Zbigniew Goliński
Konferencja tekstologiczna :
Warszawa, 18-20.IX 1961 r.
Biuletyn Polonistyczny 4/13, 14-16 1961
w y s u n ę ł a Skwar czy л s k a . Pewnej ’’r e h a b i l i t a c j i " Miriama z o k r e s u p r z e d ’’C him er ą11 domagał s i ę T r z n a d e l .
T e r m i n o l o g i c z n e z a s t r z e ż e n i a w s t o s u n k u do t a k i c h terminów j a k s y m b o l i k a , symbolizm, i d e a l i z m , w y su n ęł a S ł a w i ń s k a .
Budzyk s f o rm u ło w a ł swoje s p o s t r z e ż e n i a co do t e g o , kim j e s t a u t o r ( ’’n a r r a t o r " ) p r a c y : k r y t y k i e m l i t e r a c k i m przyjmującym r y g o r y naukowe czy t e ż s y n t e t y z u j ą c y m i n t e r p r e t a t o r e m d z i e j ó w , wychodzącym c a ł k i e m od z e w n ą t r z . O s o b i ś c i e s ą d z i , że dominuje w p r a c y p i e r w s z a p o s ta w a .
W o d p o w ie d z i p r o f . К. Wyka z a z n a o z y ł , że n i e wyobraża s o b i e p i s a n i a pra c y w sposób a b s o l u t n i e ’’b e z n a m i ę t n y ” , tym b a r d z i e j , . że u o i e m o ż l i w i a t o k r ó t k i d y s t a n s czasowy w s t o s u n k u do omawiane
go o k r e s u . Znakomitą w ię k s z o ś ć żądań s z cze góło w ych u z n a ł t e ż a u t o r za s ł u s z n e , a l e n i e zawsze - z w ł a s z c z a w p rzy p ad k u za gad n i e ń domagających s i ę p r z e p r o w a d z e n i a badań sz czegółowy oh - za d a j ą c e s i ę z r e a l i z o w a ć j u ż w pierwszym wydaniu p r z y s z ł e g o pod r ę c z n i k a #
KONFERENCJA TEKSTOLOGICZNA (Warszawa, 1 8 - 2 0 . IX 1961 r . )
K o n f e r e n c j a o d b y ła s i ę w ramaoh p rac s t a ł y c h K o m is j i wchodzą- oych w s k ł a d K o m ite tu O r g a n i z a c y j n e g o V Międzynarodowego Kon g r e s u S l a w i s t ó w . Od s t r o n y o r g a n i z a c y j n e j p a t r o n o w a ł K o n f e r e n -
o j i I n s t y t u t Badań L i t e r a c k i c h . D z i a ł a l n o ś ć K o m i s j i t e k s t o l o - . g i c z n o - e d y t o r s k i e j w o k r e s i e m ię d z y z ja z d owym p o l e g a na o p r a c o waniu z a g a d n i e ń wytyozopyoh programem p o p r z e d n i e g o Kongresu
(Moskwa 1958 r . ) o r a z na p r z y g o to w a n i u p r o b l e m a t y k i k o l e j n e g o K o n g re s u ( S o f i a 1963 r . ) . W K o n f e r e n c j i u d z i a ł w z i ę l i czło nkow ie K o m i s j i z p o s z c z e g ó l nych krajów * p r o f . К. G ó rs k i (p r z e w o d n ic z ą c y ) - P o l s k a , p r o f . F . Vodička o r a a d r F#V# Mares - CSRS, p r o f# R# L a l i ć - J u g o s ł a w i a , d r W# Düwel - NRD, p r o f . p r o f . D. Liohaozow, W. N i e o z a j e - wa, d r Uszakow - ZSRR, p r o f . P. Z w o l i ń s k i , d r Z. G o l i ń s k i ( s e k r e t a r z K o m i s j i ) - P o l s k a . K o n f e r e n c j a poświęco na b y ł a n a s t ę p u j ą o y m z a g a d n ie n io m : 1 . S t a n i metody k o d y f i k a c j i rękopisów s t a r o s ł o w i a ń s k i c h , 2 . Rozwój t e k s t o l o g i i naukowej w p o s z c z e g ó l n y c h l i t e r a t u r a o h s ł o w i a ń s k i c h , 3 . Zasady wydawania naukowego zabytków l i t e r a t u r s ł o w i a ń s k i o h , 4# P r o b l e m a t y k a a t r y b u c j i t e k s t ó w l i t e r a c k i c h «
