Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach ISSN 2083-8611 Nr 300 · 2016
Magdalena Barańska
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Zarządzania, Informatyki i Finansów
Katedra Rachunku Kosztów, Rachunkowości Zarządczej i Controllingu magdalena.baranska@ue.wroc.pl
WPŁYW ZNAJOMOŚCI REGULAMINU
NA ZARZĄDZANIE STUDIAMI PODYPLOMOWYMI PROWADZONYMI NA UNIWERSYTECIE
EKONOMICZNYM WE WROCŁAWIU
Streszczenie: Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie wyników badań empi- rycznych dokonanych wśród kierowników i opiekunów naukowych studiów podyplo- mowych prowadzonych na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu. Przeprowa- dzone badanie ankietowe, uzupełnione wywiadem z kierownikami i opiekunami, miało za zadanie odpowiedzieć na postawione pytanie badawcze – czy i w jakim zakresie zna- jomość regulaminu studiów podyplomowych ma wpływ na kierowanie studiami pody- plomowymi. Przy próbie odpowiedzi na postawione pytanie badawcze wykorzystano studia literatury, przeprowadzono ankietę oraz wywiady z kierownikami i opiekunami naukowymi studiów podyplomowych prowadzonych na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu.
Słowa kluczowe: regulamin studiów podyplomowych, kierunki studiów podyplomowych, zarządzanie studiami podyplomowymi.
Wprowadzenie
Dynamiczne zmiany zachodzące na rynku, niż demograficzny i wciąż roz- wijająca się konkurencja wymuszają na uczelniach wyższych optymalizowanie swojego wachlarza propozycji dla studentów. Uczelnia, która chce być konku- rencyjna i dalej funkcjonować, powinna podjąć działania umożliwiające skuteczne zarządzanie swoimi usługami. Nie tylko poprawa jakości proponowanych stu- diów, ale również inwestycje w nowoczesne metody nauczania są bardzo istotne
Magdalena Barańska 8
dla sprawnego funkcjonowania uczelni wyższej [Janczyk-Strzała, 2013, s. 5].
W raporcie z 2007 r. dla OECD o stanie szkolnictwa wyższego w Polsce [Dą- browa-Szefler i Jabłecka, 2007] stwierdzono, że uczelnie wyższe muszą być bardziej zorientowane na zewnątrz. Eksperci twierdzą, że uczelnie powinny elastyczniej reagować na zmieniające się potrzeby gospodarki i społeczeństwa poprzez zmiany w sposobie kształcenia oraz włączanie przedstawicieli sektora prywatnego w tworzenie programu studiów, co pomoże w lepszym dostosowa- niu zestawu kluczowych kompetencji niezbędnych absolwentom [Jakubowska i Rosa, 2011, s. 40]. Uczelnia więc powinna wciąż dopasowywać swoje propo- zycje profili kierunków studiów podyplomowych do potrzeb słuchaczy. Jednak aby móc wprowadzać innowacje oraz udoskonalać propozycje potrzebna jest kadra dydaktyczna, która będzie żywo reagować na bodźcie zewnętrzne, sygnały od słuchaczy i dopasowywać program studiów do potrzeb, ale zgodnie z wymo- gami ministerstwa. Te spostrzeżenia były przyczynkiem do przeprowadzenia pierwszego badania (w przyszłości ich zakres będzie szerszy) i do opublikowa- nia jego wyników w niniejszym artykule.
W pierwszej części artykułu przedstawiono podstawy prawne działalności publicznej uczelni wyższej oraz uchwałę Senatu Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu w sprawie regulaminu studiów podyplomowych. Drugą część artykułu stanowią efekty przeprowadzonego badania ankietowego dotyczącego znajomości i stosowania regulaminu studiów podyplomowych na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu.
