In s ty tu t Ś l ą s k i
S e r i a V K o m u n i k a t N r 3 4 S e r i a V
G e o g r a f i a w p r a c y Instytutu Ś l ą s k i e g o .
P r a c a In s ty tu tu Śląskiego n a o d c in k u n a u k g eo g rafic z n o -p rz y ro d n i- cz y c h jest o b ec n ie s k ie r o w a n a głów nie w t r z e c h k ie ru n k a c h . P ie rw sz y , to org a n iz acja b a d a ń n a u k o w y c h n a d Śląskiem, k t ó r y c h w y n ik i są o g ła s z a n e w w y d a w n ic tw a c h In sty tu tu , drugi p o leg a na w s p ó łp r a c y z w ł a dzam i i u rz ę d a m i p a ń s tw o w y m i w z a k re s ie zagad n ień , k t ó r e w y m a g a ją n a u k o w e j znajom ości Ś ląska, trze ci w re s z c ie s ta n o w i d ziała ln o ść in fo r
m acyjna , m a ją c a n a celu s z e rz e n ie w s p o łe c z e ń s tw ie znajom ości s p r a w i z a g a d n ie ń śląskich.
D ziałaln ość w y d aw n icza i praca w ew nętrzna.
N a u k o m geograficz nym i p rz y ro d n ic z y m p o ś w ię c a ł In s ty tu t Ś ląski już od p o c z ą tk u sw ego istnienia dużo uwagi. W ś r ó d p ie rw s z y c h w y d a w n ic tw I n s ty tu tu z n a la z ła się r o z p r a w a W. N e c h a y a pt. ,Śląsk jak o re g io n geograficzny* (K atow ice 1935), k t ó r a p o d k r e ś la ła łącz n o ść g eo g raficz n ą c a łe g o Śląska i jego p r z y ro d z o n e zw ąz k i z r e s z t ą ziem Polski.. Z inn y ch p r z e d w o je n n y c h w y d a w n ic tw In s ty tu tu treśc i geograficznej w a r t o p r z y pom n ieć p r a c e B. O lsze w ica ,Stan i p o trz e b y k a r to g r a fii n a Śląsku* i A.
W r z o s k a ,Stan i p o tr z e b y geografii n a Śląsku* w z b io ro w y m w y d a w n i c tw ie pt. ,Stan i p o t r z e b y n a u k polskiej o Śląsku* (1936), dalej p r a c e W.
M a r c h a c z a : K r a jo b r a z Ś lą sk a P olskiego, J. M o n ;a k a i E. S te n z a : Z a ry s k li
m atologii Śląska, M. K s iąż k ie w icza : Z a ry s geologii Śląska, A. K o złow skiej:
S z a t a roślinna w o je w ó d z tw a śląskiego, S. L esz czyc kie go: Z n a c z e n ie go
sp o d a r c z e ru c h u u z d r o w is k o w o -tu ry s ty c z n e g o na Ś ląsku. N a d to In s ty tu t w y d a ł w tym o k re s ie 5 m ap Ś lą sk a (śc enną, p o d rę c z n ą , g o sp o d arczą , n a ro d o w o ś c io w ą i za w o d o w ą), w y c z e r p u ją c y p r z e w o d n ik po w o je w ó d z tw ie śląsk im w o p r a c o w a n iu S. B e re z o w s k ie g o i sz e re g drobniejszych, b ą d ź te ż ba rd z ie j sp e c ja ln y c h r o z p r a w i n o ta te k .
