UCHWAŁA NR XXXI/571/17 RADY MIASTA CHORZÓW
z dnia 2 lutego 2017 r.
w sprawie przyjęcia Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej w Chorzowie na lata 2017 - 2019
Na podstawie art.12 pkt 11 i art.92 ust.1 pkt 1 i ust.2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r.
o samorządzie powiatowym (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz.814 z późn.zm.) oraz art. 180 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t. j. Dz. U. z 2016 r. poz.575 z późn. zm.)
Rada Miasta Chorzów uchwala
§ 1.
Przyjąć Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w Chorzowie na lata 2017 - 2019 w brzmieniu stanowiącym załącznik do niniejszej uchwały.
§ 2.
Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Miasta Chorzów.
§ 3.
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Przewodniczący Rady Miasta Chorzów Krzysztof Hornik
Załącznik do Uchwały Nr …..
Rady Miasta Chorzów z dnia ……….
PROGRAM
ROZWOJU PIECZY ZASTĘPCZEJ W CHORZOWIE
NA LATA 2017-2019
XXXI/571/17 2 lutego 2017 r.
Spis treści Wstęp
I. Zasoby miasta tworzące system pieczy zastępczej w Chorzowie ………..……….
II. Diagnoza rodzinnej pieczy zastępczej w Chorzowie ………..
III. Pomoc dla osób usamodzielnianych ……….
IV. Wnioski do programu ………..……….
V. Cele programu i zadania do realizacji ………..………..
VI. Zagrożenia dla realizacji zadań ujętych w programie ………..
VII. Limity rodzin zastępczych zawodowych na lata 2017-2019 ……….…………..
VIII. Źródła finansowania programu ………
IX. Wskaźniki ewaluacji programu ……….
X. Sposób kontroli i realizacji programu ………..
XI. Zakończenie ………
Wstęp
„Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w Chorzowie na lata 2017-2019” wynika z obowiązku nałożonego na powiat ustawą z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Zgodnie z art. 180 cytowanej ustawy do zadań własnych powiatu należy:
1) opracowanie i realizacja 3-letnich powiatowych programów dotyczących rozwoju pieczy zastępczej, zawierających między innymi coroczny limit rodzin zastępczych zawodowych;
2) zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych;
3) organizowanie wsparcia osobom usamodzielnianym opuszczającym rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze i regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne, przez wspieranie procesu usamodzielnienia;
4) tworzenie warunków do powstawania i działania rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka i rodzin pomocowych;
5) prowadzenie placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz placówek wsparcia dziennego o zasięgu ponadgminnym;
6) organizowanie szkoleń dla rodzin zastępczych, prowadzących rodzinne domy dziecka i dyrektorów placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego oraz kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, prowadzenia rodzinnego domu dziecka lub pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo- wychowawczej typu rodzinnego;
7) organizowanie wsparcia dla rodzinnej pieczy zastępczej, w szczególności przez tworzenie warunków do powstawania:
a) grup wsparcia,
b) specjalistycznego poradnictwa;
8) wyznaczanie organizatora rodzinnej pieczy zastępczej;
9) zapewnienie przeprowadzenia przyjętemu do pieczy zastępczej dziecku niezbędnych badań lekarskich;
10) prowadzenie rejestru danych o osobach zakwalifikowanych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub do prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz o osobach pełniących funkcję rodziny zastępczej zawodowej lub rodziny zastępczej niezawodowej oraz prowadzących rodzinny dom dziecka;
11) kompletowanie we współpracy z właściwym ośrodkiem pomocy społecznej dokumentacji związanej z przygotowaniem dziecka do umieszczenia w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka;
12) finansowanie:
a) świadczeń pieniężnych dotyczących dzieci z terenu powiatu, umieszczonych w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka, placówkach opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych, interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych lub rodzinach pomocowych, na jego terenie lub na terenie innego powiatu,
b) pomocy przyznawanej osobom usamodzielnianym opuszczającym rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka, placówki opiekuńczo-wychowawcze lub regionalne placówki opiekuńczo- terapeutyczne.
System pieczy zastępczej to zespół osób, instytucji oraz działań mających na celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania dzieciom w przypadkach niemożności ich sprawowania przez rodziców.
Piecza zastępcza zapewnia:
1) pracę z rodziną umożliwiającą powrót dziecka do rodziny lub gdy jest to niemożliwe - dążenie do przysposobienia dziecka;
2) przygotowanie dziecka do:
a) godnego, samodzielnego i odpowiedzialnego życia,
b) pokonywania trudności życiowych zgodnie z zasadami etyki,
c) nawiązywania i podtrzymywania bliskich, osobistych i społecznie akceptowanych kontaktów z rodziną i rówieśnikami, w celu łagodzenia skutków doświadczania straty i separacji oraz zdobywania umiejętności społecznych;
3) zaspokojenie potrzeb emocjonalnych dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb bytowych, zdrowotnych, edukacyjnych i kulturalno-rekreacyjnych.
Piecza zastępcza jest sprawowana w formie:
1) rodzinnej;
2) instytucjonalnej.
Formami rodzinnej pieczy zastępczej są:
1) rodzina zastępcza:
a) spokrewniona, b) niezawodowa,
c) zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna;
2) rodzinny dom dziecka.
W rodzinie zastępczej zawodowej pełniącej funkcje pogotowia rodzinnego umieszcza się dzieci krótkookresowo, tj. do czasu unormowania jego sytuacji, nie dłużej jednak niż na okres 4 miesięcy.
W uzasadnionych przypadkach okres ten może być przedłużony do 8 miesięcy lub do zakończenia postępowania sądowego o powrót dziecka do rodziny lub o przysposobienie lub umieszczenie w rodzinnej pieczy zastępczej.
Rodzina zastępcza zawodowa specjalistyczna sprawuje opiekę nad dziećmi legitymującymi się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a także dzieci na podstawie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (przy czym dzieci z tych dwóch grup nie można umieścić w jednej rodzinie zastępczej zawodowej specjalistycznej jednocześnie) oraz małoletnie matki z dziećmi.
Niniejszy program jest kontynuacją „Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej w Chorzowie na lata 2014- 2016” przyjętego uchwałą Rady Miasta nr L/967/14 z dnia 25 września 2014r.
