• Nie Znaleziono Wyników

HI. SŁOWOTWÓRSTWO. Pochodzenie i kariera przyrostka -ol

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "HI. SŁOWOTWÓRSTWO. Pochodzenie i kariera przyrostka -ol"

Copied!
8
0
0

Pełen tekst

(1)

HI. SŁOWOTWÓRSTWO

LESZEK BEDNARCZUK

Pochodzenie i kariera przyrostka -ol

R z a d k o z d a r z a s i ę , by na p r z e s t r z e n i stosun kow o n i e ­ d ł u g i e g o c z a s u można b y ł o obserwować p o w s ta n ie i rozw ój n o­

wego typu s ło w o t w ó r c z e g o , Ja k t o ma m i e j s c e p rzy r z e c z o w n i­

kach za k o ń czo n y ch formantem - o l . k t ó r e r o z p o w s z e c h n ia ję s i ę w Ję z y k u potocznym na c o r a z t o w ię k s z ę s k a l ę . N ie f i g u r u j ę one j e s z c z e w s ło w n ik a c h ję z y k a p o l s k i e g o 9 k i l k a z n ic h 1 d o s t a ł o s i ę do p u b l i c y s t y k i i s t y l i z a c j i l i t e r a c k i c h , w ię ­ k s z o ś ć jed n a k n i e w y sz ła poza ję z y k mówiony, n i e k t ó r e maję c h a r a k t e r śro d o w isko w y lu b sę w ręcz tworami o k a z jo n a ln y m i.

W s z y s tk ie w yrazy z formantem - o l sę s i l n i e nacechowane e k s - p r e s y w n ie , zw ykle z o d c ie n ie m ujemnymi N i e k t ó r e z n i c h maję c h a r a k t e r ż a r t o b l i w y , ru b aszn y lu b nawet w u lg a r n y ^ .

Z e s ta w io n y n i ż e j m a t e r i a ł p o c h o d z i z ję z y k a p o t o c z n e ­ g o , g łó w n ie m ło d szy ch m ieszkańców Krakowa i Nowej H u ty , c z ę ­ ś c io w o t e ż z in n ych s t r o n k r a ju / c o zaznaczam w t e k ś c i e / . W s z y s tk ie z e b r a n e w yrazy przy ta cza m w porzędku a lf a b e ty c z n y m .

1 . Anp o i ' A n g l i k ' , twór o k a z jo n a ln y z gwary s t u d e n c ­ k i e j , ż a r t o b l i w a a l u z j a do A n g o l i .

2 . B ab oi 'k o z a w n o s i e ' z P o z n a ń s k ie g o , p o r . gw. b a - b a l 7t s i

3 . B r a c h o l ' b r a t , b r a c i s z e k ' z P o z n a ń s k ie g o . Podstawę d e r y w a c ji j e s t nacechowana e k sp r e s y w n ie forma b r a c h .

1

(2)

4 . C h e m lo l 'c h e m i k ' / G r a b i a s , 1 9 8 1 : 1 7 6 / z gwary s t u ­ d e n c k i e j L u b l i n a , może a l u z y j n e d o nazw produktów chętni*

c z n o -f a r m a c e u t y c z n y c h tw o rzo n y ch za pomocą z a p o ż y c z o n e g o fo r m a n tu - o l typ u l i z - o l , c z y s t - o l , r i w 9 n - o l .

5 . AripwÀ 'm i e s z k a n i e c k r a jó w , od k t ó r y c h s k r ó t u z o s t a ­ ł a utw orzon a n a z w a ', p o r . in n ą ż a r t o b l i w ą nazwę ArjpwXovSv / p l . t a n t u m /.

6*

6 о Ц 7 ш Л 1

obok б0ЦТ,:Г|Н , p o n i ż a j ą c e p r z e z w i s k o . 7 . D y d o i obok dydek ' p e n i s ' , z P o z n a ń s k ie g o .

8 . F l z o l 'p r a c o w n ik f i z y c z n y ' , ż a r t o b l i w i e : ' s t u d e n t A k a d e m ii Wychowania F i z y c z n e g o ' , z P o z n a ń s k ie g o .

9 . G ł u p o l obok g łu p e k ' g ł u p i e c ' , p o r . gw. g ł u p a l . 1 0 . O a b o l obok ja b c o k ' t a n i e wino owocowe z j a b ł e k ' . 1 1 . ' f u t u t o r ' , u tw o rzo n e od o d p o w ie d n ie g o c z a s o w n ik a .

