KOMISJA EUROPEJSKA. Bruksela, dnia C(2012) 3254 final

Jego Ekscelencja

Pan Radosław SIKORSKI Minister Spraw Zagranicznych Al. J. Ch. Szucha 23

00-580 Warszawa

KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 30.05.2012 C(2012) 3254 final

Dotyczy: Pomocy państwa SA.32117 (2010/N) – Polska Pomoc na restrukturyzację dla PZL Sędziszów S.A.

Szanowny Panie Ministrze!

1. PROCEDURA

(1) W dniu 17 grudnia 2010 r. Polska zgłosiła pomoc na restrukturyzację dla Wytwórni Filtrów „PZL-Sędziszów” S.A. (zwanej dalej „PZL Sędziszów” lub „spółką”). Komisja zwróciła się o przedstawienie dodatkowych informacji następującymi pismami: z dnia 16 lutego 2011 r., z dnia 24 czerwca 2011 r., z dnia 23 września 2011 r., z dnia 16 grudnia 2011 r. i z dnia 14 marca 2012 r. Polska udzieliła odpowiedzi pismami odpowiednio: z dnia 26 kwietnia 2011 r., z dnia 25 lipca 2011 r., z dnia 28 października 2011 r., z dnia 17 lutego 2012 r., z dnia 13 kwietnia 2012 r., z dnia 24 kwietnia 2012 r. i z dnia 30 kwietnia 2012 r.

(2) Zgłoszenie planu restrukturyzacji było poprzedzone zgłoszeniem w dniu 16 marca 2010 r.

pożyczki na ratowanie w wysokości 4 mln PLN (ok. 1 mln EUR)¹, którą Komisja zatwierdziła w dniu 17 czerwca 2010 r. (SA.30604) (decyzją zwaną dalej „decyzją w sprawie pomocy na ratowanie)².

2. OPIS

2.1 Beneficjent

(3) Spółka PZL Sędziszów, beneficjent pomocy na restrukturyzację, produkuje głównie filtry oleju, paliwa i powietrza do pojazdów silnikowych. Spółka stanowi w całości własność polskiego Ministra Skarbu Państwa i jest zlokalizowana w województwie podkarpackim, regionie Polski kwalifikującym się do pomocy regionalnej na podstawie art. 107 ust. 3 lit.

a) TFUE.

1 1 EUR = ok. 4 PLN.

2 Decyzja z dnia 17 czerwca 2010 r. (SA 30604) – dotychczas nieopublikowana.

(4) Zgodnie z planem restrukturyzacji przedstawionym przez władze polskie spółka na dzień 31 lipca 2010 r. zatrudniała 443 osób, a jej obroty na koniec 2010 r. wyniosły 30 494 291 PLN. Spółka posiada jedną spółkę zależną, Zakład Narzędziowy Wytwórni Filtrów spółka z o.o. (zwany dalej „Zakładem”), w związku z czym jest ona częścią większej grupy kapitałowej.

(5) Polska uznaje spółkę PZL Sędziszów za znajdującą się w trudnej sytuacji w rozumieniu pkt 11 Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw³ (zwanych dalej „Wytycznymi”). W poniższej tabeli przedstawiono główne wskaźniki finansowe spółki dotyczące okresu 2007–2010.

Tabela 1 Sytuacja finansowa spółki w latach 2007–2010

2007 2008 2009 2010

Obrót 42 769 875 PLN 40 145 904 PLN 30 921 774 PLN 30 494 291 PLN Wyniki

finansowe netto

11 014 PLN 629 898 PLN - 4 994 565 PLN - 2 813 432 PLN

Zobowiązania 17 063 054 PLN 16 114 387 PLN 18 022 591 PLN 19 542 249 PLN Odsetki 247 663 PLN 337 571 PLN 522 781 PLN 641 930 PLN

Kapitał

własny 7 953 110 PLN 8 587 107 PLN 3 593 707 PLN 780 275 PLN EBITDA 295 251 PLN 1 023 733 PLN - 4 410 884 PLN - 2 975 556 PLN

Wartość aktywów netto

25 016 164 PLN 24 701 495 PLN 21 616 299 PLN 20 322 525 PLN

(6) Wyżej przedstawione dane stanowią dowód na spełnienie większości kryteriów określonych w pkt 11 Wytycznych. W trakcie tych 4 lat obrót spółki zmalał z 42,7 mln PLN do 30,4 mln PLN, podczas gdy wartość zobowiązań wzrosła o około 2,5 mln PLN, a obciążenie odsetkami wzrosło ponad dwukrotnie, osiągając wartość 0,64 mln PLN w 2010 r. Ponadto wartość aktywów netto spółki znacznie spadła, z początkowych 25 mln PLN w 2007 r. do 20,3 mln PLN w 2010 r.

(7) Obecnie PZL Sędziszów przechodzi proces prywatyzacji, w trakcie którego zostanie sprzedanych 85 % akcji spółki. Władze polskie powiadomiły Komisję, że przedstawiono trzy oferty, a due diligence miało miejsce w kwietniu 2012 r.

3 Wytyczne wspólnotowe dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw, Dz.U. 2004/C 244/02.

2.2 Środek pomocy

(8) Całkowity koszt restrukturyzacji wynosi 22 579 100 PLN (około 5,5 mln EUR). Będzie on współfinansowany w ramach pomocy na restrukturyzację w wysokości 11 mln PLN (około 2,75 mln EUR).

(9) Przedmiotowy środek pomocy obejmuje:

− pożyczkę w wysokości 8 mln PLN (około 2 mln EUR), która ma zostać udzielona spółce przez podmiot publiczny – Agencję Rozwoju Przemysłu S.A. (zwaną dalej

„ARP”) i zostanie wypłacona w jednej transzy po zatwierdzeniu przez Komisję.

