Spis treści
Wstęp . . . 7
1. Koncepcje relacji z innym . . . 11
1.1. Psychologiczne mechanizmy postrzegania . . . 12
1.1.1. Wpływ społeczny a postrzeganie siebie i innych . . . 12
1.1.2. Interakcje w grupach a zachowanie . . . 13
1.2. Socjologiczny model ludzkich interakcji . . . 14
1.2.1. Symboliczna natura interakcji . . . 15
1.2.2. Konstruowanie się jaźni — przyjmowanie roli innego . . . 16
1.2.3. Interpretacyjny charakter ludzkich działań . . . 17
1.3. Filozofi czna koncepcja międzypodmiotowej relacji w ujęciu Emmanuela Lévinasa . . . 18
1.3.1. Urzeczywistnienie się istoty bytu — konstytucja ja . . . 20
1.3.2. Metafi zyczne wydarzenie transcendencji — przyjęcie innego . . . 22
1.3.3. Separacja jako warunek autentycznej relacji z innym . . . 24
2. Niepełnosprawność jako inność . . . 30
2.1. Niepełnosprawność w doświadczeniu społecznym . . . 32
2.1.1. Społeczne postrzeganie i rozumienie inności . . . 32
2.1.2. Społeczna sytuacja innego . . . 39
2.2. Niepełnosprawność w doświadczeniu jednostkowym . . . 51
2.2.1. Niepełnosprawność jako zburzenie własnego ja . . . 51
2.2.2. Odbudowa własnego ja osoby z niepełnosprawnością . . . 58
3. Metodologia badań własnych . . . 64
3.1. Cel pracy i problematyka badań . . . 64
3.2. Metody, techniki i narzędzia badawcze . . . 67
3.3. Organizacja i teren badań . . . 71
3.4. Charakterystyka osób badanych . . . 72
4. Analiza wyników . . . 75
4.1. Społeczny wizerunek ludzi z niepełnosprawnością w opinii osób z niepełnosprawnością ruchową . . . 75
6 Spis treści
4.1.1. Społeczna percepcja ludzi z niepełnosprawnością . . . 76
4.1.2. Sytuacja społeczna ludzi z niepełnosprawnością . . . 80
4.1.3. Postrzeganie ludzi z niepełnosprawnością przez osoby z niepełnosprawnością ruchową . . . 86
4.1.3.1. Negatywna ocena poszczególnych grup ludzi z niepełnosprawnością . . . 86
4.1.3.2. Pozytywna ocena poszczególnych grup ludzi z niepełnosprawnością . . . 88
4.1.4. Wnioski . . . 94
4.2. Znaczenie doświadczania własnej niepełnosprawności w postrzeganiu otoczenia społecznego . . . 97
4.2.1. Aspekty przeżywania dysfunkcji własnego ciała . . . 98
4.2.1.1. Przystosowanie się do własnej niepełnosprawności . . . 99
4.2.1.2. Obraz siebie u osób z niepełnosprawnością ruchową . . . 103
4.2.1.3. Wymiary doświadczania własnej niepełnosprawności . . . 107
4.2.2. Percepcja środowiska społecznego . . . 113
4.2.2.1. Przystosowanie do niepełnosprawności a preferencje społeczne . 114 4.2.2.2. Obraz siebie a preferencje społeczne . . . 115
4.2.2.3. Postrzeganie społeczne a preferencje w nawiązywaniu relacji . . 116
4.2.3. Wnioski . . . 127
4.3. Społeczne orientacje integracyjne a separacyjne przejawiane przez osoby z niepełnosprawnością ruchową wobec ludzi z inną niepełnosprawnością . . . . 132
4.3.1. Opinia na temat rozwiązań integracyjnych oraz udzielania pomocy . . . . 133
4.3.2. Stosunek wobec osób z inną niepełnosprawnością . . . 140
4.3.2.1. Opinia na temat znaczenia doświadczania własnej niepełnosprawności a preferencje społeczne . . . 140
4.3.2.2. Częstotliwość kontaktów z ludźmi z inną niepełnosprawnością . 143 4.3.2.3. Postrzeganie osób z inną niepełnosprawnością a częstotliwość kontaktów . . . 147
4.3.2.4. Preferencje społeczne osób z niepełnosprawnością ruchową w grupie ludzi z niepełnosprawnością . . . 149
4.3.3. Wnioski . . . 162
Podsumowanie . . . 167
Bibliografia . . . 174
Załącznik . . . 185
Spis tabel i wykresów . . . 187