#
>y dodatek do „Drwęcy
N o w e m ia sto , d n ia 26 c z e r w c a 1934,
Szaleje orkan, wrą odmęty, Kłębi się wirów morskich piana, A łódź rozbitka skołatana
Z wichrami toczy bój zawzięty.
Raz się na grzbiecie fali słania, Potem w przepaści już, już ginie — Lecz patrz: z topieli wnet wypłynie, Jakoby symbol zmartwychwstania.
Z daleka widać szczyty skały, Co śmiało pośród morza stoi, Swej granitowej siłą zbroi Roztrącająca wichrów szały.
Więc ku przemocnej tej opoce Żeglarz ster swojej zwrócił barki, A przez prąd fali porwań szparki, W skalnej wnet znalazł się zatoce.
Z chyżością ptaka na urwiska Wtargnął, zebrawszy sił ostatki, I do opoki, jak do matki,
Tchnienia łaknącą pierś przyciska.
Ucichła burza. Z serca drżeniem Wzrok śle rozbitek na wsze strony.
Płyną okręty — ocalony,
Błogiem powitał ląd westchnieniem.
Twój to, wierząca obraz duszo, I wszystkich w życiu burz rozpaczy Niech on ci treścią swą tłómaczy, Jak walczyć z klęską i katuszą.
Szczęsnaś, jeżeli szlakiem łaski Wiosłujesz wprost do krzyża skały, Jeśli cię zbłąkać nie zdołały
Manowców świata złudne blaski.
Krzyż, świadek twego z dolą boju,
Wyrwie cię z toni w prób godzinie
I korab losów twoich wpłynie
W port wieczystego dusz pokoju.
U grobów Książąt Kościoła.
Rzym, stolica świata chrześcijańskiego, posia
da obok niezliczonych pamiątek religijnych — śmiertelne szczątki Książąt Apostołów, świętego Piotra i św. Pawła, którym hołd składają licz
ni pobożni pielgrzymi.
Dnia 29 czerwca 69 r. za panowania cesarza Nerona ponieśli oni w Rzymie śmierć męczeńską, a z biegiem wieków wzniosły się nad ich grobami dwa największe kościoły.
Grób św. Piotra znajduje się w bazylice jego imienia tuż obok miejsca, gdzie niegdyś stał cyrk Nerona, w którym św. Piotra ukrzyżowano za wia
rę w Chrystusa.
Na wzgórzu Watykańskiem, na którem wznosi się królująca dziś Rzymowi wspaniała bazylika św.
Piotra, chrześcijanie pochowali ofiary prześlado
wania Nerona, między którymi był książę Aposto
łów, pierwszy biskup rzymski, św. Piotr. Miejsce
m2, a długość 211 mtr., wysokość 132 m. W kuli metalowej, na wierzchołku kopuły pod krzyżem
5
może pomieścić się 16 osób. Po wspaniałych
lschodach z kamienia wapiennego wchodzą piel- i grzymi pobożni do przedsionka, który sam mógł- i by być obszerną świątynią, a nad którym biegnie
| galerja, z której papież dawniej udzielał uroczy-
lstego błogosławieństwa. Wyżej jeszcze, ponad i kolumnami i filarami wznosi się balustrada, na której stoją posągi Zbawiciela i Apostołów, 3 razy większe od naturalnej wielkości. 5 drzwi prowa
dzi do wnętrza bazyliki, błyszczącej złotem, bron- zem, mozaikami i tęczowemi barwami marmurów.
Posadzka stanowi także różnobarwne mar-
\
mury, składające się w rozliczne misterne wzory.
8 potężnych filarów, po 4 z każdej strony dzielą świątynię na 3 nawy i podtrzymują okrągłe skle
pienie, bogato złocone.
W głębi środkowej nawy wznosi się wielki ołtarz pod baldachimem, a nad nim wzbija się olbrzymia
P o rta l bazyliki św . P iotra w R zym ie.
Na prawo brama jubileuszowa (Porta Santa) z krzyżem.
jego grobu przechowało się wśród wiernych w nie
zatartej pamięci mimo późniejszych strasznych prześladowań chrześcijan. Pobudowano tam wkrót
ce skromną kapliczkę, na miejscu której stanęła dzięki Konstantynowi Wielkiemu wspaniała, olbrzy
mia bazylika o 96 starożytnych kolumnach, podzie
lona na 5 naw, błyszcząca od złota, marmurów i drogocennych mozaik. W podziemiach,
wtrum
nie spiżowej, grubo złoconej spoczęły kości św.
Piotra, złożone tam przez Konstantyna i jego mat
kę, św. Helenę.