Pożyczka ma być spłacona w terminie pięciu lat po jej zatwierdzeniu przez Komisję z sześciomiesięcznym okresem karencji, obejmującym pierwszą połowę roku, w którym pożyczka zostanie udzielona. Odsetki od pożyczki są o jeden procent wyższe od faktycznej stopy procentowej ustanowionej w ramach metody Komisji stosowanej do obliczania stóp referencyjnych⁴. Spółka zapewnia następujące zabezpieczenia pożyczki: hipotekę na nieruchomości posiadanej w Sędziszowie na kwotę pożyczki, zastaw rejestrowy produktów spółki na kwotę 2 500 051 PLN (około 625 000 EUR), weksel własny in blanco oraz oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji na mocy art. 777 ust. 1 pkt 5 Kodeksu postępowania cywilnego;

− częściowe umorzenie i zmianę harmonogramu spłaty zaległych zobowiązań publicznoprawnych przyznane decyzją Burmistrza Sędziszowa Małopolskiego, który wyraził zgodę, aby zobowiązanie podatkowe w wysokości 1 022 031 PLN (około 250 000 EUR) spłacono w transzach w okresie 3 lat, i jednocześnie zgodził się umorzyć część zobowiązania podatkowego w wysokości 1 mln PLN (około 250 000 EUR);

− zmianę harmonogramu spłaty zaległych zobowiązań wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwanego dalej „ZUS”), Oddział Wojewódzki w Rzeszowie, w wysokości 1 mln PLN (około 250 000 EUR), dzięki czemu beneficjent będzie mógł spłacić te zobowiązania w transzach w okresie kolejnych 5 lat. Dalszym warunkiem tej zmiany harmonogramu jest zarówno zatwierdzenie pomocy na restrukturyzację przez Komisję, jak i spłata części niespłaconego długu dotyczącego ubezpieczenia społecznego pracowników spółki, tj. 1,7 mln PLN (400 000 EUR) do 2010 r.

2.3 Plan restrukturyzacji

(10) W planie restrukturyzacji władze polskie przedstawiły następujące przyczyny, dla których spółka znalazła się w trudnej sytuacji finansowej:

− brak skutecznych strategii i struktur wprowadzania produktów do obrotu – spółka współpracowała z tylko jednym dystrybutorem, co okazało się rozwiązaniem

4 Komunikat Komisji w sprawie zmiany metody ustalania stóp referencyjnych i dyskontowych (Dz.U. C 14 z

niewystarczającym w momencie, w którym w branży zapanował kryzys gospodarczy,

− przestarzałe i niewydajne systemy informatyczne i sprawozdawcze, przez co wypełnianie nowych zadań i zobowiązań spółki było znacznie trudniejsze,

− przestarzałe i niewydajne urządzenia produkcyjne, które przyczyniły się do wysokich kosztów eksploatacyjnych i uniemożliwiły osiągnięcie norm jakości oferowanych przez konkurencję,

− powódź, w wyniku której zniszczeniu uległ majątek spółki, zakłady produkcyjne, urządzenia i produkty przechowywane w magazynach oraz doszło do zawieszenia działalności spółki w 2010 r.,

− silna konkurencja ze strony przedsiębiorstw zagranicznych, szczególnie spoza Europy, które są w stanie oferować swoje produkty po znacznie niższych cenach.

(11) Zgłoszona restrukturyzacja PZL Sędziszów obejmuje okres 2011–2015 i powinna, według władz polskich, umożliwić przywrócenie długoterminowej rentowności spółki. Spółka planuje osiągnąć rentowność do końca okresu restrukturyzacji. Cel ten powinien zostać osiągnięty dzięki realizacji środków (i)–(iv) wymienionych poniżej.

(i) Restrukturyzacja aktywów

(12) Przewiduje się przeprowadzenie następujących działań restrukturyzacyjnych w zakresie aktywów:

− sprzedaż części nieruchomości spółki w celu zapewnienia niezbędnych środków na restrukturyzację,

− modernizacja nieruchomości, maszyn i urządzeń spółki,

− zakup nowego systemu IT do celów monitorowania i sprawozdawczości.

(13) Sprzedaż nieruchomości jest niezbędna dla szybkiego pozyskania podstawowych środków na restrukturyzację. Przeznaczone na sprzedaż nieruchomości obejmują: część budynku administracyjnego spółki, budynek prototypowni i parking.

(14) Ponadto beneficjent utworzył spółkę ciepłowniczą na podstawie wkładu niepieniężnego w postaci w pełni wyposażonej kotłowni. Spółka będzie sprzedawać udziały w nowo utworzonym przedsiębiorstwie w celu zebrania niezbędnych środków na restrukturyzację.

(15) Beneficjent zamierza kupić nowe maszyny i urządzenia na potrzeby procesu produkcji.

Głównym celem tego zakupu jest umożliwienie osiągnięcia przez spółkę obowiązujących w branży norm technologicznych oraz zwiększenie jej konkurencyjności. Dzięki nowym maszynom możliwe będzie również obniżenie kosztów produkcji, energii i pracy, co umożliwi również wydajniejsze funkcjonowanie spółki. Podobnie modernizacji poddana zostanie infrastruktura produkcyjna spółki, w szczególności w zakresie jej urządzeń grzewczych, w celu zmniejszenia kosztów eksploatacyjnych.