1 2 . J u g o l '^ J u g o s ło w i a n i n ' w ś r o d o w is k u pań l ż e j s z y c h o b y c z a jó w .

1 3 . Kamol ' ś r e d n i e j w i e l k o ś c i k a m ie ń , k t ó r y możne w z ię ć do r ę k i i r z u c i ć ' .

1 4 . K l n o l 'd u ż y n o s , n o c h a l , j e g o w ł a ś c i c i e l ' , p o r . gw. k i n a l . g l n a l t a k ż e w z n a c z e n iu ' d r ą g a l ' , p o św ia d c zo n y u L in d e g o / X V I I I w . / , p r z y czym w X V I I k i n a l . k i n o l o zn a ­ c z a ł 'w a l e t a w k a r t a c h ' i wywodzi s i ę z h i s z p a ń s k i e g o g u l n o l a ' w a l e t c z e r w ie n n y ' / S ł a w s k i , 1 9 6 5 : 1 6 5 - 1 6 6 / . Formę k i n o l ' n o c h a l ' n o t u j e S ło w n ik w a r sz a w sk i i D o r o s z e w s k ie g o z k w a l i f i k a t o r e m “w i e c h " , c y t u j ą c p r z y k ł a d z K .P r u s z y ń s k i e g o

“T r z y n a ś c i e o p o w i e ś c i " / 1 9 4 6 / i " E k s p r e s u " / 1 9 5 6 / .

1 5 . K o r b o l ' d y n i a ' , ' t a n i e wino owocowe' z P o z n a ń s k ie ­ g o , g d z i e w gwarach w y s t ę p u je p o w sz e c h n ie k o r b & l w m i e j s c e o g ó ln e g o k o r b a s ' d y n i a ' . / S ł a w s k i , 1 9 6 5 : 4 7 6 / .

1 6 . P a r c h o l ' p a r s z y w i e c ' , p o r . gw. p a r c h a l .

1 7 . P a t o l '1 0 0 0 z ł . ' obok p a t y k . p o r . p o t o c z n e p l ą t a !

'5 zł.*

144

(3)

I S . P i e n i g d z o l e / p i . ta n tu m / ' p i e n l ę d z e ' , z e S l ę s k a . 1 9 . лиг1Р5ш^ ' f u t u t o r ' obok s t a r s z e g o p i e r d o ł a m .l n . ' g a d u ł a ' , p o r . od p o w ied n i czaso w n ik z a w i e r a ję c y form ant - o l - i ć , k t ó r y j e s t o d z i e d z i c z o n y z p r a s ło w i a ń s k ie g o / S ł a w s k i , 1 9 7 3 : 5 4 / , a l e zach o w a ł s i ę g łó w n ie w gwarach z o d cien iem

' r o b i ć c o ś w o ln o , m o z o l n ie , n i e u d o l n i e ' / C y r a n , 1977* 1 0 8 / . 2 0 . 7TUTtÜ>^ ' f u t u t o r ' , z a l u z j ę do ' v u l v a ' . 2 1 . тшбтауиоЯ 'p o d p i n k a , p r z e p a sk a h i g i e n i c z n a ' . 2 2 . P r o l ' p r o l e t a r i u s z ' , w yraz utw orzony p r z e z G.Orwe­

l l a " 1 9 8 4 " ja k o s k r ó t w ed le z a s a d " I n g l s o c u * / a p r z e tłu m a ­ czo n y p r z e z O .M ie r o w sz e w sk ie g o j s k o p r o l e t / . Forma p r o l z o ­ s t a ł a u trw a lo n e p r z e z M .Nowakowskiego " N o t a t k i z c o d z ie n n o ­ ś c i " / 1 9 8 3 : 6 8 / .

2 3 . тсршусоЛ 'c z ł o n e k r u c h u , od k t ó r e g o s k r ó t u utwo­

rzono nazw ę', twór o k a z j o n a l n y .

24

. РаншЛ 'p r z e z w i s k o o so b y od s k r ó c o n e j formy j e j n a z w i s k a ', twór o k a z j o n a l n y .

