Wydalanie niacyny, N1-Metylowego amidu kwasu nikotynowego ryboflawiny u ludzi przy kontrolowanym spożyciu

BARBARA SECOMSKA

ROCZNIKI PZH 1961, t. XII, nr. 2

WYDALANIE NIACYNY, N1-METYLOWEGO AMIDU KWASU NIKOTYNOWEGO I RYBOFLAWINY U LUDZI PRZY

KONTROLOWANYM SPOŻYCIU

Z

Zakładu

Higieny

Żywienia

PZH w Warszawie

,, Autorka ustaliła, że spożycie niacyny przez badaną grupę ludności miejskiej było prawie dostateczne, natomiast rybo- flawiny w niektórych przypadkach za niskie. Nie udało się ustalić wyraźnej stałej zależności między wydalaniem N¹-metylowego amidu kwasu nikotynowego a spożyciem niacyny.

W

przypadku ryboflawiny zależność ta była wy- raźna.

Podczas badań naszego Zakładu nad stanem odżywienia obserwowano wielokrotnie i to zarówno u dorosłych jak i u młodzieży szkolnej zmiany na języku, które nasuwały podejrzenie niedoboru niacyny i ryboflawiny (1, 2, 3, 4). W celu ustalenia przyczyn tych objawów konieczne

było

najpierw posiadanie

własnych

danych

dotyczących

wydalania niacyny i jej metabolitów oraz ryboflawiny u ludzi zdrowych nie wykazujących

oznak niedoborów witaminowych, a żywiących się w sposób typowy dla naszego kraju. Ważne było również określenie zależności między

wydalaniem a spożyciem tych witamin.

Do doświadczenia wybrano dwie grupy ludzi: 8-osobową grupę do-

rosłych, klinicznie zdrowych, żywiących się w sposób dość typowy dla

ludności miejskiej oraz grupę 5 dzieci w wieku 8-12 lat.

Część I

SPOŻYCIE

I WYDALANIE U DOROSL YCH

Badania, prowadzone w grupie dorosłych (6 kobietach i 2 mężczyz­

nach w wieku 26-48 lat), trwały przez 7 kolejnych dni i były powta- rzane czterokrotnie w ciągu roku.

U każdej z badanych osób na podstawie szczegółowych wywiadów

odnośnie do jakości i ilości przyjmowanych produktów przez okres do-

świ,adczenia obliczano dzienne spożycie niacyny i tryptofanu oraz rybo- flawiny. Posługiwano się przy tym krajowymi tablicami wartości od-

żywczych (5), obcymi tablicami składu aminokwasowego (6, 7) oraz wyni- kami analiz różnych potraw, wykonanych w innej pracy (8).

Przez dwa ostatnie dni każdej serii doświadczeń zbierano mocze do-

bowe do butelek ze szkła oranżowego zawierających lodowaty kwas

octowy. W moczach oznaczano niacynę, N

¹ -

metylowy amid kwasu ni-

kotynowego i ryboflawinę.

196 B. Secomska Nr 2

Niacynę określano metodą mi:krobiologiczną stosując

Lactobacillus a.rabinosus (9), a

ryboflawinę

i N1 - metylowy amid kwasu nikotyno- wego - metodami fluorometrycznymi (10, 11). Pomiary fluorescencji wykonywano na fluorometrze fotoelektrycznym Colemana.

WYNIKI I ICH OMÓWIENIE

Wyniki

badań

przedstawia tabela 1.

T a b e l a I

Spożycie

niacyny, tryptofanu i ry:boflawiny oraz wydalanie niacyny N

¹

-metylowego amLdu kwaisu nikotynowego i ryboflawiny u

dorosłych

Spożycie

Wydalanie

-- -·~-·--~

;

rybofla- N'-m. rybofla-

niacyny trypto-

winy niacyny a. kw.

winy w mg fanu wg w mg nik.

w mg w mg w mg

~-

=-~- ^,,=-

^{- -, ___ --- ... , . , .. __ ."}

Dzienne wahania indy- 2,3- 0,29 - 0,25- 0,29- 1,67- 0,28-

widualne 36,8 1,82 4,84 1,36 9,22 1,98

Wahania

średnich

indyw. 7,0- 0,52- 0,66- 0,41- 2,13 - 0,33- z jednego ok-resu bada-

nia 19,0 1,35 2,23 1,00 8,43 1,55

-

Wahania

średnich

indyw. 10,0- 0,73- 0,97- 0,54 - 4,07- 0,46 -

4

okresów badania 15,3 1,26 2,13 0,73

7,40

1,39

Srednie dla 8 osób z

4

I

okresów badania ! 12,75 0,99 1,41 0,63 5,06 0,74 i

Spożycie

Jak

widać

z tabeli

średnia

dziennego

spożycia

niacyny dla wszystkich badanych osób we wszystkich czterech sezonach na

ogół

odpowiada normom proponowanym przez Zakład Higieny Żywienia PZH (12), jest dla tej grupy ludzi

niższa

od norm radzieckich i

amerykańskich

(13 i 14), a

przewyższa

normy kanadyjskie i brytyjskie (15 i 16).

Średnie indywidualne dla czterech sezonów wykazują nieduże roz- rzuty i również bliskie są norm PZH. Średnie indywidualne z 7 dni dla posz(!zególnych okresów badania

wykazują większe

wahania i nie- które z nich

są niższe

od norm

przyjętych

przez jakikolwiek kraj;

indywidualne dzienne

spożycie

waha

się

w jeszcze szerszych granicach.

