Formy zatrudnienia pracownika
Formy zatrudnienia w Polsce
W Polsce występują różne formy zatrudnienia. Można podzielić je, z uwagi na charakter prawny umów, na formy wynikające z kodeksu pracy i z kodeksu cywilnego:
na podstawie Kodeksu pracy – czyli ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2014 r., poz. 1502, z późn. zm.), który jest podstawowym źródłem prawa pracy zawiera się różnego rodzaju umowy o pracę,
na podstawie Kodeksu cywilnego – czyli ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, z późn. zm.), który reguluje stosunki cywilnoprawne między osobami fizycznymi i osobami prawnymi zawiera się umowę zlecenia, umowę o dzieło i inne umowy cywilnoprawne.
Umowa o pracę jako forma zatrudnienia pracownika
Podstawową formą zatrudnienia pracownika jest stosunek pracy, czyli umowa o pracę.
Stanowi ona akt normatywny, regulujący prawa i obowiązki stron stosunku - pracownika i pracodawcy.
Zawarta umowa zobowiązuje pracownika do wykonywania pracy na wskazanym stanowisku, w określonym miejscu i czasie, pod kierownictwem pracodawcy bądź innej wskazanej przez niego
osoby.
Za wykonaną pracę pracownikowi należy się konkretne wynagrodzenie.
Jego minimalną wysokość określają przepisy.
Czas trwania umowy o pracę
W zależności od czasu, na jaki zawierana jest umowa o pracę, wyróżnia się:
umowę na czas nieokreślony – uważana za najbezpieczniejszą dla pracownika, z uwagi na największą ochronę przed jej wypowiedzeniem przez pracodawcę,
umowę na okres próbny – do 3 miesięcy,
umowę na czas określony,
umowę na czas wykonania danej pracy,
umowę na zastępstwo.
Umowa o pracę - koszty pracodawcy
Pracodawca, zatrudniający pracownika na umowę o prace, ponosi koszty składek:
❑
częściowych na ubezpieczenia społeczne – emerytalne, rentowe, wypadkowe,
❑
na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
Łączny koszt zatrudnienia pracownika na cały etat kształtuje się na poziomie co najmniej wynagrodzenia minimalnego powiększonego o około
20% z tytułu składek.
Płaca minimalna 2020.
Rada Ministrów przyjęła rozporządzenie w sprawie minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2020 r.:
najmniejsze pensje wzrosną do zaskakującego poziomu 2.600 zł (1.878 zł na rękę),
a stawka godzinowa wyniesie 17 zł (11 zł netto).
Minimalna pensja brutto
2015 – 1.750 zł 2016 – 1.850 zł 2017 – 2.000 zł 2018 – 2.100 zł 2019 – 2.250 zł 2020 – 2.600 zł
Minimum za godzinę na zlecenie i w umowach świadczenia usług (brutto) 2017: 13,00 zł
2018: 13,70 zł
2019: 14,70 zł
2020: 17,00 zł
Kalkulator wynagrodzeń
Zarobki brutto/netto, składki i koszty pracodawcy
1 861,62 PLN kwota netto 2 600,00 PLN kwota brutto 3 171,48 PLN łączny koszt pracodawcy
obliczenia dla umowy o pracę
kwota netto 1 861,62 PLN
ubezpieczenie emerytalne 253,76 PLN
ubezpieczenie rentowe 39,00 PLN
ubezpieczenie chorobowe 63,70 PLN
ubezpieczenie zdrowotne 201,92 PLN
zaliczka na PIT 128,00 PLN
składka PPK 52,00 PLN
kwota brutto 2 600,00 PLN
Koszty pracownika dla miesięcznego wynagrodzenia 2 600,00 PLN brutto
Wykres rozkładu kosztów pracownika
kwota netto - 71.6%
ubezpieczenie emerytalne - 9.76%
ubezpieczenie rentowe - 1.5%
ubezpieczenie chorobowe - 2.45%
ubezpieczenie zdrowotne - 7.77%
zaliczka na PIT - 4.92%
Składka PPK - 2%
kwota brutto 2 600,00 PLN
ubezpieczenie emerytalne 253,76 PLN
ubezpieczenie rentowe 169,00 PLN
ubezpieczenie wypadkowe 43,42 PLN
Fundusz Pracy 63,70 PLN
FGŚP 2,60 PLN
składka PPK 39,00 PLN
koszty pracodawcy 3 171,48 PLN
Koszty pracodawcy dla miesięcznego wynagrodzenia 2 600,00 PLN brutto
Wykres rozkładu kosztów pracodawcy
•kwota brutto - 81.98%
•ubezpieczenie emerytalne - 8%
•ubezpieczenie rentowe - 5.33%
•ubezpieczenie wypadkowe - 1.37%
•Fundusz Pracy - 2.01%
•FGŚP - 0.08%
•Składka PPK - 1.23%
Uwaga:
Od 1 sierpnia 2019 r. obowiązuje zwolnienie z opodatkowania wynagrodzeń osób, które nie ukończyły 26 roku życia.
***Od 1 października stawka podatku dla dochodów w
pierwszym progu podatkowym zmieniła się z 18% na 17%, a
koszty uzyskania przychodów zostają podwyższone.
PRACOWNICZE PLANY
KAPITAŁOWE
(PPK)
Umowa o pracę - gwarancje dla pracownika
Umowa o pracę wiąże się ona z wieloma gwarancjami dla pracownika, w tym:
❑ wynagrodzeniem minimalnym,
❑ prawem do płatnego urlopu - 20 dni, gdy pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat, 26 dni, gdy pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat i urlopu macierzyńskiego,
❑ wynagrodzeniem chorobowego na czas choroby,
❑ uregulowanym czasem pracy,
❑ uszczegółowionym sposobem zatrudniania i zwalniania.
Rozwiązanie umowy o pracę
Kodeks pracy powala na rozwiązanie umowy o pracę:
❑ za porozumieniem stron,
❑ za wypowiedzeniem,
❑ bez wypowiedzenia,
❑ z upływem czasu umowy lub z dniem zakończenia pracy, która była powodem zawarcia umowy.
Umowę rozwiązuje się w formie pisemnej. Po jej zakończeniu
pracodawca wystawia pracownikowi świadectwo pracy.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę wynosi:
w okresie próbnym:
3 dni – przy zatrudnieniu do 2 tygodni,
7 dni – przy zatrudnieniu ponad 2 tygodnie,
14 dni – przy zatrudnieniu do 3 miesięcy.
na czas określony i nieokreślony:
14 dni – przy zatrudnieniu krótszym niż 6 miesięcy,
1 miesiąc – przy zatrudnieniu co najmniej 6 miesięcy,
3 miesiące – przy zatrudnieniu co
najmniej 3 lata.
Umowy cywilnoprawne jako forma zatrudnienia pracownika
Często stosowane są również umowy cywilnoprawne, regulowane przez Kodeks Cywilny. Należą do nich:
umowa o dzieło, umowa zlecenie, umowa agencyjna,
kontrakt menedżerski.
Umowy cywilnoprawne cieszą się sporym zainteresowaniem wśród pracodawców i pracowników.
Tym pierwszym zapewniają niższe koszty zatrudnienia i możliwość szybkiego rozwiązania umowy.
Drugim dają swobodę w sposobie wykonywania pracy. Przyjrzyjmy się nieco bliżej dwóm najczęściej zawieranym umowom cywilnoprawnym - umowie zlecenie i umowie o dzieło.