Został przygotowany w oparciu o dane statystyczne obrazujące w szczególności liczba dzieci, które trafiły do różnych form pieczy zastępczej w latach 2014-2016, diagnozę sytuacji rodzinnej pieczy zastępczej funkcjonującej na terenie miasta Chorzów, dane dotyczące usamodzielnianych wychowanków pieczy zastępczej oraz w oparciu o aktualne potrzeby wynikające z konieczności zapewnienia czasowej lub stałej opieki dzieciom poza rodzinami biologicznymi.
I. Zasoby miasta tworzące system pieczy zastępczej w Chorzowie.
System pieczy zastępczej w Chorzowie funkcjonuje od wielu lat. Sukcesywnie rozbudowywana była struktura rodzinnych form pieczy zastępczej poprzez tworzenie rodzin zastępczych zawodowych oraz rodzinnych domów dziecka.
W 2014r. trzy rodziny zawodowe zostały przekształcone w rodzinne domy dziecka. W 2015r. utworzono nowy rodzinny dom dziecka oraz przekształcono rodzinę zawodową, która zamieszkiwała wcześniej na terenie powiatu tarnogórskiego, w rodzinę zawodową o charakterze pogotowia rodzinnego. Dwie rodziny zawodowe zrezygnowały od 1 lipca 2015r. ze świadczenia usług z powodu wyjazdu poza granice kraju oraz spraw rodzinnych i osobistych. W 2016r. utworzono nową zawodową rodzinę zastępczą.
Na terenie miasta funkcjonuje 5 rodzinnych domów dziecka oraz 6 zawodowych rodzin zastępczych, w tym 3 o charakterze pogotowia rodzinnego (stan na dzień 12 grudnia 2016r.).
Z dniem 01 stycznia 2016r. przekształcono Ośrodek Wsparcia Rodziny w ten sposób, że oprócz niego wyodrębniono 3 mniejsze placówki opiekuńczo-wychowawcze i utworzono czwartą. Do obsługi w/w placówek utworzono Centrum Administracyjne Obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych.
Ponadto na zlecenie miasta prowadzone są 2 nowe placówki opiekuńczo-wychowawcze z 28 miejscami w Katowicach przy ul. Brynicy 14 na bazie wcześniej funkcjonującego specjalnego ośrodka wychowawczego, w którym przebywały dzieci z Chorzowa.
Do zasobów tworzących system pieczy zastępczej w naszym mieście wchodzą:
1. Instytucjonalna piecza zastępcza sprawowana w formie placówek opiekuńczo- wychowawczych, tj.;
Ośrodek Wsparcia Rodziny z siedzibą przy ul. Siemianowickiej 58,
Placówka opiekuńczo-wychowawcza nr 1 z siedzibą w Chorzowie ul. Sobieskiego 20/3,
Placówka opiekuńczo-wychowawcza nr 2 z siedzibą w Chorzowie przy ul. Siemianowickiej 60,
Placówka opiekuńczo-wychowawcza nr 3 z siedzibą w Chorzowie ul. Plac Piastowski 8/2,
Placówka opiekuńczo-wychowawcza nr 4 z siedzibą w Chorzowie ul. Wolności 49/5,
Rodzinny Dom Dziecka Nr 1 przy ul. Szabatowskiego 5/3 – działający jako placówka typu rodzinnego,
Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza DOM „RADOŚĆ” z siedzibą w Katowicach, ul. Brynicy 14/1,
Placówka Opiekuńczo- Wychowawcza DOM „SŁONECZNA RODZINKA” z siedzibą w Katowicach, ul. Brynicy 14/2.
2. Rodzinna piecza zastępcza w skład, której wchodzą:
rodziny zastępcze: spokrewnione, niezawodowe, zawodowe, w tym charakterze pogotowia rodzinnego,
rodzinne domy dziecka
Obecnie (stan na dzień 12 grudnia 2016r.) na terenie miasta funkcjonuje:
127 rodzin zastępczych spokrewnionych tworzonych przez wstępnych dziecka lub jego rodzeństwo.
W rodzinach tych przebywa 152 dzieci, z czego 29 to wychowankowie pełnoletni,
54 rodziny zastępcze niezawodowe, w których przebywa 64 dzieci, w tym 15 pełnoletnich wychowanków,
6 rodzin zawodowych, w których przebywa 32 dzieci, w tym 2 pełnoletnich wychowanków,
5 rodzinnych domów dziecka w których przebywa 38 dzieci, w tym 3 pełnoletnich wychowanków.
Łącznie na terenie miasta funkcjonują 192 rodzinne formy pieczy zastępczej. Przebywa w nich 237 dzieci niepełnoletnich oraz 49 wychowanków pełnoletnich. Łącznie w rodzinnych formach pieczy zastępczej przebywa 286 dzieci, z czego 256 pochodzi z Chorzowa, 30 z innych powiatów.
Istotne znaczenie dla rozwoju pieczy zastępczej w naszym mieście ma także liczba dzieci przebywających w różnych placówkach oraz w rodzinnych formach pieczy zastępczej poza naszym miastem. Obecnie w rodzinnych i w instytucjonalnych formach pieczy zastępczej poza naszym miastem przebywa 100 dzieci, z czego 75 dzieci (w tym 6 pełnoletnich wychowanków) przebywa w rodzinnych formach pieczy zastępczej (42 w rodzinach spokrewnionych, 22 w rodzinach niezawodowych, 10 w zawodowych i 1 pełnoletni wychowanek w rodzinnym domu dziecka). W instytucjonalnej pieczy zastępczej poza naszym miastem przebywa 25 dzieci, w tym 1 pełnoletni wychowanek.
Należy zaznaczyć, że jeszcze w 2014r. w instytucjonalnych i rodzinnych formach pieczy zastępczej poza naszym miastem oraz w specjalnych ośrodkach wychowawczych przebywało łącznie 165 dzieci. Specjalne ośrodki wychowawcze zlokalizowane w Katowicach, Zabrzu, Częstochowie i Mysłowicach przekształciły się w placówki opiekuńczo- wychowawcze. Dzieci chorzowskie z placówki w Katowicach przy ul Leopolda 1-3 zostały przeniesione do placówek w Katowicach przy ul. Brynicy 14 oraz do Ośrodka Wsparcia Rodziny w Chorzowie.
