Mirosław Matyjaszczyk
"Podstawowe pojęcia
zawodoznawstwa", red. nauk.
Kazimierz M. Czarnecki, Sosnowiec
2008 : [recenzja]
Problemy Profesjologii nr 2, 187-188
M iro sła w M a ty jaszczy k R ecenzja książki:
K azim ierz M . C zarnecki (redakcja naukow a),
Podstawowe pojęcia zawodoznawstwa
O ficyna W ydaw nicza „H um anitas”, Sosnow iec 2008
Z początkiem 2008 roku ukazała się praca zbiorow a pod redakcją naukow ą K azim ierza M. C zarneckiego, w której została zaprezentow ana w sposób oryginal ny, zarów no w zakresie treści ja k i form y, problem atyka zaw odoznaw cza. „Podsta w ow e pojęcia zaw odoznaw stw a” nie je st encyklopedycznym zestaw ieniem pojęć i ich definicji, jak b y m ożna było m ylnie zinterpretow ać tytuł opracow ania. Jest to m onografia licząca 245 stron tekstu przedstaw ionego w 10 rozdziałach. Jest ona rezultatem pracy pięciu autorów przedstaw iających problem atykę zaw odoznaw stw a zarów no w ujęciu teoretycznych rozw ażań ja k i w łasnych em pirycznych postrze- żeń.
W spółautorzy „Podstaw ow ych pojęć zaw odoznaw stw a” zaproponow ali, jak napisał w „W prow adzeniu” redaktor naukow y opracow ania, pracę, w której przed staw ili w łasny punkt w idzenia dotyczący nowej dziedziny w iedzy o zawodach i zaw odow ej pracy ludzi. Przedstaw iono w niej hipotetyczny (teoretyczny) model zaw odoznaw stw a, obejm ujący: zaw ód i pracę zaw odow ą człow ieka; narzędzia zaw odow ej pracy człow ieka; m ateriały zaw odow ej pracy człow ieka i w ytwory zaw odow ej pracy człow ieka.
Z aw odoznaw stw o - ja k o dziedzina w iedzy należy do najnow szych dyscyplin w prow adzanych w niektórych uczelniach w yższych, jak o przedm iot kształcenia, zw łaszcza pedagogów pracy czy doradców zaw odow ych. C hoć problem ujm ow ania charakteru pracy ludzkiej w funkcjonalne nazew nictw o je st znany niem alże od początku ubiegłego wieku, to „...problem atyka zaw odoznaw stw a i opartego na nim poradnictw a zaw odow ego znajduje się u nas jeszcze w fazie w stępnego rozw oju” - T .W . N ow acki: Zaw odoznaw stw o, 1999. M im o, że na rynku w ydaw niczym ukaza ły się różne publikacje i opracow ania poruszające tą problem atykę, ja k np. w ym ie niona pow yżej, to za słow am i prof. dra hab. B ogusław a Pietrulew icza m ożna stw ierdzić, że niniejsze opracow anie pod red. K. C zarneckiego je st szczególnie interesujące, ale przede w szystkim trafnie odpow iada na zapotrzebow anie na ten zakres w iedzy dla szerokiego kręgu zainteresow anych.
R ozdziały pracy:
- Podstaw ow e pojęcia zaw odoznaw stw a (K. M. C zarnecki)
- Z aw odoznaw stw o ja k o dziedzina w iedzy naukow ej (K. M. C zarnecki) - K lasyfikacje zaw odów (F. Szlosek)
- Z aw ód i praca człow ieka (K. M. C zarnecki, S. Czygier) - N arzędzia zaw odow ej pracy człow ieka (P. K ow olik) - M ateriały zaw odow ej pracy człow ieka (P. K owolik) - W ytw ory zaw odow ej pracy człow ieka (E. G ondzik)
188
- Z aw odoznaw stw o utylitarne- poradnictw o i orientacja zaw odow a (P. K o w olik)
- Z aw odow y rozwój człow ieka (K. M. C zarnecki)
- Z aw odoznaw cza orientacja dzieci - w yniki badań (K. M. C zarnecki) stan o w ią logiczny układ treściow y. R ozdział pierw szy, w którym przedsta w iono definicje podstaw ow ych pojęć zaw odoznaw stw a, jak ich trudno doszukać się w liczących się encyklopediach czy słow nikach oraz rozdział drugi, w którym sze roko zostały om ów ione pojęcia zaw odoznaw stw a ja k o dziedziny w iedzy naukow ej, stan o w ią w prow adzenie do całokształtu treściow ej zaw artości „Podstaw ow ych pojęć zaw odoznaw stw a” . C ztery m erytoryczne problem y zaw odoznaw stw a:
- zaw ód i praca człow ieka,
- narzędzia zaw odow ej pracy człow ieka, - m ateriały zaw odow ej pracy człow ieka, - w ytw ory zaw odow ej pracy człow ieka,
zostały zarów no analitycznie ja k i syntetycznie om ów ione w następnych roz działach przy w sparciu m ateriałem źródłow ym , którego bogaty w ykaz znajduje się w części bibliograficznej.
O ddana do rąk czytelnika książka „Podstaw ow e pojęcia zaw odoznaw stw a” z p ew n o ścią nie w yczerpuje całości problem atyki zw iązanej z ogólnie p o jętą pracą człow ieka, ale na pew no w ykracza poza dotychczasow e w idzenie om aw ianej pro blem atyki. C hoć sami A utorzy proponują, aby traktow ać ją, przede w szystkim , jako skrypt-podręcznik dla studentów pedagogiki, psychologii i socjologii, specjalizują cych się w doradztw ie zaw odow ym , to autor niniejszej recenzji uw aża, że praca ma znaczące w alory poznaw cze i praktyczne. G odne je st polecenie jej lektury pracow nikom urzędów pracy, ośrodków kształcenia ja k rów nież w szystkim tym , którzy kreu ją m odel zaw odow y pracow nika lub w tym zakresie doradzają. Prezentow ana publikacja z p ew n o ścią w pisuje się w najnow sze trendy zw iązane z poradnictw em zaw odow ym oraz odpow iada na oczekiw ania szerokiej grupy innych odbiorców np. pracujących z m ło d zieżą lub sam odzielnie planujących w łasn ą karierę zaw odow ą.