W niektórych dniach u

większości

osób

spożycie

to spada do normy mi- nimalnej

przyjętej

przez Goldsmith - 7,0 mg (17) czy Frazier i Friede- mann -· 7,5 mg (cyt. wg 18), a nawet zanotowano dni, gdy

spożycie było

jeszcze

niższe. Były

natomiast i dni takie, w których niacyny w diecie

było

bardzo

dużo.

Główną przyczyną

tych

dużych wahań było

niewyrównane

spożycie mięsa. Jeśli

chodzi o tryptofan, to ogólna

średnia

dziennego

spożycia

Nr 2 Wydalanie niac yn y i jej metabolitów 197 jest wysoka; wahania indywidualne dzienne były dość duże ale na ogół

nie

spadały niżej

normy

przyjętej

przez Rosego (19), Levertona (20) czy

Komisję

Rzeczoznawców FAO (21).

Ponieważ

dni o bardzo niskim

spożyciu

niacyny

było

stosunkowo nie- wiele, mogło to być kompensowane w dniach, gdy niacyny w diecie

było dużo, a ponadto zawartość tryptofanu była dość wysoka, można przypuszczać, że nie zachodzi obawa niedoboru witaminy PP u badanej przez nas grupy ludzi,

reprezentujących przeciętne

nasze

żywienie

w

mieście.

Co do ryboflawiny to ogólna

średnia spożycia

tej witaminy odpowia-

dała normom proponowanym przez PZH, jednak średnie z całego do-

świadczenia

dla poszczególnych osób

wahały się schodząc poniżej

norm.

Jeszcze większe wahania znaleziono dla średnich indywidualnych z 7 dni z poszczególnych sezonów, przy czym u kilku osób niektóre średnie sta-

nowiły tylko około 500/o normy. Spożycie w poszczególnych dniach było

bardzo nierównomierne,

wahało się

znacznie i u

większości

osób zda-

rzały się dni, w których dieta była uboga w ryboflawinę. Spożycie

w tych dniach było niższe od minimalnego dziennego zapotrzebowanią

proponowanego przez Bro-Rasmussena - 0,5 do 0,75 mg (22).

Nierównomierne spożycie mleka było główną przyczyną tych du-

żych wahań.

Pomimo, że były liczne dni, w których osoby badane spożywały dużą ilość ryboflawiny, niemniej jednak przy tym poziomie średnich dla poszczególnych sezonów mogą nasuwać się obawy niedoboru, szczególnie w przypadku

zwiększonego

zapotrzebowania na ten

składnik

pokarmowy.

Wydalanie

Z tabeli I

widać, że

w wydalaniu niacyny nie ma

dużych wahań.

Nie obserwowano również zależności od ilości spożywanej witaminy. Wy-, dalanie N1-metylowego amidu kwasu nikotynowego było kilkakrotnie

wyższe niż niacyny i podlegało większym wahaniom.

Otrzymane przez nas wyniki dla wydalania obu tych składników nie

odbiegają od podawanych w piśmiennictwie dla tego poziomu spoży­

cia (17, 18, 23, 24).

Wyniki dotyczące dobowego wydalania N1-metylowego amidu kwasu nikotynowego podawane przez różnych autorów zebrane są w tabeli II.

Wysokie wydalanie omawianego metabolitu obserwował Hochberg i współpr. u ludzi dorosłych, spożywających w diecie prawie dwukrot- nie większe ilości niacyny w porównaniu z wynikami naszych badań.

Również wysoka średnia podawana przez Gershoffa i współpracowni­

ków dotyczyła badanych otrzymujących znacznie większe ilości omawia- nej witaminy.

Wyniki otrzymane przez nas dla dorosłych zbliżone są do podawanych przez Frazier oraz Marley i Storvick, w badaniach których spożycie nia- cyny było również podobne. Jednakże cytowani wyżej autorzy obserwo- wali znacznie mniejsze wahania w wydalaniu, co można wytłumaczyć

bardz_ i_ ej wyrównanym spożyciem.

Tabela III przedstawia udział procentowy wydalania niacyny i N1-me- tylowego amidu kwasu nikotynowego w stosunku do niacyny spożytej.

N

¹

-metylowy amid przeliczono na niacynę stosując współczynnik 0,898.

198 B. Secomska Nr 2

T a b e l a II

Wydalanie N

¹

-metylowego amidu kwasu nikotynowego w moczu dobowym wg

różnych

autorów

Autor

Goldsmith i

współprac.

(17)

- - - - -

- ~ - - - - Frazier i

współprac.

(18)

Srednie wydalanie

w mg

2,00

6,07 6,03 2,89

Wahania

5,0 ) - 7,62 5,44 - 7,35 2,69 - 3,18

11,3 14,3 7,2

Uwagi

dolna granica nie

świadcząca

jeszcze o niedoborze;

dorośli

u

dorosłych

"

- - - 1 ----·- - - - 1 - - - 1 - - - - Marley i Storvick (23)

Perlzweig, Rosen i Pe- arson (24)

5,8

6,3

4,5 - 7,3 8,7 u

dorosłych

kobiet

3,0 -10,2 ok. 17 u

dorosłych

- - - - - - - - ______ ^, __

^{- - - -}

- - - -

Hochberg

i

współprac.