1280 lat przetrwała ta świątynia, aż wreszcie ustąpiła miejsca nowej, większej i jeszcze wspa
nialszej, która tam wznosi się po dziś dzień, a do której postawienia przyczyniło się 20 papieży i ca
łe pokolenia najsławniejszych budowniczych. — W r. 1625, w 186 lat po rozpoczęciu robót, papież Urban XVIII poświęcił nową bazylikę, a następcy jego jeszcze ją upiększali.
O piękności i rozmiarach tej najwspanialszej świątyni świata chrześcijańskiego niech zaświadczą następujące szczegóły: Bazylika św. Piotra kosztowała ogółem 250 miljonów franków. Zawie
ra ona 30 ołtarzy, 148 kolumn i może pomieścić 80.000 ludzi. Przestrzeń jej ogólna wynosi 15 160
kopuła, z której spływają promienie światła, oble
wając ołtarz niby glorją niebiańską — to grób prostego niegdyś rybaka z nad jeziora Genezaret, Opoki, na której Zbawiciel wzniósł budowanie Kościoła swego. Grób św. Piotra mieści się w krypcie, pod wielkim ołtarzem. Nad otaczającą go balustradą murowaną, wśród wijących się splotów liści i kwiatów, płonie dniem i nocą 89 lamp ze złoconego bronzu. Piękne, starożytne drzwi spiżowe zamykają framagę, w której stoi sarkofag ze szczątkami św. Piotra.
Przed ołtarzem, ponad grobem świętego Pa
pież celebruje 3 razy do roku, tj. w Boże Narodze
nie, Wielkanoc i uroczystość św. Piotra nabożeń
stwo pontyfikalne.
* *
*
Podobne wspomnienia i pomniki otaczają miej
sce męczeństwa i grobu św. Pawła, Wielkiego Apostoła Narodów.
Otóż już za murami miasta, na drodze, wiodą
cej do Ostji, wznosi się dziś na pół zapadła ka
pliczka, postawiona na pamiątkę ostatniego poże
gnania obu Apostołów, których tędy wiedziono na
męczeńską śmierć.
W n ętrze b azylik i św . Paw ia.
dzielają wnętrze na 5 naw, a 80 skipów granito
wych z jednego bloku podtrzymuje strop złocisty.
Ponad kolumnami widać medałjony z mozaikowe- mi portretami wszystkich 265 papieży. Posadzka marmurowa, wykładana w barwne wzory, przej
rzystością i blaskiem przypomina taftę zwiercia
dlaną.
U końca nawy głównej wznosi się ołtarz, zwa
ny papieskim, gdyż tylko papież może przy nim odprawić Mszę św., a nad nim misterny baldachim, wsparty na porfirowych kolumnach. Nad całością wznosi się drugi, większy baldachim, wsparty na
O dzie s ło ń c e n a j w ię c e j św ie c i?
Nie Włochy, lecz Hiszpanja jest tym krajem w Europie, gdzie słońce najbardziej świeci. Według ostatniej statystyki Hiszpanja ma 3000 godzin słonecznych w roku, Włochy 2.300, Niemcy 1700, Anglja tylko. 1400.
Londyn ma rocznie 178 dni deszczowych, a ilość opadów rocznie w dolinie angielskiej wy
nosi 6000 milimetrów, podczas gdy na wyżynie szkockiej sięgają opady nawet do 8900 milimetrów rocznie.
Ile j e s t r o ślin na ś w ie c ie ?
Instytut przyrodniczy w Moskwie przeprowa
dza „inwentaryzację“ całej flory ziemskiej. Część stanu roślinnego obliczono już. Wynosi ona dla Indyj 21.000 rodzajów, dla Chin Południowych 22.000, dla Afryki podzwrotnikowej 13.000, dla wyspy Borneo 11.000, dla Syberji 5.000, dla Kau
kazu — 6.000. Ze zestawień, dokonanych przez
Jest to miejsce, na ktorem według prastarej tra
dycji został ścięty św. Paweł. Głowa jego trzy
krotnie podskoczyła i wszędzie, gdzie dotknęła ziemi, trysnęło źródło. 3 kościoły wznoszą się tam obok siebie. Jeden z nich przypomina widze
nie św. Bernarda, który tu mszę św. odprawił.
Drugi jest starożytną bazyliką, zbudowaną na schył
ku IV. w. W trzecim kościele pod wezwaniem św.
Pawła mieszczą się owe 3 źródła oraz słup z bia
łego marmuru, na którym został ścięty Apostoł Narodów.
Instytut, wynika, że przeszło 90 proc. wszystkich rosnących na ziemi roślin nie ma praktycznego i użytkowego znaczenia dla ludzi.
N a jd łu ższy tu n e l ś w ia ta w y b u d o w a n o w Jap on ji.