Od 2016r. Ośrodek Pomocy Społecznej kieruje dzieci do placówek opiekuńczo-wychowawczych zlokalizowanych w naszym mieście lub do Katowic przy ul. Brynicy 14. Jedynie 4 małych bardzo chorych dzieci zostało skierowanych do placówki terapeutycznej w Gliwicach. Dzieci te zostały przeniesione z pogotowia rodzinnego funkcjonującego na terenie naszego miasta.
Na potrzebę zwiększenia liczby miejsc w rodzinnych formach pieczy zastępczej mają wpływ również regulacje zawarte w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej zgodnie z którymi w placówce opiekuńczo-wychowawczej nie mogą być umieszczane dzieci poniżej 10 lat.
II. Diagnoza rodzinnej pieczy zastępczej w Chorzowie
Zadaniem własnym powiatu zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej jest zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.
W tabeli 1 przedstawiono liczbę nowych dzieci pochodzących z Chorzowa umieszczonych w latach 2014- 2016 w instytucjonalnej i rodzinnej pieczy zastępczej na terenie miasta Chorzów oraz poza naszym miastem.
Za nowe dzieci uznano dzieci, które trafiły do pieczy zastępczej po raz pierwszy w poszczególnych latach. Nie ujęto dzieci, które przenoszono z jednej formy pieczy zastępczej do innej formy.
Tabela 1. Dzieci pochodzące z Chorzowa umieszczone w pieczy zastępczej w latach 2014-2016
2014 2015 2016
Ogółem, w tym: 107 88 103
Na terenie Chorzowa
Instytucjonalna piecza zastępcza 26 20 32
Rodzinna piecza zastępcza 56 56 61
Poza miastem Chorzów
Instytucjonalna piecza zastępcza Katowice ul. Brynicy 14
11 5 6
Rodzinna piecza zastępcza 14 7 4
Analizując dane zawarte w tabeli można stwierdzić, że w 2015r. zmalała liczba dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej w stosunku do roku poprzedniego o ok. 18%.
W 2016r. nastąpiło ponowne zwiększenie tej liczby o ok. 16%.
Zauważono dużo przyjęć interwencyjnych, w szczególności do rodzin zastępczych o charakterze pogotowia rodzinnego. Przyczyną tych umieszczeń było nadużywanie alkoholu przez rodziców dzieci.
W tabeli 2 ujęto rodzinne formy pieczy zastępczej funkcjonujące na terenie naszego miasta oraz przebywające i umieszczone w nich dzieci w 2016r. pochodzące zarówno z Chorzowa jak i innych powiatów.
Tabela 2. Rodzinne formy pieczy zastępczej oraz przebywające i umieszczone w nich dzieci w 2016r Rodzaj rodzinnej pieczy
zastępczej
Liczba rodzinnych form pieczy
zastępczej
Liczba dzieci przebywających w rodzinnych formach
pieczy zastępczej
Liczba dzieci umieszczonych
w 2016 roku
Ogółem rodzinne formy pieczy zastępczej: w tym:
222 369* 67*
rodziny zastępcze spokrewnione 147 180 14
rodziny zastępcze niezawodowe 64 83 9
rodziny zawodowe 3 14 6
rodziny zawodowe o charakterze pogotowia rodzinnego
3 53 38
rodzinny dom dziecka 5 49 9
* Liczba dzieci ogółem nie sumuje się ponieważ część dzieci przebywała w różnych formach pieczy zastępczej, np. została przyjęta do pogotowia rodzinnego a następnie przeniesiona do rodziny zawodowej lub do rodzinnego domu dziecka.
Z danych zawartych w tabeli wynika, że w 2016r. na terenie miasta funkcjonowały 222 rodzinne formy pieczy zastępczej. W rodzinach tych przebywało 369 dzieci. Największą grupę stanowiły rodziny spokrewnione z dzieckiem (66%). Rodziny niezawodowe stanowiły ok. 29%. Pozostałe 5% to rodziny zawodowe i rodzinne domy dziecka.
W rodzinach zastępczych spokrewnionych przebywało ok. 49% dzieci. W rodzinach niezawodowych ok.
22%, a w rodzinach zawodowych i w rodzinnych domach dziecka 29% dzieci.
W 2016r. w 3 rodzinach zawodowych o charakterze pogotowia rodzinnego przebywało 53 dzieci, co w przeliczeniu na jedną rodzinę daje ok. 18 dzieci. Tylko w 2016r. umieszczono 38 dzieci. Dwadzieścia z tych dzieci trafiło do rodzin po interwencji policji, w związku ze stwierdzeniem upojenia alkoholowego przez rodziców. Na dzień 12 grudnia 2016r. w trzech pogotowiach przebywało 20 dzieci.
Liczba dzieci przebywających w rodzinach zastępczych zawodowych wynosi obecnie 12 (w trzech rodzinach po 4 dzieci). W 5 rodzinnych domach dziecka obecnie przebywa 38 dzieci (8,8,8,7,7).
W dwóch rodzinach zawodowych oraz w dwóch rodzinnych domach dziecka przebywa po troje dzieci niepełnosprawnych. Ogółem w dniu 12 grudnia 2016r. w 4 rodzinach zawodowych lub rodzinnych domach dziecka przebywa 6-ro dzieci niepełnosprawnych.
Głównymi przyczynami umieszczenia dzieci w pieczy zastępczej były: nadużywanie alkoholu przez rodziców, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i w prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz przemoc. Dysfunkcjom tym często towarzyszyło ubóstwo, niepełnosprawność oraz bezrobocie.
Większość rodziców biologicznych dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej nie utrzymuje z nimi kontaktów lub są to kontakty sporadyczne - osobiste w formie krótkich wizyt lub telefoniczne. Niektóre osoby nie odwiedzają dzieci ze względu na fakt, iż one same nie chcą utrzymywać kontaktów z rodzicami.
Pozostali utrzymują systematyczne, pozytywne kontakty, jednak ich sytuacja życiowa nie pozwala na przejęcie pełnej opieki nad synem lub córką. Większość rodziców biologicznych nie podejmuje żadnych działań w celu poprawy swojej sytuacji lub też podejmowane przez nich próby zmiany nie przynoszą oczekiwanych efektów.