(25)

Banerjee

i

Agarwal

(26)

Gershoff i wspó]iprac.

(27)

7,77

7,10

7,82

4,38-11,3 23,0

(± 0,41)

"

5,46 -10,19 ok. 20

;-e-fe_r_o_w-an--a-p-r-ac_a ____ 1

___ 5_,0_6 _ _ 1_1_,6_7 ___ 9_,-22_ 1

__ 1_2_, 7-5-:,-u_d_o_r_o_s_ły_c_h _ _ _ _ _ 4,49 1,71-8,32 9,71 u dzieci

Tabel a III

Wydalanie niacyny i N

¹

-metylowego amidu kwasu nikotynowego w procentowym sto,sunku do niacyny

spożytej

· 1-=:'!~:\~,y ₁ ~:;:~;,~~:~:;:; ^nikol')

Dzienne wahania indywidualne Wahania

średnich

indywidualnych

z jednego okresu badania (2 dni) Wahania

średnich

indywidualnych

z 4 okresów badania.

Srednie dla 8 osób z 4 okresów badania

1,84 - 11,94

2,78

-IO,

77

4,15 - 7,33

5,70

10,91 - 93,47

12,63 - 88,05

29,36 - 66,80

40,83

1)

przeliczony na kwas nikotynowy przez zastosowanie

współczynnika

0,898.

Nr 2 Wydalanie niacyny i jej metabolitów 199

Jak widać z powyższej tabeli, badani wydalali stosunkowo niewiele niacyny. Podane procenty były podobne w dwóch kolejnych dniach ba- dania; nie obserwowano zależności wydalania omawianego składnika od

spożycia w danym dniu doświadczenia. Znacznie większy udział w wy- dalaniu miał N1-metylowy amid kwasu nikotynowego.

Ryc. 1 przedstawia· średnie spożycia i wydalania dla poszczególnych osób w 4 okresach badania. U jednej osoby (BJ) obsetwuje się zależność między wydalaniem N1-metylowego amidu kwasu nikotynowego a spo-

