40-lecie pracy naukowej ks. prof.
Kazimierza Kłósaka
Studia Philosophiae Christianae 15/1, 5-7
40-LECIE PRACY N A U K O W EJ KS. PR O F. K A ZIM IER ZA KŁÓ SA K A
Rachuba lat oznacza zazw yczaj monotonność upływającego czasu, ale w p e w n y c h okolicznościach staje się sygn ałem w y darzeń w ychodzących poza szarość dnia powszedniego. Rok, w k tó r y m dobiega kresu czterdziestolecie proxy n a uk ow e j Ks. prof. Kazimierza Kłósaka, stanowi n iew ątpliw ie taki właśnie w yróżniający się m o m e n t w historii Jego życia. Daje przeto okazję, aby oderwać na chwilę w zro k od teraźniejszości, cof nąć się w stecz i spojrzeć na dzieło, którego Jubilat w ciągu tego okresu dokonał.
A jest to dzieło o bardzo wyraziście ry su jących się k szta ł tach. C harakteryzuje się ono najpierw n ie z w y k łą n a w e t u czło w ieka n auki jednością badawczej pasji: w c e n tr u m życiow ej działalności Ks. Profesora znajdowała się stale filozofia. Ce lowo ograniczał inne dziedziny zainteresowań, na w et życie to w arzy skie i f o r m y rekreacji redukow ał do m in im u m , aby móc bez reszty oddawać się stu d io m filozoficznym . Jeżeli w Jego życiu u m y s ł o w y m d o k o n y w a ły się jakieś przesunięcia k ie r u n k ó w zainteresowań, d o ty c z y ły one ty lk o poszczególnych d y s c y plin w obrębie filozofii. Ale b y ły to przesunięcia nieliczne i nieistotne. Ostatecznie g łó w n y m p rzed m io tem filozoficznej refleksji Ks. Profesora pozostały filozofia Boga, antropologia filozoficzna oraz filozofia przyro d y i przyrodoznawstwa. I pra cy na t y m polu poświęcił właściwie całe swoje dotychczaso we życie.
Ze zdolnością do m a k s y m a ln e j koncentracji intelektu aln ej szła w parze u Ks. Profesora Kłósaka sumienność i dogłębność Jego filozoficznych przem yśleń. Opierał je zawsze na rzadko
6 [2]
sp o ty k a n e j znajomości literatury badanego przedm iotu. J e d nakow oż opanowanie aktualnego stanu w ie d z y było dlań tylk o bodźcem i t w o r z y w e m dla samodzielnego w y s iłk u badawczego, zmierzającego do przekształcenia zebranych e le m entó w w o ry ginalną i logicznie spójną całość. Toteż nad całym dorobkiem długoletniego mozołu filozoficznego Ks. Profesora w idnieje znamię Jego własnej m y ś li i dociekliwości.
Filozoficzna d o ktryna Ks. Profesora Kazimierza Kłósaka m ie ści się w granicach tradycji to m isty c zn e j, która korzeniam i s w y m i sięga — jak wiadomo — do filozoficznych źródeł śred niowiecza. T e n w szakże stary rodowód upraw ianej przez J u bilata filozofii nie przekreśla fa k tu , że zachowuje ona — w J e go szczególnie ujęciu — stały k o n ta k t ze w sp ółczesn ym i osiąg nięciami n au k filozoficznych i szczegółowych. Stąd też bierze początek naczelne dążenie filozoficznego m yślenia naszego Pro fesora: zespalać to, co stare, z t y m , co nowe, po linii w y m a g a ń prawdy. A wielkość p raw d y i jej godność sprawia, że filozofia, która ożywiona jest miłością p ra w d y i d u c h e m posłuszeństw a w zg lę d em jej nakazów, jest zawsze filozofią ż y w ą i tw ó r czą.
P rzedłu żen iem i pierwszą form ą p rzekazu badawczych p rze m y ś le ń Ks. Profesora Kłósaka była w ciągu minionego czter dziestolecia nieprzerwana działalność d ydaktyczna. W te j po staci, jaką działalność ta przybrała u Ks. Profesora, stała się ona form ą dzielenia się Profesora ze słuchaczami swoją rozle głą wiedzą, ale równocześnie pobudzania ich do podejm owania w y s iłk u m yślo w eg o i kierowania tego w y s iłk u na właściwą drogę. Siłę intelektualnego oddziaływania Ks. Prof. Kłósaka w zm a cniały moralne w alory Jego osobowości, Jego przede w s z y s tk im życzliwość i chęć pomagania drugim. N iew ątpliw e owoce tej pracy są w z n a c zn y m stopniu niewidzialne, ale m im o to nie przestają być realne. Przemieniając się zaś w c zynn ik i duchow ej p o sta w y i życiow ej działalności Jego uczniów stają się cząstką u m y s ło w e j k u lt u r y narodu i nabierają szerszych, ogólnospołecznych w ym ia ró w .
rozwi-[3] 7 jał w k ilk u polskich środowiskach filozoficznych, wśród k t ó rych poczesne m iejsce za jm u je A k a d e m ia Teologii Katolickiej w Warszawie. Od samego początku jej istnienia (z przerw ą w latach 1957 do 1964) pracował ta m na W yd zia le Filozofii Chrześcijańskiej w charakterze profesora i — kolejno — k ie rownika k ilk u katedr, sprawował przez długie lata f u n k c je pro dziekana i dziekana W ydziału , w ło żył wiele tru d u w rozbudowę i podniesienie k w alifikacji podległej M u k a dry n a u k o w o -d y d a ktyczn ej, p rzyc zy n ił się w w y s o k im stopniu do ożywienia na W ydziale r uch u filozoficznego, głównie za pomocą organi z o w anych przez siebie sy m p o z jó w i o d czytów n a u k o w y c h , brał c z y n n y udział w powołaniu do życia czasopisma wydziałow ego S tu dia Philosophiae C h ristian ae, a później jako redaktor k szta ł tował wspólnie z n ajb liższym i współpracow nikam i jego filozo ficzne oblicze i n a u k o w y poziom. Można powiedzieć, że Ks. Prof. К. Kłósak sporą cząstkę swojego życia w ło żył w życie W ydziału.
A przeto z nakazu sprawiedliwości, ale przede w s z y s tk im z potrzeby serca w y p ły n ę ła inicja tyw a Red akcji S tu dia P h ilo sophiae C hristianae, aby poświęcić rocznik 1979 (nr 1 i 2) pi sma osobie Ks. Prof. Kazimierza Kłósaka. Rocznik te n m a być św ia dectw em w ybitności dzieła Czcigodnego Jubilata i Jego w ielkich zasług dla W yd zia łu Filozofii Chrześcijańskiej A.T.K ., a równocześnie stać się w y r a z e m uczuć sza cun ku i uznania, ja k im otaczają Go jego uczniowie i współpracownicy. Z tego źródła przywiązania i życzliwości w y p ły w a ją też życzenia dal szych osiągnięć na polu filozoficznych badań i d y d a k ty c zn e j p ra k ty k i, jakie w czterdziestą rocznicę n a u k o w e j pracy złożyć
Mu pragnie