Próbny egzamin maturalny z Nową Erą Geografia – poziom rozszerzony
Źródło: CIMSS Tropical Cyclone Team University of Wisconsin – Madison and NOAA
Materiał źródłowy do zadania 14.
Materiał źródłowy do zadania 18.
Źródło: Gillian Brazier/https://gillianbrazier.wordpress.com Źródło: Getty Images/Robert Harding World Imagery
/ Tony Waltham
II
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Próbny egzamin maturalny z Nową Erą Geografia – poziom rozszerzony
Źródło: BE&W/Alamy/Robert Harding Picture Library Ltd/Occidor Ltd Źródło: na podstawie Atlasu geograficznego dla szkół ponadgimnazjalnych, Nowa Era, Warszawa 2014
Materiał źródłowy do zadania 20.
III
B as e n F i li p iń s ki
Rów Izu-O
gasaw ara
RówKurylsko-Kamczacki cki
k k a e l a s e na)
Gr zb
i et A ra
bs ko
-In dy
js ki B a s
e n S o m
a l ijs k i
Gr z b ie t M
aska reński B a s e n M a s k ar e ń s ki
E PÓ
ŁN O CN
E M O R ZE
M. B A Ł T Y C K IE
BA RE
NTS A M
OR ZE
M. KA RS KIE
WSCHODNIOSYBER MOR
M. Ł AP T I E W Ó W
M O
B E R
I
MORZE OCHOCKI E
O C
E A
N S P O K O J N Y
MO RZ E J AP OŃ SK IE
MORZE P OŁUDNIO
W OC
H IŃ
SKIE
M O RZ E JAWAJ S KI E
MOR ZE BANDA M. MOLUCKIE
M OR ZE T IM OR
M. ARAFURA M
. A
ND
A M
AŃ SK
IE
I N
D Y J S K I
O C E A N
MORZECZERWONE
MO RZE CZ
AR NE
MORZEKASPIJSKI E
M.
Ś R Ó
D Z
I E
M N
E M. ADRIATYCKIE
M OR ZE Ż ÓŁ TE
MORZE WSCHODNIO
- CHIŃSKIE
M. SULU A R ABSK I E
M O RZE
Za toka Biska
jska
Zat. Bot n i c k a
Szelichowa Zat.
Zat.
Tajlandzka Z a t o k a
B e n g a l s k a Z a t. A deńska
Om ańska Zat.
Z a t.
P er
sk a
Zat. Obska La
M an
che
Karskie Wrota
Cieśn. Wilkickiego
Cieśn. La Pérouse’a Cieśn. T
atarska
Cieśn.Tsugaru
Cieśn. M alakka Bab a
l-M andab
Indus
Gange s Indus
Tarym Amu-d
aria J. Issyk-kul
Helmand Syr-daria J. Aralskie Ural Wołga
Tygrys J. Wan
J. Urmia Eufrat SueskiKan.
Nil
Taw da
Toboł Iszym Peczora Dwina
Kama
J. Onega Jez.
Ładoga
Wo łga
Dniepr Wisła Łaba Ren
Dunaj Pad
Oka
Argun Szyłka Witim BrackiZb.
Angara
J. Bajkał Jana
Wiluj Lena Oleniok Anabar
Dolna Tunguzka Jenisej
Taz
Ob
Irtysz
Indygirka
Jangcy
Bra hmaputra Kuku-nor
Selenga Jenisej J. Uws-nur Tengyz
J. Bałchasz
Kerule J. Zajsan
Huang He Lob-nor
Jez.
Xi Jiang
Mekong Iraw
adi
J. Chanka Uss
uri
Sungari
Zeja Amur
Amur Ałdan
Kołyma
Lena
Ob Dunaj
Jangcy Saluin
J. Dongting
Aldabra Providence
Atoll
Majotta
S es z el e
A
miranty Sokotra Cypr
W ielka rytan
ia
źwiedzia
Kołgujew
Nowa Z ie mi a nciszka Józefa
Ziemia
Półn ocna Ziem ia
W-y Nowosyberyjskie
A l
e
u
Komandory
Sachalin
Hokkaido
Wy spy
N an
po Kiusiu
Okinotorishima
Tajwan
Palawan Mindoro Luzon
K a
r o
l
i n y
Halmahera Samar Hajnan
Timor Flores Sumba Sumbawa MaduraBali
Seram Buru Celebes
Nowa Gwinea
W.
Melvill’a B o r n e o
J a w a
A r c h i p e l a g
M a l a j s k i M
oluki
S u m a
t r Siberut a
Nias
Cejlon Nikob
ary Andam
any
W-y Czagos
W-y Kokosowe (W-y Keelinga)
W. Bożego Narodzenia Bangka
Madagaskar Madagaskar
Biak
W-y Tanimbar
W-yAru Panay
Negros Fi
l ip in y
2462
Mindanao R i
u k
iu
B o r n eo
Laksz adiwy
Myalediw
K a
m cz
at ka P łw. Ta jmy r
GydańskiPłw.