,~~H

₁₀

~:-SzW

_ID

5 ' 5

~~~KH

^ml~

10 10

5 5

.__..__.

______ ^._

DB

I Z J 4 1 2 3 4 f

2 J 4 I Z J 4

~f-BJ

¹⁰

^~!~HB

¹⁰

S 5

~:-SB. ^IO

. 5

I Z J 4 1 2 3 4 I

2 3 4

Cale stupki -niacyna-spożyta - -niacyna- wydalona

IZ2'2l

-N'-m.a.kw.nikot.-wgdalony Ryc. 1.

Srednie

spożycie

niacyny i wydalanie niacyny i N'-m. a. kw. ni'k:. u poszcze-

gólnych osób w 4 okresach badania (1, 2, 3, 4)

życiem niiacyny we wszystkich sezunach. U badanych KM, MB i SB

również znaleziono pewną zależność dla trzech okresów. Wyjątek stano- wi okres letni, kiedy prawdopodobnie wskutek upałów i pocenia się

u części osobników obserwowano niższy procent wydalonego N

¹

-metylo- wego amidu kwasu nikotynowego w stosunku do niacyny spożytej,

której ilość przyjęto za 100. Taki spadek w wydalaniu przy jednoczes- nym wysokim spożyciu w trzecim okresie obserwujemy również

u SzW i BD.

Maksjutinskaja (28) zaobserwowała w swej pracy mniejsze wydalanie N

¹

-metylowego amidu kwasu,nikotynowego w okresie letnim, tłumacząc

zjawisko to większym zapotrzebowaniem na omawianą witaminę w tym sezonie.

Rozpatrując spożycie w dwóch ostatnich dniach, ryc. · 2 tzn. tych, w których zbierano mocze - zauważono u części badanych zależność między spożyciem niacyny a wydalaniem N1-metylowego amidu kwasu nikotynowego w danym dniu doświadczenia. Zawartość tego metabolitu w moczu dobowym wzrastała u nich lub zmniejszała się jednocześnie

1.

wzrostem lub

obniżeniem się spożycia

niacyny.

Jednak na podstawie danych otrzymanych w warunkach tak niewy- równanego spożycia trudno jest twierdzić, że istnieje wyraźna zależność między ilością spożywanej niacyny a ilością N1-metylowego amidu kwasu nikotynowego wydalonego w moczu.

Jeśli chodzi o wydalanie ryboflawiny, to wyniki otrzymane nie od-

biegały od uzyskanych poprzednio w naszym Zakładzie przez Łuczako-

200 B. Secomska Nr 2

SH SzW ^1(/,f OB

20 20 20

zo

15 15 f5 _,/ ^p 15 ^~

..

_, ^,P

i.ro

~ ,P

, ,

_"-,

--

^{· ~}

^\

^~

'\

.,. .,

10 ^{I I} fO

"

^{10 \}

\

...

~

....

^{I J}

' '

.

l: "\,

- ^{... ...__ ...} _{'~ "-.}

""": 5

,,,....

₅

... ...__ / / ⁵

⁵

... _.

"' ,,,.... --...

~

.,.,..

_, :i:: 2 J 4 I 2 J 4

2

3 4 I

z

J 4

~

I

_{BJ ZH}

_{MB SB}

lO _p 20

,

2D 2D

:::,, p

,,

"' 2't5

^{I I I} IS ^{I I}

I 15 ~-

'

I I I ~

..

15 ^I

-~

^{p J I}

...

^~

'h J

'

^{I I}

"'

^{r:,, 10 I , d fO}

'

^\

^' --

¹⁰

^'

^{10 h -}

'

^{I I}

I:: ₅ h

' \ ~ ^•

..._ / ... - ⁵

^~

^{.,.,.. -}

^{/ 5 -:ii ~ - ·5}

--o/o...,°'--~

- ' - - - - • - - - · - ~

l J 4 2 J 4 2 J ,f 2 3 J

Ryc. 2.

Spożycie

niacyny i wydalanie N'-m. a. kw. nik. w 2 kolejnych dniach w 4 okresach badania (1, 2, 3, 4) N'-m. a. kw. nik. przeiicwno na kw. nikotynowy

stosując współczynnik

0,898

wą (32). Średnia ogólna dla wszystkich osób w całym doświadczeniu

wynosiła

0,74 mg. Wydalanie indywidualne w poszczegónych dniach do-

świadczenia ulegało

bardzo

dużym

wahaniom -

większym niż

w w.w.

pracy

Łuczakowej;

autorka ta

stwierdziła

w moczu dobowym od 0,244 do 1,095 mg omawianego

składnika,

podczas gdy badane przez nas osoby

wydalały

od 0,28 do 1,98 mg.

W dniach, gdy dieta

była

bogatsza w

tę witaminę,

obserwowano

więk-

sze jej wydalanie w moczu. ·

Obliciono

również

w procentach

wydaloną ryboflawinę

w stosunku do

spożytej przyjętej

za 100. Procent ten

wyniósł średnio

58.

Część

II

SPOŻYCIE

I WYDALANIE OMA WIANYClH

SK¹

LADNIKÓW U DZIOCI

Badania przeprowadzono na 4 chłopcach w wieku 8½ do 9½ lat oraz jednej dwunastoletniej dziewczynce. W czasie

doświadczenia

dzieci prze-

bywały

w swoich domach i

żywione były

normalnie, wg zwyczajów pa-

nujących

w ich rodzinach.

Przez trzy kolejne dni

ważono

wszystkie

spożywane

przez nie pro- dukty i pokarmy, po czym obliczano w nich

zawartość

niacyny, trypto- fanu i ryboflawiny. W tym samym okresie zbierano u dzieci dobowe mocze w trzech porcjach: od rana do

posiłku południowego,

od tego po-

siłku

do snu oraz mocz nocny do rana. W moczach oznaczano:

niacynę,

N

¹

-metylowy amid kwasu nikotynowego,

ryboflawinę

i

kreatyninę

(30).

WYNIKI

Spożycie

niacyny, tryptofanu i ryboflawiny oraz wydalanie niacyny,

