XV Wojewódzki Konkurs z Geografii

(1)

_____________________________________________________________________________________________

XV WOJEWÓDZKI KONKURS Z GEOGRAFII

dla uczniów dotychczasowych gimnazjów oraz klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych w szkołach innego typu województwa świętokrzyskiego

ETAP I – szkolny

23 listopada 2017 r.

Godz. 10:00

Kod pracy ucznia Suma punktów

Czas pracy: 90 minut Liczba punktów możliwych do uzyskania: 41 punktów

Instrukcja dla ucznia:

1. W miejscu wyznaczonym wpisz swój kod.

2. Arkusz składa się z 11 stron i zawiera 20 zadań.

3. Przed rozpoczęciem pracy sprawdź czy twój test jest kompletny. Jeśli zauważysz braki zgłoś je Komisji Konkursowej.

4. Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.

5. Odpowiedzi zapisuj czytelnie w wyznaczonych miejscach.

6. Odpowiedzi zapisuj czarnym lub niebieskim długopisem bądź piórem.

7. Pomyłki przekreślaj, nie używaj korektora.

8. Nie używaj kalkulatora.

9. Przy rozwiązywaniu zadań możesz korzystać z przyborów kreślarskich.

Powodzenia!

(2)

_____________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________

Zadanie 1. (0-1p.)

Zaznacz znakiem X osobę spośród niżej wymienionych, która pierwsza stwierdziła, że Ziemia znajduje się w nieustannym ruchu, obraca się wokół własnej osi i okrąża Słońce.

A. Arystoteles B. Mikołaj Kopernik C. Ferdynand Magellan D. Izaak Newton

Zadanie 2. (0-2p.)

Wymień trzy skutki ruchu obrotowego Ziemi.

A. ………

B. ………

C. ………

Zadanie 3. (0-2p.)

Wpisz w odpowiednie miejsca daty (przesilenia letniego, zimowego lub równonocy) w sytuacji gdy:

A. w Kielcach dzień jest dłuższy niż w Atenach ...

B. w Kielcach dzień jest krótszy niż w Atenach ...

C. w Kielcach dzień jest tak samo długi jak w Atenach ...

Zadanie 4. (0-2p.)

W wymienionych poniżej zdaniach skreśl błędne informacje, spośród określeń zapisanych pochyłą czcionką, tak aby powstały zdania prawdziwe.

A. Antoni Dobrowolski i Henryk Arctowski byli pierwszymi polskimi polarnikami na Arktyce/Antarktydzie.

B. Roald Amundsen był pierwszym zdobywcą bieguna południowego/północnego.

C. Polarnicy przebywający na Spitzbergenie (78° 54′ N, 18° 1′ E) w dniu Bożego Narodzenia widzą nad horyzontem Słońce/Gwiazdę Polarną.

D. Zwierzęciem zagrożonym wyginięciem w Arktyce jest niedźwiedź polary/pingwin cesarski.

(3)

_____________________________________________________________________________________________

Zadanie 5. (0-2p.)

Na rysunku przedstawiono cztery południki. Słońce góruje nad horyzontem na południku 30^oE.

Oblicz godziny czasu słonecznego na pozostałych południkach i wpisz je w odpowiednich miejscach na rysunku.

15ôW 0ô 30ôE 105ôE

godz. …….. godz. …….. godz. 12⁰⁰ godz. ……..

Miejsce na obliczenia:

Zadanie 6. (0-2p.)

Oblicz wysokość górowania Słońca w Tarnowie (21^o E, 50^o N) w dniach: 21 marca i 22 czerwca.

Odpowiedzi wpisz poniżej.

A. Wysokość górowania Słońca w Tarnowie w dniu 21 marca wynosi: ………..

B. Wysokość górowania Słońca w Tarnowie w dniu 22 czerwca wynosi: ………..

(4)

_____________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________

Zadanie 7. (0-2p.)

Na siatce kartograficznej zaznacz znakiem * i odpowiadającą podanym miejscowościom literą położenie geograficzne z dokładnością do 1^o.

A – Libreville (O^o, 9^o E) B – Lizbona (39°N, 9°W) C – Giza (30°N,31°E) D – Johannesburg (26°S, 28°E)

(5)

_____________________________________________________________________________________________

Zadanie 8. (0-1p.)

Na mapie w skali 1 : 20 000 odległość mierzona w linii prostej między dwoma obiektami wynosi 12 cm. Oblicz odległość między tymi obiektami w terenie. Wynik podaj w km.

Odpowiedź: ……….

Zadanie 9. (0-2p.)

