722 SPRAWOZDANtA
może to być opinia krzywdząca dia jednego czy drugiego preiegenta kompetentnego w swojej dziedzinie, aie chodzi mi o uchwycenie pewnego procesu ogóinego. Byłoby bowiem wieiką szkodą dła badań patrystycznych, gdyby Kongres w Oksfordzie z międzynarodowego stał się konferencją tyłko świata angłosaskiego.
ks. Leszek Misiarczyk - Płock, UKSW
7. SPOSOBY POROZUM IEW AŁA SIĘ I RECEPCJA: Protagoniści, techniki i drogi dokumentu chrześcijańskiego (IV VI wiek)
(XXXII Dni Augustiańskie, Rzym, 8-10 Y 2003)
W dniach od 8 do 10 maja 2003 r. pod patronatem włoskiego Prezydium Rady Ministrów odbył się w rzymskim Instytucie Patrystycznym „Augustinianum" mię dzynarodowy kongres na temat: Sposoby porozum/ewaa/a s/ę / recepc/a; profago- awef, feedn/d/ / dróg/ dodumenfu cdrześcż/a/isd/ego (/U - U/ w/ed) [Comud/caz/on/ e r/cez/ode.' prcd/gcd/sd, tecd/cde e p/e de/ docud/edto cr/'sdado (/V-V/ seco/o)]. Kon gres był XXXII już z kołei Dniami Augustiańskimi, które zgromadziły wiełu badaczy starożytności chrześcijańskiej z kościełnych i państwowych uniwersytetów oraz wy ższych uczełni m.in. z Angłii, Argentyny, Austrii, Francji, Hiszpanii, Indii, Japonii, Kanady, Małty, Niemiec, Połski, Portugałii, Szwajcarii, Węgier, Włoch i USA.
Z połskich badaczy starożytności chrześcijańskiej byłi obecni m.in.: ks. prof. Janusz Krółikowski z Tarnowa, o. prof. Maciej Bieławski OSB (kierownik Instytutu Monastycznego Papieskiego Ateneum św. Anzełma w Rzymie), ks. prof. Wałdemar Turek z Papieskiego Uniwersytetu „Urbanianum" w Rzymie, oraz niżej podpisany jako przedstawicieł Papieskiego Uniwersytetu św. Tomasza z Akwinu „Angełicum" w Rzymie. Należy także wspomnieć częściowy udziału połskich księży studiujących w Wiecznym Mieście.
Sympozjum otworzył rektor Instytutu Patrystycznego „Augustinianum" - o. prof. Angcło Di Berardino OSA. Obradom przedpołudniowym przewodniczył prof. Marcełło Marin z Uniwersytetu w Bari. Wygłoszono aż trzy następujące od czyty inauguracyjne, które wypełniły cały program przedpołudniowy: Cłaire Sotineł (Bordeaux), Le ccafró/e de /u c/rcidadon des doc//d/edfs et /'ud/rersa/de de /'Fg/ise; Ramon Teja (Santander), Formę deda redaz/oae e d/eda/da deda frasd/MS/ode degd Acta concdMr/: d Codc/do d/ F/eso (449); Gugłiełmo Cavał!o (Roma), D/yus/one e r/cez/ode dedo scr/do de/daddedda cr/sdada.' s/r/zmedd, d/ad/ere, d/ed/az/od/.
Podczas obrad, odbywających się równołegłe w dwóch, a niekiedy i w trzech sekcjach (A, B i C), wygłoszono około 50 referatów (25-30 min.) i komunikatów (15 min.). Nie będziemy poruszać szczegółowo omawianych zagadnień, gdyż wygło szone odczyty ukażą się drukiem na wiosnę 2004 r. w serii wydawniczej Instytutu Patrystycznego „Studia Ephcmcridis «Augustinianum<>". Chcąc jednak przybłiżyć przedstawiane podczas kongresu odczyty, podamy teraz jedynie ich tytuły.