W n a w ią z a n iu do te g o daw nie jsz ego d o r o b k u p rz y jrz y m y się o b e c n y m osiągnięciom i z a m ie rz e n io m In s ty tu tu w z a k r e s ie za g a d n ie ń g e o g r a ficznych. W o k re sie okupacji o ś r o d e k p r a c y geograficznej n ad z a g a d n ie niam i śląskim i z n a jd o w a ł się w K ra k o w ie . P rz y g o to w a n o w ó w c z a s do d r u k u m a p ę ca łe go Ś ląska, w skali 1:500.000, s k o ro w id z gmin z n a z w a m i niem ieck im i i polskim i ora z zw ięzły opis geograf cz n o -g o sp o d a rc z y tej c z ę ści Śląska, k t ó r a p r z e d w o jn ą do P olski nie n a le ż a ła pt, „N ad O d r ą i N y są". Dzięki te m u m ożna było z a ra z po w y z w o le n iu i w z n o w ie n iu d z ia ła l
ności I n s ty tu tu w K a to w ic a c h o d d ać te rz ecz y do d ru k u i w k r ó tk im c z a sie d a ć do dyspozycji s p o łe c z e ń s tw a i w ła d z p o d s ta w o w e w iad o m o ści o n ie z n a n y c h w ó w c z a s p r a w ie n o w y c h ziem iac h Śląska. W s p o m n ia n a m a p a Ś ląska, w y p u s z c z o n a n a r y n e k w m aju 1945, b y ła p ie r w s z ą w i e lo b a r w n ą m a p ą , w y d r u k o w a n ą w P olsc e po w y z w o le n iu i już od s ze reg u m iesięcy jest w y c z e r p a n a . T o też obec nie In s ty tu t p r z y g o to w u je w y d a n ie nowej, w ięk sz ej m a p y ściennej Ś lą sk a w skali 1:300.000, k t ó r a b ęd z ie m ogła być o d p o w ie d n io s ta r a n n ie w y d r u k o w a n a .
Z innych w y d a w n ic tw treśc i geo g raficz n o -p rz y ro d n icze j, o p u b lik o w a n y c h obecnie, n a le ż y z a n o to w a ć b r o s z u r y M. K a m ień sk ie g o : S k a ły u ż y
te c z n e D oln eg o i G ó rn e g o Ś lą sk a (19451, J. Z w ie rz y c k ie g o : Z łoża m in e ra ln e D o ln eg o Śląska w o św ietlen iu g o s p o d a r c z y m (1946) o ra z je d n o b a r w n ą m a p ę a d m in is tr a c y jn ą w o je w ó d z tw a ś lą s k o - d ą b r o w s k ie g o z p o d z ia łe m na gm iny i g ro m a d y i ze sk o ro w id z e m . T a k ż e w k o m u n ik a ta c h I n s ty tu tu o p u b lik o w a n o k ilk a n o t a t e k tre ś c i g e o g ra fic z n o -p rz y ro d n ic z e j (węgiel b r u n a t n y n a Śląsku, ro z m ie sz c z e n ie r e z e r w a t ó w p r z y r o d y n a Śląsku, r o z m ie sz c z e n ie ludności i g ęsto ść z a lu d n ie n ia n a Ś ląsku w e d łu g spisu z lu t e go 1946). R ó w n ie ż w ,,Z a r a n iu Ś lą s k im “ ogłoszono k ilk a a r ty k u ł ó w z z a k r e s u geografii i p rz y ro d y .
W ś r ó d w y d a w n i c t w p r z y g o to w y w a n y c h do d r u k u t r z e b a w y m ie n ić o p ró c z w s p o m n ia n e j już ściennej m a p y Ś lą sk a r o z p r a w k ę o c h a r a k t e r y sty c e geograficznej rz e k i O d ry i jej dorz e c z a , n a s tę p n ie s k o ro w id z m iej
sco w o śc i Ś lą s k a D olnego i O polsk ieg o z d efinityw nie u sta lo n y m i n azw am i, S ło w n ik geo g raficz n y Ziem Z ac h o d n ich , p rz e w o d n ik m in e ra lo g ic z n y po D o ln y m Śląsku, r o z p r a w k ę o ro z m ie sz c z e n iu b o g a c tw m in e ra ln y c h n a Z ie
m ia c h O d z y sk a n y c h . P rz e w id y w a n e test w y d a n ie p rz e w o d n ik a po Śląsku, dru g ie ro z s z e rz o n e i z a k tu a liz o w a n e w y d a n ie g e o g ra fic z n o -g o sp o d a rc z e g o opisu Ś lą ska, p ro je k tu je się o p r a c o w a n ie monografii Ś lą s k a O polskiego.
