SCENARIUSZ LEKCJI
III ETAP EDUKACYJNY
Temat: Budowa kryształów i ich cechy
TREŚCI KSZTAŁCENIA
Fizyka 3,2: uczeń omawia budowę kryształów na przykładzie soli kamiennej;
Informatyka, 6, 1: wykorzystuje programy komputerowe, w tym edukacyjne, wspomagające i wzbogacające naukę różnych przedmiotów;
CELE ZOPERACJONALIZOWANE:
Uczeń:
wie, że ciała stałe mają swój określony kształt i określoną objętość.
Wie, że ciała stałe mają wewnętrzną budowę krystaliczną bądź amorficzną.
Wie, że sól jest kryształem.
NABYWANE UMIEJĘTNOŚCI:
Uczeń:
potrafi omówić budowę kryształów na przykładzie soli kuchennej.
potrafi odróżnić monokryształy od polikryształów.
potrafi wymienić kilka przykładów ciał stałych będących kryształami.
potrafi zainstalować program użytkowy i znaleźć instrukcje dotyczące jego obsługi.
1
Etap y lekcji
Przed miot naucza
nia
Kompetenc je kluczowe
Przebieg
zajęć Środki
dydaktyczn e
Metody naucza
nia
Formy pracy
Etap wstęp ny
Fizyka myślenie matematycz ne
i
podstawowe kompetencj e
naukowo- techniczne;
umiejętność uczenia się
Nauczyciel zadaje uczniom przypomnienie wiadomości o cząsteczkowej budowie materii,
oraz obejrzenie przez lupę soli, cukru, w miarę możliwości
kamienie szlachetne i półszlachetne w biżuterii mamy, zwracając uwagę na krawędzie powierzchnię i kształty.
podręcznik, notatki, lupa,
kryształki soli, cukru i biżuteria mamy.
problem owa
indywidu alna
Etap realiz acji
Odpytanie uczniów z zadanego materiału. Uczniowie opisują zaobserwowane cechy kształtu, krawędzi i powierzchni, np. soli, cukru oraz kamieni z biżuterii. Zauważają, że budowa jest regularna, powtarzająca się i charakterystyczna dla obserwowanych substancji. Ściany są gładkie, a krawędzie ostre.
zbiorowa ,
jednolita.
Nauczyciel wyjaśnia, że ciała stałe o regularnej budowie oraz równych gładkich ściankach to kryształy. Atomy (cząsteczki) tworzą w nich regularną (uporządkowaną) sieć krystaliczną – znajdują się blisko siebie, nie mogą się poruszać swobodnie tak jak w gazach i cieczach, ale wykonują drgania wokół położenia równowagi. W podwyższonej temperaturze zwiększa się amplituda drgań.
załącznik 2 problem owa podawcz a
2
Uczniowie oglądają film (samouczek) pokazujący model tworzenia się sieci krystalicznej kryształu. Załącznik 2.
Nauczyciel przytacza przykłady ciał amorficznych, których budowa wewnętrzna nie jest regularna np. szkło.
Uczniowie oglądają galerię zdjęć – załącznik 1. Z pokazu dowiadują się, że bryłki substancji składających się ze zrośniętych ze sobą kryształów to polikryształy. Całe bryłki będąca jednym kryształem – to monokryształy. Kryształy pękają wzdłuż swoich płaszczyzn łupliwości i powstają gładkie powierzchnie.
załącznik 1
Po wypisaniu wniosków, nauczyciel proponuje uczniom wyhodowanie kryształków soli. Podaje sposób:
Potrzebne pomoce:
- słoik 0,25 l, - woda, - sól,
- krótki patyczek lub ołówek, - kosmata nitka.
Wykonanie doświadczenia:
Przygotuj roztwór nasycony soli kuchennej.
Otrzymaną solankę wlej do słoika do ok ¾ jego wysokości. Do patyczka przywiąż wełniany sznurek. Patyczek połóż na słoiku w ten sposób, aby nitka dotykała dna słoiczka.
Odstaw słoik w ustronne miejsce. Woda stopniowo będzie parowała ze słoika, a sól będzie ulegała krystalizacji i osadzała się na ściankach słoika oraz na nitce.
podawcz a
problem owa
3
4