W-metylowego amidu kwasu nikotynowego i ryboflawiny u dzieci ba-

danych przedstawia tabela IV.

Nr 2 Wydalanie niacyny i jej metabolitów

_'Wł

T a b e I a IV

Spożycie

niacyny, tryptofanu i ryboflawiny oraz

wydałania

niacyny, N

¹

-mety lo- wego amidu kwasu ntkotynowego .i ryboflawiny u dzieci.

-·--- -- - - -- ~ .

--- --~ - ---

fanu wmy kw. nik. winy

w mg w g w mg w mg w mg w mg

l ^niacyn: ",:,~:o~ 1

~,ybofla- n:acyn: : ~~ ^{~• •}

⁰

^{1 ,:bofia-}

:__· -=-=- --- :--___ ..::: . ....::._:: .... -. -- - ~-- - ---- ~:: .

Dzienne wahania indywi- 6,39- 0,54- 1,06- 0,36- 1,71- 0,33-

dualne 15,24 0,90 1,62 0,82 8,3?. 0,89

Wahania

średnich

indywid. 8,59- 0,67- 1,14- 0,45- ~.63- 0,41- z 3 dni

doświadczenia.

11,50 0,84 1,42 0,60 5,77 0,87 Srednia ogólna dla

^całe-

go

doświadczenia

9,71 0,75 1,32 0,50 4,49

1,66

J'ak widać z tabeli, spożycie omawianych składników było bardziej wyrównane niż u osób dorosłych. Niacyny spożywały dzieci dziennie

średnio 9,71 mg, co na ogół odpowiada normom proponowanym przez

Zakład Higieny Żywienia PZH (12). Zbyt niskie spożycie obserwowano u badanej dziewczynki, w pożywieniu której znajdowało się średnio

8,59 mg niacyny, podczas gdy normy polskie

przewidują

dla tej grupy wieku - 13 mg.

Dzienne

spożycie

tryptofanu

było wystarczające

(21).

Jeśli chodzi o ryboflawinę to średnie z 3 dni badania dla chłopców

AP, AJ, SzM były zgodne z przyjętą w PZH normą wynoszącą dla dzieci w wieku 7-9 lat 1,3 mg; spożycie tej witaminy u chłopca AL było niż­

sze i wynosiło 1,14 mg, a u badanej dziewczynki - za niskie, spożywała

ona średnio 1,42 mg witaminy B

2 ,

podczas gdy w.w. norma dla tej grupy wieku wynosi 1,6 mg, a gdy weźmie się jeszcze pod uwagę stosunkowo

dużą wagę badanej - (51 kg) - zawartość omawianej witaminy w jej

pożywieniu była wyraźnie za niska .

. W części drugiej tabeli IV mieszczą się również dane dotyczące wyda- lania omawianych składników.

Jak widzimy, średnia wydalania niacyny u dzieci wynosiła nieco.

mniej niż uzyskana średnia dla dorosłych, ale wydalanie tego składnika było bardziej wyrównane. Jeśli chodzi o ilości niacyny w poszczegól- nych porcjach dobowego moczu w mg/godzinę - to zaobserwowano bar- dzo małe różnice.

Dzienne wydalanie N

¹

-metylowego amidu kwasu nikotynowego

wahało

się w znacznie szerszych granicach. Dzieci wydalały tego metabolitu nieco mniej niż dorośli. Najmniej wydalał go chłopiec MP, średnio

2.63 mg/dobę, podczas gdy u badanego SzM, u którego spożycie wita- miny PP

było

nawet nieco

niższe,

obserwowano dwukrotnie

większe

ilości N

¹

-metylowego amidu kwasu nikotynowego; średnia z 3 dni dla tego dziecka wynosiła 5,46 mg. Przypuszczano, że w diecie poprzedza-

jącej okres doświadczenia chłopiec MP miał znaczny niedobór omawia-

nego składnika, co potwierdził wywiad z rodzicami - w diecie chłopca

B. Secomska Nr 2

były bardzo małe Hood mięsa. Średnie z 3 dni dla pozostałych dzieci

znajdowały się bard:llo blisko średniej ogólnej.

Wracając do różnic w wydalaniu w poszczególnych dniach badania,

należy uznać je za usprawiedliwione wahaniami w spożyciu, szczególnie

jeśli weźmie się pod uwagę dane uzyskane przez Snyderman i współprac.

(31), dla małych dzieci na stałej diecie, u których różnice w wydalaniu N1-metylowego amidu kwasu nikotynowego w poszczególnych dniach

-dochodziły do 1,7 mg/dobę.

Jeśli chodzi o wydalanie tego metabolitu w kolejnych porcjach dobo- wego moczu, to obserwowano dość znaczne wahania.

Wydalanie ryboflawiny u badanych dzieci mieściło się również

w znacznie węższych granicach niż w grupie dorosłych. Średnia była

również niższa.

Najwyższe

wydalanie omawianej witaminy obserwowano u

chłopca

SzM. (0,87 mg). Najmniej natomiast ryboflawiny wydalał MP - (0,41 mg). Przechodząc do ich spożycia obserwuje się, że chłopiec MP

spożywał nieco więcej niż SzM. Wydaje się prawdopodobne, że oprócz indywidualnych

różnic

samych organizmów,

chłopiec

MP

musiał

w okre- .sie poprzedzającym doświadczenie spożywać mniej ryboflawiny, w jego

tkankach był pewien „niedosyt".

Chłopcy AJ i AL byli bliźniakami o identycznej wadze i wzroście.

W okresie doświadczalnym wit. B

2

