżeński roczników k 1975, kiedy zawarto

i. W drugiej połowi ' było wynikiem "ecł

"boomu demograficzi

;eństw, co wiązało sif

"wojennych”. Ił 1962 r. ^ . ponad połowę liczby małżeństw z 1957 r.

zbliżony wówczas do odpowiednich danych:żony wówczas do od;

lat sześćdziesiątych krzywa małżeńst demograficznego", czyli wchodzenia

;o" z lat powojennych. Rekordowy był 1 tego czasu liczba małżeństw stop- inik małże r~A— ---

Wałbrzych | POLSKA. /Miasta/ [ polską /0gółe^/

1595 17,0 ”|g

1024 10,3

łoił

E::

i

1:!

[ POLSKA /Miasta/) POLSKA /Ogółem/

7,8 6,9 6,9

7,0 6,6 6,5

% *a*easł*aością małżeństw ściśle wiąże się liczba urodzeń, gdyż rodzi si@ dzieci w pierwszych latach po ślubie, lak wigc wyniki

“halnej = tył eyż demograficzny . latach pięćdziesiątych.

i

I POLSKA./Miasta/1 POLSKA./Qgdlem/

16,1 1.7,8 : 16,9 15,4

; ' 14,4 13.9 15,2

::::.

17.0 16.1 :

14,9

• 3814. Wałbrzych był wtedy

■udnoźoi - 38,0; wepdłczy i urodzeń żywych odnotoi

tS" * liezbie urodzeń żywych na 1000 ludności -

» 1 PolBki °Sdłem kształtowały sie odpowiednio; 29,2 i 29,7. Jednakże już '361 współczynnik ów był niższy w Wałbrzychu niż w kraju, a od 1965 r. jest ni:

"i“1£l^acłl osźłeo. Wyjątkowy był tu rok 1980 - kiedy sstrowano aż 2635 rekordowy "in minus" był rob 1967 -

^“'12,6 %/. Ogólnie można przyjąć, że lata sześćdziesiąte były o urod CZaeeo' następnie do pierwszych lat osiemdziesiątych następów lat *®°* 0d 1383 r. liczba urodzeń stale spada. Oprócz odmiennego niż w poprzeć k0v modalu rodziny, istotny wpływ wywiera na to relatywny spadek odsetka liczby

0 w wieku rozrodczym /tylko w ciągu ostatnich piętnastu lat spadek o prawie 12%/.

»dstawie niepełnych danych dotyczących lat powojennych, należy założyć,że licz- kćw była stosunkowo duża. Powodowały to różne czynniki, przede wszystkim dawa-

>ble znać miniona wojna, niedożywienie, podatność na choroby zakaźne i niski H?1”8 opleti lekarskiej. Dodatkowo wysoki współczynnik umieralności cechował zasie­

dlą, starszą ludność niemiecką.

^ednakże już w latach pięćdziesiątych liczba zgonów zaczfia powoli maleć, aż 1966 r. _ kiedy to odnotowano tylko 632 agony, tj. 5 na 1000 ludności /7 - miasta,

- Polska/. Spływ na to miały: wzrost stopy życiowej, lepsza opieka lekarska, ile poprawa stanu zdrowia mieszkańców. Głównym czynnikiem były jedni

oble6owym opiniom, w statystyce zgonów nie ujawni!

Z/T "i«js*o**Eo, przestarzałego przemysłu i zanieozys:

łvi_ S««i bowiem zbliżona do odpowiednich danych dla Polaki, minimalnie tylko (gólnie negatywny itarzałego przemysłu i zanieczyszczenia środowiska. Stopa Sona do odpowiedn" " "----' ---- 9«Jąo wskaźniki dla miast ogółem.

Wałbrzych

łS~ na 1000 ludności

ff tym zgony niemowląt [/Sw|/giw| tSä|/KfS/[/SSS/

•“«öS“"

1S05

* 'Ä*

rośnej poprawię aj niż r 1952 r.

