Klawesyniści francuscy – Jean Philippe Rameau
1. Cele lekcji
a. Wiadomości
Zapoznanie uczniów z postacią kompozytora, Jeana Philippe’a Rameau. Przedstawienie
najważniejszych faktów z jego życia oraz omówienie dzieł będących podporą i przykładem muzyki barokowej. Przedstawienie cech stylistycznych i charakterystycznych twórczości Jeana Philippe’a Rameau. Omówienie wpływu kompozytora na innych muzyków. Wysłuchanie i percepcja wybranych utworów. Analiza muzyczna.
b. Umiejętności Uczeń potrafi:
1. Omówić biografię Jeana Philippe’a Rameau.
2. Przedstawić znane dzieła Jeana Philippe’a Rameau.
3. Omówić i przedstawić najważniejsze gatunki uprawiane przez Jeana Philippe’a Rameau.
4. Rozpoznać i nazwać fragmenty wysłuchanych utworów.
5. Wskazać podstawowe cechy stylistyczne w twórczości Jeana Philippe’a Rameau.
2. Metoda i forma pracy
Metoda opisu z elementami pogadanki. Percepcja muzyczna. Analiza muzyczna – praca w grupach.
Forma ćwiczeniowa.
3. Środki dydaktyczne
1. Podręcznik: J. Ekiert, Bliżej muzyki. Encyklopedia, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1994.
2. Stanowisko do odtwarzania płyt.
3. Nagranie utworu Jeana Philippe’a Rameau
Pièce de Clavecin en Concert” nr 5 . 4. Karta pracy ucznia.
5. Partytura wyżej wymienionego utworu.
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza 1. Sprawdzenie obecności.
2. Powtórzenie wiadomości poprzez odpytanie jednej osoby z trzech ostatnich lekcji.
3. Podanie tematu do zeszytu.
(10 min.)
b. Faza realizacyjna
1. Przedstawienie postaci Jeana Philippe’a Rameau (metoda opisu). Omówienie najważniejszych faktów z życia kompozytora.
Notatka:
Jean Philippe Rameau
Urodzony w Dijon, syn organisty, studiował we Włoszech. Był organistą i kapelmistrzem w Awignon oraz Paryżu (gdzie zmarł). Francuski kompozytor i teoretyk muzyki. Tworzył głównie w Paryżu, gdzie w 1722 roku osiadł na stałe. W 1741 otrzymał tytuł „compositeur de la chambre du roi”. Wieloletni pobyt w Paryżu wypełniała Rameau intensywna działalność twórcza, odtwórcza i organizatorska. W polemice na temat wyższości stylu włoskiego lub francuskiego Rameau wypowiadał się zdecydowanie po stronie muzyki francuskiej. Gdy wybuchł spór między buffonistami i antybuffonistami, Rameau był głównym celem ataków zwolenników opery włoskiej, na których czele stał J.J. Rousseau.
2. Przedstawienie (metodą opisu) najważniejszych dzieł kompozytora. Omówienie cech stylu tego twórcy.
Notatka:
Twórczość Rameau obejmuje 3 zbiory miniatur klawesynowych (Pièces de clavecin - 1706-28), utwory kameralne (5 koncertów na klawesyn ze skrzypcami lub fletem i altówką - 1741 rok), opery i inne dzieła sceniczne (tragedie liryczne, opery, balety, komedie-balety).
Fundamentalne znaczenie mają prace teoretyczne Rameau, w których przedstawił zwarty system wiedzy o muzyce. Harmonia zajmuje w tym systemie miejsce centralne. Rameau stworzył teoretyczne podstawy harmoniki funkcyjnej (klasycznej i romantycznej). Jest pierwszym wielkim teoretykiem systemu dur-moll. Pełne wydanie dzieł Rameau w 18 tomach ukazało się u Duranda w Paryżu (1895–
1914).
3. Wysłuchanie i percepcja Pièces de clavecin Jeana Philipe’a Rameau. Analiza muzyczna utworu. Praca w grupach.
(25 min.)
c. Faza podsumowująca 1. Zapisanie notatki do zeszytu.
(10 min.)
5. Bibliografia
a. J. Ekiert, Bliżej muzyki. Encyklopedia, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1994.
6. Załączniki
a. Karta pracy ucznia
Najważniejsze zagadnienia związane z tematem lekcji Klawesyniści francuscy – Jean Philippe Rameau.
b. Zadanie domowe