Rodzice biologiczni po umieszczeniu dzieci w pieczy zastępczej kontaktują się początkowo z Ośrodkiem Pomocy Społecznej, deklarując chęć odzyskania dziecka. Uzależnieni od alkoholu podejmują terapię, ale nie potrafią utrzymać przez dłuższy czas abstynencji. Można domniemywać, że rodzice biologiczni w wielu przypadkach po odebraniu im dziecka czują się zwolnieni z odpowiedzialności za własne dzieci. W związku z tym wskazana jest ścisła współpraca interdyscyplinarna z rodziną biologiczną, umożliwiająca powrót dzieci do środowiska naturalnego.
Duża część funkcjonujących rodzin zastępczych ze względu na specyfikę pełnionej funkcji, konieczność sprawowania opieki nad dziećmi wymaga wsparcia, specjalistycznych konsultacji lub porad, zarówno jednorazowo jak i w formie długoterminowej terapii lub leczenia. Większość umieszczanych w rodzinach zastępczych dzieci przejawia bowiem wiele niepokojących zachowań, a w związku z tym wypełnianie obowiązków powierzonych rodzinom zastępczym napotyka na duże trudności. Przyczyną takiej sytuacji jest z pewnością szereg wcześniejszych zaniedbań rodziców biologicznych względem własnych dzieci. Największy problem, szczególnie dla osób w podeszłym wieku i z niskim poziomem wykształcenia, stanowią trudności szkolne pozostających pod ich opieką dzieci, gdyż nie są oni w stanie pomóc wychowankom w wypełnianiu wymagań edukacyjnych stawianych przez szkołę. Wśród dzieci pozostających w pieczy zastępczej dominującym problemem jest funkcjonowanie emocjonalne, zaburzenia zachowania, nadpobudliwość lub też nieśmiałość, trudności w nawiązywaniu kontaktów, nerwowość, brak koncentracji itp.
W związku z powyższym częstym zjawiskiem występującym w rodzinach zastępczych jest codzienne zmęczenie i stres opiekunów związany z licznymi wizytami lekarskimi, terapią dzieci i równoczesną pracą w domu dotyczącą niwelowania zaniedbań środowiska rodzinnego oraz dużym zaangażowaniem tych osób w rozwiązywanie problemów dzieci przyjętych na wychowanie.
Zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej rodzinne formy pieczy zastępczej powinny zostać objęte opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej. Koordynator może mieć pod opieką 15 rodzin zastępczych lub rodzinnych domów dziecka.
Do zadań koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej należy w szczególności:
1. udzielanie pomocy rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinne domy dziecka w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej;
2. przygotowanie, we współpracy z asystentem rodziny i odpowiednio rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka, planu pomocy dziecku;
3. pomoc rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka w nawiązaniu wzajemnego kontaktu;
4. zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka dostępu do specjalistycznej pomocy dla dzieci, w tym psychologicznej, reedukacyjnej i rehabilitacyjnej;
5. zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających;
6. udzielanie wsparcia pełnoletnim wychowankom rodzinnych form pieczy zastępczej;
7. przedstawianie corocznego sprawozdania z efektów pracy.
W Ośrodku Pomocy Społecznej koordynator rodzinnej pieczy zastępczej został zatrudniony od 1 maja 2014r.. Pod opieką koordynatora jest 15 rodzinnych form pieczy zastępczej, w tym rodziny zawodowe, rodzinne domy dziecka oraz inne rodziny zastępcze mające duże problemy opiekuńczo-wychowawcze. Wynagrodzenie koordynatora jest współfinansowane przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w ramach
„Programu asystent rodziny i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej”.
Zadania koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej wykonują także pozostali pracownicy zespołu do spraw pieczy zastępczej zatrudnieni w Ośrodku Pomocy Społecznej (trzech starszych pracowników socjalnych oraz psycholog).
Pracownicy zespołu do spraw pieczy zastępczej udzielają pomocy i wsparcia rodzinom zastępczych oraz osobom prowadzącym rodzinne domy dziecka w miejscu zamieszkania opiekunów zastępczych oraz w siedzibie Ośrodka Pomocy Społecznej przy ul. Kruszcowej 22. Z uwagi na ograniczone możliwości lokalowe (dwa przechodnie pokoje biurowe) najczęściej praca z rodziną, w tym psychologiczna jest prowadzona w miejscu zamieszkania opiekunów zastępczych. Warunki lokalowe jakimi dysponuje Ośrodek Pomocy Społecznej tj. brak odpowiedniego pomieszczenia, nie pozwalają na zapewnienie bieżących kontaktów rodziców biologicznych z dziećmi a także do prowadzenia pracy psychologicznej. Posiedzenia zespołów do spraw oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej odbywają się w pomieszczeniu zlokalizowanym w Centrum Inicjatyw Społecznych przy ul. 3 Maja.
Pracownicy zespołu do spraw pieczy zastępczej w 2016r. dokonali 542 oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinach zastępczych i rodzinnych domach dziecka. Oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej są sporządzane co 3 miesiące, w przypadku dzieci w wieku do 3 lat oraz co 6 miesięcy w przypadku pozostałych dzieci. Oceny sytuacji dzieci są dokonywane na organizowanych przez
pracowników posiedzeniach zespołu, w skład których wchodzą między innymi, rodzice dzieci, rodziny zastępcze lub prowadzący rodzinne domy dziecka, przedstawiciel szkoły, kurator, asystent rodziny, pracownik socjalny lub inne osoby którym znana była sytuacja dziecka.
Dokonane oceny sytuacji dzieci wraz z wnioskami dotyczącymi zasadności dalszego pobytu w pieczy zastępczej, w tym możliwości powrotu do domu rodzinnego przekazywane są do sądu.