Badanie ankietowe wraz z wywiadem uzupełniającym w pierwszej fazie zostało przeprowadzone tylko wśród kadry dydaktycznej na Uniwersytecie Eko- nomicznym we Wrocławiu z racji łatwości i dostępności danych. Miało ono na celu pozyskanie informacji na temat poziomu znajomości regulaminu studiów podyplomowych przez osoby nimi kierujące, wpływu ewentualnej niewiedzy na zarządzanie studiami oraz wskazanie stopnia zależności pomiędzy znajomością regulaminu a łatwością zarządzania podyplomówkami. Do napisania artykułu niezbędne były takie metody badawcze jak: studia literatury, badanie ankietowe wraz z pogłębionym uzupełniającym wywiadem wśród respondentów, analiza przeprowadzonego badania oraz wnioskowanie. Autorka ma zamiar przeprowa- dzić badania w przyszłości w szerszym zakresie, a tym samym pozyskać infor- macje z innych uczelni, zarówno publicznych, jak i niepublicznych.
Wpływ znajomości regulaminu na zarządzanie studiami podyplomowymi... 9
1. Podstawa prawna działalności uczelni wyższej oraz regulamin studiów podyplomowych obowiązujący na omawianej uczelni
Szkoły wyższe funkcjonują na podstawie postanowień Ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym [Ustawa Prawo o szkolnictwie…, 2012]
oraz rozporządzeń wykonawczych. Postanowienia te regulują poszczególne dziedziny działalności uczelni publicznych, jak i niepublicznych. Niniejsza ustawa wprowadziła określenie „studia podyplomowe”, które oznacza „formę kształcenia, na którą są przyjmowani kandydaci posiadający kwalifikacje co najmniej pierw- szego stopnia, prowadzoną w uczelni (…), kończącą się uzyskaniem kwalifikacji podyplomowych” [Ustawa Prawo o szkolnictwie…, 2005, nr 164, poz. 1365, art. 2.1]. Przez kwalifikacje podyplomowe rozumiane są osiągnięte efekty kształ- cenia potwierdzone świadectwem. Ustawa reguluje również, z którego zakresu uczelnia wyższa może prowadzić studia podyplomowe. Może to być taki kieru- nek studiów podyplomowych, z którym związany jest co najmniej jeden kieru- nek studiów prowadzonych przez uczelnię [Ustawa Prawo o szkolnictwie…, 2005, nr 164, poz. 1365, art. 8.7]. Ustawodawca uregulował także czas trwania studiów – nie krócej niż dwa semestry. Program kształcenia zaś powinien pozwolić na zdobycie co najmniej 30 pkt ECTS [Ustawa Prawo o szkolnictwie…, 2005, nr 164, poz. 1365, art. 8a.1]. Punkty ECTS zostały „zdefiniowane w europejskim systemie akumulacji i transferu punktów zaliczeniowych jako miara średniego nakładu pracy osoby uczącej się, niezbędnego do uzyskania zakładanych efek- tów kształcenia” [Ustawa Prawo o szkolnictwie…, 2005, nr 164, poz. 1365, art. 2.1]. Pozostałe uregulowania powinny się znaleźć w regulaminach studiów podyplomowych opracowanych przez uczelnie. Ministerstwo określiło jednak, co w takim regulaminie m.in. powinno być umieszczone: czas trwania, tryb prowadzonych zajęć, skala ocen, tryb przeprowadzania egzaminu końcowego, warunki ukończenia studiów itd. [Ustawa Prawo o szkolnictwie…, 2005, nr 164, poz. 1365, art. 162].
Mając na uwadze wszystkie wymagania stawiane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu opracował i wprowadził regulamin studiów podyplomowych. Wersja obowiązująca regu- laminu w trakcie przeprowadzania badań została zatwierdzona przez Senat Uczelni uchwałą nr R-0000-57/13 z dnia 24 października 2013 r. Regulamin ten określa zasady tworzenia i funkcjonowania studiów podyplomowych, jak rów- nież prawa i obowiązki słuchaczy tych studiów. Studia podyplomowe trwają na omawianej uczelni co najmniej dwa semestry. Program studiów musi zapewnić osiągnięcie przez słuchacza minimum 30 pkt ECTS. Jednak tworzenie i realiza-
Magdalena Barańska 10
cja programu studiów nastręczają jego organizatorom olbrzymich problemów.
