O
SO3Na O
OH
OMe
* *
n
1
Domieszki do betonu –
Dawniej, Teraz i w Przyszłości
Dni betonu, Poland, Oct. 2012 Dr. Klaus Lorenz, BASF
2
Wprowadzenie
Historyczne „Domieszki”
Obecne Domieszki Co dalej?
http://www.geopolymer.org/category/archaeology
http://www.focus.de/wissen/mensch/archaeologie/pyramiden_aid_120255.html http://doernenburg.alien.de/arch/bau/bau_04.php
3
• Według danych historycznych użycie materiałów wiążących podobnych do betonu/cementu pojawiło się około 14000 – 17000 lat temu.
• Są dowody na to, że pewien typ zaprawy był używany w obecnej wschodniej części Turcji,
zawierających wypalone wapno (lub gips) aby łączyć cegły.
• Fenicjanie i Sumerowie mieszali zaprawy z pyłem wulkanicznym - tworząc spoiwo które twardnieje nawet pod wodą, Egipcjanie używali zapraw do budowy ścian.
* W dawnym Egipcie używano głównie wypalanego gipsu aż do 330 r p.n.e. kiedy Grecy pokazali im wypalane wapno.
(Lucas/Harris; „Ancient Egyptian Materials and Industries“, pp. 74-79)
~1400 BC
4
„Vitruvius, „De architectura libri decem“ * (10 książek o architekturze)
Heinz-Otto Lamprecht:
„Opus Caementitium. Bautechnik der Römer“
„ ..aby zabezpieczyć zaprawę przed zgubnym
wpływem mrozu, nadchodzącym każdej zimy należy ją napowietrzyć za pomocą oleju (Ölhefe) –
zabezpieczającym przed penetracja mrozu..”
(wolne tłumaczenie z j. niemieckiego)
* tłumaczenie: http://de.wikipedia.org/wiki/Vitruv )
5
Inne używane domieszki*:
Rzymianie:
• Mleko, smalec, krew (napowietrzenie, urabialność)
• Włosie końskie (przeciwskurczowe)
• Tłuszcz zwierzęcy (łój wołowy..) (napowietrzanie, uszczelnianie)
• Wino (winian) (opóźniacz)
• …?
Majowie:
• Ekstrakt z kory (opóźniacz wiązania)
• …?
Mezo-ameryka, Peru:
• Sok z katusa, latex z plantacji kauczuka
• …?
Europa, średniowiecze:
• Jaja, bycza krew
• …?
Chiny:
• Pasta ryżowa, lakier, olej, melasa, gotowane banany
• …?
* i.e. http://www.pdhengineer.com/courses/c/C-2029.pdf
Źródło: Heinz-Otto Lamprecht: „Opus Caementitium. Bautechnik der Römer“ 6
Źródło: Heinz-Otto Lamprecht: „Opus Caementitium. Bautechnik der Römer“ 7
1920 Ligninsulfoniany (LS) (produkt odpadowy z pulpy celulozowej)
1960 Kondensaty naftalenowo - formaldehydowe (BNS)
1970 Kondensaty melaminowo - formaldehydowe (MSF)
1981 Etery polikarboksylanowe (PCEs)
Odpychanie elektrostatyczne
+ Odpychanie steryczne
Wzrost z dolności
dysper- syjnych
*
O
MO O O
(EO)n CH3
m n
O
SO3Na O
OH OMe
* *
n
CH2 *
*
SO3Na 3-6
N N N
NH
N CH2 *
N CH2
*
CH2SO3- CH2SO3-
CH2SO3-
n
9
Przyczółek L: 84.5 m B: 83.0 m H: 47.5 m
1979 Pierwsze inicjatywy badawcze w Japonii 1982 Pierwszy patent nowej
technologii: „Kwas metakrylowy/ - ester”
1988 Pierwszy wielkiej skali Projekt z eterami poli-
karboksylanowymi Most:
Akashi Channel Bridge
10
cement particle cement
particle
cement particle
Naładowany kręgosłup Elektrostatyczna adsorpcja dyspergatora na nieorganicznym
ziarnie + elektrostatyczne odpychanie
Łańcuch boczny Silne steryczne
odpychanie
poszczególnych ziaren.
11
Ziarno cementu
Szybkość adsorbcji eteru polikarboksylanowego oraz szybkość tworzenia wczesnych faz hydratacji cementu
muszą być dopasowane!
Etryngit
Ziarno cementu
- - - - - - - - - - - - - -
Sposób działania
13
Burj Khalifa
828m
100,000 t zbrojonego betonu 330,000 m³ UHPC
606m : światowy rekord w
pionowym pompowaniu betonu
jednym ciągiem.
14
Syntetyczne
Wielo molekułowe polimery
Etery celulozy Welan Gum
Nanokrzemionka Etery skrobi
O
O * OH
O O
* O
HO OH HO
O HO
HO O
n
C
O O
O O
O OH O
OH OH
O
O OH OH OH
OH OH OH
C
* *
O O
HO OH CH3
O
O O
O O
OH CH2OH
HO
O
COOH CH2OH
OH
OH OH
O
CH3
OH HO
HO O
CH2OH
HO OH HO
O
oder
15
XSEED video
From „We create chemistry tour“
English version nowe/ostatnie odkrycie
W technologii przyspieszaczy:
Klasyczne przyspieszacze*:
• CaCl
2• Nitraty,
• Ttiocyjaniany,
• Mrówczany,
• Gliniany,
• Szkło wodne,
• …
* Patrz V.S. Ramachandran, Concrete Admixtures Handbook, 2nd Ed.: Properties, Science and Technology
16
Beton był, jest i będzie w przyszłości odgrywał
kluczową rolę dla rozwoju kultur i miast. Kreuje w nas odpowiedzialność i motywuje w dążeniu do znajdowania zastosowań przyjaznych dla środowiska, łącząc w sobie
wysoką trwałość, bezpieczeństwo i jakość tworzonych konstrukcji.
W 2010 globalna produkcja cementu wynosiła około 3 miliardów ton.
To zgrubnie można przeliczyć na około 10 miliardów m
3lub ~ 24 miliardy ton betonu w jednym tylko roku – Stawia to beton pod względem ilościowym największym
tworzonym przez człowieka materiałem na świecie.
17
WTC jest budowane z
betonu zawierającego mniej niż 30% całkowitego
udziału spoiwa jakim jest OPC /klinkier!
Aby to osiągnąć mamy różne podejścia:
• Na całym świecie ludzie pracują nad wynajdywaniem nowoczesnych spoiw poza obecną normą (np EN 197) pozwalające na redukcję emisji CO2.
Aczkolwiek w bliskiej perspektywie beton jaki znamy oparty na OPC (cemencie portlandzkim) jako spoiwie będzie ogrywał dominującą rolę.
To nad czym cały czas pracujemy to:
• Ciągła poprawa jakości betonu, jak również dążenie do obniżenia ilości czystego cementu portlandzkie
potrzebnego do osiągnięcia wymaganych parametrów.
Stanowi to duże wyzwanie dla aspektów takich jak: zdolność pompowania, kontrola lepkości, trwałość i właściwości mechaniczne
18
Domieszki
• Niewrażliwe na zanieczyszczenia z gliny
• Do recyklingu kruszyw
• Do kontroli jakości i ilości powietrza w betonie
• Dla nowych spoiw (innych niż cement portlandzki)
• Dla materiałów kompozytowych
• Do kontroli lepkości betonu (wysoki udział pyłów) i kontrolowanej pompowalności
• Do kontroli wzrostu kryształów w sposób celowy
• …
… to pozostanie zarówno wymagające jak i ciekawe!
19