9nąd na przełomie lat oaóti, tj.' 10,6 %, /1C k przyrostu naturalnej ach demograficznych Ir Let/ realna staje się

I

Przyrost naturalny Obrót naturalny

|/S ä |, ssis / "Ł"łul

ogółem na 1000 ludności noś

i

1 | I

ü

pięciokrotnie niższy Łączne natężenie

współczynnik przyros

niż w 1980 r,, kiedy elnegc w 1989 r., zaledwie -ryższał analogiczny współ-

przy stele rosnący .ątych osiągając 28,8 w 1980

i zgonów obrazuje współczynnik obrotu naturalnego. Przy- w latach pięćdziesiątych - przy dominującej roli urodzeń, i latach.1966 i 1967 - zaledwie 18,4, wzrósł w latach sie-

irokrotny spadek wa

Współczynnik ten, obrazujący siejącą, wciąż jednak Zachowi czynnik dynamiki /p:

ii do liczby zgonów.

wą, wykazuje stałą tendencję malejącą, wciąż jednak zachowuje wartość dodatnią.

Podobnie obniża się współczynnik dynamiki /prężności/ demograficznej, przedstaw a skonstatować porówhu-

dukcję prostą. .

Tabl, 12. Współczy t dynamiki demograficznej

/iJiasfayj/POLSKA/Ogółaa /

LATA POLSKA/Miaeta/ POLSKA/Ogółem/

i960

:::::::::::::::::

E" §L

Współczynnik reprodukcji brutto /wyrażający stosunek liczbowy dwóch pokoleń kobiet . pokolenia matek /kobiet w wieku 15-49 lat/ do pokoleń córek /urodzenia żywych dziew­

cząt/ - od 1985 r. przyjmuje wartości mniejsze od 1, co wskazuje na reprodukcję sa- wężoną, czyli mniejszą liczbę kobiet w wieku rozrodczym w następujących pokoleniach - Tabl. 14. Współczynnik reprodukcji brutto

POLSKA/Miasta/ POLSKA /Ogółem/

Ó°;S ii"'

cości wykasuje tendencję do systematycznego obni- owycb o najwyższej płodności, tj. 20-29 lat. Ma

-

i 1 E IH M li

Is I i

0.18

Tabl. 16. Płodność na 1000 kobiet

POLSKA /Miasta/ POLSKA /Ogółem/

HOCH WgDROTOOrr XOTHOSCI

Wałbrzych jest miastem, dla którego charakterystyczne jest duże nasilenie mig ludności. -

a niepełnych danych, jakie zachowały, się z pierwszych lat po wojnl że tak jak w Innych miastach Ziem Zachodnich, również w Wałbrzych zo duża płynność ludności. Oprócz napływu i odpływu planowanego, riaeji ludności niemieckiej oraz zasiedlania Polaków z Pranej! istniał tatiże spontaniczny ruch wędrówkowy ludności, której bardzo duży odsetek nie zamierzał osiąść w Wałbrzychu na stałe.

Z danych dotyczących przyrostu liczby ludności w pierwszy trznym napływ wyraźnie przewyższa lat pięćdziesiątych. Wyjątkiem są

migracji wewnętrznych nastąpił odpływ ludności ogółem, spowodowany wyjazdem większości ludności niemieckiej'! żydowskiej.

- przy stale malejącym zarówno napływie jak i odpływie ludności - lat utrzymuje się ujemne

7 ludności w pierwszych latach po wojnie wynika, Sytuacja taka lea są tu lata 1957 i 1958, kiedy to przy dodatnim saldzie migracji wewnętrznych nastąpił odpływ ludności ogółem, s

e saldo migracji. Jest to gólnopolską, spowodowane główn

niem i bardzo trudną sytuacją mieszkaniową. Ujemne saldo migracji zmalało a w latach 1986-1988 przyjęło nawet wartość dodatnią.