Zderzają się tutaj oczekiwania klienta (słuchacza studiów) i obowiązki organiza- torów, które zostały narzucone przez ministerstwo. Przygotowując program studiów, osoby odpowiedzialne muszą odpowiedzieć na pytanie, na ile program ma być odzwierciedleniem poziomu wiedzy akademickiej, a z drugiej strony – na ile ma być podporządkowany różnorodnym wymaganiom słuchaczy [Łada, 2015, s. 153]. W wyjątkowych przypadkach uczelnia może prowadzić studia podyplo- mowe tzw. dedykowane, czyli organizowane przy współudziale innych uczelni lub instytucji. Zasady takiej współpracy określone są w odrębnej umowie zawar- tej pomiędzy tymi jednostkami. Studia podyplomowe na UE we Wrocławiu są prowadzone w języku polskim lub obcym, w trycie stacjonarnym, niestacjonar- nym oraz nauczania na odległość. Regulamin dopuszcza również możliwość prowadzenia studiów podyplomowych jako kombinację tych trzech trybów.
Studia podyplomowe na UE we Wrocławiu są uruchamiane na wniosek pracownika naukowo-dydaktycznego kierowanego do dziekana. Taki wniosek, na odpowiednim formularzu, może złożyć pracownik posiadający co najmniej stopień doktora. Wniosek powinien zawierać m.in. informacje o nazwie studiów, czasie trwania, liczbie punktów ECTS, liczbie godzin, formie i trybie studiów, programie, cenie studiów. Następnie taki wniosek jest przedstawiany na Radzie Wydziału z prośbą o opinię. Rada Wydziału po zapoznaniu się ze szczegółami wniosku wydaje opinię o uruchomieniu bądź nie studiów podyplomowych i o po- wołaniu kierownika studiów oraz, w razie potrzeby, opiekuna naukowego. Po wydaniu pozytywnej opinii przez Radę dziekan przedkłada wniosek, już wraz z kosztorysem studiów, prorektorowi ds. dydaktyki. Prorektor postanawia o uru- chomieniu studiów i powołaniu kierownika wraz z opiekunem naukowym – w razie konieczności. Wspomniany kosztorys studiów podyplomowych ma obo- wiązek sporządzić kierownik studiów. Studia podyplomowe są odpłatne, a warun- kiem uruchomienia studiów jest liczba słuchaczy, która zapewni pełne finansowanie kosztów studiów (wraz z narzutem kosztów pośrednich). Zasady sporządzania kosztorysu, rozliczania studiów, wynagrodzeń za przeprowadzone zajęcia są określone zarządzeniem rektora UE we Wrocławiu. Przeprowadzone badania [Białek-Jaworska, 2016, s.72] mówią, że znaczne przychody uczelni publicz- nych (na poziomie 23,3% całości przychodów uczelni) stanowią opłaty za studia niestacjonarne (wieczorowe i podyplomowe). Nie stanowi to jednak tematu rozważań w niniejszym artykule.
Oprócz sporządzania kosztorysu i wniosku o uruchomienie kierownik stu- diów podyplomowych prowadzonych na UE we Wrocławiu ma obowiązek przygotowywać i aktualizować informacje o swoich studiach na stronie interne-
Wpływ znajomości regulaminu na zarządzanie studiami podyplomowymi... 11
towej uczelni, współpracować z jednostką organizacyjną uczelni zajmującą się obsługą administracyjną studiów – Centrum Kształcenia Ustawicznego (zadania i obowiązki Centrum zostały określone w statucie tej jednostki). Kierownik również pełni pieczę nad rekrutacją na kierunek studiów, który prowadzi, oraz sporządza pełną dokumentację studiów, m.in. program, kompletuje sylabusy przedmiotów, sporządza umowy z prowadzącymi zajęcia, a po zamknięciu stu- diów – kosztorys wynikowy.
Zajęcia na studiach podyplomowych prowadzą pracownicy uczelni, wy- kwalifikowani specjaliści i praktycy niebędący pracownikami uczelni. Kadra dydaktyczna ma obowiązek sporządzać sylabusy prowadzonych przedmiotów, informować słuchaczy o warunkach zaliczenia przedmiotu, przeprowadzać zaję- cia zgodnie z planem, dokonywać wpisu w indeksach lub kartach okresowych osiągnięć słuchacza oraz informować kierownika studiów o wszelkich nieprawi- dłowościach.
Regulamin obowiązujący na omawianej uczelni zawiera również informa- cję, kto może ubiegać się o przyjęcie na studia podyplomowe. Kandydat powi- nien legitymować się dyplomem ukończenia studiów wyższych (I lub II stopnia).