W celu z a in te r e s o w a n ia sz e rsz e g o g ro n a fa c h o w c ó w zag ad n ien iam i n a u k o w y m i Ś lą sk a p o w o ła n o do ż y c ia p rz y Tn s ty tu c ie w K a to w ic a c h K o m i
sję Fizjograficzną. Z e b r a n ie o rg a n iz a c y jn e tej Komisji o d b y ło się 20 g r u d n ia 1945, od teg o c z asu Kom isja o d b y ła 7 pos e d z e ń z r e f e r a ta m i n a u k o w ym i i o m a w ia n ie m p ro g r a m u p ra c . W p o s ie d z e n ia c h b ra ło u d z ia ł od 6— 15 osób. N a p r z e s z k o d z ie ro z w in ię c ia szerszej d ziała lnośc i komisji stoi p rz e c ią ż e n ie p r a c ą z a w o d o w ą c z ło n k ó w , r e k r u t u ją c y c h się p r z e w a ż n ie s p o ś ró d n a u c z y c ie ls tw a szkół śre d n ic h .
W od d ziale W r o c ła w s k im I n s t y t u t u n a w ią z a n o k o n t a k t z In s ty tu te m G e o g ra fic z n y m U n iw e r s y te tu W r o c ła w s k ie g o . T a w s p ó ł p r a c a zdaje się z a p o w ia d a ć ow ocnie ze w z g lę d u n a liczne s k u p ie n ie p o w a ż n y c h sił g e o g ra fic z n y c h w o ś ro d k u w ro c ła w s k im . W a r to ś c io w y m a t e r ia ł geo g raficz
ny z a c z y n a ró w n ie ż n a p ły w a ć od k o r e s p o n d e n t ó w te r e n o w y c h I n s ty tu tu z m ia s t p ro w in c jo n a ln y c h G ó rn e g o i D olnego Śląska. T a k np. w o p r a c o w a n iu zna jduje się m o n o g rafia p o w ia tu milickiego, o tr z y m a n o ró w n ie ż c ie k a w e m a t e r ia ły z p o w ia tu w a łb rz y sk ie g o .
W e w n ę t r z n a d ziała ln o ść In s ty tu tu w o m a w ia n y m z a k re sie , ja k z r e s z tą i n a in n y c h o d c in k a c h p r a c y n a u k o w e j, b y ła h a m o w a n a p rz e z koiji- p le tn y b r a k a p a r a t u n a u k o w e g o , p o n ie w a ż p r z e d w o je n n e zbiory In s ty tu tu uległy z a tr a c ie . D u ż o w y siłk u t r z e b a b yło w łożyć, b y n ie z b ę d n y a p a r a t n a u k o w y n a n o w o zgrom adzić. N a ty m polu m o żn a już z a n o to w a ć p o w a ż n e osiągnięcia. B iblio tek i I n s ty tu tu w K a to w ic a c h i w e W r o c ła w iu z o s ta ły z a o p a t r z o n e p r a w ie w e w s z y s tk ie w a żn iejsze d z ie ła z z a k r e s u s z e r o ko pojętej geografii i k r a jo z n a w s t w a w odniesieniu do Ś ląska. Z a z r ą b r e k o n s tr u k c ji b ib lio te k i w K a to w ic a c h p o słu ży ły z b io ry d a w n e g o „ A m t für O b e r s c h le s is c h e L a n d e s k u n d e “ w Opolu, k t ó r e u d a ło się z a b e z p ie c z y ć i p r z e ją ć dla In s ty tu tu . D użo c e n n e g o m a te r ia łu k sią ż k o w e g o u z y s k a n o te ż dzięki p rz y c h y ln e m u s ta n o w is k u D yr. K n o t a z d u b le tó w B iblio tek i U n i
w e r s y te c k ie j w e W r o c ła w iu . T e n m a t e r ia ł p o słu ż y ł g łów nie do u tw o r z e n ia b ib lio te k i O d d z ia łu w e W ro c ła w iu .
