SYSTEM
PROFILAKTYKI I OPIEKI NAD DZIECKIEM I RODZINĄ W GMINIE STARA KORNICA
NA LATA 2008 – 2015
Stara Kornica 2008
Wspieranie i kreowanie warunków sprzyjających harmonijnemu rozwojowi poszczególnych członków rodziny, a także umacnianie jej w środowisku lokalnym to troska wszystkich osób, instytucji i organizacji, którym los zdrowej i silnej rodziny nie są obojętne
Orędzie Benedykta XVI na Światowy Dzień Pokoju 2008 „Rodzina wspólnotą Pokoju”
I. Wprowadzenie
Rodzina i dziecko stanowią zasadnicze kwestie w polityce społecznej. Działalność na rzecz rodzin dotyczy wyrównywania pomiędzy nimi nieuzasadnionych i niezawinionych różnic socjalnych, tworzenia im równych szans oraz asekurowania w obliczu ryzyka życiowego.
Natomiast działania podejmowane na rzecz dzieci mają przede wszystkim na celu ochronę ich praw, wyrównywanie szans życiowych poprzez ułatwienie dostępu do oświaty, służby zdrowia i wypoczynku oraz zapewnienie im ochrony w obliczu zagrożeń. Tymczasem, mimo wysiłków społeczeństwa, sytuacja dzieci i rodziny w naszym kraju daleka jest od stanu zadawalającego.
Szansą na poprawę tego stanu rzeczy jest budowa lokalnych systemów profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną.
Na początku 2008 roku, dla celów opracowania gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych, dokonano diagnozy problemów społecznych. Analiza diagnozy jednoznacznie wskazuje, iż dominującymi problemami społecznymi na terenie tutejszej Gminy są: ubóstwo, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i w prowadzeniu gospodarstwa domowego (szczególnie w rodzinach niepełnych i wielodzietnych), bezrobocie i alkoholizm. Poza tym, zauważa się stały wzrost negatywnych zjawisk, takich jak: przemoc w rodzinie, zagrożenie nieletnich demoralizacją, ograniczanie rodzicom władzy rodzicielskiej.
15 kwietnia 2008 roku uchwałą Rady Gminy przyjęto do realizacji Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych na Terenie Gminy Stara Kornica w Latach 2008-2015.
Strategia przewiduje wizję rozwoju gminy poprzez:
„zapewnienie mieszkańcom gminy warunków sprzyjających osobistemu rozwojowi oraz przeciwdziałanie marginalizacji i wykluczeniu społecznemu poprzez stworzenie sprawnego systemu umożliwiającego osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych”.
W stosunku do dzieci i rodziny wyznaczono dwa cele główne:
1) wyposażenie młodego pokolenia w umiejętności i kompetencje społeczne niezbędne w dorosłym życiu, przede wszystkim kształtowanie odpowiedzialności oznaczającej zdolność właściwego reagowania na wyzwania i nowe sytuacje życiowe,
2) utrzymanie podstawowych funkcji rodziny i zapobieganie wykluczeniu społecznemu rodzin z uwzględnieniem rodzin niepełnych i wielodzietnych.
Zakres pojęcia „system profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną” w niniejszym opracowaniu obejmuje system zintegrowanych działań na rzecz tworzenia i poprawy warunków do optymalnego rozwoju dziecka, wspierania funkcjonowania rodziny oraz eliminowania dysfunkcji i patologii w rodzinie.