Taka osoba zobowiązana jest do elektronicznej rejestracji swojego zgłoszenia na stronie uczelni przy wybranym przez siebie kierunku studiów podyplomowych.
Oprócz tego kandydat musi złożyć wymagane dokumenty w dziekanacie, a ich wzory umieszczone są na platformie internetowej uczelni. Warunkiem przystą- pienia do studiów jest podpisanie umowy zawierającej informacje o odpłatności.
Dodatkowe wymagania, które są stawiane przed cudzoziemcami, reguluje za- rządzenie rektora.
Regulamin studiów podyplomowych określa również, jaką dokumentację uczelnia winna prowadzić (oprócz omawianych wcześniej). Centrum Kształcenia Ustawicznego zobowiązane jest do prowadzenia dla każdego słuchacza teczki osobowej. W jej skład wchodzą: dokumenty aplikacyjne słuchacza, egzemplarz umowy o warunkach odpłatności, egzemplarz pracy końcowej (w przypadku, gdy studia kończą się obowiązkiem jej przygotowania) oraz potwierdzonym za zgodność świadectwem ukończenia studiów podyplomowych. Oprócz teczki osobowej słuchacza przechowywane są również protokoły zaliczeniowe (egza- minacyjne) przedmiotów oraz protokół z egzaminu końcowego.
Regulamin studiów podyplomowych posiada również zapisy dotyczące praw i obowiązków słuchaczy. Jego główne wpisy mówią m.in. o obowiązku obecności na zajęciach (co najmniej 80%), zaliczaniu zajęć, złożeniu pracy koń- cowej, wnoszeniu opłat, o tym, kiedy słuchacz może zostać skreślony z listy oraz przysługujących słuchaczowi prawach. Postanowienia końcowe regulaminu
Magdalena Barańska 12
traktują o zaliczeniach, egzaminach i egzaminie końcowym, skali ocen oraz składzie komisji egzaminacyjnej.
Badanie wpływu znajomości regulaminu studiów podyplomowych przez kierownika studiów było przedmiotem analizy. Jest to ważne z punktu widzenia sprawnego działania studiów podyplomowych, ze względów formalnych, mery- torycznych i rachunkowych. Wyniki tego badania są przedstawione w kolejnym punkcie artykułu.
2. Analiza przeprowadzonego badania
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu to jedna z największych uczelni ekonomicznych w Polsce. Co semestr jest przeprowadzana rekrutacja m.in. na studia podyplomowe. Ponieważ badanie ankietowe zostało przeprowadzone w styczniu 2016 r., autorka artykułu skupiła się na kierunkach studiów pody- plomowych proponowanych w roku akademickim 2015/2016 w semestrze let- nim oraz prowadzonych od semestru zimowego (zakończenie II semestru tych studiów nastąpi do końca czerwca 2016 r.). Dla rekrutujących się w semestrze letnim 2015/2016 czekała propozycja w sumie 48 kierunków, w tym na Wydziale Inżynieryjno-Ekonomicznym (IE) 5 i Wydziale Nauk Ekonomicznych (NE) 3 kie- runki. Największą liczbę studiów podyplomowych zaprezentował Wydział Za- rządzania, Informatyki i Finansów (ZIiF) – 40 kierunków. Proponowane kierun- ki prowadziło 27 kierowników: 4 na Wydziale IE, 3 na Wydziale NE i 20 na Wydziale ZIiF.
W badaniu ankietowym przeprowadzonym wśród kadry dydaktycznej zaj- mującej się studiami podyplomowymi pytano o pełnioną funkcję (kierownik czy opiekun naukowy), ilu kierunków studiów podyplomowych obecnie jest Pan/Pani kierownikiem (możliwe odpowiedzi: od 0 do 5 i więcej kierunków). Aby poka- zać pełniejszy obraz zadano również pytanie o liczbę edycji studiów podyplo- mowych, których dana osoba była kierownikiem, w latach 2013-2015 (wybór odpowiedzi w zakresie od 0 do 5 i więcej). Kolejne pytanie dotyczyło już same- go regulaminu studiów podyplomowych. I tak pytanie czwarte dotyczyło wiedzy o istnieniu regulaminu, w piątym zaś zapytano, czy zapoznał/a się Pan/Pani z jego treścią. Jeśli w pytaniu piątym zaprzeczono, w kolejnym pytaniu należało podać przyczynę niezapoznania się z jego treścią. Siódme pytanie dotyczyło zrozumienia treści regulaminu. Natomiast w ósmym, dziewiątym i dziesiątym zapytano o udział w tworzeniu regulaminu, ewentualnych uwagach i zmianach w treści regulaminu. Pytanie jedenaste dotyczyło wyłącznie treści ankiety i ewentu- alnych uwag do niej. Kolejne trzy pytania to metryczka – płeć, stopień naukowy.