2 5 . R o b o l 1 / ' r o b o t n i k ' , p i e r w o t n ie p o g a r d liw e p r z e ­ z w i s k o , k t ó r e p o p r z e z o d c i e ń ż a r t o b l i w y n a b ie r a z a b a r w ie n ia d o d a t n i e g o , 2 / ' r o b a k ' , p o r . p o w ie d z e n ie K to p i l e i p o l i .

te n n i e ma r o b o l i , gw. r o b s l ' r o b a k ' . .

2 6 . Sm arkol 's m a r k a c z ', form ę t ę c y t u j e H .G a e r tn e r / 1 9 3 4 * 2 8 5 / z k w a l if ik a t o r e m " l u d / o w e / " ; w ź r ó d ła c h gwaro­

wych n i e z n a la z łe m .

2 7 . ou|3ü)A. obok QD(3r)H 'p r z e z w i s k o od s k r ó t u nazwy u r z ę d u '.

2 8 . U r z e d o l 'u r z ę d n i k ' od u r z ę d o l l ć / s ł o w n i k D o r o s z e ­ w s k ie g o * I X , 6 6 9 } r . 1 9 5 4 / , p o r . uwagi pod nr 1 9 .

2 9 . Z b y n l o l obok B y n lo l 'Z b y s z e k ' z P o z n a ń s k ie g o . 3 0 . £соц.йА 'p r z e z w i s k o c z ło n k a f o r m a c j i , od k t ó r e j s k r ó t u utw orzono n a z w ę '.

3 1 . Z y z o l 'o s o b a z e z u j ę c a ' z P o z n a ń s k ie g o , p o r . gw.

zszol4.

145

(4)

P o n ie w eż w ję z y k u p o ls k im o d z i e d z i c z o n y p r z y r o s t e k - o l n i e w y s t ę p u j e , nasuwa s i ę p y t a n i e o j e g o p o c h o d z e n ie . Odpow iedź n i e j e s t t r u d n s . Leksemy b a b o i . g ł u p o l . k / q i n o l , k o r b o l . p a r c h o l . r o b o l ' r o b o t n i k ' , s m a r k o l , z y z o l są forma­

mi gwarowymi, z a w ie r a ją c y m i p r z y r o s t e k - a l i - U l & - 51 ś p s ło w . - a 1 1 Ь . k t ó r y w w i ę k s z o ś c i gwar w wyniku ś c i e ś n i e n i a s a m o g ło s k i â j e s t wymawiany ja k - o l , t a k i e w p rzy p a d k ach z a l e ż n y c h , wymowa £ ś c i e ś n i o n e g o j e s t c e c h ę b a r d z o s t a b i l n ą u o só b w y zbyw ających s i ę gw a ry , z w ła s z c z a na t e r e n i e M ało­

p o l s k i ^ , W w ym ienionych le k se m a c h z o s t a ł a ona p r z e n i e s i o n a do p o t o c z n e j odm ian ki ję z y k a o g ó l n e g o , g d z i e Je d n a k n i e na­

s t ą p i ł a s u b s t y t u c j a m o r fo n o lo g ic z n a do - a l , l e c z a d a p t a c ja fo n e t y c z n a i w ten s p o só b w y o d r ę b n ił s i ę nowy s u f i k s - o l . Można p o d e jr z e w a ć , że ró w n ie ż k i l k a in n y c h leksemów / n r 6 , 7 , 1 1 , 1 9 , 2 0 / ma swe ź r ó d ł o w g w a ra c h , l e c z n i e z o s t a ł y

tam zanotow ane p r z e z b a d a c z y z powodu o b s c e n ic z n e g o z n a c z e ­ n i a . P o z o s t a ł e z o s t a ł y u tw o rzo n e ju ż na g r u n c ie ję z y k a po­

to c zn e g o / z w y ją tk ie m k s ią ż k o w e g o p r o l / . a l e p r z y n a jm n ie j c z ę ś c io w o j e s z c z e w śr o d o w is k u l u d z i w yzbyw ających s i ę gwa­

ry / n r 1 0 , 1 7 , 2 5 / ; k i l k a z n i c h n o s i p i ę t n o s t y l u m ło d z ie - ż o w o -s t u d e n c k i e g o / n r 1 , 4 , 8 , 1 3 , 2 9 / , in n e p o w s ta ły na t l e ż y c i a p u b l i c z n e g o o s t a t n i c h l a t / n r 5 , 2 3 , 2 4 , 2 7 , 3 0 / .