-Dr Mares p r z e d s t a w i ł p r o b l e m a t y k ę z a w a r t ą w p rzedłożonym p r z e z d e l e g a c j ę ČSR " P r o j e k c i e zasad k a t a l o g o w a n i a r ę k o p i s ó w s t a r o s ł o w i a ń s k i c h ” ( a u t o r z y p r o j e k t u ; V.F. Mareš i M. B o g a t c o - wa), k t ó r y u c z e s t n i c ’ k o n f e r e n c j i o t r z y m a l i w powielonym s k r y p o i e . 0 s t a n i e p o s i a d a n i a r ęk o p is ó w s ł o w i a ń s k i c h w p o s z c z e g ó l n y c h k r a j a c h i n f o r m o w a l i : p r o f . p r o f . Lichaozow, L a l i ć , Mareš i Dü- w e l . Po d y s k u s j i , d o t y o z ą c e j g łó w n ie z a k r e s u r o z s z e r z e n i a p o - j ę o i a " k a t a l o g o w a n i a ” na t e r m i n ” opracowanie naukowe” , p o s t a nowiono: a) r o z e s ł a ć t e k s t p r o j e k t u wszystkim ( t j . r ó w n i e ż nieobecnym) członkom K o m i s j i ; b) zobowiązać n i e o b e c n y c h c z ł o n ków K o m i s j i do n a d s y ł a n i a uwag na r ę c e d r Mareša; c) p r o s i ć d r Mareša o zn ow elizo w anie p r o j e k t u wobec w y s u n i ę t y o h na Kon f e r e n c j i p o s t u l a t ó w i uwag, j a k i e z o s t a n ą nadesłane*, o r a z o d o s t a r c z e n i e przed n a s t ę p n ą k o n f e r e n c j ą członkom K o m i s j i o s t a t e c z n e g o t e k s t u p r o j e k t u d l a z a t w i e r d z e n i a go p r z e z K o m i s j ę .
P r o f . N i e c r a j e w a z r e f e r o w a ł a w obszernym z a r y s i e h i s t o r i ę głównych zbio rów r ę k o p i ś m i e n n y c h w ZSRR, p r z e d s t a w i ł a metodę opracowywania zbiorów nowszyoh, k ł a d ą o s p e o j a l n y n a c i s k na , k o n i e c z n o ś ć s t w o r z e n i a s e r i i m o n o g r a f i j r ę k o p i ś m i e n n e j s p u ś c i z n y w i e l k i o h p i s a r z y , oo sama z a p o c z ą t k o w a ł a opracowaniem rę k o p is ó w D o s t o j e w s k i e g o . W d y s k u s j i p o s tu l o w a n o s t w o r z e n i e b i b l i o g r a f i i o e n t r a l n e j k a talo gów r ę k o p i ś m i e n n y c h ob ej m ują cy ch z a b y t k i w j ę z y k a o h s ł o w i a ń s k i c h . Rozwój i s t a n badań t e k s t o l o g i o z n y o h w p o s z o z e g ó l n y o h k r a j a c h p r z e d s t a w i l i : p r o f . N i eo z a je w a , Lichaozow, V o d ič k a , L a - l i ć , G ó r s k i . W ys un ięto w n io s e k , by p r z e d s t a w i o n e r e f e r a t y wy dać w t e k ś o i e j e d n o l i t y m , p o w i e r z a j ą o r e d a k c j ę o g ó l n ą o r a z a u t o r s t w o słowa wstępnego p r o f . Górskiemu.
Zwróoono uwagę na k o n ie o z n o ś ć p o ś w i ę o a n i a w i ę k s z e j t r o s k i re o e n z jo m p ra o t e k s t o l o g i o z n y o h , wydań k la s y k ó w , dyskusjom nad z a g a d n i e n i a m i t e k s t o l o g i o z n y m i w p o s z o z e g ó l n y o h k r a j a o h .