(16) Spółka zakupiła nowy system IT w celu poprawy zarządzania, monitorowania i sprawozdawczości w zakresie procesów związanych z produkcją. Umożliwi on automatyzację niektórych zadań administracyjnych, a dzięki temu również zmniejszenie liczby pracowników i obniżenie kosztów.

ii) Restrukturyzacja organizacyjna

(17) Przeprowadzono reorganizację struktury beneficjenta, która polegała między innymi na utworzeniu nowego działu logistyki oraz ogólnym ponownym podziale zadań i funkcji między istniejące działy. W rezultacie ograniczono liczbę pracowników o 78 osób.

(18) Zamiast uzależnienia od jednego dystrybutora, jak to miało miejsce wcześniej, spółka zdecydowała się na środki oparte na bezpośrednim kontakcie z klientami końcowymi oraz informacji zwrotnej uzyskanej poprzez kontakty biznesowe. Nowa struktura sprzedaży opiera się na kierownikach ds. marketingu i przedstawicielach handlowych aktywnie działających w celu dostarczania produktów spółki do sieci dystrybucyjnych i hurtowników. Ponadto wprowadzone zostanie nowe zmodernizowane podejście do identyfikacji wizualnej spółki w celu zwiększenia efektywności nowej strategii marketingowej. Zdaniem spółki, umożliwi jej to szybkie reagowanie w przypadku wystąpienia trudności oraz całkowite odzyskanie jej reputacji oraz siły jej znaku towarowego.

(iii) Restrukturyzacja finansowa (19) Restrukturyzacja finansowa obejmuje:

− spłatę zaległych zobowiązań spółki, w tym pomocy na ratowanie zatwierdzonej przez Komisję w dniu 17 czerwca 2010 r.,

− zmianę harmonogramu spłaty zaległych zobowiązań publicznoprawnych w celu skuteczniejszego zaradzenia pilniejszym kwestiom,

− optymalizację kosztów poprzez renegocjowanie warunków umów dotyczących dostaw energii, transportu oraz ogólnej działalności spółki.

(20) Spółka rozpoczęła już spłatę zobowiązać publicznoprawnych. Zdołała również uzyskać zgodę Burmistrza Sędziszowa Małopolskiego na częściowe umorzenie i zmianę harmonogramu spłaty zaległych zobowiązań podatkowych oraz zgodę ZUS na zmianę harmonogramu spłaty części jego należności.

(21) Zdaniem władz polskich wierzyciele publicznoprawni systematycznie naliczali odsetki ustawowe zgodnie z polskim Kodeksem cywilnym o stopie określonej przez Radę Ministrów, a odroczenia przyznawano jedynie na czas określony.

(22) Wspomniane środki restrukturyzacji finansowej przyczynią się również do przywrócenia rentowności dzięki eliminacji obciążenia odsetkami za zwłokę (obecnie średnio 50 000 PLN miesięcznie).

(23) Spółka planuje ograniczenie miesięcznych kosztów eksploatacyjnych o około 470 000 PLN poprzez renegocjację umów, które zawarła z dostawcami energii, przedsiębiorstwami transportowymi oraz agencjami ochrony i spółkami sprzątającymi.

(iv) Środki wyrównawcze

(24) Władze polskie proponują trzy środki wyrównawcze:

− wycofanie z produkcji 12 rodzajów filtrów⁵,

− zobowiązanie się do niezwiększenia udziału w rynku krajowym do poziomu powyżej 11 % do czasu zakończenia procesu prywatyzacji oraz

− zaprzestanie produkcji i sprzedaży energii cieplnej.

(25) W odniesieniu do pierwszego środka w tabeli 2 przedstawiono wartość sprzedaży i dochód ze sprzedaży 12 produktów wycofywanych z produkcji.

Tabela 2 Rentowność produkcji 12 rodzajów wycofywanych filtrów (w PLN)

(26) W odniesieniu do drugiego środka spółka zobowiązuje się, że nie zwiększy swojego udziału w rynku krajowym do poziomu powyżej 11 % do końca procesu prywatyzacji. W ten sposób spółka proponuje zminimalizowanie ewentualnego zakłócenia konkurencji, do którego może dojść w następstwie przyznania pomocy.

(27) W przypadku trzeciego środka w planie restrukturyzacji przewidziano, że część działalności gospodarczej PZL Sędziszów związana z produkcją i sprzedażą energii cieplnej zostanie przejęta przez inna spółkę – „Zakład Energetyki Cieplnej” Sp. z o.o. – utworzoną pod koniec 2011 r., gdy tylko nowa spółka uzyska odpowiednią koncesję na sprzedaż, przesył i dystrybucję energii cieplnej wydawaną przez Urząd Regulacji Energetyki. Następnie udziały nowo utworzonej spółki zostaną sprzedane, w wyniku czego dojdzie do całkowitego zerwania powiązań kapitałowych między tą spółką a beneficjentem oraz do całkowitego zaprzestania przez beneficjenta działalności gospodarczej w tym obszarze.

5 Trzy rodzaje filtrów paliwa, tj. FPW-01, FPW-09, FPW-09/1, oraz dziewięć rodzajów filtrów oleju, tj. PP-10.6A, PP-12.3A, PP-3.4A, PP-5.4.2A, PP-10.21A, PP-10.5A, PP-3.6.3A, PP-8.7A, PP40.2A.