O la o k r e ś l e n i a m i e js c a form an tu -o l_ w s y s t e m i e sło w o ­ twórczym ję z y k a p o t o c z n e g o , t r z e b a k i l k a uwag p o ś w ię c i ć p r z y r o s t k o w i - a l w h i s t o r i i i d i a l e k t a c h Ję z y k a p o l s k i e g o .

Form ant - a l z o s t a ł o d z i e d z i c z o n y z ję z y k a p r a s ł o ­ w i a ń s k i e g o , g d z i e ja k zauważa F . S ł a w s k i / I 9 7 4 s 1 0 5 / , two­

r z y ł g łó w n ie nomine a g e n t i s , a w p o s z c z e g ó l n y c h Ję z y k a c h s ł o ­ w ia ń s k ic h t a k ż e nacechow ane e k s p r e s y w n ie a tr y b u ty w n e o k r e ­ ś l e n i a l u d z i typu p o i . b r o d a i , n o g a l . g ę b a l . W Ję z y k u p o l ­ s k im , z e w zg lęd u na swe z a b a r w ie n ie ek sp re sy w n e i p r z e z w i­

skowy c h a r a k t e r , b y ł w ła ś c iw y ję z y k o w i mówionemu, s t ą d z a ­ pewne j e g o r z a d k o ś ć w t e k s t a c h s t a r o p o l s k i c h . W Sło w n ik u L i n d e g o , o p r ó c z t r z e c h w ym ienionych leksem ó w , p o ja w i a ją s i ę ;

1 4 6

(5)

b r z u c h a l . b r z y d a l , c y c a l . d r ą g a l . g r a d a l . g r u n t a l . m a z g a i. . M o s k a l, n o s a l . w ą s a l . z ą / e b a l . Według W .O o ro szew sk leg o / 1 9 2 9 ; 7 1 - 7 2 / p r z y r o s t e k - a l tw orzy wyrazy o z n a c z a ją c e " o s o b y ,

k t ó r e p o z o s t a j ą w pewnym b l i ż e j n i e określo n ym sto s u n k u do desy gn ató w p n i" o r a z "w yraźną k a t e g o r i ę z g r u b i e l e - z e l ż y w ą /a u g m e n ta t y w n o - p e jo r a t y w n ą / " , k t ó r ą i l u s t r u j e a u t o r k i l k o ­ ma, s p o ś r ó d za cy to w a n y ch w y żej z e S ło w n ik a L in d e g o , w yrazam i.

H .G a e r tn e r / 1 9 3 4 : 2 8 1 - 2 8 2 / w y ró żn ia t r z y k l a s y lekeemów z w yk ła d n ik iem - a l : 1 / c z ę s t e , o d rze czo w n ik o w e , np . b r o d a i , b r z u c h a l . i t p . , 2 / r z a d s z e , o d p r z y m io tn ik o w e , n p . k u s a l , k r z y w a l, m ą d r a l, 3 / o d czaso w n ik o w e, np . gwarowe g ą b a l . maz­

g a i . m ę k a l, dawne p r y s k a ł . Omawiając i c h f u n k c ję a u to r zwra­

ca uwagę na z n a c z e n ie k a r y k a t u r a ln e i z a b a r w ie n ie ujemne w i ę k s z o ś c i z p r z y to c z o n y c h wyrazów. R .G rz e g o r c z y k o w a i 0 . P u zyn in a / 1 9 7 9 : 2 1 5 - 2 1 6 / p r z y p i s u ją form antow i - a l we w sp ó ł­

czesnym ję z y k u p o ls k im w a r t o ś ć m o d y fik a c y jn ą / e k s p r e s y w n ą / , w sk a z u ją c na o d c i ę ć w u l g a r n o ś c i , r u b a s z n o ś c l i z n a c z e n ia augm entatywne nowszych deryw atów .

Główną domeną ż y w o tn o ś c i p r z y r o s t k a - a l / - i l / są gwa­

r y . W .Cyran / 1 9 7 7 : 6 2 , 7 7 - 7 9 / z e b r a ł ponad 1 0 0 leksem ów . Tworzą one nazwy d z i a ł a c z y , nazwy zn a m io n u ją ce i z g r u b i a ł e ; n i e c o r z a d s z e są nazwy n a r z ę d z i 1 p rze d m io tó w . W ię k sz o ść nazw osób n o s i w y r a ź n ie c h a r a k t e r p r z e z w isk o w y , t a k i t e ż zapewne o d c ie ń m ia ły cytow ane w y żej z e Słow nika L in d e g o wy­