P r o f . N ie o z a je w a w y g ł o s i ł a r e f e r a t na te m a t a t r y b u o j i t e k s tów anonimowyoh i wydawanyoh pod pseudonimami. D y s k u s j a , r o z w i j a j ą c a s i ę g ł ó w n i e wokół a t r y b u o j i t e k s t ó w metodą bada ń s t y l i s t y c z n y c h i językowyoh, s t a n ę ł a n a tym, że próby u s t a l e n i a a u t o r s t w a , n i e z a l e ż n i e od metody p r z y j ę t e j p r z e e b a d a o z a ,
16
-winny byó p o t w i e rd z o n e w z a k r e s i e w s z y s t k i c h d o s t ę p n y c h b a d a niom metod, że b a d a n i e winno mieó c h a r a k t e r kompleksowy*
Na za m k n ię cie uchwalono o d b y ci e n a s t ę p n e j k o n f e r e n c j i w t e r m in i e w c z e sn o je sie n n y m 1962 r .
d r Zbigniew G o l i ń s k i
I n s t y t u t Badań L i t e r a c k i c h PAN
KONFERENCJA POŚWIECONA TWORCZOŚCI IGNACEGO KRASICKIEGO I LITERATURZE OKRESU OŚWIECENIA
Wrocław, 2 3 - 2 5 . XI 1961 r .
K o n f e r e n o j a wrooławska zorg a n i z o w an a s t a r a n i e m p raoow ni Oświe- o e n i a I n s t y t u t u Badań L i t e r a c k i o h o r a z K a te d r y L i t e r a t u r y P o l s k i e j U n i w e r s y t e t u Wrooławskiego b y ł a o kaz jo nalnym p r z e g l ą d e m roboczym prao t u t e j s z e g o ś r o d o w i s k a p o l o n i s t y o z n e g o . O k a z j o n a l nym w tym s e n s i e , że połączonym z uozozeniem 160 r o o z n i o y
ś m i e r c i K r a s i o k i e g o , p i s a r z a budzącego w t u t e j s z y m ś r o d o w is k u naukowym s z c z e g ó l n e z a i n t e r e s o w a n i e z posiewu T. M i k u l s k i e g o , i n i c j a t o r a badań nad p o ls k i m Oświeoeniem we Wroo ławiu. U d z i a ł w k o n f e r e n c j i w z i ę l i l i c z n i g o ś c i e z a p r o s z e n i ze w s z y s t k i o h ośrodków p o l o n i s t y c z n y c h w k r a j u . W c i ą g u t r z e c h d n i k o n f e r e n c j i wygłoszono 11 r e f e r a t ó w i komunikatów ugrupowanyoh w n a s t ę - p u j ą o e j k o l e j n o ś o i : I . K r a s i o k i , Z a g a d n i e n i e t e o r e t y c z n e
o r a z h i s t o r y c z n o l i t e r a c k i e p r z y c z y n k i i s t u d i a s z c z e g ó ł o w e . Pie rw sz y d z i e ń k o n f e r e n c j i p r z e b i e g a ł pod znakiem K r a s i o k i e go (dwa r e f e r a t y o r a z o t w a r c i e w ysta wy). R. W o ło szy ń sk i wygło s i ł r e f e r a t p t . ’’K r a s i c k i wobec prądów O ś w i e c e n i a ” , będący p r ó b ą o k r e ś l e n i a m i e j s o a p i s a r z a wobeo prądów ideowyoh i s p o ł e c z -
nyoh epoki ze szczegó lnym u w z glę dnie niem p r o b l e m a t y k i s t y k u K r a s i c k i - Rousseau o r a z z a g a d n i e n i a u t o p i i n i p u a r s k i e j w ”Do- ś w ia d o zy ń sk im ” . Z. G o l i ń s k i (Glossy do Monaohomachii” ) p r z e d s t a w i ł w i e l o r a k i e r o z w a r s t w i e n i e a k t u a l n e g o s p o r u o ’’Monaoho- m a o h i ę ” , f u n k c j ę u s t a l e ń f i l o l o g i o z n y o h w tym s p o r z e o r a z ów- o z e s n ą r e c e p c j ę poematu. A. J e n d r y s i k z b i e ż ą c y c h badań nad p u b l i o y s t y k ą S t a s z i c a z r e f e r o w a ł j e g o program e d u k a c j i o b y w a t e l s k i e j na t l e programów e u r o p e j s k i c h O ś w i e o e n i a .