W tabeli 3 ujęto dzieci do 18 roku życia, które opuściły rodzinne formy pieczy zastępczej w latach 2014-2016 Tabela 3. Dzieci, które opuściły rodzinne formy pieczy zastępczej (do 18 roku życia) w ciągu roku
sprawozdawczego 2014, 2015 i 2016
Rodzaj rodziny Powody opuszczenia rodzinnej pieczy
zastępczej 2014 2015 2016
Spokrewnione
Powróciły do rodziny naturalnej 8 9 9
Umieszczone w instytucjonalnej pieczy
zastępczej 4 2 1
Umieszczone w innej formie rodzinnej pieczy
zastępczej 1 1 1
Inne powody 4
Niezawodowe Powróciły do rodziny naturalnej 2 1 4
Umieszczone w instytucjonalnej pieczy
zastępczej 3 - -
Umieszczone w innej formie rodzinnej pieczy
zastępczej 2 1 3
Przekazane do adopcji 6 1 4
Inne powody - 1 -
Zawodowe Powróciły do rodziny naturalnej 2 2 -
Przekazane do adopcji 1 1 2
Umieszczone w instytucjonalnej pieczy
zastępczej - 3 -
Zawodowe pełniące funkcje pogotowia rodzinnego
Powróciły do rodziny naturalnej 11 9 2
Umieszczone w innej formie rodzinnej pieczy
zastępczej 9 3 7
Przekazane do adopcji 6 13 13
Umieszczone w instytucjonalnej pieczy
zastępczej 5 3 5
Rodzinne domy dziecka
Powróciły do rodziny naturalnej - - 1
Umieszczone w innej formie rodzinnej pieczy
zastępczej 1 3 -
Przekazane do adopcji 3 5 6
Z danych zawartych w tabeli wynika, że w 2014r. 23 dzieci powróciło pod opiekę rodziców, w 2015r. - 21 a w 2016r. - 16 dzieci, co oznacza zmniejszenie o ok. 24% w stosunku do lat poprzednich. W 2014r. 16 dzieci a w 2015r. 20 dzieci zostało przysposobionych, natomiast w 2016r. – 25 dzieci, co oznacza zwiększenie o 25% w stosunku do roku poprzedniego. W 2014r. - 12 dzieci umieszczono w instytucjonalnej pieczy zastępczej, w 2015r. – 8 dzieci, a w 2016r. – 6 dzieci, w tym 4 dzieci niepełnosprawnych.
W 2014r. - 13 dzieci umieszczono w innej formie rodzinnej pieczy zastępczej, w 2015r. – 8 dzieci, a w 2016r. – 11 dzieci. Sytuacje te dotyczyły w większości dzieci, które trafiły do rodzin zastępczych pełniących funkcje pogotowia rodzinnego, a następnie zostały przekazane do innych rodzin zawodowych lub rodzinnych domów dziecka.
III. Pomoc dla osób usamodzielnianych
Zgodnie z art. 140 ustawy osobie, która po osiągnięciu pełnoletności opuszcza pieczę zastępczą (rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo- terapeutyczną) przysługuje pomoc na kontynuowanie nauki, usamodzielnienie oraz zagospodarowanie, o ile jej umieszczenie w pieczy nastąpiło na podstawie orzeczenia sądu. Udziela się jej również pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych i zatrudnienia, a także zapewnia pomoc prawną i psychologiczną.
Pomoc dla osoby usamodzielnianej jest udzielana lub przyznawana na jej wniosek. Jej przyznanie lub odmowa następuje w drodze decyzji.
Ustawa umożliwia osobom usamodzielnianym korzystanie z pomocy na kontynuowanie nauki bez względu na osiągane dochody. Natomiast warunkiem uzyskania pomocy na usamodzielnienie oraz na zagospodarowanie jest osiąganie miesięcznego dochodu nieprzekraczającego 1200 zł., jednakże w uzasadnionych przypadkach (sytuacja mieszkaniowa, dochodowa, majątkowa lub osobista) pomoc może być również przyznana osobom, których dochód jest wyższy.
Osoba usamodzielniana chcąca uzyskać pomoc na kontynuowanie nauki i na usamodzielnienie oprócz złożenia wniosku musi również posiadać zatwierdzony indywidualny program usamodzielnienia określający w szczególności zakres jej współdziałania z opiekunem usamodzielnienia oraz uzyskania przez nią wykształcenia lub kwalifikacji zawodowych, pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych oraz w podjęciu przez nią zatrudnienia.
Wychowanek pieczy zastępczej co najmniej rok przed osiągnięciem pełnoletniości wskazuje osobę, która podejmie się pełnienia funkcji opiekuna usamodzielnienia. Wskazany opiekun musi wyrazić zgodę na piśmie, natomiast dyrektor właściwego powiatowego centrum pomocy rodzinie musi zaakceptować ten wybór.
Indywidualny program usamodzielnienia jest opracowywany przez osobę usamodzielnianą wraz z opiekunem usamodzielnienia, co najmniej na miesiąc przed osiągnięciem przez osobę usamodzielnianą pełnoletniości. Musi on zostać zatwierdzony przez kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie powiatu właściwego do ponoszenia wydatków na finansowanie pomocy na kontynuowanie nauki i usamodzielnienie.
Zmiany w indywidualnym programie usamodzielnienia mogą być dokonywane w przypadku zmiany sytuacji życiowej osoby usamodzielnianej. Po zakończeniu jego realizacji osoba usamodzielniana wspólnie z opiekunem usamodzielnienia oraz kierownikiem powiatowego centrum pomocy rodzinie dokonuje oceny końcowej procesu usamodzielnienia.
W Chorzowie pracownicy zespołu do spraw pieczy zastępczej udzielają pomocy usamodzielnianym wychowankom rodzinnej pieczy zastępczej w opracowaniu indywidualnego programu usamodzielnienia.
Następnie programy te są zatwierdzane przez kierownika działu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej lub przekazywane do zatwierdzenia właściwego kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie. W latach 2014 – 2016 sporządzono 76 indywidualnych programów usamodzielniania.
W tabeli 4 ujęto osoby pełnoletnie, które opuściły rodzinną piecze zastępczą w latach 2014-2016 . Tabela 4. Osoby pełnoletnie, które opuściły rodzinną pieczę zastępczą w latach 2014-2016.
Rodzaj rodziny Powody opuszczenia rodzinnej pieczy
zastępczej 2014 2015 2016
Spokrewnione Usamodzielnione: założyły własne gospodarstwo domowe
4 7 8
Nieusamodzielnione 12 3 4
Niezawodowe Usamodzielnione: założyły własne gospodarstwo domowe
5 3 3
Nieusamodzielnione 1 2 2
Rodzinne domy dziecka
Usamodzielnione: założyły własne gospodarstwo domowe
3 2 2
W latach 2014- 2016 roku 61 wychowanków pełnoletnich opuściło rodzinną pieczę zastępczą, z czego 37 wychowanków usamodzielniło się, a 24 było nieusamodzielnionych. Za osoby usamodzielnione uznano wychowanków, którzy otrzymali świadczenia na usamodzielnienie, tj. pomoc na kontynuowanie nauki, pomoc na usamodzielnienie i zagospodarowanie.