Płw. Jamał K Płw.
olski
P łw. Sk a nd y n a w s k i
A zj a M n ie j sz a
P łw.
A ra
b s k i
P ł w. S o m a l i j s ki Krym
Półwysep
Indyjski P łw.
In do c hiński
Płw.
Ptasia Głowa
Przyl. Piai Przyl. Cà Mau
Przyl.
Croker Przyl. Czeluskin
Przyl. P ółnocny
Przyl.
Baba
Przyl. Guardafui Przyl. Hafun
Przyl.
Olutorski
Przyl.
Talbota 4220
6840 7450 7045
6050
6335
5765 10 497 3600
9240
10 542
5270 5005
6490 5185
6595 7535
7822
10 916
3955 2890
M ały N
efud Wi e lk i N ef ud
P u s t. A r - R a b a l - C ha l i Wlk.
Pust. Słona
Pust. Lut
Pust. Thar
G o
b i
Pust.
Ałaszan Takla
Makan
2595
2598 Namcze Barwa
7756 Gongge’er Shan 7556 8850 Mount
Everest
2695
Kinabalu 4095
2278
3805
Krakatau 813
3676
2960
937 2922
2954 Fudżi
3776 2291 3456 4750 KluczewskaSopka
2090
Biełucha 4506
Pobieda3003
28 19
Narodnaja 1895
-132 -28 Ararat
5137 Elbrus 5642
Demawend 5610
3018 2469
2654 Gierlach
2543
2917 2925
-422 Mont Blanc 4810
3666
2876Matomokotro
1678
3491
3159 -116
8611K2
2256 2999
2453
2283
-155
S y b e
r i
a
Z i em ia A rn he m NIZ
INA CHIŃ A ŁT Y N- T A G SKA
LESSOWWYŻ.A Q I N L I N
G
KOTLINA SYCZUAŃSKA
K
U
W Y Ż Y N AN L U N
T Y B E T A Ń S K A T RAN SHIMALAJ E KOTLINA TARYMSKAH I M
A L A J E
T I E N S Z A N
. KOR
IAC KIE NIZ.
KOŁYMSKA G. KO
ŁYM SK G Ó RY C Z ERSKIEGO IE G. W
IER CH OJ A Ń S K I E N I Z. P ÓŁ N OC N O SY B E R Y J S K A
S Y B E R YJ S KA Ś R O D KO WO-
W Y Ż Y NA
S Y B ER Y J S K A Z A C HO D N I O-
N I Z I N A
U R
A L
UWAŁY P ÓŁNOCNE
EU RO
P EJ S K A WS
CH OD N
I O- NI Z
I NA
NADWO ŁŻAŃSKA
WYŻ.
ŚRODKOWORO
SYJS KA
WYŻ.
CZARNOMO RSKA NIZINA KA
RP
TA Y BA ŁKANY
G. DYNARSKIE
A P E N IN
Y
A LP Y
NIZ. ŚRO
DKO WO
EURO PE
JSKA FRANCUSKA
NIZ. G Ó R Y S K A N D Y N A W S K I E
KIMBERLEY KUBAŃSKANIZ.
KA UK
AZ
NIZ. NADK ASPIJSKA G. PO
NTY J SK I E
US TI UR T
TURG AJSKA BRAM
A
T A
U R U
S
E LB U R S MEZOP
OTAM SKA NIZ
INA Z
A G
R O
S W Y ŻY N A
I R AŃ S KA HINDUKUSZ
PAM IR
NIZINA INDUSU
N IZINA G ANGESU
D E
K A
N
GHATY WSCHODNIE
GHAT
Y ZA
CHO DN
IE
G . A NNAM SK
IE JUNNAN- -KUEJCZOU
WYŻ. G. POŁUDNIOWOCHIŃSKIE K A Z AC H S K I E
P O G Ó RZ E
CHANG AJSKIE GÓRY
S A J A N
Y G. JST AA BNŁ OONWOWEE GÓRY
W IELKNI GACHIN MANDŻURSKA
NIZ. P A S M O STAN OWE DŻUGDRŻU
ILAS-IECTHO
Ń
ORDOSWYŻ.