n J p
k m P b r p p
R Ź
t w o nak Jeśl pełn
kun moż Pan by – rów prow prze
Rys Źród
tach wad odp
A k od li an niaj
W nam
że b n/Pa
– 0 wnoc
wad eds
s. 1.
dło: O
Py h 20 dził pow
Wp
Anki dpow
nkie ący Wśró mi na być ani 0 kie
cześ dzan taw
Lic we Opra
ytan 013 ły p wied
pływ
ieta wie etow y. W ód 2 auk ć ki obe erun śnie nyc wia r
czba e Wr cowa
nie 3-20 po 1 dzia
3 ki 4 w zna
zo dzi wan Wyn
21 kow
iero ecni nkó e 3 ch b rys
a ed rocł anie
nr 015 1 ed alny
2 ieru 0%
kier 10
ajom
stał ało na o niki
ank wym own ie k ów,
kie było . 1.
dycj ławi
wła
3 d . R dyc ych
2 kie 24 nki runk 0%
5 k
moś
ła ro na oso prz kiet mi. W
niki kier 8 o erun
o pr
i stu iu sne.
doty Resp cji,
za
erun 4%
ki 5 i w kieru 14
ści r
oze nią oba zepr tow Wy em row osó nków
rzez
udió
yczy pond
2 o 3 e
ki więce unkó
4%
regu
esłan ą 21
pom row wany ynik
stu wnik ób – w, 2 z 3
ów p
yło den osob edyc
ej ów
ulam
na d 1 os
min wadz ych ka to udió kiem – 1
2 os oso
pod
licz nci
by b cje,
minu
do sób.
nęła zon kie o z ów.
m” r kie soby oby
dypl
zby udz były , 1
u na
27 . Je a py nego erow
jed . N resp erun y p y. G
omo
y pro ziel
y k oso
a za
kie est t ytan o ba wn dneg
a p pon nek prow Graf
owy
owa lili n kier oba
rząd
erow o zn nie, adan
ikó go z pyta
nden k, 5
wad ficzn
ych
adz nas own
pro dzan
wnik nac
zo nia w s z za anie
nci osó dziły ny
pro
zony stęp
nik owa
nie
ków czny ostał zos stud apis e nr
odp ób – y 4
obr
owa
ych pują kam adzi
stud
w st y w ł pr stał diów sów r 2
pow – 2 kie raz
dzo
h stu ącyc i 2 iła
0 diam
tudi wyni rzep ły p
w j w w
„ilu wie 2 ki run odp
onyc
udió ch o edy 4 e
kier 14
mi p
iów ik z prow
rze edn w reg u k
dzi eru nki, pow
ch o
ów odp ycji edyc
unk 4%
pody
w po zwro
wad dsta nocz gula kieru eli unki a 5 wied
obec
pod pow
i, 4 cje,
ów
1 yplo
odyp otów dzo awi ześ ami unk nas i, ni 5 i w
dzi
cnie
dyp wied 4 ki aż
1 kie 3
omo
plom w – ony ione
nie inie ków stęp ikt więc
na
na
plom dzi:
ero 11
erun 38%
owym
mo – pr wy e w
5 e stu w stu pują
nie cej py
UE
mow 3 o own
os
nek mi..
owy raw ywia w tab był udi udi ąco e pr kie ytan
E
wyc oso nikó sób .
ch, ie 7 ad beli ło o ów ów : 3 owa erun nie
ch w by ów b
pro 1
jed 78%
uzu 1.
opie , kt jes oso adz nków
nr
w la pro był owa
3
d-
%.