spożywał więcej AJ - 1,41 mg (AL - 1,14 mg/dobę), pierwszy z chłopców wydalał również więcej - 0,78 mg/dobę (drugi - 0,68 mg). Wydaje się, że może to potwierdzać

w pewnym stopniu nasze rozumowanie w stosunku do chłopców SzM i MP. Bliźniacy byli żywieni bardzo podobnie. Głównym źródłem różnic

w spożyciu było większe lub mniejsze łaknienie jednego z nich. A zatem

.mg 16 14 12 10 8 6 4 2

/

i, ~

~

v

;; v

V ^/

/ _/

~

~

v

I; I/

V I/ v

v

t::

v

li li

~

MP --- ^AJ --- ^AL

^SzM

^ME

catesłupki

-niacyna

spożyta

- - -,,- wydalona

fZZJ -N'-m.a.kw.

nik.(przeliczony na kwnik.) wydalony

w okresie

po,prz-edzającym doświad­

czenie dowóz ryboflawiny musiał być u nich 1 podobny.

Wydalenie w 3 kolejnych dniach u ,poszczególnych dzieci było bardw

zbliżone. Otrzymane przez nas wy- niki znacznie

przewyższają wartości

otrzymane pr:oez JoLliffe'a i

w~półpr.

(29) dla dzieci na Kubie.

W tabeli V przedstawione jest wydalanie niacyny, NLmetylowego amidu kwasu nikotynowego w pro- centach w stosunku do niacyny spo-

żytej

oraz ryboflawiny

również

w procentach w stosunku do jej ~po-

życia.

Jak

widać

z

powyższej

tabeli dzie- ci wydalały niacyny średnio 5,41

⁴¹

/o (od 3,37 do 9,54). Otrzymane wyniki

są bardzo zbliżone do uzyskanych u

dorosłych. J€śli

chodzi o NLmety- lowy amid kwasu nikotynowego, to po uwzględnieniu poprawki (0,898)

średni procent wydalania w stosunku

.Ryc.

3. Spożycie niacyny oraz wyda- do spożycia niacyny wynosił 41,79,

lanie jej i metabolitu u dzieci przy wahaniach od 16,17 do 70,99.

Nr 2 Wydalanie niacyny i jej metabolitów 203

Tabela V

Wydalanie niacyny, N

¹

-metylowego amidu kwasu nikotynowego

¹⁾

i ryboflawiny w procentach w .stosunku do

spożycia

tych dwóch witamin

Dzi aln

enne

e

hania Wa

1: 3

dni

nie

wahania indywidu-

średnich

indywid.

doświadczenia

ogólne dla

całego

$red

doś

wiadczenia

Niacyna I N

¹

-m. a. kw. nik.

Ryboflawina wyd.

w procentach w stosunku do spo- w procentach

żytej

niacyny

przyjętej

za 100 w stos. do

spoż:rtej -··

3,37 - 9,54 16,17-70,99 18,34-77,21

4,62 - 7,10 26,38- 58,11 31,77 -68,91

5,41 41,79 51,72

I)

NI-metylowy amid kwasu nikotynowego przeliczono na kwas nikotynowy

stosując współczynnik

0,898.

Porównując

dane te z otrzymanymi w

części

pierwszej, obserwujemy mniejsze wahania oraz wyższy średni procent wydalania. Średni pro- cent wydalania ryboflawiny w stosunku do jej spożycia wynosił u dzie- ci badanych 51,72 (od 18,34 do 77,21).

W związku z ęwentualną możliwością odniesienia ilości wydalanych

składników

do wydalanej

jednocześnie

kreatyniny przeprowadzono u dzieci

również

oznaczenia tej ostatniej. Takie odniesienia

byłyby

dla

naś pożądane

ze

względu

na

duże trudności

w zbieraniu moczów dobo- wych u dzieci.

Wyniki otrzymane przez nas

były

jednak

dość rozbieżne.

W

ilościach

wydalanej kreatyniny

stwierdziliśmy dość duże

wahania, co przy

małej

liczbie dzieci badanych

uniemożliwiło

nam

wyciągnięcie

wniosków co do

możliwości

stosowania tego rodzaju kryterium.

W celu wykazania indywidualnych

zależności

w

spożyciu

i wydalaniu przedstawiono jeszcze ryc. 3. W wykresie tym obserwujemy niskie i bar- dzo podobne we wszystkich przypadkach wydalanie niacyny, znacznie

większe ilości

N

¹

-metylowego amidu kwasu nikotynowego (który

został

przeliczony na amid kwasu nikotynowego) oraz u niektórych dzieci za-

leżność między spożyciem

wit. PP a wydalaniem oznaczonego meta- , bolitu.

WNIOSKI OGÓLNE

1. Dzienne

spożycie

niacyny u badanych przez nas ludzi

dorosłych, żywiących się według

ogólnie

przyjętych

zwyczajów

żywieniowych ludności

miejskiej jest dostateczne,

choć

wahania w dowozie tego

skład­

nika pokarmowego z dnia na dzień są stosunkowo duże. Żywienie bada- nych przez nas dzieci

było

bardziej wyrównane pod

względem spożycia

omawianej witaminy.

204 ^{· B.}

^Secomska

Nr 2

Pomimo, że spożycia ryboflawiny nie można nazwać wyrazme niedo- borowym, nie znajduje

się

ono na poziomie, który

mógłby zapewnić

do- bry stan wysycenia organizmu badanych, szczególnie w warunkach

zwiększonego

zapotrzebowania.

· 2. Przy tym

żywieniu

dobowe wydalanie w moczu niacyny i N

¹