II. Zasady funkcjonowania programu:
1. Podmiotowość rodziny, ochrona praw dziecka i rodziny 2. Aktywny udział mieszkańców
3. Kompleksowość i ciągłość działań
4. Współpraca i partnerstwo podmiotów publicznych i niepublicznych 5. Współodpowiedzialność podmiotów realizujących program
6. Pierwszeństwo profilaktyki nad interwencją
III. Odbiorcy programu:
Wszystkie rodziny z dziećmi z Gminy Stara Kornica, a w szczególności rodziny niewydolne wychowawczo, patologiczne, niepełne, wielodzietne, ubogie oraz znajdujące się w sytuacji kryzysowej
IV. Cel główny programu
Poprawa jakości życia rodzin w gminie Stara Kornica
poprzez rozwój aktywności własnej oraz zapobieganie marginalizacji życia rodziny
V. Cele szczegółowe i zadania
1.Cel: Wzmacnianie zasobów rodziny
Zadania:
1.1.poznawanie środowiska lokalnego i pozyskiwanie informacji na temat warunków życia rodzin oraz dzieci i młodzieży, wskazanie obszarów wymagających interwencji
1.2.inicjowanie i realizowanie programów służących rozwojowi rodzin, dzieci i młodzieży 1.3.wzmacnianie czynników zapobiegających dezorganizacji życia rodzinnego
1.4.świadczenie pracy socjalnej na rzecz poprawy funkcjonowania rodzin w środowisku lokalnym
1.5.świadczenie poradnictwa specjalistycznego rodzinom mającym trudności lub wykazującym potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu problemów życiowych
2. Cel: Ustawiczne wspieranie rodziców w prawidłowym wypełnianiu funkcji rodzinnych
Zadania:
2.1.włączanie rodziców w proces wychowawczo- dydaktyczny dzieci i młodzieży
2.2. uruchamianie, wspieranie edukacji i poradnictwa rodziców w zakresie diagnozy zagrożeń i uzależnień u dzieci i młodzieży
2.3. uruchamianie wsparcia dla rodzin zagrożonych i dotkniętych dysfunkcjami
2.4.organizowanie zajęć o charakterze informacyjno – warsztatowym poświęconych poszerzaniu wiedzy rodziców dotyczącej potrzeb, możliwości i warunków rozwojowych dzieci i młodzieży
2.5.budowanie i wzmacnianie form dziennej opieki nad dziećmi
3.Cel: Podniesienie jakości życia rodzin I poprawa warunków materialno-bytowych rodzin
Zadania:
3.1. diagnozowanie i monitoring warunków i jakości życia rodzin
3.2. rozbudowa zintegrowanego systemu chroniącego rodzinę przed utratą bezpieczeństwa socjalnego
3.3. wspieranie rodzin zagrożonych ubóstwem - świadczenie pomocy finansowej i rzeczowej z zakresu pomocy społecznej
3.4. zapewnienie dzieciom i młodzieży z rodzin ubogich opłacenia należności za posiłki w szkole
4. Cel: Upowszechnianie znajomości i przestrzeganie praw dziecka
Zadania:
4.1. promowanie i upowszechnianie wiedzy na temat praw dziecka
4.2.edukacja w zakresie ochrony praw dziecka i skutków ich nieprzestrzegania skierowana do rodziców, nauczycieli, pedagogów, pracowników socjalnych, pracowników administracji samorządowej, policji, duchowieństwa
4.3. rozpowszechnianie ulotek, publikacji, prowadzenie szkoleń, warsztatów dotyczących problematyki ochrony dziecka przed przemocą
5. Cel: Upowszechnienie wiedzy dotyczącej systemu pomocy dla rodzin w kryzysie
Zadania:
5.1. aktywizacja instytucji pomocowych w informowaniu o własnej działalności
5.2.prowadzenie akcji promocyjnych i informacyjnych na temat możliwości uzyskania pomocy w sytuacjach kryzysowych
5.3. upowszechnianie informacji o placówkach i instytucjach udzielających pomocy
5.4.zapewnienie dostępu do poradnictwa rodzinnego, w tym psychologicznego i prawnego
6.Cel: Profilaktyka i zmniejszanie zagrożeń uzależnieniami
Zadania:
6.1. promocja programów edukacyjnych profilaktycznych i terapeutycznych związanych z uzależnieniem (nikotyna, alkohol, narkotyki)
6.2. kontrola przestrzegania zakazu dystrybucji papierosów, alkoholu wśród dzieci i młodzieży
6.3.ochrona dzieci przed uzależnieniami w rodzinie 6.4. promocja programów profilaktyczno-edukacyjnych
6.5.wspieranie programów ilustrujących zagrożenia współczesności, sposoby prewencji i radzenia sobie w trudnych sytuacjach, uczących odporności na manipulację medialną, grupową, ekonomiczną
6.6.rozwijanie systemu wsparcia dla rodzin z problemami uzależnień oraz wsparcia osób współuzależnionych
6.7.tworzenie grup wsparcia
7.Cel: Doskonalenie instytucjonalnego systemu reagowania w sytuacjach kryzysowych i patologicznych
Zadania:
7.1.opracowanie i wdrożenie zintegrowanych procedur postępowania w sytuacjach kryzysowych i patologicznych w tym między innymi procedury „Niebieskiej karty”
7.2. szkolenia członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
7.3. konferencje i szkolenia dla pedagogów szkolnych, nauczycieli i pracowników socjalnych na temat profilaktyki i leczenia uzależnień
