1. Ideały i problemy bohaterów moich lektur
a. 1. Cele lekcji
i. a) Wiadomości Uczeń:
• zna mit o Dedalu i Ikarze,
• zna treść utworu A. Kamińskiego Kamienie na szaniec,
• zna treść utworu S. Żeromskiego Siłaczka,
• zna treść utworu S. Żeromskiego Syzyfowe prace.
ii. b) Umiejętności Uczeń:
• potrafi interpretować obrazy,
• potrafi interpretować według wskazówek młodość znanych bohaterów literackich,
• potrafi znaleźć odwołanie obrazu do życia młodzieży i ich problemów,
• potrafi rozwiązywać problemy w sposób twórczy,
• rozwija sprawność umysłową, kreatywność, przełamuje opory przed przedstawieniem własnych pomysłów,
• potrafi dyskutować na temat świata dorosłych i ich wartości.
b. 2. Metoda i forma pracy
Praca w grupach, dyskusja, wizualizacja, ćwiczeń praktycznych
c. 3. Środki dydaktyczne
Schemat do pracy w grupach (załącznik 1.) Reprodukcja obrazu Fransa Halsa (załącznik 2)
d. 4. Przebieg lekcji
i. a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i uświadamia im cele zajęć. Następnie prosi uczniów o przypomnienie cech charakteryzujących młodość.
ii. b) Faza realizacyjna
1. Nauczyciel dzieli klasę na grupy, zostają wybrani liderzy, sprawozdawcy, sekretarze. Następnie zostają przypomniane lub odczytane zadania dla każdej z ról oraz ogólne zasady pracy w grupie.
Każdy zespół dostaje schemat do uzupełnienia (załącznik 1). Następnie uczniowie odczytują swoje
bohaterowie analizowanych lektur borykali się w najpiękniejszych dla nich czasach z wieloma problemami, ich życie nie było łatwe, jednak konsekwentnie dążyli do wyznaczonego przez siebie celu.
2. Uczniowie dyskutują na temat, którego z analizowanych bohaterów literackich darzą największą sympatią i dlaczego?
3. Kolejne zadanie polega na interpretacji obrazu Fransa Halsa Portret młodzieńca z czaszką,
uczniowie zastanawiają się, jakie cechy młodości uchwycił na obrazie artysta, co oznacza czaszka młodego chłopca, nad czym może on się zastanawiać, jakie pytania zadawać, interpretują
nawiązanie do hamletowskiego być albo nie być (załącznik 2).
iii. c) Faza podsumowująca
Uczniowie opisują w swobodnych wypowiedziach ich zderzenia ze światem dorosłych.
e. 5. Bibliografia
1. Kamiński A., Kamienie na szaniec, Czytelnik, Warszawa 2000.
2. Parandowski J., Mitologia, PULS, Warszawa 2002.
3. Żeromski S., Siłaczka, Zielona Sowa, Kraków 1998.
4. Żeromski S., Syzyfowe prace, PULS, Warszawa 1999.
5. www.abcgallery.com/H/hals/hals.html
f. 6. Załączniki
i. a) Karta pracy ucznia Załącznik 1.
Schemat do pracy w grupach
BOHATER LITERACKI
JAKA BYŁA JEGO MŁODOŚĆ?
PRZECIW CZEMU SIĘ BUNTOWAŁ?
W JAKIE WIERZYŁ IDEAŁY?
IKAR
STANISŁAWA BOZOWSKA
ALEK, RUDY I ZOŚKA
BOHATEROWIE SYZYFOWYCH PRAC
ii. b) Reprodukcja obrazu Fransa Halsa Załącznik 2.
iii.
www.abcgallery.com/H/hals/hals.html
iv. c) Notatki dla nauczyciela Przykład wypełnienia schematu.
BOHATER
LITERACKI JAKA BYŁA JEGO
MŁODOŚĆ? PRZECIW CZEMU SIĘ
BUNTOWAŁ? W JAKIE WIERZYŁ
IDEAŁY?
IKAR Młodość spędził
w otoczeniu swego ojca.
Oglądał jego wynalazki, słuchał jego mądrości, rozbudzał swoją wyobraźnię.
Przeciw ograniczeniom ludzkiej natury,
granicom ludzkich możliwości, przeciw zakazom.
Wierzył, że ludzkie możliwości są
nieograniczone, dlatego wzbił się w przestworza i przypłacił to życiem.
STANISŁAWA BOZOWSKA
Całą swą młodość
spędziła w szkole, uczyła się, aby w przyszłości móc edukować najuboższe warstwy społeczeństwa,
angażowała się w sprawy społeczne, interesował ją los drugiego człowieka.
Przeciw nieludzkim warunkom, jakie panowały na wsi, przeciw biedzie małych dzieci, ich braku dostępu do powszechnej
edukacji.
Wierzyła, że można poświęcić się drugiej osobie, zrezygnować ze szczęścia osobistego na rzecz szczęścia ogólnego, że można do końca być wiernym swoim
młodzieńczym ideałom.
Poświęciła dla innych swoje życie.
ALEK, RUDY
I ZOŚKA Od najmłodszych lat uczyli się współpracy, braterstwa, pokonywania stresu w zespole Buki, chodzili do najlepszego gimnazjum im.
S. Batorego, gdzie zdobywali bardzo wysokie noty, rozwijali od najmłodszych lat swoje zainteresowania.
Buntowali się przeciwko niemieckiej niewoli, nie mogli pogodzić się z nieludzkimi zasadami ustanowionymi przez okupanta poprzez udział w Małym, a następnie Dużym Sabotażu.
Wierzyli, że Polska odzyska niepodległość, że nigdy nie podda się niemieckim prawom i zniewoleniu, że Polacy wspólnie zaczną
przeciwstawiać się Niemcom.
BOHATEROWIE SYZYFOWYCH PRAC
Młodość bohaterowie spędzili w otoczeniu władz rosyjskich, Polska wówczas znajdowała się pod zaborami. Musieli na co dzień walczyć
o odzyskanie mowy ojczystego języka i nie dać się rusyfikacji.
Buntowali się przeciwko zakazom, jakie wydał rząd rosyjski, który pragnął zrobić z młodych Polaków kolejne
pokolenie Rosjan, bronili się przeciwko zakazowi używania w szkołach mowy polskiej, czytaniu rodzimej literatury, potajemnie spotykali się i czytali polskie książki.
Wierzyli, że Polska nigdy nie utraci swojej
tożsamości, że w każdym młodym człowieku można odnaleźć patriotę, że ojczyzna wreszcie zostanie wyzwolona i odzyska niepodległość.
v. d) Zadanie domowe Jak widzę świat dorosłych? Przedstaw swoje refleksje.
g. 7. Czas trwania lekcji
45 minut
h. 8. Uwagi do scenariusza
Do lekcji jest przygotowana prezentacja w Power Point, uzupełniająca i utrwalająca wiadomości.