r a z y . W skazu je na t o f a k t , że s z e r e g / l i t e r a c k i c h i gwaro­

w y ch / leksemów z ferm entem - a l ma sw o je s t y l i s t y c z n i e neu­

t r a l n e d u b l e t y , g łó w n ie z formantes) - a c z . p o r . pary b r o d a i / / b r o d a c z . b r z u c h a l / / b r z u c h a c z , daw. g r a ł / / g r a c z , no­

s a l / / n o s a c z . w ąsal / / w ą s a c z . Rów nież stosunkow o n i e l i c z n e nazwy m ieszkańców utw orzone za pomocą form antu - a l . m ia ły praw dopodobnie c h a r a k t e r p r z e z w isk o w y , co d la wyrazu g ó r a l w ykazała A .N i e z a b i t o w s k a / 1 9 6 9 ; 1 6 2 - 1 7 4 / , p o r . t e ż l a s a l

'm i e s z k a n i e c la s ó w , c z ło w ie k n i e o k r z e s a n y , g b u r ' , podobnie M o s k a l, może t e ż N i ż a l 'K o zak n i ż o w y '. Dak zauważa M .Karaś

147

(6)

/ 1 9 6 8 : 3 5 6 - 3 5 7 / , wyraz mękal w c z ę ś c i gwar m a ło p o ls k ic h j e s t p r z e z w is k ie m m ie s z c z a n .

To w ła ś n i e nacechowane e k s p r e s y w n ie z a b a r w ie n ie p r z e ­ zw iskow e z o s t a ł o wraz z formantem -|_1 / - o l / p r z e n i e s i o n e do p o t o c z n e j o d m ian k i ję z y k a o g ó l n e g o , g d z i e z a ch o w a ł on sw o je k a t e g o r i a l n e z n a c z e n ie /n azw y o s ó b , m ie szk a ń c ó w , p rze d m io ­ t ó w / i model d e r y w a c y jn y . W ię k s z o ś ć nowych leksemów z o s t a ł a utw orzona od pod staw rzec z o w n ik o w y c h , n i e l i c z n e od c z a s o w n i­

kowych / n r 2 1 , 2 8 / i p rzy m io tn ik o w y ch / n r 8 / . N ow ością są d e r y w a ty od n i e z n a n e j w gwarach k a t e g o r i i skrótow ców / n r 2 3 , 2 7 , 3 0 / . Z n a c z n ie p o s z e r z o n e z o s t a ł o p o le zn a c ze n io w e nowych leksemów w k ie r u n k u ż y c i a o b y c z a jo w e g o i p u b l i c z n e g o . Nazywają one zarówno nowe p o ja w i a ją c e s i ę d e s y g n a t y , ja k t e ż z a s t ę p u j ę i s t n i e j ę c e ju ż nazw y, k t ó r y c h e k sp r e s y w n o ś ć u l e g ł a o s ł a b i e n i u , p o r . d u b l e t y z fo rm a n tam i - ek / / - o l / n r 7 , 9 , 2 7 / i nazwy wytworów / n r 1 0 , 1 7 / . To ek sp resy w n e na­

cech o w an ie leksemów na - o l p o d k r e ś l a c z ę s t o mutylowana po­

dstaw a d e r y w a c ji / n r 3 , 8 , 1 0 , 2 4 , 2 9 / . W k i l k u w yrazach c z ą s t k a ol_ n i e j e s t fo rm a n tem , n a l e ż y ona do podstaw y / n r 5 , 2 2 / lu b t y l k o ją przypom ina / n r 1 / ; w łą czo n o j e t u t a j ze w zględ u na p o d o b ie ń stw o f o n e t y c z n e z a k o ń c z e n ia i s e m a n ty k ę .