u-
e- to st o- ził
w 2
a- o- ło a-
1
d w
R Ź
z d o P A z i
u l r n s d a 14
dził wie
Rys Źród
zuje dzie odp Pyta Aut zazn i ws
uzy lam regu nu) stud diów a 12
ło w edzi
s. 2.
dło: O
W e re eli t pow ając tork najo spó
Py yska minu ulam
tyl diów
w p 2 o
w ty i na
Lic w l Opra
W py egul
twie wied
c o ka a
om łod ytan anyc u stu min lko w z pod sób
ych a py
czba lata
cowa
ytan lam erdz dzia
teg anki
ien dpow
nie ch udi nu, 5 o zost dypl b za
5
h la ytan
a ed ch 2 anie
niu min
ząc ało t
go iety ie wie
nr 20 ów gdy osób tał z lom aprz
5 i w edy
52
atac nie n
dycj 201 wła
nr stud co. N
twi prz y w się edzi 7 odp
po yż n b od zap mow zecz
więce ycji 2%
h 5 nr 3
i stu 3-2 sne.
4 z dió Nat ierd zycz
wy z ialn
dot pow odyp na p dpo pyta wych
zyło
ej
5 i 3 zo
udió 015
zapy w p tom dząc zyn ywi reg nej z tycz wied plom pyta owie any
h), o. J
wię osta
ów p 5
ytan pod mias co i nę ( iadz gula za k zyło dzi mow anie edz
kie aut Jedn
M
ęcej ały g
pod
no:
dypl st na
i ty (pyt zie ami kier o ja
6 o wyc e nr ziało edy
tork noc
0 e 0 Mag
j ed graf
dypl
„c lom a py ylko
tani ustn inem rune
asn osó ch.
r 8 o tw ykol
ka cześ
edyc 0%
gda
dycj ficz
omo
zy mow ytan o jed ie n nym m z
ek s nośc ób m
Prz (cz wier
lwie ank śnie
cji alen
cji s znie
owy
wie wych nie
dna nr 6 m u
zost stud ci i mia zyc zy b rdz ek kiet e re
a B
stud e pr
ych
edz h”, 5 o a os 6), uzys
tało diów
zr ało w czyn brał/
ąco o e y u spo
arań
diów rzed
pro
ział/
na o za sob zaz skał o zl w p rozu wąt ną m
/a P o. Z ewe uzys onde
ńsk
w p dsta
owa
/a P co apoz a n znac
ła in leco prow umi
tpli móg Pan
ada entu ska enc
ka
pody awio
dzo
Pan/
ws znan nie z czy nfo one wad ieni wo gł b n/i u ając ualn ała o ci zo
1 e
ypl one
onyc
/Pan szys
nie zap yła orma
e os dzon ia t
ści być udzi c py ne u odp osta
edyc 14%
4 e
om e na
ch n
ni, scy się pozn
odp ację sob ny p treśc co nis iał w ytan uwa pow ali z
cja
%
edyc 5%
mow a rys
na U
że res ę z j nała pow ę, ż bie
prze ci r do ski
w tw nie n agi wied
zap
2
3 ed 19
cje
wych s. 2
UE w
na spon
jego a si wied
że w wsp ez t regu o kl
udz wor nr 9 do dzi pyta
2 ed 10
dycje 9%
h. W 2.
we W
ucz nde o tr ię z dź „ w ty
pół tego
ulam laro
ział rzen 9 (c
reg twi ani
dycje 0%
e
Wyn
Wro
zeln enci reśc z je
„bra ym p łorg
o ki min own
ł w niu czy gula ierd o c
e
nik
ocła
ni o i od cią 2
go ak prz gani iero nu.
nośc tw u reg
kie ami dząc chęć
i od
wiu
obow dpow 20 o
treś cza zypa izuj own W ci r orz gula erow inu
cyc ć ew
dpo
u
wią wie osó
ścią asu”
adk jące nika Wśró
egu zeni ami wni
stu ch 9 wen o-
ą- e- ób
ą.
”.
ku ej a.
d u- iu
i- ik u- 9, n-
Wpływ znajomości regulaminu na zarządzanie studiami podyplomowymi... 15
tualnej zmiany któregokolwiek zapisu w regulaminie (pytanie nr 10) – 10 osób zgłosiło chęć pewnych korekt w regulaminie, 11 osób nie miało uwag.