Wpisz w odpowiednie miejsca pod mapami zastosowaną kartograficzną metodę prezentowania zjawisk. Wybierz spośród wymienionych metod: kartogram, kartodiagram, izarytmiczna,

sygnaturowa, kropkowa.

A. Metoda ……… B. Metoda ………

Źródło: Teraz Geografia, Toruń: Wydaw. SOP Oświatowiec, 2017.

(6)

_____________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________

Zadanie 10. (0-2p.)

Wpisz w ramki nazwy er przedstawiających podział dziejów geologicznych Ziemi w kolejności od najstarszej do najmłodszej.

Zadanie 11. (0-2p.)

Na fotografiach przedstawiono dwie skały. Podaj nazwę oraz typ genetyczny każdej skały.

A B

Nazwa skały

Typ genetyczny

(7)

_____________________________________________________________________________________________

Zadanie 12. (0-2p.)

Mapa przedstawia wybrane procesy związane z ruchem płyt tektonicznych. Uzupełnij zdania wpisując odpowiednie terminy. Skorzystaj w wymienionych: strefa intensywnych procesów krasowych, obszar procesów glacjalnych, strefa ryftu, strefa subdukcji, obszar sejsmiczny, strefa orogeniczna, obszar asejsmiczny, obszar intensywnej erozji rzecznej.

A. Cyfrą 1 zaznaczono ………

B. Cyfrą 2 zaznaczono ………

C. Literą A zaznaczono ………..

A. Literą B zaznaczono ……….

Zadanie 13. (0-3p.)

Uzupełnij tabelę. W odpowiednie miejsca wpisz właściwe określenia dotyczące typu klimatu, formacji roślinnej i rodzaju gleby w wymienionych strefach oświetlenia.

Strefa oświetlenia Typ klimatu Formacja roślinna Rodzaj gleby A. Okołobiegunowa

... ... tundrowa B. Umiarkowana

... step

………

C. Międzyzwrotnikowa (gorąca)

równikowy wybitnie

wilgotny ... ...

(8)

_____________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________

Zadanie 14. (0-2p.)

Na mapach przedstawiono systemy rzeczne dwóch rzek. Uzupełnij tabelę wpisując nazwy rzek głównych oraz kontynentów, na których się znajdują.

Mapa Nazwa rzeki głównej Nazwa kontynentu

A.

B.

Zadanie 15. (0-2p.)

Wymień po trzy formy krasu powierzchniowego i podziemnego:

A. Formy krasu powierzchniowego:

……….

………

B. Formy krasu podziemnego:

………..

(9)

_____________________________________________________________________________________

Zadanie 16. (0-3p.)

Na podstawie przedstawionych profili glebowych rozpoznaj typy gleb. Poniżej każdego profilu wpisz nazwę gleby oraz nazwę skały macierzystej, na której powstała.

A B C

Nazwa gleby

Nazwa skały macierzystej

Zadanie 17. (0-2p.)

Wymień po dwie formy rzeźby powstałe w wyniku niżej wymienionych procesów rzeźbotwórczych.

A. Działalność wód płynących: .………, ………..

B. Działalność lodowca: ………., ………..

(10)

_____________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________

Zadanie 18. (0-2p.)

Na podstawie fotografii i opisu rozpoznaj typy lasów występujących w Polsce.

Lasy iglaste, zajmują około 68% ogólnej powierzchni lasów w Polsce.

Lasy liściaste i mieszane z przewagą buka, rosną na żyznych glebach.

Lasy występujące głównie w dolinach rzek i nad brzegami jezior.

A. ……… B. ……… C. ………

Zadanie 19. (0-2p.)

Wstaw w odpowiednie miejsca znak P (Prawda) w przypadku zdania prawdziwego oraz F (Fałsz) w przypadku zdania błędnego.

A. Prądy morskie powstają w wyniku siły przyciągania Słońca i Księżyca.

B. Fale morskie powstają w wyniku działania wiatru.

C. Pływy morskie osiągają największą wysokość w zatokach i cieśninach.

D. Tsunami to niewielka fala powstająca w wyniku trzęsienia ziemi.

(11)

_____________________________________________________________________________________

Zadanie 20. (0-3p.)

Wpisz obok rycin nazwy form terenu oraz procesów rzeźbotwórczych, w wyniku których zostały utworzone.

Nazwa formy: ……….

Nazwa procesu rzeźbotwórczego:

……….

A

………

B

………..

C

Źródło: Teraz Geografia, Toruń: Wydaw. SOP Oświatowiec, 2017