Scenariusz zajęć
III etap edukacyjny, język polski
Temat: Książka pod obstrzałem! O różnych okolicznościach dotyczących odbioru lektury
Treści kształcenia:
II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela.
1. Wstępne rozpoznanie. Uczeń:
2) rozpoznaje problematykę utworu.
Cele operacyjne:
Uczeń:
● Analizuje tekst źródłowy,
● Wchodzi w rolę czytelnika i księgarza,
● Rozwija sprawność współdziałania w grupie,
● Rozpoznaje problematykę utworu,
● Wyraża opinię,
● Wykorzystuje i przetwarza informacje.
Nabywane umiejętności:
● Analizowania tekstu źródłowego pod kątem rozpoznania problematyki,
● Kreatywnej wypowiedzi ustnej,
● Porównywania własnego zdania z opinią interlokutorów.
Kompetencje kluczowe:
● Porozumiewanie się w języku ojczystym,
● Umiejętność uczenia się,
● Kompetencje społeczne i obywatelskie.
Środki dydaktyczne:
● Egzemplarze książki Michała Rusinka „Wierszyki domowe”1,
● Sprzęt multimedialny: rzutnik, ekran, tablica interaktywna,
● Zasób multimedialny: film „Tajemnica Tajemniczego ogrodu”.
Metody nauczania:
● Problemowe: drama, scenka improwizowana, rozmowa kierowana,
● Praktyczna: praca z tekstem,
● Eksponujące: film, prezentacja.
1 Proponowane źródło: Michał Rusinek, Wierszyki domowe, Znak, Kraków 2012.
1
Formy pracy:
● Zbiorowa,
● Grupowa zróżnicowana.
Przebieg zajęć:
Etap wstępny
Nauczyciel wita uczniów oraz zapoznaje ich z tematem i celami zajęć. Prosi, aby w 3- osobowych grupach odegrali scenkę, której akcja dzieje się w księgarni: klient jest zainteresowany kupnem interesującej książki dla dziecka. Ogląda, przegląda i czyta fragmenty wybranych lektur, słucha porad księgarza, zadaje pytania dotyczące problematyki, zawartości merytorycznej publikacji.
Po kilku minutach przygotowań grupy odgrywają zainscenizowany epizod. Następnie wspólnie z nauczycielem ustalają, na co zwracał uwagę księgarz, co było ważne dla klienta;
zastanawiają się nad zewnętrznymi i wewnętrznymi okolicznościami wyboru określonej książki. Podają tytuły tych lektur, które, ich zdaniem, mogłyby czytać dzieci i dorośli z równie dużą przyjemnością. Uzasadniają swój wybór.
Etap realizacji
Nauczyciel uruchamia zasób multimedialny z fragmentem wypowiedzi Agnieszki Holland na temat percepcji książek. Przed projekcją prowadzący prosi, aby młodzież zwróciła uwagę na to, jak okoliczności wpływają na odbiór lektury, czy mają znaczenie dla jej interpretacji;
zanotowała także tytuł książki i filmu, o których mówi artystka.
Uczniowie po obejrzeniu filmu zapisują w zeszytach wymienione przez Holland warunki stanowiące „tło” dla rozgrywających się w fabule wydarzeń. Potem w parach ustalają, na które z nich czytelnik możne mieć wpływ, a które nie są od niego zależne. Chętni przedstawiają wnioski z rozmowy na forum klasy.
Następnie nauczyciel rozdaje wcześniej uformowanym zespołom 3-osobowym książki z wierszami Rusinka (każda grupa otrzymuje inny wierszyk). Zadanie polega na określeniu tematyki rymowanki i próbie odpowiedzi na pytanie, dlaczego wiersz może się podobać także dorosłemu. W czasie prezentacji liderzy grup czytają teksty i omawiają ich problematykę. Pozostali uczniowie po każdym wystąpieniu mogą dodać swoje spostrzeżenia.
Potem prowadzący prosi, aby uczestnicy zajęć podzielili się swoimi refleksjami na temat szczególnych dla nich książek; tego, jakie wrażenie na nich wywarły i dlaczego, jakie miały znaczenie dla ich doświadczeń życiowych itp. Prosi o określenie ich problematyki i uzasadnienie zainteresowania takim tematem. Pyta także o postrzeganie przez młodzież roli biblioteki szkolnej w ich procesie edukacji (kieruje rozmową tak, by uczniowie sami wskazali na czytelnictwo jako ważny element rozwoju intelektualnego, duchowego, społecznego itp.).
2
Etap końcowy
Nauczyciel prosi, aby uczniowie podsumowali zajęcia. Pyta, na czym polega twórcza analiza i próba określenia problematyki tekstów źródłowych. Następnie zadaje pracę domową, polegającą na przeprowadzeniu ankiety z uczniami szkoły podstawowej lub gimnazjum dotyczącej czytelnictwa oraz sporządzeniu notatki, w której znajdą się kilkuzdaniowe odpowiedzi na pytania: „Czego nauczyłeś się na lekcji?”, „Co powtórzyłeś lub utrwaliłeś?”,
„Co było dla ciebie zaskoczeniem?”.
Dodatkowo:
Zajęcia powinny odbywać się po cyklu lekcji dotyczących omówionej wcześniej lektury, np.
„Małego Księcia” Antoine’a de Saint-Exupéry’ego.
Chętni uczniowie mogą przeczytać „Wierszyki domowe” Michała Rusinka i napisać recenzję książki do sprawdzenia przez nauczyciela.
3