-me- tylowego amidu kwasu nikotynowego

kształtuje się

na poziomach, które

większość

autorów

uważa

za

prawidłowe.

Wydalanie ryboflawiny waha

się

w granicach, które

według badań

przeprowadzonych przed kilku lat y w naszym

Zakładzie przyjęte były

za

odpowiadające

normom.

3. W podanych

wyżej

warunkach

doświadczenia

nie

można był.o zaobserwować wyraźnej, stałej zależności między

wydalaniem N

¹

-mety- lowego amidu kwasu nikotynowego a ^{spożyciem niacyny. Jeśli chodzi ,}

o

ryboflawinę

to

zależność

ta

była wyraźna.

·

6.

Ce

u o

^•M

c

¹⁽

a

Y)lAJIEHl1E H11AU11HA, N1-METHJlOBOro AM11)lA lU1KOTl1HOBOfl KHCJIOTbl H PH60<l>JTABl1HA Y JIJO)lEYi ITPl1 KOHTPOJTHPOBAHHOM ITOTPE5JIEHl1H

CO.l(Cp)l(aHHe

YTo6 m}JIY4ł!T!, co6CTBeHHble .,aHIHb!e 011HOClllll;HecH yD.a111eHHIO IHWUH,H;J li

ero

MeT;J·

ÓOJIHTOB,

a

Ta,JOKe ,pHl6o{jlm1B.H1Ha y 3.'\0pOBblX JII0/1,CH m!TaIOIUMXC51 THHl1'4HhlM o6pa30\1 ,lJlll Halllero K:pia,51, 'li0CJ!e,UOB3Jll,! rpyrnrry BOCbJ:f:H B3,PO•C,TTblX .TTIO,!(eH, KJIHHHlJeCKII 3Il0p0Bb1X, a 3a1'eilll •rpynny mrr:n ACTett.

HccJieJJ:OBamrn .co 'B3j)OCJibIM·H BCJIHCb >Il 11ipOJlOJ1)!(€lHHH CC,Ml! J)JHeH II l!OBropHJJHCb 4eTblpe 'Pa3a B npo}l,OJl)!(eHHH rona. Y BCCX nO,!(,'laIO!ll.llXCH HOCJieJl,OBaHHIO l1C1JHCJIHJIH (')!(C}l,HeBHOe noTpe6JieHHe 1HJ!all.1JJHa•, Tp1111TOcpa1Ha H ·P1JJ6ocj)JJaiBHHa. 0}l.HOBpeMeHHO B CYT04·

HblX .MOLJaX, co6apaeMb!X ·B npo}l.OJl)l(CIHIU!

,!(0B3.HHH, onpe,!1,€'JI<e1Hbl 6bJJIJ,I: HHaTliHIH, 11 !}H'6ocj)JJa·BnlH:

.mBYX nocJJe)l,Hl!1x ;:r.Hett, lB •K3)KJl.Oii cep1m 11c<:J1e- N1-MeTHJIOBbIH aMHn HHKOTHHOBOH Kl!•C,TIOTbl

B

.1\'PYfOH tJaem ·3KCinep•l1.MCHTa HC-CJICJl,OBaJlU rpyillITy ITHTH Jl.O:,TCH. l1CCJ1e1lOBaHl1H •npo-·

):lOJl)l(,IJlll,Cb 1'p.1! /1,HH ;H ,BeJl'HCb TaK ·Ka·K C <B3pOC.TibJM}I 0yT04HblC MO'lll 6bTJT>H ,1!HaJJl13Hpo- llalHbl '80 BpeMll 3Jrone,p11Me1H'NL

TioJiytJeHHb!e proyJJbTaTbl cpaiBHHB3Jlll C naHHbJMH JJ•HTElpaTypbl :II npHillJIH K CJl<l'ilYIOlllH~I ć!a•KJIIO'lett.HHM.

I.

TiorpooJieHHe H:l1'all.HIH3 ill3pOCJibJMl1 B llOJIHble AOCTaT04,HO, XOT51 cyT04,!ll,I(· KOJT<:·

6a•ltHH 011HOCl!TeJibHO 6•Jlbllll1C; IT01'\}€16JJffl!l!e y Jl,eTeii 60JJee palBHOM~H(',e.

2. ITorpe6Jle:HHe j)>HÓOqJJl3BHIHa HaXO,il,HTCH Ha rpa1HH1J.e Heno6opa.

3.

YAaJJ•eH1He H:HaUHIHa, NLMeTHJIOBOro a,Ml!Aa Hl!<KOTnHOBOii Kl11CJIOTbl li· p,116o(jJJJa'Bł1Ha HaXO,!l,l1TCH •Ha Y,!}OBHe, KCYI'Qpblił OOJJhlUHHCTBO aBTO,POB Y411Tbl'BaeT npa•BHJJb'HblM.

4. 3aMe4eHo OTtJeTMlBYIO 3aJmOH•MOCTb Mie>Kl,!ly noTreóJleHHeM p116ocpJJa1B%Ha, a yAn J1eu11eM ero C MO'leH, OJ)JHatKO ,He BCCl',!l,a OTMC'NIJJ.H :=ny 3a1Bl1>CHMOCTb •MC)l(Jl.Y 'JJOTpe6J1e,HHe\l HHall.HHa, Il y.u.aJJeH1HeM Nl.MeTHJIOBOI'O aM:HAa Hl!,KOT111HOBOH KHCJJOTbl.

Nr 2 Wydalanie niacyny jej metabolitów 205

B. Secoms ka

EXCRETION OF NIACIN, N1-METHYL NICOTINAMLDE AND RlBOFLA VIN IN MAN ON THE CONTROLLEV DIET

Summary

8 healthy adults and 5 children were tested to obt,ain results of excre'.ion of niacin and its metabolites and of riboflavin from human\S fed wHh typical

polish diets.

Eac'h test on adults was carried on during 7 days and was repeated four times during one year. Daily intaike of niacin, tryptophane and riboflavin was counted for each person, and the excretion in urine was tested during last 2 days of each 7 days period. Ea.eh test on children was carried on during 3 days and the excretion was tested during whole 3 days period.

Results were compared with those from 1iterature and the foHowing conclusions were drown:

1.

Niacin intakes are sufficient both in adults and children but in adult diets there is greater fluctuation from one day to another; in children's diets the level of the vitamin is more stable.

2. Riboflavin intakes are dose to minimal

reąuirements.

3. Urine e~cretion of niacin, N1-methyl nicotinamide and riboflavim showed the levels which are usualy considered as sufficient.

4. Clear cut correlation was observed between the intake and e:xccretion of riboflavin , but not so elear between intake of niacin and excretion of N

¹

-methyl nicotinamide.

PIŚMIENNICTWO

1. Szczygieł A.

i

współpr.:

Roczniki P.Z.H., 1, 19'52. - 2.

Szczygieł A.

i wspólpr.:

Roczniki P.Z.H., 4, 1953. - 3.