W 2016 roku 98 wychowanków rodzinnej pieczy zastępczej (w tym 26 mieszkającym w innych powiatach) oraz 41 wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych (w tym 3 mieszkającym w innych powiatach) korzystało ze świadczeń w formie pomocy na kontynuowanie nauki lub usamodzielnienie oraz zagospodarowanie. Ponadto z pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki lub usamodzielnienie oraz zagospodarowanie w formie rzeczowej korzystało 32 usamodzielnianych wychowanków opuszczających placówki określone w ustawie o pomocy społecznej.
Należy nadmienić, że na terenie naszego miasta w 2016r. zamieszkiwało 36 wychowanków pochodzących z innych powiatów.
Pracownicy Działu Wspierania Rodziny i Systemu Pieczy Zastępczej w 2016r. udzielili pomocy oraz wsparcia 178 wychowankom rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej. W przypadku zmiany sytuacji życiowej usamodzielnianych wychowanków pracownicy sporządzali modyfikacje indywidualnego programu usamodzielnienia (78). Po zakończeniu realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia sporządzane były oceny końcowe procesu usamodzielnienia (17).
Pracownicy udzielający pomocy i wsparcia usamodzielnianym wychowankom opuszczającym rodzinne i instytucjonalne formy pieczy zastępczej wskazali wiele trudności i problemów, z którymi borykają się na co dzień zarówno usamodzielniani wychowankowie jak i oni sami w sprawowaniu nadzoru nad realizacją indywidualnych programów usamodzielnienia.
W zakresie sprawowanego nadzoru nad procesem usamodzielnienia wychowanków pieczy zastępczej pozycja pracowników socjalnych jest słaba, nie poparta umocowaniami prawnymi pozwalającymi skutecznie egzekwować efektywne wykorzystanie udzielonych form wsparcia. Ustawodawca nie wyposażył bowiem powiatowych centrum pomocy rodzinie w kompetencje w tym zakresie. Konsekwencją tego jest brak wpływu na sposób wykorzystania środków przez usamodzielniających się wychowanków pieczy zastępczej.
W szczególności dotyczy to pomocy na usamodzielnienie i zagospodarowanie. Dużym utrudnieniem jest brak narzędzia, na podstawie którego można byłoby ocenić ich sytuację, takiego, jak np. wcześniej wywiad środowiskowy.
Opiekunami usamodzielnienia nie zawsze są osoby mające wystarczające kwalifikacje do pełnienia tej
funkcji. W rodzinach zastępczych spokrewnionych, opiekunami zostają przeważnie osoby bliskie, np.
dziadkowie lub rodzeństwo, którzy często nie są w stanie, z uwagi na brak kompetencji, doświadczenia, posiadanej wiedzy lub wieku sprostać pełnieniu tej funkcji. Często, tuż przed usamodzielnieniem aktywnie interesowali się dzieckiem biologiczni rodzice, którzy również są wskazywani jako opiekunowie.
Wychowankowie rodzinnych form pieczy zastępczej znacznie częściej kontynuują naukę, niż wychowankowie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Wynika to często z faktu braku dochodów, konieczności podjęcia pracy zarobkowej i nauki w systemie zaocznym. W efekcie wychowankowie placówek mają trudności z pogodzeniem pracy z nauką. Stąd nieliczni podejmują studia wyższe.
Przyznanie pomocy na kontynuowanie nauki jest niezależne od dotychczasowych efektów kształcenia.
Obecne uregulowania prawne dopuszczają możliwość trzykrotnej zmiany szkoły bez uzasadnionych przyczyn.
Część usamodzielnianych wychowanków wykorzystuje tą sytuację. Po wykreśleniu z listy uczniów/słuchaczy zapisują się do następnej szkoły. Część wychowanków powtarza ten sam semestr.
IV. Wnioski do programu.
Na podstawie diagnozy i analizy danych sformułowano następujące wnioski:
1. Na terenie Miasta Chorzów zachodzi konieczność zapewnienia opieki i wychowania około 90 dzieciom rocznie w różnych formach pieczy zastępczej. W związku z powyższym należy zwiększyć liczbę rodzin zastępczych zawodowych, w tym pełniących funkcje pogotowia rodzinnego oraz specjalistycznych, w których będą mogły przebywać dzieci legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.
2. W rodzinnych formach pieczy zastępczej takich jak rodziny zastępcze zawodowe oraz rodzinne domy dziecka należy umieszczać przede wszystkim wszystkie dzieci do 10-go roku życia.
3. Rodzinom zastępczym oraz osobom prowadzącym rodzinne domy dziecka należy zapewnić bieżącą pomoc i wsparcie ze strony koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej a także poradnictwo psychologiczne, w tym terapię rodzinną, podnoszenie ich kwalifikacji w zakresie opieki i wychowania dzieci, grup wsparcia, pomocy w kontaktach z rodzicami biologicznymi dzieci, itp.
4. Usamodzielnianym wychowankom należy zapewnić bieżącą pomoc i wsparcie oraz podjąć działania związane z większą kontrolą procesu usamodzielnienia i efektywnością tego procesu.
5. Zintensyfikować działania promujące rodzicielstwo zastępcze.
V. Cele programu i zadania do realizacji.
Celem głównym programu jest stworzenie warunków dla skutecznego rozwoju systemu pieczy zastępczej z ukierunkowaniem na rodzinne jej formy. Cel ten został rozwinięty o cztery cele szczegółowe, które wskazują na główne obszary działania w obrębie zadań wynikających z pieczy zastępczej.
Cel szczegółowy nr 1.
Rozwój ilościowy rodzinnych form pieczy zastępczej.