Niekorzystne tendencje migracyjne ludności uwidaczniają się na tle współczynnika przyrostu wędrówkowego w ruchu wewnętrznym w porównaniu z odpowiednimi danymi dla miast ogółem. Jeszcze w 1958 r. współczynnik ów wynosił +40,73 %, by w I960 r. spa do -7,30 %. Od tego czasu - przy ujemnej wartości - porównanie do danych dla mie jest zdecydowanie niekorzystne dla Wałbrzycha. Innymi słowy, o ile w innych m ruchy migracyjne przyczyniają się do stałego, progresywnego powię ności, to w Wałbrzychu ubytek migracyjny jest z.ledwością kompana

Wałbrzych | Miasta [ Polali

1

i:

Wałbrzych j Miasta| Polska

otu wędrówkowego ludności, i "wymiany" większości ludności otu wędrówkowego /tylko i - z powodu "

Inny wydźwięk mają d w kilku latach powojennych - czynnik obrotu kilkakrotnie w 1956 r. współczynnik obrotu wędrówkowego /

ia 1000 ludności, co oznacza, że prawie co piąty wałbrzyszanin zmienił w tym roku łkania. Obrót wędrówkowy z każdym rokiem przyjmował mniejsze wartości, zwiększającą się zasiedziałość i stabilizację wałbrzyezan. Od 1S 'ałbrzychu niż średni w miastach, np. 1989 r. wynosił on tylko 21,5 :o /w większo

:wnętrznym/ wynosił miejsce zamieszkania

co wskazuje na zwięt Jest niższy

tszości wyjechało/ miejsce

ludności - również najwyższy w tych grupach wieku - r Wraz z wiekiem maleje mobilność wędrówkowa ludności;

Z danych tych wy t i ich dzieci. S g rekompensuje ubytków. .

też w starszych grupach j równym stopniu Tabl. 18. Migracje wewnętrzne ludności według wieku i płci migrantów

s.

Napływ Odpływ migracji

ł^ śE1 śB1 *£

1

1 1 I 1 I

1

i

1

0-14

i ^{1 I} 1 II 8 1 1 II

15-19

i 1 ¹

¹ 1 1 1 I

20-29

i i 1 II I 1 I I 1 II i 1 i 1

1 1

1 II

40-39

i 1 I I 1

I

11

i

lenie; w 1989

eedług połioma ayfcsgtsżcenla

WYKSZTAŁCENIA

Napływ Odpływ Cdi. .

i i i$ t ^{i;6 'W}

Nie ustalony

i .3 Hi

i

Ą

2 dostępnych materiałów wiadomo, w latach sześćdziesiątych kierował głębia Miedziowego /łubin', folkowi;

do Jastrzębia i Wodzisławia. Przeciętnie wyjeżdżało w tyci 3,5 tysiąca osób rocznie. Ujemny bilans ludności poprawił to Wałbrzych zyskał rangę miasta wojewódzkiego. Blisko połowa w Wałbrzychu to osoby z innych miejscowości województwa, ä w c kańcy województw jeleniogórskiego i wrocławskiego.

Osoby wyjeżdżające z Wałbrzycha kierują się głównie do twa /przeciętnie 1/, wyjeżdżających rocznie/,

ących Wałbrzych

nie 1/3 wyjeżdżających rocznie/, a także wojem kiego, legnickiego, opolskiego i jeleniogórskiego. Do po:

ewództw kieruje się w roku przeciętnie do 2 % wyjeżdżają;

latach z Wałbrzycha o i osiadających na et dalszej kolejności

ostałych /nie wymienionych ych. Podobnie kształtuje napływu ludności.

Migracje wewnętrzne ludności według głównych kierunków migracji

j±a

wsi W* 1«, w %

■$*-

i 1 1 I 1 i I i I f ii 'i ? i _{i # .11 i 1}

Jeleniogórskie

i i i i 8 i ■i i: 1

Katowickie . . .

i 1 i 1 i i :1 I 4

Pierssy "pionierski*

Jab wynika s przedstawionych' danych, Wałbrzych w okresie powojennym c zmiennym tcapem dynamiki demograficznej. Można wyodrębnić kilka różniących się

i 1945 do 1949 roku. Cechował się on wielkimi ruchami mi- Edecydowana większość ludności niemieckiej, zaś ludność ą płynnością migracyjną. 2 braku wiarygodnych danych dotyczą- łlnego, trudno dojść tutaj do konkretnych konkluzji.

pa doprowadzono do repolonizacji Wałbrzycha z tym, że nadal pozostał w mieś- e większy odsetek ludności niemieckiej niż w pozostałych miejscowościach lata 1950-1960 to okres szybkiego rozwoju mieś

szyła się prawie dwukrotnie z 68 do 117 t /wchłonięcie przez miasto okolicznych mie

t naturalny. W tym cza

. liczba ludności w

pa małżeństw i c óźniej w historii 1

liczby ludności.

