Pracownia praktyczna astronomii – Planetarium
Ćwiczenie 1
Poznajemy gwiazdozbiory nieba północnego
1. Na mapie nieba odnaleźć północny biegun świata, równik niebieski i ekliptykę.
2. Pomagając sobie cyrklem i linijką odrysować na kartce papieru obszar o deklinacjach powyżej 40 stopni. Starać się jak najwierniej narysować siatkę współrzędnych niebieskich i gwiazdozbiory.
Gwiazdozbiory rysować po kolei, starając się utrwalić w pamięci ich nazwy i charakterystyczne układy gwiazd.
3. Na osobnej kartce papieru odtworzyć z pamięci wygląd rozważanego obszaru nieba i następnie porównać rysunek pamięciowy z oryginalnym. W razie potrzeby, ćwiczenie rysowania z pamięci powtórzyć.
4. Znaleźć na mapie punkty przecięcia równika niebieskiego z ekliptyką. Odczytać na siatce współrzędnych, na jaką maksymalną odległość kątową (liczoną wzdłuż południków niebieskich) oddala się ekliptyka od równika niebieskiego.
5. Znaleźć na mapie gwiazdozbiór Oriona. Przerysować jego rejon w przedziale rektascensji od 3 do 9 godzin i w przedziale deklinacji od -40 do 40 stopni. Zapamiętać nazwy i wygląd poszczególnych gwiazdozbiorów. Zapamiętać wzajemne położenie gwiazdozbiorów wewnątrz obszaru. Dalej jak w punkcie 3 niniejszej instrukcji.
6. Znaleźć na mapie gwiazdozbiór Lwa. Postąpić dalej jak w punkcie 5, tylko w przedziale rektascensji od 9 do 15 godzin.
7. Znaleźć na mapie gwiazdozbiór Wężownika. Postąpić dalej jak w punkcie 5, tylko w przedziale rektascensji od 15 do 21 godzin.
8. Znaleźć na mapie gwiazdozbiór Pegaza. Postąpić dalej jak w punkcie 5, tylko w przedziale rektascensji od 21 do 3 godzin.
9. Obrazy pamięciowe nieba weryfikować wielokrotnie z obrazem nieba rzeczywistego lub sztucznego w planetarium.
Wskazówki praktyczne:
Ćwiczenie przyniesie pożądany efekt, jeśli wykonamy je „na raty”. Do studiowania następnego obszaru przechodzimy po ugruntowaniu wiedzy dla obszaru poprzedniego. Optymalnie byłoby całość przerobić w ciągu 5-ciu kolejnych dni. Studiowanie poszczególnych obszarów mapy należy przeplatać z odnajdywaniem ich na niebie.
Pomoce:
Planetarium, mapa nieba, przybory do rysowania.
Oczekiwany efekt:
Znajomość rozmieszczenia gwiazdozbiorów na niebie dostępnym z terytorium Polski.