2008 2009 2010 2011

Produkcja Przychód Zysk netto

Przych ód

Zysk netto

Przych ód

Zysk netto

Przychód Zysk netto FPW-01 81 913 27 390 65 122 21 466 41 546 8 862 40 551 9 909

FPW-09 7 421 3 640 3 956 1 957 2 307 1 015 2 343,66 595

FPW-09/1 64 451 21 396 31 753 8 740 33 868 4 513 28 673,58 5 991 PP-10.6A 15 983 4 177 8 810 2 315 9 434 1 806 9 366,16 -1 182 PP-12.3A 67 558 6 784 31 321 2 878 49 532 1 193 58 418.63 -339 PP-3.4A 43 383 8 260 23 996 1 892 23 146 -5 580 22 384,86 -5 881 PP-5.4.2A 19 847 -4 983 11 117 -2 583 10 882 -2 623 11 089,61 -2 096 PP-10.21A 67 092 16 063 43 364 10 126 66 232 12 123 81 733,46 14 993 PP-10.5A 72 762 20 267 38 615 7 545 34 386 -302 33 661,03 -1 172 PP-3.60.3A 47 619 2 360 39 957 -531 25 376 -5 197 35 258,41 -7 018 PP-8.7A 257 073 -1 962 153 -3 164 162 -18 465 189 177 -26 815

PP-40.2A 1 584 208 4 420 677 4 536 1 078 4 091,22 1 109

(28) W tabeli 3 przedstawiono rentowność wyżej wymienionego środka wyrównawczego.

Tabela 3 Rentowność produkcji energii cieplnej (w PLN) Rok Przychód Zysk netto

2008 658 967,78 -127 671,51

2009 931 787,52 118 771,99

2010 1 068 689,65 187 657,65

2011 955 712,57 50 664,55

2.4. Przegląd kosztów restrukturyzacji i źródeł finansowania

(29) W tabelach 4 i 5 przedstawiono wykaz kosztów restrukturyzacji wynoszących 22 579 100 PLN oraz sposób ich finansowania. Wkład własny spółki w restrukturyzację wyniesie 11 579 100 PLN. Pozostałe koszty będą finansowane w ramach pomocy państwa w postaci pożyczki w wysokości 8 mln PLN, umorzenia zobowiązania podatkowego w wysokości 1 mln PLN oraz zmiany harmonogramu spłaty innych zaległych zobowiązań publicznoprawnych, która zostanie dokonana w późniejszym terminie w transzach (dodatkowe 2 mln PLN).

Tabela 4: Rodzaj środków restrukturyzacyjnych i ich koszty (w tys. PLN) RODZAJ ŚRODKA RESTRUKTURYZACYJNEGO Koszt

Restrukturyzacja aktywów 6413,1

Przygotowanie nieruchomości do sprzedaży 125,0

Poprawa wydajności produkcji 5 658,6

1

Nowy system IT 629,5

Restrukturyzacja organizacyjna 1696,0 Wdrożenie zmodernizowanej identyfikacji wizualnej

spółki i reorganizacja działu marketingu 200,0 Dodatkowe środki na dział marketingu 1 037, 0 2

Koszty procesu redukcji zatrudnienia 459,0 Restrukturyzacja finansowa 14470

Płatność zobowiązań handlowych 3 950,0

Płatność zobowiązań publicznoprawnych 5 850,0 Spłata pożyczki na ratowanie udzielonej przez ARP 4 000,0 Realizacja procesu restrukturyzacji 420,0 3

Reorganizacja systemu dostaw energii 250,0

Ogółem: 22 579,1

Tabela 5. Finansowanie restrukturyzacji (w tys. PLN)

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA WARTOŚĆ %

Wkład własny 11 579,1

Sprzedaż nieruchomości 2 309, 9

Odszkodowanie z tytułu strat poniesionych

w wyniku powodzi 4 890,1

Kredyt kupiecki na oprogramowanie 629,5 Sprzedaż udziałów w spółce ciepłowniczej 3 509,2

Leasing maszyn produkcyjnych 240,4

51,3

Pomoc państwa 11 000,0

Pożyczka na restrukturyzację 8 000,0

Umorzenie zobowiązania podatkowego 1 000,0 Zmiana harmonogramu spłaty zobowiązań

wobec miasta 1 000,0

Zmiana harmonogramu spłaty zobowiązań

wobec ZUS 1 000,0

48,7

3. OCENA POMOCY

3.1 Pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE

(30) Zgodnie z art. 107 ust. 1 TFUE pomoc państwa stanowi wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów i która wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi.

(31) Pożyczka na rzecz PZL Sędziszów zostanie udzielona przez agencję ARP, która jest podmiotem publicznym kontrolowanym przez państwo. W związku z tym pożyczka zostanie udzielona przy użyciu zasobów państwowych, a zatem można ją przypisać państwu. Komisja przedstawiła już swoje stanowisko w sprawie możliwości przypisania środków ARP państwu w decyzji w sprawie pomocy na ratowanie.

Pożyczka ta stanowi korzyść, ponieważ dzięki niej spółka PZL Sędziszów będzie miała dostęp do kredytu, którego w innym razie by nie uzyskała ze względu na trudną sytuację, w jakiej się znalazła. Pożyczka zostanie udzielona wyłącznie na rzecz PZL Sędziszów, a zatem ma ona również charakter selektywny. Władze polskie nie zakwestionowały tego rozumowania.

(32) Decyzja Burmistrza Sędziszowa Małopolskiego o umorzeniu zobowiązań publicznoprawnych spółki wobec miasta oraz zgoda zarówno Burmistrza, jak i ZUS na odroczenie i spłatę w transzach płatności pozostałych zaległych zobowiązań publicznoprawnych stanowią korzyść, którą trudno byłoby uzyskać spółkom doświadczającym kłopotów finansowych. Umorzenie zobowiązań podatkowych i odroczenia spłaty zobowiązań publicznoprawnych przyznano wyłącznie spółce PZL

Sędziszów, co oznacza, że korzyść ma również charakter selektywny. Środki te należy bezsprzecznie przypisać państwu, ponieważ obejmują one publicznoprawne zobowiązania beneficjenta na rzecz miasta Sędziszów Małopolski. Warto wspomnieć, że w zgłoszeniu środki te zostały uznane za pomoc państwa przez same władze polskie.