Na pytanie nr 11 wśród 21 odpowiadających osób tylko 3 miały drobne uwagi co do treści samej ankiety. Były to uwagi natury konstruktywnej krytyki, które autorka weźmie pod uwagę przy następnym badaniu.
Na badanie ankietowe przeprowadzone wśród 21 respondentów odpowie- działo 7 kobiet i 14 mężczyzn (pytanie nr 12). Wśród ankietowanych było 14 kie- rowników ze stopniem naukowym doktora, 5 kierowników ze stopniem dr. hab., profesora uczelnianego oraz 2 kierowników ze stopniem prof. dr. hab. Graficzny rozkład stopni naukowych w przeprowadzonym badaniu obrazuje rys. 3.
Rys. 3. Stopień naukowy wśród kierowników studiów podyplomowych prowadzonych na UE we Wrocławiu
Źródło: Opracowanie własne.
W rozmowie bezpośredniej autorka niniejszego artykułu zadała kierowni- kom (i opiekunom naukowym) studiów podyplomowych pytanie, jak oceniają stopień zależności pomiędzy znajomością regulaminu a łatwością prowadzenia studiów. Tylko jeden respondent odpowiedział, że dobra znajomość i umiejęt- ność posłużenia się regulaminem pomogła w rozwiązaniu trudności w związku z prowadzeniem studiów. Przypadek dotyczył skreślenia z listy słuchaczy jedne- go z uczestników studiów i jego późniejsze odwołanie od tej decyzji. Odpowia-
dr 67%
dr hab.
0%
dr hab., prof.
UE 24%
prof. dr hab.
9%
Magdalena Barańska 16
dając na pytanie badawcze postawione w streszczeniu niniejszego artykułu, po przeprowadzeniu badania, obserwacji i na podstawie osobistych doświadczeń autorka stwierdza, że nie istnieje silna zależność pomiędzy znajomością regula- minu studiów podyplomowych a ich zarządzaniem przez organizatorów.
Podsumowanie
Nauczyciele akademiccy nie lubią zmian, ich orientacja nie jest ukierunko- wana na zewnątrz (słuchacza) i zmiany są akceptowane przez nich bardzo powo- li [Dominiak i Leja, 2001, s. 146]. Jednak otaczający świat wymusza na uczel- niach i ich pracownikach ciągły rozwój, dążenie do doskonałości oraz ciągłe podnoszenie jakości kształcenia. Zaznajomienie się z zasadami prowadzenia oraz regulaminem studiów podyplomowych może w tym pomóc, np. przy wyja- śnieniu wątpliwości i niejasności w sprawach spornych. Można również zaryzy- kować tezę, że uczelnie powinny poszerzać swój wachlarz usług przy wykorzy- staniu zasobów własnych i obcych, oczywiście po przeanalizowaniu popytu na oferowane usługi oraz oczekiwań rynku [Leja, 2011, s. 252].
Przeprowadzone badanie może zostać wykorzystane na każdej uczelni wyż- szej, bez względu na to, czy jest to uczelnia publiczna czy niepubliczna. Reasu- mując można zaryzykować tezę, że nieznajomość regulaminu nie ma negatyw- nego skutku na prowadzenie studiów podyplomowych. Jednak zdaniem autorki artykułu nie warto ryzykować takiej niewiedzy. Dalszy ciąg badań dotyczących studiów podyplomowych będzie opublikowany w kolejnych artykułach i następ- nie w pracy doktorskiej.
Tabela 1. Wyniki przeprowadzonego badania ankietowego dotyczącego znajomości regulaminu studiów podyplomowych wśród kierowników studiów podyplomowych P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7 P8 P9 P10 P11 P12 P13 nr ankiet y
opiekun naukowy
kierowni k
0 kierunków 1 kierunek 2 kierunki 3 kierunki 4 kierunki 5 kierunków 0 edycji 1 edycja 2 edycje 3 edycje 4 edycje 5 edycji nie tak nie tak zbyt długi
mało czytelny brak czasu inne nie tak nie tak nie tak nie tak nie
T, jakie?
kobieta męż czyzna dr
dr hab.
dr hab., prof. UE
prof. dr hab.