D ro g ą w y m ia n y z a w y d a w n i c t w a I n s ty tu tu u z y s k a n o z ró ż n y c h insty- tucyj i u r z ę d ó w sz e re g m ap Ś lą sk a, k t ó r e ra z e m w o b ec n ej chwili s t a n o w ią już z n a c z n y zb ó r w liczbie p o n a d 600 sztuk. I n s ty tu t p o sia d a o b e c nie k o m p le t to p o g ra fic z n y c h m a p Ś lą s k a w skali 1:3.0.000, 1:200.000 i 1:100.000 o ra z w ię k s z ą część m a p szc z e g ó ło w y c h 1:25.000 i m a p y z a
g łę b ia g ó rn o śląsk ieg o w skali 1:5 000 ora'z z a g łę b ia w a łb r z y s k ie g o w skali 1:12.500. U z y s k a n o t a k ż e n o w e m a p y w sz y s tk ic h p o w ia tó w w o je w ó d z tw a w ro c ła w s k ie g o w skali 1:1(0.000, o p r a c o w a n e p r z e z W / d z i a ł P o m ia r ó w w U rz ę d z ie W o je w ó d z k im W r o c ła w s k im . N a d to z n a la z ło się w zb io rz e s z e re g m ap tu ry sty c z n y c h , p la n ó w m iast, m ap geologicznych, k ilk a m a p śc ie n n y c h i je d e n atlas. P rz y zb iorze m a p u r z ą d z o n o p o d rę c z n ą p r a c o w nię k a r to g r a fic z n ą , k t ó r a z o s ta ła z a o p a t r z o n a w n ie z b ę d n e p r z y b o r y g r a ficzne. P r a c o w n ię tę p ro w a d z i mgr M a r ia S u b o c z o w a . Dla a k c :i o d c z y to w ej i p o p u la ry z a c y jn e j z a k u p io n o d o b ry e p id ia sk o p Zeissa. C elem u z y s k a n ia n iezb ę d n e g o m a te r ia łu ilu stracy jn eg o z e b r a n o n a p r z ó d sze reg w y d a w n ic tw ilu s tr o w a n y c h o Śląsku. Z b io ry ilu stracy jn e n iem ieck ich „ L a n d e s b ild s te lle n “ w O polu i W r o c ła w iu z d a w a ły się by ć s tra c o n e ze w z g lę d u n a zniszczenie obu b u d y n k ó w , t a k w e W r o c ła w iu , ja k i Opolu. N a szc zęśc ie dzięki p o m o c y s ta r o s ty n y sk ieg o Ob. K a ru g i n a tra fio n o na ślad z b io ró w opolskich, u k r y t y c h p rz e z N ie m c ó w w P a c z k o w ie i p r z e ję to je dla In sty tu tu . J e s t to c e n n y n a b y te k , obejm ujący ok. 11.000 p ię k n y c h n e g a ty w ó w fotog ra ficzn y c h z całego te r e n u Ś ląska G ó rn e g o i O polskiego.
W sp ółp raca z w ładzam i.
P o k a ź n y w k ł a d w z a k r e s ie geografii w y k o n a ł I n s ty tu t t a k ż e n a o d c in k u w s p ó łp r a c y z w ład z am i. J u ż w p ie rw sz y c h d n ia c h po u w o lnieniu K a to w ic w s p ó łp r a c o w a n o z P e łn o m o c n ik ie m R z ą d u n a ok rę g G ó rn e g o Ś lą sk a w z a k re s ie u s ta le n ia gra nic w o je w ó d z tw . P o d 'ę t o t a k ż e p o c z ą tk o w o w e w ła s n y m z a k r e s ie p r a c e n a d u sta la n ie m n a z w m iejscow ych, p r z e k a z u jąc je n a s tę p n ie u tw o rz o n e j p r z y A k a d e m ii U m ie ję tn o śc i w K r a k o w ie k o misji fa chow ców . P r z e d s ta w ciel In sty tu tu w s p ó łp ra c u je s ta le z K o m i s ą K r a k o w s k ą i b ie rz e u d z ia ł w p o sie d z e n ia c h G łó w n e i Komisji U s ta la n ia N a z w M iejsco w y c h p rz y M in iste rs tw ie A d m in istra c ji Publicznej w W a r szaw ie.
D ość ścisłe k o n t a k t y w :ą ż ą In s ty tu t z B iu re m S tu d ió w O sad n ic zo - P rz e s ie d le ń c z y c h w K r a k o w ie od p o c z ą tk u jego istnienia. D y r e k t o r i w i c e d y r e k t o r I n s ty tu tu zostali p o w o ła n i n a "członków R a d y N a u k o w e j dla Z a g a d n ie ń Ziem O d z y sk a n y c h i w ty m c h a r a k t e r z e b io r ą udział w e w s z y s tk ic h sesjach R ad y , re fe ro w a li na nich te m a ty śląskie, a częściow o w s p ó ł p r a c u j ą ta k ż e w ko m isja ch Rady.