Na z a k o ń c z e n ie p o ś w i ę c i ć tr z e b a k i l k a uwag c h r o n o l o g i i i p o d ło ż u s o c ja ln e m u omawianego p r o c e s u . S p o śr ó d ję z y k o z n a ­ wców p ie r w s z y fo rm a n t - o l w y o d r ę b n ił H .G a e r tn o r / 1 9 3 4 : 2 8 5 / , p r z y t a c z a j ą c w yrazy g r o c h o l ' r . w y k i ' , z k w a l if ik a t o r e m

" l u d / o w e / " , p a r c h o l , r o b o l ' r o b a k ' , sm e rk o l i n a z w isk o P r o - c h o l / K o l b e r g , K r a k o w s k ie ; I V , 2 2 9 , Łobzów-Nowa W i e ś / , a poza tym k ą k o l , w którym - o l n a l e ż y do podstaw y / p o r . S ł a w s k i 1 9 6 5 : I I , 1 1 8 - 1 1 9 / . A l e " k a r i e r a " fo rm a n tu - o l r o z p o c z ę ła s i ę d o p ie r o po w o jn ie wraz z napływem l u d n o ś c i w i e j s k i e j do m i a s t a . Dak w y k a z a ł M .K u ca ła w a r t y k u l e ” 0 s ł o w n i c t w i e l u d z i w yzbyw ających s i ę gwary Г / I 9 6 0 : 1 4 1 - 1 5 6 / n a j d ł u ż e j zachow ują j ą m i e s z k a ją c y na w si r o b o t n i c y d o j e ż d ż a j ą c y do p ra cy ® , zwa­

n i d z i ś " c h ł o p o r o b o t n i k a m i " . Im t e ż g łó w n i e , ja k w sk a z u je m.

i n . sem antyka n a j b a r d z i e j r o z p o w sz e ch n io n y c h leksemów / j a b o l

(7)

P a t o i . r o b o l / z a w d z ię c z a sw o je r o z p o w s z e c h n ie n ie w ję zy k u potocznym form ant - o l , można go w ię c p r z e n o ś n ie nazwać

" p r z y r o s t k i e m c h ło p o r o b o tn ic z y m " .

Odrębny problem s te n o w ię nazw isk a gwarowe na - a l / - o l / typu N o s o l . B u n c o l. Znane s ę one w różn ych c z ę ś c i a c h M a ło -

j ' “ "

p o l s k i , a l e w p o s t a c i gwarowej z o s t a ł y u trw a lo n e w p iś m ie t y l k o na Ś lą s k u p r z e z n ie m ie c k ic h u rzę d n ik ó w . Do i c h u t r z y ­ mania p r z y c z y n i ć s i ę mógł ta k ż e s p o łe c z n y p r e s t i ż gwary o r a z s ł a b a zn a jo m o ść ję z y k a l i t e r a c k i e g o u j e j użytkow ników .

Zauważmy na z a k o ń c z e n i e , że wpływ gwar na ję z y k o g ó l ­ ny n i e j e s t czymś wyjętkow ym . Mamy z nim do c z y n i e n i a w

"p r z y p a d k u tz w . p ro w in cjo n a lizm ó w w mowie i n t e l i g e n c j i ; w ię­

k s z o ś ć z n ic h ma swe ź r ó d ł o w z a p l e c z u w i e js k i m . P odobn ie s z e r e g nazw r o ś l i n d o s t a ł o s i ę z gwar do ję z y k a o g ó ln e g o i t e r m i n o l o g i i o f i c j a l n e j .

PRZYPISY

1 Cytow any p r z e z S ło w n ik w a rsz a w sk i i D o r o s z e w sk ie g o wyraz k i n o l ' n o c h a l ' może z a w ie r a ć dawne - o l , p o r . nr 1 4 ,

pNp. j a b o i , p a t o l . r o b o l .

3Z te g o m .i n . powodu p rzy ta cza m j e w t r a n s l i t e r a c j i na m in u sk u łę g r e c k ę .

4 Wyrazów zak oń czon ych na - o l o z n a c z e n iu p r z e z w isk o w o - o bscen iczn ytn można z ję z y k a p o to c z n e g o p r z y t o c z y ć w ię c e j , s ę to jed n ak g łó w n ie twory o k a z jo n a ln e i n i c nowego n ie wno­

s z ę do omawianego tu z a g a d n ie n ia .

5 P o r . S .U r b a ń c z y k , Z a r y s d i a l e k t o l o g i i p o l s k i e j . War­

szawa 1 9 5 3 , s . 19,

6 W r e c e n z j i w ydaw n iczej n i n i e j s z e g o a r t y k u ł u p r o f . M.

K u c a ła s t w i e r d z a : "u l u d z i p r z e ch o d z ą c y ch z gwary na p o s łu ­ g iw a n ie s i ę ję z y k ie m l i t e r a c k i m n a j d ł u ż e j w p o s t a c i gwaro­

wej zachow uję s i ę p r z e k le ń s tw a i in n e e k s p r e s iw a , n p . b e s t y -

•j o , p s i o kró w , ja b c o k , a t a k ż e c ł u c h o l . K a z o l , i t p . "

7 P o r . cytow any w yżej z K o lb e rg a P r o c h o l /Łobzów-Nowa W i e ś / . P r o f . M .K u cała p r z y t a c z a z W i ę c i ó r k i k .M y ś l e n i c

149

(8)

p r z e z w is k a o d im ie n n e K a z a ł , F r y d l i . W i e l i i o d n a z w is кowe G o r z k S l . Z i ę b l i / r e c « w y d . / .