Mogadis Dżibu Addis
San Kuwe
Abu Ad-Dau Rija Mana
Mask Mekk
Jerozoli Bejr AmmaDamasz Kai
Bagda Ankar
Tbili Erywa
Bak Budape
Belgra
Sofi Bukares Aten
Rzy
Pary Brukse
Berli Prag
Wiede Warsza
Londy
Sztokhol
Kijó Mińs
Wiln Ryg
Helsin Petersbu
Mosk
Worku Archangiel
Per Wołgogr
Tehera Aszchabad
Ahmadabad
Mumbaj Karaczi
Kolombo Ćennaj Kanpur Delhi
Kolkata Dhaka Kabul Islamabad
Duszanbe Taszkent Biszkek
Kaszgar Astan
Oms Nowosybir Dikso
Noryl
Krasnojar
Urumczi
Rangun
Kuala Lump
Singap Padan
Dżakar Bandar Seri Begawan
Balikpap
Banjarma
Makass Dil
Davao Bangkok
Hanoi Wientian
Hongkong Kanton
Xiamen Tajpej Szanghaj Wuhan
Chongqing Pekin Ułan
Irkuc Tik
Jakuc
Ocho
Chabarow
Władywost Changch
Seul
Hiroszima Osak
Toki Sappo Magad
Ojmiak Anad
Pietropawłow sk
60° 80° 100° 120°
0°
20°
40°
40°
20°
0°
Koło podbiegunow
Równik Zwrotnik Raka
5
D
F D
4
5 6
7
E
F
E
4 6 7 8
60°
80°
100° 120°
0°
20°
40°
40°
20°
0°
20°
60°
40°
60°
80°
100° 120°
0°
20°
40°
40°
20°
0°
20°
60°
40°
III
Odwzorowanie wiernopowierzchniowe azymutalne ukośne SKOROWIDZPOLSKAAFRYKA AMERYKA PÓŁNOCNA AMERYKA POŁUDNIOWA ANTARKTYDAI ARKTYKAAUSTRALIA
AZJA AZJA
EUROPAAZJA
60° 80° 100° 120°
20°
40° 40°
20°
80° 100° 120°
x
0 1000 km
8000 m p.p.m.
7000 m n.p.m.
5000
3000 2000 1000500 200 200 2000 4000 6000 0
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Próbny egzamin maturalny z Nową Erą Geografia – poziom rozszerzony
Materiał źródłowy do zadania 27.
Źródło: Forum/Reuters/Fahad Shadeed
Materiał źródłowy do zadania 21.
Źródło: na podstawie Atlasu geograficznego dla szkół ponadgimnazjalnych, Nowa Era, Warszawa 2014
IV
morskiej – piaski
rzecznej i jeziornej – mady, iły, piaski Utwory akumulacji
rzecznej – piaski, żwiry
jezior zastoiskowych – iły, mułki, piaski Utwory akumulacji
czołowolodowcowej – głazy, żwiry, gliny zwałowe dennolodowcowej – gliny zwałowe zlodowacenia Wisły (bałtyckiego) zlodowacenia Odry (środkowopolskiego) zlodowacenia Sanu (krakowskiego) wodnolodowcowej (sandry) – żwiry, piaski eolicznej – lessy, utwory lessopochodne
utwory starsze od czwartorzędu i ich zwietrzeliny na powierzchni Holocen
Plejstocen
Skala 1: 8 000 000
Czwartorzęd w Polsce
S Ł O W A C J A C Z E S K A
d o R O S J I
R E P U B L I K A
L I T W A
U K
R A
I
N
ANIEMC
Y
B IA
ŁORUŚ
AUSTRIA
Niemen
Dniestr Łaba
Wisła
Odra Warta
Warta
Wisła Odra
Bug Bornholm
54°
15° 19°
19°
23°
23°
54°
50°
15°
50°
Szczecin
Gdańsk
Rzeszów Poznań
Łódź Toruń
Katowice Kraków
Olsztyn
WARSZAWA
(duń.)
M OR Z E B A Ł T Y C K IE
P r a d o lina Toruńsko- Eb ers wal dzk a
P ra d o l i n a W a r s z a w s k o - B er l i ń s k a P radolin a Głogows ko-B a r ucka
Pradolina Wrocław
s ko-Magdeb urska
Pradolina Wieprza i Krzny Pradolina Biebrzy i Narwi Pradolina
Redy-Łeby
A
B
D
E C
1 2
3
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Źródło: na podstawie Atlasu geograficznego dla szkół ponadgimnazjalnych, Nowa Era, Warszawa 2014
V
0°160° 120° 80° 40° 0° 40° 80° 120° 160° 0°
40°
80°
80°
40°
40°
80° 80°
40°
obszary
przemysłowo-górnicze Typy rolnictwa
lasy
obszary słabo wykorzystywane lub niewykorzystywane rolniczo pasterstwo
(w tym koczownicze)
hodowlano-pasterskie prymitywne rolnictwo mieszane uprawa ryżu
plantacyjne roślin tropikalnych śródziemnomorskie rozwinięte rolnictwo mieszane (uprawa roli, chów bydła)
1:240 000 000