(33) Ze względu na istnienie wymiany handlowej między państwami członkowskimi w zakresie filtrów i innych akcesoriów do pojazdów silnikowych produkowanych przez spółkę, dzięki przedmiotowemu środkowi pozycja konkurencyjna beneficjenta może ulec poprawie w stosunku do pozycji konkurentów w Polsce i UE, a zatem środek ten zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji i wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi.

(34) Komisja uznaje zatem, że pożyczka na rzecz PZL Sędziszów, umorzenie zobowiązań podatkowych przyznane przez Burmistrza Sędziszowa Małopolskiego oraz odroczenia spłaty zobowiązań publicznoprawnych przyznane przez Burmistrza i ZUS stanowią pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE.

Podstawa prawna oceny zgodności pomocy

(35) Artykuł 107 ust. 3 lit. c) TFUE stanowi, że możliwe jest zatwierdzenie pomocy państwa, jeżeli przeznaczona jest ona na ułatwianie rozwoju niektórych sektorów gospodarczych oraz o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem.

(36) Zdaniem Komisji omawiany środek stanowi pomoc na restrukturyzację, który należy ocenić w świetle kryteriów zawartych w Wytycznych w celu określenia, czy może być on uznany za zgodny z rynkiem wewnętrznym na podstawie art. 107 ust. 3 TFUE.

3.2 Kwalifikowalność przedsiębiorstwa do pomocy na restrukturyzację Przedsiębiorstwo znajdujące się w trudnej sytuacji

(37) W Wytycznych uznaje się dane przedsiębiorstwo za znajdujące się w trudnej sytuacji, jeżeli nie jest w stanie odzyskać płynności dzięki środkom własnym lub niezbędnym środkom uzyskanym od akcjonariuszy lub ze źródeł rynkowych oraz bez interwencji organów publicznych niemal na pewno zniknie z rynku. Ponadto w pkt 11 Wytycznych wymienione zostały typowe oznaki dotyczące tego rodzaju przedsiębiorstw, takie jak wzrastające zadłużenie, malejący obrót, zwiększenie się zapasów, nadwyżki produkcji, zmniejszające się przepływy środków finansowych, rosnące kwoty odsetek lub zmniejszająca się lub zerowa wartość aktywów netto. Zgodnie z pkt 10 lit. c) Wytycznych, przedsiębiorstwo uznaje się za znajdujące się w trudnej sytuacji, jeżeli spełnia ono kryteria w prawie krajowym w zakresie podlegania zbiorowemu postępowaniu upadłościowemu.

(38) W swojej decyzji w sprawie pomocy na ratowanie Komisja przyznała, że w odpowiednim czasie spółka PZL Sędziszów znajdowała się w trudnej sytuacji. Komisja zauważyła między innymi, że w spółce doszło do malejącego obrotu oraz wysokiego poziomu poniesionych strat i skumulowanych zobowiązań. Problemy finansowe spółki uległy

W tabeli 1 pokazano, że spełniona została większość kryteriów określonych w pkt 11 Wytycznych. W trakcie 4 lat obrót spółki zmalał z 42,7 mln PLN do 30,4 mln PLN, podczas gdy wartość zobowiązań wzrosła o około 2,5 mln PLN, a obciążenie odsetkami wzrosło o niemal 395 000 PLN. Ponadto wartość aktywów netto spółki znacznie spadła, z początkowych 25 mln PLN w 2007 r. do 20,3 mln PLN w 2010 r. Rosnąca kwota zadłużenia wskazuje na poważne problemy z płynnością spółki, których nie może ona rozwiązać sama ze względu na brak finansowania ze źródeł prywatnych. Punkt 11 Wytycznych wyraźnie stanowi, że „przedsiębiorstwo zagrożone kwalifikuje się do pomocy tylko wtedy, gdy ewidentnie nie może odzyskać płynności dzięki środkom własnym lub środkom uzyskanym od właścicieli/akcjonariuszy lub ze źródeł rynkowych”.

(39) Uwzględniając przedstawioną powyżej ogólną sytuacje finansową spółki, Komisja stwierdza zatem, że spółkę można uznać za znajdującą się w trudnej sytuacji na podstawie pkt 11 Wytycznych.

Grupa kapitałowa

(40) Zgodnie z pkt 13 Wytycznych przedsiębiorstwo należące do większej grupy kapitałowej w normalnych warunkach nie kwalifikuje się pomocy na restrukturyzację, z wyjątkiem sytuacji, w której można wykazać, że trudności przedsiębiorstwa są wewnętrzne i nie są wynikiem arbitralnej alokacji kosztów w ramach grupy oraz że te trudności są zbyt poważne, aby mogły być przezwyciężone przez samą grupę. PZL Sędziszów jest częścią większej grupy kapitałowej. Należy zatem wykazać, że spółka kwalifikuje się do pomocy na restrukturyzację zgodnie z pkt 13 Wytycznych.

(41) Spółka zależna spółki PZL Sędziszów jest przedsiębiorstwem posiadającym powiązania handlowe ze spółką macierzystą. Władze polskie potwierdziły faktycznie, że nie istnieją żadne powiązania osobowe między tymi dwiema spółkami oraz że wszelka wymiana handlowa między nimi odbywa się na warunkach rynkowych. Na tej podstawie Komisja nie ma powodów, aby wątpić w to, że problemy PZL Sędziszów są wewnętrzne i nie są wynikiem arbitralnej alokacji kosztów w ramach grupy.