Przez 16 lat pracowano nad wspaniałem dzie
łem, które łączy miejscowość kąpielową Atami w Japonji z miastem Nehezu. Pomiędzy temi dwiema miejscowościami wybudowano tunel, który ma 21 km. i 700 m. długości. Koszty budowy tunelu wy
nosiły 30 miljonów jenów. Tunel ten pod wzglę
dem długości przewyższa wszystkie europejskie i amerykańskie tunele (najdłuższy europejski tunel simploński ma 19.803 m).
Jest to nietylko najdłuższa, ale najbardziej no
wożytna budowla tego rodzaju. Trzeba było po
konać niezmierne trudności. Szczególnie niebez- piecznemi były rozsadzania skał. Pociągnęły one za sobą 60 ofiar.
Dalej, na bagnistej nizinie nad Tybrem wznosi się wielka bazylika, w której złożono zwłoki św.
Pawła. Stał tam również kościół starożytny, zbu
dowany nad grobem Apostoła Narodów przez ce
sarza Konstantego Wielkiego, ale pożar zniszczył go prawie doszczętnie r. 1823. Dzisiaj wznosi się na dawnem miejscu nowa, potężna bazylika, posta
wiona r. 1854. Na zewnątrz niezbyt okazała, ale wnętrze olśniewa pięknością i przepychem. Mek
syk, Azja, Afryka i Europa przysłały najpiękniej
sze marmury do tej świątyni. Długość jej wynosi 404 stopy, szerokość 203. 4 rzędy kolumn roz-
4 kolumnach ze srebrzystego alabastru. Kolumny te, jakby przezroczyste, darował Mehemet A tli, wice
król egipski. Podstawy ich są wykładane mala
chitem. W ołtarzu tym, w krypcie wyłożonej marmurem, spoczywają zwłoki św. Pawła. Płyta grobowa nosi skromny napis, pochodzący jeszcze z czasów Konstantyna Wielkiego: „Paweł — Apo
stoł — Męczennik“. Te trzy wyrazy streszczają całe życie i śmierć świętego i tłumaczą nam jego
wielkość.
O pól godziny drogi od bazyliki wznosi się
opactwo Ojców Trapistów, zwane „Przy 3 źródłach”.
15.000 ft. sztertragu
vt ~akonia.
Angielski koń „Colombo“, który podczas swej 2-letniej karjery wyścigowej nie został ani razu pobity, został przed rozegraniem wielkiego biegu Derby za niebywałą nawet w Anglji cenę 15 tys.
funtów sprzedany przez swego właściciela lorda Glaneley‘a lordowi Woolavingtono\vi.
Lalka, która
lic z y 4 .0 0 0 la t.W Londynie została otwarta wystawa, poświę
cona dziecku. Jest to bardzo interesujący przekrój dziejów kultury wychowania z 4.000 lat, ilustro
wany obrazami, ubiorami, zabawkami i dziełami pedagogicznemu Na wystawie znajduje się wiele przedmiotów o wysokiej artystystycznej wartości, m. in. lalka grecka o ruchomych odnóżach z przed 4.000 lat.
Zagadka przysłowiowa.
uł. Herkules z Brodnicy.
P o d a L K o p e r o d z i k ą my s z .
Z tych liter złożyć znane przysłowie polskie.
M etagram .
uł. F.
Znaczenie poszczególnych wyrazów : 1. Rodzaj opadu atmosferycznego.
2. Bożek.
3. Liczby bez wartości.
4. Gaz węglowodorowy.
5. Pieśń żałosna.
6. Trunek gorący.
Z każdego z tych 6 wyrazów opuścić pierwszą literę ; powstanie 6 nowych wyrazów, które znaczą : 1. Pierwiastek chemiczny, wynaleziony przez Pol
skę. 2. Choroba epidemiczna. 3. Epoka inaczej.
4. Pląs. 5. Rzeka w Niemczech. 6. Skorupiak.
Opuszczone litery w kolejności swej od 1—6 dadzą każdemu inaczej nazwę czasopisma.
Książę Jorku na św ięcie sportu szkolnego.
Książę Jorku (na prawo), drugi syn króla an
gielskiego, zaszczycił swą obecnością szkolne święto sportu w Suffolk i wziął nawet udział w wyścigach, w których biegnie się z 2 torbami, uapełnionemi kamieniami. Książę osiągnął pierwsze miejsce.
Spadł z w y so k o śc i 150 m. i n ic m u s ię n ie
stało.
7-letni Dymitr Kaleniuk, mieszkaniec Zalesz
czyk spadł podczas zabawy z wysokiego 150-me- trowego brzegu Dniestru w przepaść. Gdy po
spieszono na miejsce wypadku, stwierdzono, że chłopiec jakby cudem ocalał, gdyż poza drobne- mi zadrapaniami nie odniósł najmniejszego szwan
ku i niebawem, przywrócony doi przytomności, o własnych siłach poszedł do domu.
Rozwiązanie szarady z Nr. 10.
W i o s n a .