8.Cel: Przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci i młodzieży oraz przemocy w rodzinie
Zadania:
8.1.rozwijanie programów przeciwdziałania przemocy rówieśniczej i szkolnej w środowisku lokalnym
8.2. zapewnienie ofiarom przemocy bezpłatnej pomocy psychologicznej, socjalnej i prawnej,
8.3.tworzenie programów integrujących i aktywizujących społeczność lokalną na rzecz przeciwdziałania dewiacjom i patologii
8.4. diagnoza skali zjawiska krzywdzenia dzieci i młodzieży oraz przemocy w rodzinie 8.5. promocja działalności programu NIEBIESKA LINIA oraz TELEFONU ZAUFANIA
9. Cel: Rozwijanie społecznej świadomości i umiejętności podejmowania działań na rzecz utrzymania i poprawy zdrowia
Zadania:
9.1.prowadzenie i promocja działań z zakresu profilaktyki zdrowia 9.2.kształtowanie właściwych nawyków żywieniowych
9.3.realizacja programów rządowych w zakresie utrzymania i poprawy zdrowia 9.4.organizacja imprez, festynów i konkursów o charakterze gminnym propagujących wartości zdrowotne oraz zdrowy styl życia
9.5. podnoszenie wiedzy i świadomości społecznej w zakresie higieny i bezpieczeństwa ciąży
10. Cel: Zapewnienie odpowiedniej jakości i dostępności opieki zdrowotnej w środowisku rodzinnym i pozarodzinnym
Zadania:
10.1.zapewnienie dostępu do poradnictwa w ramach podstawowej opieki zdrowotnej 10.2. przeprowadzanie cyklicznych badań stanu zdrowia i sprawności młodego pokolenia 10.3.realizacja zadań ochrony zdrowia publicznego- higiena, szczepienia ochronne
10.4.realizacja programów profilaktycznych i prozdrowotnych w szkołach- wady postawy, wady wzroku, uzależnienia, prawidłowe żywienie
11.Cel: Uzupełnienie opieki zdrowotnej nad dzieckiem niepełnosprawnym
Zadania:
11.1.opracowanie gminnej bazy danych dzieci niepełnosprawnych
11.2.wspieranie programów rehabilitacyjnych przygotowujących niepełnosprawną młodzież do samodzielnego i niezależnego życia
11.3.wspieranie programów kształtujących tolerancję społeczną wobec osób niepełnosprawnych, umożliwiających integrację dzieci zdrowych z niepełnosprawnymi
12.Cel: Wyrównywanie szans edukacyjnych
Zadania:
12.1.tworzenie warunków do zwiększania liczby zajęć pozalekcyjnych dla dzieci i młodzieży 12.2. tworzenie świetlic środowiskowych i wydłużenie czasu pracy świetlic szkolnych
12.3. zwiększenie liczby działających szkolnych kół zainteresowań
12.4.doposażenie szkół podstawowych i gimnazjów w materiały dydaktyczne oraz pracownie komputerowe
12.5. pomoc finansowa w zakresie w zakresie wyposażenia w podręczniki i przybory szkolne dzieci i młodzieży z rodzin ubogich
12.6. stworzenie systemu usług wspierających proces edukacji uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi- organizowanie zajęć korekcyjno-kompensacyjnych dla uczniów, zapewnienie pomocy dydaktycznej dzieciom mającym trudności w realizowaniu programów szkolnych wg indywidualnych potrzeb
12.7. rozwój i modernizacja infrastruktury oświaty
12.8. wspieranie osób niepełnosprawnych w kontynuowaniu edukacji
13. Cel: Poszerzenie oferty kulturalnej, budowanie warunków do aktywności sportowo- rekreacyjnej dla dzieci i młodzieży
Zadania:
13.1.rozwój bibliotek, zwiększanie liczby dostępnych publikacji
13.2. inicjowanie i wspieranie plenerowych imprez rekreacyjnych i sportowych dla dzieci, młodzieży i rodzin, w tym imprez o charakterze integracyjnym
13.3. wspieranie organizacji imprez kulturowych
13.4.wspieranie różnorodnych sekcji sportowych, form turystyki lokalnej i krajowej
13.5. wspieranie projektów zapobiegających biernemu spędzaniu czasu wolnego oraz uzależnieniom wśród dzieci i młodzieży;
VI. Realizatorzy programu 1. Samorząd lokalny
2. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej 3. Placówki oświatowe
4. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 5. Komenda Powiatowa Policji w Łosicach
6. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Łosicach 7.Ośrodek zdrowia
8. Organizacje pozarządowe
VII. Źródła finansowania 1. Środki własne Gminy 2. Dotacje z budżetu państwa
3. Poakcesyjny Program Wsparcia Obszarów Wiejskich 4. Fundacje
5. PFRON
6. Środki unijne 7. Sponsorzy
VIII. Postanowienia końcowe
1. Koordynatorem programu jest kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
2. Informację z realizacji programu składa koordynator programu dla Rady Gminy, łącznie ze sprawozdaniem z działalności Ośrodka za dany rok
3. Opracowany program jest dokumentem, który może podlegać okresowym weryfikacjom i modyfikacjom w niezbędnym zakresie, dostosowanym do zmieniającej się rzeczywistości i przepisów prawa