(42) Zdaniem władz polskich przedsiębiorstwa nie muszą sporządzać skonsolidowanego sprawozdania finansowego, jeżeli spełniają co najmniej dwa z poniższych kryteriów:

a) siła robocza wynosi mniej niż 250 osób, b) suma bilansowa wynosi poniżej 7,5 mln EUR,

c) dochody netto ze sprzedaży produktów i towarów oraz dochody finansowe wynoszą poniżej 15 mln EUR.

(43) PZL Sędziszów (wraz z Zakładem) spełnia dwa spośród wyżej wymienionych kryteriów (lit. b) i c)). Spółka PZL Sędziszów nie jest zatem zobowiązana w świetle obowiązującego prawa do sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

(44) Zgodnie z nieskonsolidowanymi danymi finansowymi przedstawionymi przez Polskę, zakład poniósł straty netto w wysokości 0,156 mln PLN w 2008 r. i 0,435 mln w 2009 r., natomiast wartość jego kapitału własnego spadła z 1,121 mln PLN w 2007 r. do 0,530

mln w 2009 r. Ze względu na trudną sytuację finansową Zakładu, spółka zależna nie była w stanie rozwiązać trudności spółki macierzystej. Komisja uważa zatem, że trudności były zbyt poważne, aby mogły zostać przezwyciężone przez samą grupę.

(45) Na podstawie powyższych ustaleń Komisja uznaje zatem, że PZL Sędziszów jest przedsiębiorstwem znajdującym się w trudnej sytuacji i kwalifikuje się do pomocy na restrukturyzację zgodnie z rozdziałem 2.1 Wytycznych.

Zasada „pierwszy i ostatni raz”

(46) Zgodnie z pkt 73 Wytycznych, jeżeli zainteresowane przedsiębiorstwo otrzymało już w przeszłości pomoc na ratowanie lub restrukturyzację, w tym wszelką niezgłoszoną pomoc, i jeżeli upłynęło mniej niż 10 lat od momentu przyznania pomocy na ratowanie lub nastąpił koniec okresu restrukturyzacji, lub wstrzymano wdrażanie planu restrukturyzacji (niezależnie od tego, które wydarzenie nastąpiło jako ostatnie), Komisja nie przyzna dalszej pomocy na ratowanie lub restrukturyzację.

(47) Zgodnie z pkt 20 decyzji w sprawie pomocy na ratowanie i opierając swoją analizę dalej na pkt 1.7 formularza zgłoszeniowego dotyczącego pomocy na restrukturyzację, Komisja zwraca uwagę, że władze polskie twierdzą, iż w ciągu ostatnich dziesięciu lat spółka nie otrzymała żadnej pomocy na ratowanie lub restrukturyzację innej niż zgłoszona pomoc na ratowanie zatwierdzona decyzją Komisji⁶. Na tej podstawie Komisja uznaje, że sytuacja spółki jest zgodna z zasadą „pierwszy i ostatni raz” określonej w pkt 72 i następnych Wytycznych.

3.3 Przywrócenie długoterminowej rentowności

(48) Aby środek został uznany za zgodny na podstawie pkt 34–37 Wytycznych, w planie restrukturyzacji należy zawrzeć szczegółową analizę problemów, które doprowadziły do wystąpienia trudności, oraz ustanowić metody przywrócenia długoterminowej rentowności i dobrej kondycji finansowej spółki w rozsądnych ramach czasowych. Plan taki należy przygotować w oparciu o realistyczne założenia co do przyszłych warunków działalności.

(49) Komisja zauważa, że finansowe środki restrukturyzacyjne mają na celu zmniejszenie poziomu zadłużenia spółki. Ponadto środki zasadniczo dotyczą restrukturyzacji aktywów prowadzącej do oszczędności, zmniejszenia kosztów i modernizacji procesu produkcji i ogólnego zarządzania, co z kolei korzystnie wpływa na rentowność. Komisja zauważa, że spółka dąży do dokonania znacznych zmian w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa i racjonalizacji liczby osób pracujących w różnych działach spółki. Komisja zauważa również, że beneficjent postanowił zmienić swoją strategię wprowadzania do obrotu, tak aby większy nacisk kładziono na bezpośrednie kontakty z klientami, ponieważ spółka przyznała, że jej uprzednie uzależnienie wyłącznie od jednego dystrybutora zewnętrznego zmniejszyło skuteczność jej sprzedaży.

(50) Komisja zauważa, że w wyniku wdrożenia planu restrukturyzacji sytuacja spółki prawdopodobnie ulegnie znacznej poprawie. Sprzedaż przestarzałych i generujących koszty nieruchomości, modernizacja technologicznej linii produkcyjnej, inwestycje przeznaczone na zakup nowych maszyn i urządzeń, zmiany w organizacji przedsiębiorstwa oraz restrukturyzacja wprowadzania do obrotu to działania, dzięki którym spółka powinna zyskać przewagę konkurencyjną na rynku oraz trwałe zyski ze swojej działalności. W tabeli 6 poniżej przedstawiono prognozowane wyniki spółki w wartościach w ujęciu realnym.

Tabela 6. Prognozowane wyniki spółki w ujęciu realnym (w tys. PLN)

2012 2013 2014 2015

Sprzedaż netto i ekwiwalenty

sprzedaży, w tym: 43 200 45 144 47 175 49 298 Zysk/(strata) ze sprzedaży 2 560 2 827 3 238 3 826 Zysk/strata netto 1 841 1 982 2 410 2 977

(51) Zgodnie z prognozowanymi danymi przedstawionymi w tabeli 6 w 2015 r. spółka uzyska wyniki finansowe na poziomie, na którym będzie można stwierdzić, że odzyskała ona zdolność do bycia trwałym konkurentem na rynku. W tych okolicznościach sprawy czas trwania planu można zatem uznać za wiarygodny i możliwie najkrótszy w celu przywrócenia długoterminowej rentowności.