17 tysięcy. Oprócz czynni!

miejscowości/ bardzo ist<

o wysoka liczba <

iłbrzycha - pray malejąc tównież w migracjach wew

administracyjnych r wpływ na to posiada!

wyż. demograficzny. Wysoka sto- powodowały wyso-

szóści ludności niemieckiej i żydowskiej a lat«

* niewielkim stopniu zniwelował napływ przesiedleńców, głównie Polaków z W latach sześćdziesiątych nastąpiło załamanie tych korzystnych ficznych. Jeszcze w I960 roku Wałbrzych posiadał najwyższy przyrc wśród 100-tysięcznych miast Polski. W ciągu kilku nie liczba małżeństw i urodzeń, co było spowodowane wejściem

licznych roczników wojennych. Przy niewielkim wzroście stopy zgonów, zanotowano wyraż- spadek przyrostu naturalnego /6,8 56» w 1967 roku/. Ha regres demograficzny wpływ

iKże niekorzystne zjawiska zachodzące w ruchu wędrówkowym

w tym okresie ujemne saldo migracji, opuszczali je głównie ludzie młodzi, kie­

rujący się do nowych ośrodków górniczych. Odpływ migracyjny był z ledwością rt naturalny 718, W lejszyła się jednak znaez- ea w wiek małżeński mniej

SE

i górniczych. Odpływ migracyjny był z ledwością rekompen- naturalnego, tik że tempo wzrostu liczby ludności spad- a 1971 - 1983 to ponowny w:

a stopa małżeństw, a w śląc echa demograficznego, wyżu demograficznego . Jec a zgonów. Generalnie - w okresie

u migracyjnym nadal ;

demograficznych. Wzrastt sa tym stopa urodzeń /19,8 %o w 1980 roku/. By2 lhodzenia w wiek małżeński licznych roczników z

i chronicznymi brakami miesz

przyhamowanego podniesieniem Wałbrzycha do rangi miasta lelki przyrost roczny, średnio o 0,5 56.

/19,8 %o w 1980 roku/. Był to wiek małżeński licznych roozn ' '

starzeniem się ludności - rosła tei izrósł przyrost naturalny /do 10,6 %»

tym wzrósł przyrost iednak notowano ujec

przestarzałą strukturą przemysłową, dużym zanieczyszczeniem iszkaniowymi nie mogło powstrzymać tego odpływu, nieco tylko lewódzkLego. Nadal notowa- przyrost roczny, średnio

notuje się stały spadek przyrostu naturalnego - do 2 56 w 1989 roku.

lałżeństw 1 urodzeń - odpowiednio do 7,3 i 12 Sow 1989 roku, co jest naj­

my™. Wałbrzych od 1984 roku stopą urodzeń ustę- Iniczy wpływ na to wywiera wejście w wiek małżeń- roczników niżu demograficznego z lat sześćdziesiątych. Równocześnie rośnie odse- ludnośoi w wieku poprodukcyjnym, a w ślad za tym stopa zgonów _ przeciętnie 10,1 56»

się tych tendencji Wałbrzychowi grozi ujemny Maleje liczba ma3

w latach 1984 - 1989. Przy przyrost naturalny w latach W omawianym okresie nastąj

zanotowano nawet dodatnie se zahamowanie odpływu ludności, a w latach 1986 - 1988 Spowodowane to było budową osiedla Pod- isowych mieszkańców okolicznych miejeco

.gracyjne. Kończy się już zasie budowy projektowanej dzielnicy Poniatów je r się już zasied-

nie rozpoczęto.