B IBLIO G RA FIA

Cy ran W ., T e n d e n c je s ło w o t w ó r c z e w gw arach p o l s k i c h . Ł ó d ź , 1 9 7 7 ,

D o r o s z e w s k i W ., M o n o g r a f ie s ł o w o t w ó r c z e , I I , F o r m a c je z podstawowym - 1 - , P r a c e F i l o l o g i c z n e , 1 9 2 9 , t , X I V , s . 3 4 - 8 5 .

G a e r t n e r H , , Gram atyka w s p ó łc z e s n e g o ję z y k a p o l s k i e * g o , c z . I I I , z . 1 , S ło w o tw ó r s tw o , Lwów 1 9 3 4 .

G r a b i a s S . , 0 e k s p r e s y w n o ś c i j ę z y k a . E k s p r e s j e a ś ł o - w o tw ó r stw o . L u b l i n , 1 9 8 1 .

G r z e g o r c z y k o w a R . , P u zy n in a 0 , , S ło w o tw ó r s tw o w s p ó ł­

c z e s n e g o j ę z y k a p o l s k i e g o . R z e c z o w n ik i s u f i k s a l n e r o d z im e . W arszaw a, 1 9 7 9 .

K a r a ś M , , 0 p r z e z w is k a c h m i e s z c z a n . "O ęzyk P o l s k i " , 1 9 6 8 , t . XLV I I I , s . 3 4 7 - 3 5 9 ,

K u c a ła M. , 0 s ł o w n i c t w i e l u d z i w y zb y w a ję cy c h s i ę gwa­

r y , B i u l e t y n P T C , I 9 6 0 , t . X I X , s . 1 4 1 - 1 5 6 .

N i e z a b i t o w s k a A , , G ó r a l w h i s t o r i i i d i a l e k t a c h j ę z y ­ ka p o l s k i e g o . O n o m a sty k a , T § ô 9 , t . X I V , z . 1 - 2 , a . 1 6 2 -1 7 4 ,

S ł a w s k i F . , S ło w n ik e t y m o l o g i c z n y j ę z y k a p o l s k i e g o , t . I I , K raków , 1 9 6 5 ,

S ł a w s k i F . , Z a r y s sło w o tw ó r s tw a p r a s ł o w i a ń s k i e g o . S ło w n ik p r a s ł o w i a ń s k i , t . I , s . 4 3 - 1 4 1 , Kraków , 1 9 7 4 ,

1 5 0

Cytaty

Powiązane dokumenty

1) Decyzja o wyborze kierunku studiów jest bardzo istotna, ponieważ decyduje o dalszych planach życiowych. Świat potrzebuje ludzi wykształconych w tych dziedzinach. 3)

M ożliwe, iż w wyniku porozumienia kapituły z Tomaszem I stronnicy Bolesława Rogatki poparli kandy­ data zgłoszonego przez biskupa wrocławskiego, ale czy odbyło się

śmierci Klem ensa IV jeden z pierwszych odpisów Kroniki, uzupełnionej i poprawionej przez samego autora, dostał się do Pragi i zdążyła ona do owego momentu

„Etymolog jest równocześnie morfologiem” (Stanisław Rospond), czyli o wyrazie złodziej z punktu widzenia słowotwórstwa

W rozdziale szóstym autor próbuje odpowiedzieć na pytanie, w jakim stopniu Żukow jako szef Sztabu Generalnego (awans w styczniu 1941 r.) przyczynił się do klęski Armii

All the thieves that took part in yesterday's robbery were caught, .... (arm)

Open your Student’s Book

hospicium w Jerozolimie, kaplicę przy Sareptha (przypuszczalnie dla pielgrzymów), klasztor przy Akre.. Mieli również klasztor zwany Beaulieu na Górze Lebanon. Istniały