1 1 1 1 1 1 11 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 11 11 3 1 1 1 1 1 1 1 1 11 11 4 1 1 1 1 1 11 1 1 1 1 1 5 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 6 1 1 1 1 1 1 1 11 1 11 7 1 1 1 1 1 11 1 1 1 1 1 8 1 1 1 1 1 1 11 1 11 1 1 9 1 1 1 1 1 1 1 1 11 1 1 1 10 1 1 1 1 1 1 1 1 1 11 1 1 11 1 1 1 1 1 1 11 1 1 1 1 1 12 1 1 1 11 1 1 1 1 1 1 1 13 1 1 1 1 1 11 1 11 11 14 1 1 1 1 1 1 1 1 11 11 15 1 1 1 1 1 11 1 1 1 11 16 1 1 1 1 1 1 1 1 11 11 17 1 1 1 1 1 1 11 1 11 1 1 18 1 1 1 1 1 1 1 1 11 1 1 19 1 1 1 1 1 11 1 1 1 11 20 1 1 1 1 1 1 1 1 11 11 21 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 SU- MA 5 21 3 85023032411102112000 1 0614165129101118371414052 Źródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań.
Wpływ znajomości regulaminu na zarządzanie studiami podyplomowymi... 17
Magdalena Barańska 18
Literatura
Białek-Jaworska A. (2016), Zróżnicowanie kosztów kształcenia w szkołach wyższych a ich finansowanie [w:] R. Kowalak, M. Kowalewski, P. Bednarek (red.), Wyzwa- nia w zarządzaniu kosztami i dokonaniami, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekono- micznego we Wrocławiu”, nr 442.
Dąbrowa-Szefler M., Jabłecka J. (2007), OECD Country Background Report for Poland, Warszawa.
Dominiak P., Leja K. (2001), Modele jakości usług a zarządzanie szkołą wyższą [w:]
G. Światow (red.), Polskie szkolnictwo wyższe w procesie budowania Europejskie- go Społeczeństwa Wiedzy, Wydawnictwo Conlinuo, Wrocław.
Jakubowska A., Rosa A. (2011), Problemy dopasowania oferty kształcenia szkół wyż- szych do potrzeb rynku pracy w Polsce [w:] J. Dworak, J. Jaworski (red.), Zarzą- dzanie szkołą wyższą. Dylematy i wyzwania, „Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku”, t. 14.
Janczyk-Strzała E. (2013), Controlling we wspomaganiu zarządzania uczelnią niepu- bliczną funkcjonującą w Polsce, CeDeWu, Warszawa.
Leja K. (2011), Koncepcje zarządzania współczesnym uniwersytetem, Politechnika Gdańska, Gdańsk.
Łada M. (2015), Teoria i kanon wiedzy kontra wymagania klienta – dylematy organiza- tora studiów podyplomowych z zakresu rachunkowości zarządczej, „Folia Pomera- nae Universitatis Technologiae Stetinensis”, seria „Oeconomica”, nr 319(79)2.
Uchwała nr R-000-57/13 Senatu Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu z dnia 24.10.2013 r. w sprawie regulaminu studiów podyplomowych prowadzonych przez Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu.
Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym. Dz.U. 2005, nr 164, poz. 1365.
Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym. Dz.U. 2012, poz. 572, 742, 1544.
FAMILIARITY WITH STUDY REGULATIONS AND ITS IMPACT ON THE QUALITY OF MANAGEMENT OF POSTGRADUATE STUDIES
AT WROCLAW UNIVERSITY OF ECONOMICS
Summary: The paper presents the results of empirical studies conducted among manag- ers and tutors involved in the provision of postgraduate studies at Wroclaw University of Economics. The study, conducted using surveys and interviews with personnel repre- sentatives, was designed to address the following research problem: does the familiarity with formal study regulations affect the quality of management of postgraduate studies.
The research problem was analysed based on literature studies, and applied to the results of questionnaire surveys and interviews with managers and tutors involved in the provi- sion of postgraduate studies at Wroclaw University of Economics.
Keywords: postgraduate study regulations, postgraduate degree courses, management of postgraduate studies.