(52) Komisja uważa, że osiągnięcie takich wyników nie byłoby możliwe bez restrukturyzacji aktywów i zmian organizacyjnych zaproponowanych w planie. Ze względu na uprzednio przestarzałe maszyny, niewydajną strukturę wewnętrzną i konieczność utrzymywania przestarzałych nieruchomości potencjał produkcji spółki zmniejszył się, co uniemożliwiło jej skuteczne konkurowanie na rynku.

(53) Na podstawie wyżej wymienionych argumentów, Komisja uznaje zatem, że dzięki proponowanym środkom restrukturyzacyjnym możliwe jest przywrócenie długoterminowej rentowności spółki w rozsądnych ramach czasowych.

(54) W związku z tym Komisja uznaje, że dzięki pełnemu wdrożeniu proponowanego planu spółka będzie mogła osiągnąć długoterminową rentowność, a zatem jest on zgodny z pkt 34 i nast. Wytycznych. Ponadto zaawansowany stan procesu prywatyzacji również stanowi potwierdzenie, że potencjalni nabywcy postrzegają przywrócenie rentowności spółki za wykonalne.

3.4 Unikanie nadmiernego zakłócenia konkurencji

(55) Zgodnie z pkt 38–42 Wytycznych należy wprowadzić środki w celu zapewnienia złagodzenia negatywnego wpływu pomocy na warunki wymiany handlowej. Pomoc nie może nadmiernie zakłócać konkurencji. Zazwyczaj oznacza to ograniczenie obecności spółki na jej rynkach na koniec okresu restrukturyzacji. Środki wyrównawcze powinny być proporcjonalne do zakłócających skutków pomocy oraz w szczególności do wielkości i względnego znaczenia przedsiębiorstwa na rynku lub rynkach. Stopień środków wyrównawczych należy określać w poszczególnych przypadkach oraz w odniesieniu do celu polegającego na przywróceniu długoterminowej rentowności przedsiębiorstwa.

Ponadto zgodnie z pkt 7 Wytycznych Komisja będzie wymagała środków wyrównawczych minimalizujących wpływ pomocy na konkurentów.

(56) Zgodnie z pkt 56 Wytycznych warunki zezwolenia na pomoc są mniej rygorystyczne w odniesieniu do wdrożenia środków wyrównawczych na obszarach objętych pomocą. W tym zakresie Komisja zauważa, że PZL Sędziszów znajduje się na obszarze objętym pomocą zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. a) TFUE.

(57) Komisja zauważa również, że na rynku właściwym, tj. rynku filtrów samochodowych (powietrza, paliwa i oleju), na którym beneficjent prowadzi swoją główną działalność gospodarczą, PZL Sędziszów posiadała udział w polskim rynku wynoszący 10 % w 2009 r. Ponadto spółka posiadała nieznaczny udział w europejskim rynku filtrów, tj. 0,2 %.

(58) Komisja bierze również pod uwagę fakt, że przeważająca część pomocy (10 mln PLN z 11 mln PLN) na postać pożyczki (odroczenie zobowiązań publicznoprawnych w wysokości 2 mln PLN oraz 8 mln PLN w postaci pożyczki zabezpieczonej), która zostanie spłacona w terminie 3–5 lat. Ewentualne zakłócające skutki takiej pomocy są mniejsze niż w przypadku dotacji.

(59) Władze polskie proponują trzy środki wyrównawcze: wycofanie z produkcji 12 rodzajów filtrów (paliwa i oleju), zobowiązanie się do niezwiększenia udziału w rynku krajowym powyżej 11 % do czasu zakończenia procesu prywatyzacji oraz całkowite zaprzestanie produkcji i sprzedaży energii cieplnej.

(60) Dwa pierwsze środki uznaje się za główne środki wyrównawcze, ponieważ odnoszą się one bezpośrednio do głównego rynku działalności. Komisja zauważa jednak, że rentowność pierwszego środka jest różna w poszczególnych latach. W związku z tym za środek wyrównawczy zgodny z zasadami określonymi w pkt 40 Wytycznych⁷ zostanie uznane jedynie wycofanie z produkcji dochodowych filtrów.

7 Jedynie zaprzestanie wytwarzania produktów oznaczonych jako FPW-01, FPW-09, FPW-09/1, PP-10.21A, PP-

(61) W przypadku drugiego środka stopa ograniczenia nie uniemożliwi spółce powrotu do rentowności, którą w planie restrukturyzacji określono dokładnie na poziomie 11 % udziału w polskim rynku (w 2015 r.). Uniemożliwi jednak ona spółce przekroczenie tego poziomu do zakończenia trwającego procesu prywatyzacji. Ten poziom 11 % należy porównać do poziomu 18 % odpowiadającego udziałowi w rynku spółki w 2006 r., czyli zanim spółka zaczęła doświadczać trudności. Komisja uznaje zatem, że zobowiązanie to stanowi rzeczywisty środek wyrównawczy skutecznie gwarantujący, że obecność spółki na rynku nie wzrośnie przez określony okres.

(62) Z wyżej wymienionych względów, wobec środków, które można przewidzieć bez podważania planu restrukturyzacji, dzięki któremu spółka odzyska rentowność, Komisja jest zdania, że proponowane środki wyrównawcze w wyżej omówionej formie są odpowiednie dla zapewnienia minimalizacji negatywnego wpływu pomocy państwa na warunki wymiany handlowej.

(63) Wyżej wymienione środki wyrównawcze są zatem zgodne z pkt 38–42 Wytycznych.