W s p ó łp r a c o w a n o t a k ż e p ra w ie od p o c z ą tk u z M in iste rs tw e m S p r a w Z a granicznyc h, d o s ta r c z a ąc na jego zlecenie s ze reg u o p r a c o w a ń g eo g ra- ficz n o -p o lity c zn y ch w ró ż n y c h k w e s tia c h d o ty c z ą c y c h Ś lą sk a i b io r ą c u d z ia ł w p r z y g o to w y w a n iu m a t e r ia łó w na k o n g re s pokojow y.
Dział g eograficz ny I n s ty tu tu p o zo staje dalej w k o n ta k c ie z G ł ó w nym U rz ę d e m P la n o w a n ia P r z e s tr z e n n e g o w W a r s z a w ie o ra z z R e g io n a l
nym i D y re k cjam i P la n o w a n a w K a to w ic a c h i W ro c ła w iu . W D y re k c ji k a to w ic k ie j w y g ła s z a n o w y k ła d y dla p r a c o w n ik ó w i u d z ie la n o p o r a d w z a k r e s ie za g a d n ie ń fizjograficznych, w e W r o c ła w iu p o m a g a n o D y re k c ji w ró ż n y c h o p r a c o w a n ia c h i b ra n o u d z ia ł w zjeździe D y r e k t o r ó w P la n o w a n ia P r z e s tr z e n n n e g o z całej P olski inform ując u c z e s tn ik ó w o z a g a d n i e n ia c h śląskich.
Dalej n a le ż y z a n o to w a ć w s p ó łp r a c ę z W y d z ia łe m T u ry s ty k i M in i
s t e r s t w a K o m u n ik acji i z r e fe ra ta m i tu r y s ty k i w U r z ę d a c h W o je w ó d z k ic h w K a to w ic a c h i W r o c ła w iu . Na z a p ro sz e n ie M in is te r s tw a u c z e stn ic z o n o w IV. K o n g re sie T u r y s ty c z n y m w K ra k o w ie w m am 1946 re fe ru ją c t e m a t y ś ląsk ie, w r e f e r a t a c h w o jc w ó d z k :ch b r a n o u d z ia ł w k o n fe re n c ja c h t u r y s ty c z n y c h z gło sem d o ra d czy m . O koliczn o śc io w o u d ziela n o p o r a d i infor-
m acyi w ie lu innym u rz ę d o m , jak W o r k o w e m u In s ty tu to w i G e o g ra fic z n e mu, G łó w n e m u U rz ę d o w i P o m ia r ó w K r a u, S z ta b o w i D o w ó d z tw a O k rę g u W o js k o w e g o Śląsk, B iuro S tu d ió w F ilm u P olskie go itd.
D z ia ł geo g raficz n y In s ty tu tu u trz y m u je t a k ż e łą c z n o ść z innymi p o k r e w n y m i in sty tu c ja m i, l a k np. z in s t y tu t e m Z ac h o d n im w P o z n a n iu w s p ó ł p r a c u je r e d a k c y jn ie w p rz y g o to w a n iu w y d a w n ic tw a ilu stro w a n e j książki 0 D o ln y m Ś ląsku, w In sty tu c ie B a łty c k im b r a ł udział w k o n fe re n c ji g o sp o d a r c z e j n a t e m a t W c h o d n ie g o P o m o rz a .
D ziałaln ość informacyjna.
D z ia ła ln o ś ć in fo rm a c y jn a w z a k r e s ie geografii z o s ta ła u ru c h o m io n a n a ty c h m ia s t p o p r z y b y c iu do K a to w ic . W o k re sie b u d o w a n ia p a ń s t w o w o śc i polskiej n a n o w y c h rozległych, a m a ło z n a n y c h te re n a c h , t r z e b a b y ło za sila ć p r a s ę c o d z ie n n ą i ra d io m a te r ia ła m i d o ty c z ą c y m i ty c h t e r e nów . W m ia r ę p o s t ę p u czasu i z a z n a ja m ia n ia s ę z t e r e n e m i jego z a g a d n ie n ia m i szerszej liczby osób, m o ż n a b yło tę dz a la ln o ść s to p n io w o osłabić, o g ra n ic z a ją c ją do w y p a d k ó w szczególnie w a ż n y c h i p r z e r z u c a ją c raczej n a o d c in e k c z aso p ism specjalnych.