Szczygieł A.

i wspólpr.: Roczniki P.Z.H., 1, 1954. - 4.

Pudlik

K. i

współpr.:

Roczniki P.Z.H., 4a, 1955. - 5.

Rudowska-Koprowska J.:

Tablice

wartości odżywczych

produktów

spożywczych,

Warszawa,

Państwowy

Za-

kład

Wydawnictw Lekarskich, 1954. - 6.

Taylor

C. M., MacLeod A.

G.:

Roses Laboratory Handbook for Dietetics. New York, The MaCIMillan Company, 1949.

~

7.

Harvey D.:

Tables of the amino acids in foods and feedingstuffs, Farnham Royal, Slough, England, Commonwealth Agricultural Bureaux, 19'56. - 8.

Nowicka

L.,

Se- comska B.:

Roczniki P.Z.H., 4, 321, 1958. - 9. Gyorgy P., ,,Vitamin Methods", New York, Academi,c Press Inc. Publishers, Vol. I, 19'50 (rorozial opracowany przez

E. E. Snella,

str. 361). - 10. Methods of Vitamin Assay, Interscience Publishers Inc., New York, London, str. 102, 1947.

11. Huff

J.

W.,

Perlzweig

W.

A.: J.

Biol. Chem., 167, 1, 1947. - 2.

Szczygieł

A.,

Siczkówna J., Nowicka L.:

Normy

wyżywienia

dla osiemnastu grup

ludności,

PZWL, Warszawa, 1959. - 13. Minimalne normy dziennego zapotrzebowania na witaminy, zatwierdwne przez

Wszechzwiązkową Państwową Inspekcję Sanitarną

Ministerstwa Ochrony Zdrowia ZSRR, 1944, (cyt. wg 12). - 14. Normy za1ecane K'.omisji do Spraw

żyvmości

i

Żywienia

USA, w wersji z 1958 r.,

J.

Am. Diet. Assoc., 34, 9, 9'11, 1958. - 15. Dzienne nonmy zapotrzebowania na skladni,ki pokarmowe dla

różnych

grup lud-

ności przyjęte

przez

Kanadyjską Komisję

do spraw

żywienia

w 1948 r., wg

McHen-

206 B. Secomska Nr 2'

ry E.

W.: Basic Nutrition, Pitman Medical Publishing, London, 1957. - 16. Dzienne normy zapotrze~wania na

składniki

pokarimowe, opracowane przez Komitet

ży­

wienia, wg Report of the Committee on Nutrition, publikacja British Medical Assoc., 1950. - 17.

Goldsmith

G.

A.

i wspólpr.: J. Clin. Invest., 31, 533, 1952. - 18.

Frazier E.

J. i wspólpr.: J. Nutr., 56, 501, 1955. - 19.

Rose

W. C. i

współpr.:

J. Biol. Chem., 211/2, 815, 1954. - 20.

Leverton

R.

M.

i wspólpr.: J . Nutr. 58/2, 219, 1956.

21. Protein requirements, FAO, 1957, Rep. of the FAO Comm., Rome, 1957. - 2~.

Ero-Rasmussen Finn.:

Nutr. Abst. Rev., 28/1, 19'58. - 23.

Morley

N. H.,

Stor- vick

C.

A.:

J. Nutr., 63, 4, 539, 1957. - 24.

Perlzweig

W. A.,

Rosen

F.,

Pearson

P.

B.:

J . Nutr., 40, 3, 453, 1950. - 25.

Hochberg M.

i wspólpr.: J. Bio1. Chem., 158, 265, 1945. - 26.

Banerjee S. A., Agarwal

P.

S.:

Proc. Soc. Exp. Biol. Med., 97, 1, 65, 1958. - 27,

Gershoff S.

N. i

współpr.:

Am. J. Clin. Nutr., 6, 5, 526, 1958. - 28.

Maksjutinskaja

O.

W.: Materiały

XVI Sesji Naukowej Instytutu

Żywienia,

Moskwa, 1960. - 29.

Jolliffe

N. i wspólpr.: J. Nutr., 64, 355, 1958. - 30.

Hawk

P.

B., Oser B.

L.,

Summerson W. H.:

Practical Physiological Chemistry, The Blakiston C"mpany, Philadelphia, 1947.

31.

Snyderman S. E.

i wspólpr.: Proc. Soc. Exp . Biol. Med., 70, 569, 1949. - 32.

Łuczak M.:

Roczniki PZH, 3, 223, 1956.

Cipriano Cueto, Jr.:

KOLORYMETRYCZNE OZNACZANIE DIELDRINU ORAZ ZASTOSOWANIE METODY DO OZNACZANIA INSEKTYCYDU

W TŁU­

SZCZU

ZWIERZĘCYM.

J . Agr. Food Chem. , 8, 273, 1960.

Szeroko rozpowszechnione stosowanie dieldrinu

stworzyło konieczność

opracowania metody oznaczania tego insektycydu, metody dostatecznie

czułej

i prostej,

nadającej się

do analiz rutynowych. Zagadnienie to

podjęto

w

związku

z badaniami nad to-

ksycznością

i

niebezpieczeństwem

dieldrinu dla ludzi, a , poza tym opracowana metoda

może .znaleźć

zastosowanie przy oznaczaniu pozostaloki insetycydu w arty-

kułach żywności.

Metoda,

pozwalająca oznaczyć

mikrogramowe

ilości,

polega na powstawaniu

połączenia

kompleksowego dieldrinu z

dwufenyloaminą

w

•obecności

chlorku cynku. Absorpcja

światła

przez barwny produkt reakcji w roztworze kwasu octowego przy 650 mµ podlega prawu Beera.

Metodą tą można oznaczyć większość

chlorowanych insektycydów, jednak

specyficzność

dla dieldrinu

osiąga się dzięki

alkalicznej hydrolizie i chromatografii.

Przydatność

metody do oznaczania dieldrinu w

tłuszczu zwierzęcym

sprawdzono na próbkach

tłuszczu

szczurzego, króliczego,

małpiego

i ludzkiego.

L.

Slużewsk•a