3.5 Ograniczenie pomocy do minimum, wkład własny

(64) Zgodnie z pkt 43–45 Wytycznych pomoc należy ograniczyć do ścisłego minimum niezbędnego do przeprowadzenia restrukturyzacji, a od beneficjenta oczekuje się, że znaczny wkład w restrukturyzację będzie pochodził z jego środków własnych lub z zewnętrznych komercyjnych źródeł finansowania.

(65) W Wytycznych wyraźnie wskazuje się, że znaczna część finansowania restrukturyzacji musi pochodzić ze środków własnych, w tym ze sprzedaży aktywów, które nie są niezbędne do dalszego istnienia przedsiębiorstwa lub z zewnętrznych źródeł finansowania na warunkach rynkowych.

(66) Zgodnie z pkt 43 Wytycznych wkład własny musi być rzeczywisty, tzn. faktyczny, wykluczający wszystkie przyszłe zyski, takie jak przepływy środków pieniężnych, i musi świadczyć o tym, że rynki wierzą w możliwość przywrócenia rentowności spółki.

(67) Według władz polskich wkład własny spółki w koszty restrukturyzacji wyniesie 11 579 100 PLN i będzie się składał z następujących elementów:

a) 1 600 000 PLN – sprzedaż jednej z nieruchomości beneficjenta,

b) 4 890 115 PLN – odszkodowanie wypłacone przez zakłady ubezpieczeń z tytułu strat wyrządzonych przez powódź,

c) 629 497 PLN – długoterminowy kredyt kupiecki przeznaczony na zakup nowego systemu IT (klasa ERP),

d) 3 509 200 PLN – dochód ze sprzedaży udziałów w spółce cieplnej,

e) 515 300 PLN – dochód ze sprzedaży części budynku administracyjnego w przedsiębiorstwie beneficjenta,

f) 194 600 PLN – sprzedaż parkingu,

g) 240 400 PLN – środki pochodzące z umowy ze spółką KREDYT LEASE Sp. z o.o. dotyczącej leasingu maszyn.

(68) W przypadku sprzedaży nieruchomości, o których mowa w lit. a), e) i f), władze polskie przedstawiły dokumenty w postaci wycen niezależnych ekspertów stanowiących dowód, że ceny uzyskane przez beneficjenta były faktycznie zgodne z rynkiem. Władze polskie przedstawiły również niezbędne dowody na faktyczne przekazanie beneficjentowi kwoty pieniędzy stanowiącej odszkodowanie wypłacone przez zakłady ubezpieczeń, o którym mowa w lit. b). Podobnie przedstawiono dowód dotyczący kredytu kupieckiego, o którym mowa w lit. c).

(69) W odniesieniu do sprzedaży spółki ciepłowniczej (lit. d)) utworzonego przez PZL Sędziszów w 2011 r. w oparciu o bezgotówkowy wkład w postaci w pełni wyposażonego budynku kotłowni, Komisja zauważa, że kapitał w ujęciu nominalnym wspomnianej spółki ciepłowniczej jest oparty na łącznej wartości nieruchomości i znajdujących się w niej urządzeń, dla których przedstawiono wycenę niezależnych ekspertów. Władze polskie poinformowały, że sprzedaż udziałów w spółce ciepłowniczej rozpocznie się, gdy tylko polski Minister Skarbu Państwa zwoła nadzwyczajne walne zgromadzenie udziałowców, na którym zostanie udzielona formalna zgoda na sprzedaż udziałów.

(70) Jeżeli chodzi o środki pochodzące z umowy leasingu ze spółką leasingową KREDYT LEASE Sp. z o.o. (lit. g)) Komisja zwraca uwagę, że umowa nie doszła jeszcze do skutku ze względu na doświadczane przez spółkę problemy techniczne z maszynami. Ponieważ przedmiotowa transakcja stanowi stosunkowo niewielką część wkładu własnego spółki (240 400 PLN), Komisja zauważa, że nawet bez tej części wkładu beneficjent spełnia wymogi określone w pkt 43–45 Wytycznych.

(71) Na tej podstawie Komisja zwraca uwagę, że wyżej wymieniony wkład własny wynosi 11 579 100 PLN, czyli około 51,3 % kosztów restrukturyzacji, a zatem odpowiada poziomowi wynoszącemu ponad 50 % kosztów restrukturyzacji zgodnie z wymogami pkt 44 Wytycznych. Ponadto wkład uznaje się za „rzeczywisty” i „faktyczny” w rozumieniu pkt 43 Wytycznych, na co władze polskie przedstawiły niezbędne dowody.

(72) Na podstawie powyższych informacji Komisja uznaje zatem, że wymogi pkt 43 i nast.

Wytycznych zostały spełnione.

3.6 Wniosek

(73) W świetle powyższego Komisja uznaje, że pomoc na restrukturyzację na rzecz PZL Sędziszów spełnia wszystkie warunki określone w Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw.

4. DECYZJA

Komisja uznaje zgłoszoną pomoc na restrukturyzację na rzecz PZL Sędziszów za zgodną z Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

W przypadku, gdyby niniejsze pismo zawierało informacje poufne, które nie powinny zostać ujawnione osobom trzecim, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od dnia jej otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma uzasadnionego wniosku w wyznaczonym terminie, uzna to za wyrażenie zgody na ujawnienie osobom trzecim i publikację pełnej treści niniejszego pisma w autentycznej wersji językowej na stronie internetowej http://ec.europa.eu/eu_law/state_aids/state_aids_texts_pl.htm.

Wniosek taki wraz z informacjami, o których mowa powyżej, należy wysłać listem poleconym lub faksem na adres Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej:

European Commission

Directorate-General for Competition State Aid Greffe

B-1049 Brussels

Faks nr: +32-2-296.12.42 Z wyrazami szacunku,

W imieniu Komisji

Joaquín ALMUNIA Wiceprzewodniczący