Lp. Zadania Sposoby realizacji zadań Terminy
1. Promowanie w środowisku lokalnym zastępczych form pieczy zastępczej
1.1 Rozpowszechnianie ulotek, plakatów, publikowanie artykułów w lokalnej prasie.
1.2.Indywidualne spotkania i rozmowy z osobami zainteresowanymi tworzeniem pieczy zastępczej.
na bieżąco
na bieżąco
2. Zwiększanie liczby
przygotowanych rodzinnych form pieczy zastępczej, tj.
rodzin niezawodowych oraz zawodowych
2.1.Diagnoza i szkolenie kandydatów na rodzinne formy pieczy zastępczej 2.2.Kwalifikowanie osób po
zakończonym szkoleniu na rodzinne formy pieczy zastępczej
2.3.Zawieranie umów z rodzinami zawodowymi, w tym:
- specjalistycznymi,
- pełniącymi funkcję pogotowia rodzinnego
na bieżąco
każdorazowo po ukończeniu szkolenia
zgodnie z potrzebami
3. Upowszechnienie roli i znaczenia rodzinnych form pieczy zastępczej
3.1.Promowanie zastępczych form pieczy zastępczej podczas imprez okolicznościowych w mieście Chorzów -np. dzień rodzicielstwa zastępczego, dzień dziecka, dzień pracownika socjalnego
co najmniej raz w roku
4. Pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych dla prowadzących rodzinny dom dziecka i rodzin zawodowych .
4.1.Zapewnienie odpowiednich
warunków mieszkaniowych - najem lub zamiana mieszkania
komunalnego
według potrzeb
i zgodnie z możliwościami Miasta
Cel szczegółowy nr 2.
Podnoszenie jakości sprawowanej opieki przez rodziny zastępcze oraz prowadzących rodzinne domy
Lp. Zadania Sposoby realizacji zadań Terminy
1. Podnoszenie kompetencji wychowawczo-
opiekuńczych osób prowadzących rodzinne domy dziecka oraz rodzin zastępczych.
1.1.Szkolenia tematyczne, warsztatowe rodzin zastępczych - wzmacniające przedmiotową wiedzę
1.2.Organizowanie opieki nad dziećmi w czasie trwania szkoleń
1.3.Zachęcanie opiekunów zastępczych i członków ich rodzin do korzystania z poradnictwa psychologiczno-
pedagogicznego
co najmniej 2 razy w roku
zgodnie z potrzebami
podczas wizyt domowych, wg potrzeb
2. Podejmowanie działań sprzyjających
profesjonalizacji rodzinnych form pieczy zastępczej
2.1.Szkolenia tematyczne, warsztatowe rodzin zawodowych - wzmacniające przedmiotową wiedzę opiekunów zastępczych
2.2.Warsztaty i wsparcie psychologiczne zapobiegające wypaleniu
zawodowemu
2.3.Tworzenie rodzin pomocowych na bazie funkcjonujących rodzin zawodowych i niezawodowych – w celu zapewnienia urlopu zawodowym rodzinom zastępczym lub prowadzącym rodzinne domy dziecka
2.4.Szkolenie kandydatów na rodziny pomocowe
2.5.Zabezpieczenie środków na wynagrodzenia dla rodzin pomocowych
2.6.Prowadzenie okresowych ocen pracy rodzin zastępczych oraz prowadzących rodzinne domy dziecka
zgodnie z potrzebami
zgodnie z potrzebami
zgodnie z potrzebami
na bieżąco
na bieżąco
na bieżąco
3. Wspieranie działań sprzyjających integracji środowiska rodzin zastępczych.
3.1.Prowadzenie grup wsparcia
3.2.Organizowanie opieki nad dziećmi w czasie trwania spotkań grupy wsparcia
3.3.Zapewnienie pomieszczeń dla osób tworzących grupę wsparcia oraz do opieki nad dziećmi
co najmniej raz na kwartał
według potrzeb
według potrzeb
Cel szczegółowy nr 3.
Podnoszenie jakości i rozwój różnorodnych form wsparcia dla rodzinnych form pieczy zastępczej
Lp. Zadania Sposoby realizacji zadań Terminy
1. Organizowanie poradnictwa dla rodzin zastępczych oraz osób prowadzących rodzinne domy dziecka
1.1.Prowadzenie konsultacji i wsparcia psychologicznego oraz terapii 1.2.Prowadzenie konsultacji i wsparcia
pedagogicznego
1.3.Udzielanie pomocy prawnej 1.4.Zapewnienie pomieszczeń do
prowadzenia pracy psychologicznej
na bieżąco
na bieżąco
na bieżąco
od 2018r.
2. Pomoc rodzinom zastępczym w kontaktach dzieci
z rodzicami biologicznymi.
2.1.Zapewnienie pomieszczenia z przeznaczeniem na kontakty
2.2.Zapewnienie obecności
psychologa lub innego specjalisty podczas kontaktów
od 2018r.
od 2018r. według potrzeb
3. Pomoc rodzinom
w przygotowaniu dzieci do procesu adopcyjnego, oraz do powrotu pod opiekę rodziców biologicznych.
3.1.Współpraca z asystentami rodziny
3.2.Współpraca z ośrodkiem adopcyjnym dotycząca dzieci z uregulowaną sytuacją prawną
3.3.Prowadzenie mediacji
3.4.Współpraca z Sądem Rejonowym
na bieżąco
na bieżąco
na bieżąco na bieżąco
4. Systematyczne
i kompleksowe wsparcie i pomoc nad rodzinami zastępczymi oraz osobami prowadzącymi rodzinny dom dziecka.
4.1.Objęcie rodzin zastępczych opieką koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej - zwiększanie liczby zatrudnionych koordynatorów
4.2.Prowadzenie okresowych ocen sytuacji dziecka
4.3.Sporządzanie planów pomocy dziecku
4.4.Sporządzanie programów usamodzielniania
4.5.Organizowanie wsparcia ze strony wolontariuszy
na bieżąco
na bieżąco
dla każdego dziecka, na bieżąco
na 2 miesiące przed ukończeniem 18 r.ż.
przez wychowanka pieczy według potrzeb, na bieżąco
5. Udzielanie pomocy rodzinom zastępczym oraz
prowadzącym rodzinne domy dziecka.