K ie r o w n ik d z ia łu geog raficz n eg o I n s ty tu tu n a le ż a ł w e sp ó ł z D yr. R.
B u ła w s k im i D yr. P. R y b n ic k im do p ie r w s z y c h o r g a n iz a to r ó w K u rsu N a u k o w o -In fo rm a c y jn e g o o Z iem iach Z ac h o d n ich , u rz ą d z o n e g o p rz e z U n i w e r s y t e t J a g ie llo ń s k i i A k a d e m ię G ó rn ic z ą w K r a k o w y z w io s n ą 1945 ro k u , w y g ła s z a ł n a nim p r e le k c je n a te m a t y śląskie, a na z a k o ń c z e n ie k u rs u w sie rp n iu 1945 ob,ął n a u k o w e p r z e w o d n ic tw o w y c ie c z k i na Śląsk D olny 1 O polski, u rz ą d z o n e j dla p r e le g e n tó w i słu c h a c z ó w k u rsu . W s p ó łd z ia ła n o r ó w n ie ż w organizacji drugiego k u r s u o Z iem iach Z a c h o d n ic h w r. 1946 i w y g ła s z a n o n a nim w y k ła d y . P r e le k c je tre śc i geograficznej z o s ta ły w y gło szo n e n a u r o c z y s ty m o tw a r c iu I n s ty tu tu Ś lą skiego w K a to w ic a c h w c z e r w c u 1945, n a o tw a r c iu O d d z a łu I n s ty tu tu w e W r o c ła w iu w k w i e t niu 1946 o ra z na k o n fe ren c ji n a u k o w e j n a t e m a t rz e k i O dry, u rz ą d z o n e j p r z e z I n s t y t u t w G liw icac h w p a ź d z ie r n ik u 1946. N a d to w y g ła s z a n o w y k ł a d y n a k u r s a c h dla p r a c o w n ik ó w o św ia to w y c h n a Z iem iach Z ac hodnich, u r z ą d z a n y c h p r z e z Mi n is te r s tw o O ś w ia ty w listo p a d zie 1945 w O siecznej k o ło Leszna, w g ru d n iu 1945 w B y to m 'u , w m a 'u 1946 w e W r o c ła w iu , w lipcu 1946 w K a r p n i k a c h i w s ie rp n iu 1946 w S z k la rs k ie j P o ręb ie.
K ie r o w n 'k d z ’a lu g eo graficz nego I n s ty tu tu to w a r z y s z y ł pierw szej w ię k sz e j w y c ie c z c e d z ie n n ik a rz y z a g ra n ic z n y c h (a m e ry k a ń sk ic h , s o w ie c kich, b r y ty js k ic h i fran cu sk ich ) po Śląsku w lipcu 1945, w e w rz e ś n iu 1945 t o w a r z y s z y ł a n g ie lsk ie m u p u b licy ście N e w m a n o w i w jego objeździe po Ś ląsku, r e p r e z e n t o w a ł Tn s ty t u t n a ogólnopolskim Z eź d zie G e o g ra fó w w e W r o c ł a w i u w c z e rw c u 1946 o ra z n a Żjeździe G e o lo g ó w w lipcu 1946.
K o n ie c z n o ś ć r o z k ła d u p r a c y n a t a k r ó ż n o ro d n e odcinki u t r u d n ia s k u p ie n ie sił w jed n y m o k re ś lo n y m k ie r u n k u i jego w y b itn e po g łęb ien ie. J e d n a k ż e w o b e c n y c h w a r u n k a c h po w o jen n e j o d b u d o w y k ra ju w s z y s tk ie o d cinki p r a c y są ró w n ie w a ż n e i nie m o żn a z o s ta w ia ć n ie k tó r y c h odłogiem, ch o ć m o ż n a b y się tłu m a c z y ć s z c zu p ło ścią ś r o d k ó w m a te r ia ln y c h i o b s a d y p e rso n a ln e j.
Dr Antoni W rzosek. . K a to w ic e , w lutym 1947.
U w a g a : Z e z w a l a się na p r z e d r u k lub d o w o l n e w y k o r z y s t a n i e k o m u n i k a t ó w dla c e l ó w p r a s o w y c h z p o d a n i e m źró d ła .
D r u k a r n i a Nr 7 p o d Z a r z ą d e m P a ń s t w o w y m w K a t o w i c a c h \ i I l i — U iOOtiO