5.1.Wypłacanie świadczeń i dodatków na dzieci
5.2.Przyznawanie pomocy dla nowoprzyjętych do rodziny dzieci
5.3.Przyznawanie pomocy finansowej na wypoczynek dla dzieci
5.4.Przyznawanie świadczeń na pokrycie kosztów utrzymania lokalu dla rodzin zawodowych i rodzinnych domów dziecka oraz kosztów remontu i innych
świadczeń określonych w ustawie
zgodnie
z obowiązującymi przepisami
jednorazowo po przyjęciu dziecka, zgodnie
z budżetem
1 x w roku dla dzieci w wieku szkolnym, zgodnie z budżetem
zgodnie
z obowiązującymi przepisami i budżetem
Cel szczegółowy nr 4.
Zapewnienie pomocy i wsparcia usamodzielnianym wychowankom pieczy zastępczej
Lp. Zadania Sposoby realizacji zadań Terminy
1. Udzielanie pomocy usamodzielnianym wychowankom
1.1.Wypłacanie przysługujących
świadczeń Zgodnie
z obowiązującymi przepisami i budżetem
na bieżąco 2. Udzielanie wsparcia
usamodzielnianym
wychowankom w realizacji Indywidualnego Programu Usamodzielnienia
2.1. Motywowanie do uzyskania wykształcenia, podnoszenia kwalifikacji.
2.2.Udzielanie pomocy w sprawach bieżących, urzędowych, opiekuńczo-
wychowawczych, itp
na bieżąco
według potrzeb
3. Zapewnienie dostępu do poradnictwa specjalistycznego
3.1.Motywowanie do korzystania z porad psychologa, pedagoga, prawnika, doradcy zawodowego, itp.
na bieżąco według potrzeb
4. Zapewnienie odpowiednich warunków mieszkaniowych
4.1 Udzielenie pomocy w wypisaniu wniosku o lokal z zasobów miasta 4.2.Udzielanie pomocy w uzyskaniu
tymczasowego schronienia
na bieżąco według potrzeb
VI. Zagrożenia dla realizacji zadań ujętych w programie.
1. Niewystarczająca ilość środków finansowych na tworzenie nowych form rodzinnej pieczy zastępczej oraz na wsparcie i pomoc świadczoną rodzinom zastępczym oraz osobom prowadzącym rodzinne domy dziecka.
2. Niewystarczająca liczba kandydatów do pełnienia funkcji rodzin zastępczych.
3. Brak kandydatów na przyjęcie do rodzinnej pieczy zastępczej dzieci niepełnosprawnych, z zaburzeniami zachowania lub nastolatków.
4. Brak współpracy ze strony rodziców naturalnych w celu powrotu dziecka do rodziny.
5. Trudna sytuacja materialna rodzin naturalnych, brak możliwości znalezienia pracy oraz brak możliwości udzielenia materialnej pomocy rodzicom w stopniu umożliwiającym zapewnienie potrzeb rodziny na odpowiednim poziomie.
6. Długotrwała procedura sądowa związana z powrotami dzieci do rodziców naturalnych a także związana z procesem przysposobienia dzieci.
7. Niewystarczające zabezpieczenie kadr udzielających pomocy i wsparcia usamodzielnianych wychowankom pieczy zastępczej.
8. Brak współpracy usamodzielnianych wychowanków w realizacji indywidualnego programu usamodzielniania.
VII. Limity rodzin zastępczych zawodowych na lata 2017-2019
Lp. Forma rodzinnej pieczy zastępczej Rok
2017 2018 2019
1. Rodziny zawodowe o charakterze pogotowia rodzinnego 1 1 1
2. Rodziny zawodowe, w tym specjalistyczne - 1 1
VIII. Źródła finansowania programu
Źródłem finansowania zadań określonych w programie będą środki finansowe:
z budżetu miasta Chorzów
z dotacji programowych w ramach udziału w konkursach ofert
z funduszy Unii Europejskiej
IX. Wskaźniki ewaluacji programu.
Wskaźnikami osiągnięcia planowanych celów szczegółowych określonych w programie będą:
liczba pozyskanych kandydatów na rodzinne formy pieczy zastępczej,
liczba kandydatów, którzy uzyskali świadectwo kwalifikacyjne do pełnienia funkcji rodziny niezawodowej, zawodowej, lub rodzinnego domu dziecka,
liczba zawartych umów o pełnienie funkcji zawodowych rodzin zastępczych,
liczba dzieci umieszczonych w rodzinnych formach pieczy zastępczej,
liczba dzieci do 7 roku życia umieszczonych w rodzinnych formach pieczy zastępczej,
liczba dzieci, które powróciły do rodzin biologicznych,
liczba dzieci, które przeszły pod opiekę rodzin adopcyjnych,
liczba rodzin zastępczych lub prowadzących rodzinne domy dziecka korzystających ze wsparcia specjalistów (psychologów, pedagogów, prawników),
liczba rodzin zastępczych lub prowadzących rodzinne domy dziecka objętych opieką koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej,
liczba rodzin zastępczych lub prowadzących rodzinne domy dziecka korzystających z grup wsparcia,
liczba usamodzielnianych wychowanków pieczy zastępczej realizujących program usamodzielnienia.
X. Sposób kontroli i realizacji programu
W terminie do dnia 31 marca każdego roku Ośrodek Pomocy Społecznej przedstawi Radzie Miasta roczne sprawozdanie z działalności i efektów pracy w zakresie systemu pieczy zastępczej wraz z zestawieniem potrzeb.
XI. Zakończenie
Program Rozwoju Pieczy Zastępczej stwarza szanse na zapewnienie dzieciom pozbawionym czasowej lub stałej opieki rodziców właściwej opieki i wychowania w rodzinnych formach pieczy zastępczej. Rodzina jest środowiskiem, który najlepiej przygotowuje dzieci do dorosłości, pozwala odkryć własną tożsamość, nauczyć nawiązywania prawidłowych relacji z innymi ludźmi, pokonywania trudności życiowych, poszukiwania sposobów na osiągnięcie satysfakcji z własnego życia.
Rozwój pieczy zastępczej wiąże się z ilościowym wzrostem rodzin zastępczych zawodowych oraz rodzinnych domów dziecka jak i podniesieniem jej jakości poprzez wzrost kompetencji i profesjonalizmu opiekunów zastępczych.
Systematyczne udzielanie pomocy i wsparcia opiekunom zastępczym oraz przebywających u nich dzieciom jest niezbędne do wykonywania przez nich tak bardzo ważnej i odpowiedzialnej funkcji.