SPRAWOZDANIA 723
8maja
SESJA POPOŁUDNIOW A SEKCJA A (przewodniczący - o. prof. Basi) Studcr OSB)
Bengt AIexanderson (Innegrdsangcn), /Iprej /d Con/iJrence de Cdrdidge (4 /7 / /Idgnjdn ef /es redcdonj dej Donddjrej; Francesca M. Catarinelta (Foggia), / frdPdg/i de//d cownnicd/ione per [itteras; notę jn//'epijfo/drio di Agojdno; Cartos Buenacasa (Barcelona), E/ epijfo/drio de /lgnjdn como wuejfrd de /d e.rtenjd dcdpiddd pd.sford/ de nn odijpo de/ j/g/o F; Silver Dagemark (Mólnlycke), 77ie Edr/y Circn/dfion o / /)ng;<jdne'j ^ernionj; ^ign;yi'cdnce o /fde Cndnrd/ Ccnfe.rf; Francesco Corsaro (Ka tania), E'epijfo/ogrd/id cr/jddnd peico/o di dottrine e d/ jentinrend; Ee ep/jto/e d/ Giro/dmo dgd dmici ronidni de/ dejerfo di Cd/cide e do Pedemwe; Luciana Mirri (Bo)onia), Giro/dwo, pipdce protdgonijfd de/ docnmenfo crijddno.
SEKCJA B (przewodniczący - prof. Ctairc SotincI)
Martine Dulaey (Paryż), En ccnndijjdnce dA ngnjdn en Gdu/e ddnj /o prenriere nroide dn F jiec/e; /e femoigndge den Formuiae d'Euc/;er de Lyon: Elena Giannaretti (F)orencja), Qndndo d jcr/pere e Crij/o; pie, prod/emi e „n;irdco/i" de//e epijfo/e de/ Sd/rddrre; Jean-Marie Auwers (Lovanium), En frdnjndjj/on dej conrwentdirej jn r /e Cdndiyne dej Cdndi/nej ddnj /d cdd/ne de Procope de Gd^d; Antonio Piras (Cagliari),
Gd jcrdd d/ Enci/ero d/ C d g / i d r i ; genere /ederdr/o e modd/dd d/prod;<zione; Stephane
Gioanni (Rzym), Ed comnmn/cddon et /d recepdon dn sermo epijto/dire de &doine /tpo/iindire d Apd de Fienne; de /d relatio jpirdne/Ze d /d predicddon.
SEKCJA C (przewodniczący - o. prof. Prosper Grech OSA)
Osvatda Andrci (Siena), Dd/ Dc Antichristo d/ /ppo/dc d/ De Consummationc Mundi de//o Pjendo-/ppod?o; „rijcripere un tejto" e cownn/cdre j/orid; Robert Berchman (Nowy Jork), Origen o/A/e.rdndrid; Pdi/ojopdp dnd E.regej/j; Vincenzo Ruggieri (Rzym), Ed/?ejj/one de//d jerinurd ne//'dwn!dgine (F -F /jec.); Franz Mali (Fryburg), 5d;nd Dionyjinj „der Aeropdgde" in Prie/EonfdEf md den erjfen Pijcdo- /en pon Epdejnj?; Itaria Rametli (Piacenza), E'Epij/o/d /Inne dd Senecdn! de jnper- Zdd et ido/ij co/ne docmnento pjendc-epigrd/ico prodddi/nrenie cr/jddno; Vincenzo Di Muro (Rzym), „////ori/egio /eonino"; Pejd/nonidnzd d/ trdd/z/one e conmniedzione per /d perdd e /d conrnnione ecc/ejdde.
9 maja
SESJA PRZEDPOŁUDNIOW A SEKCJA A (przewodnicząca - prof. Etena Cavaicanti)
Gert Partoens (Leuven), F/?e Commnn/cddon dnd Edr/y Prdnjnrijjion o / /tdgnjdne'j ^ernionj /3 /-/3 6 ; Gerard Nauroy (Universitć de Metz), Amdro/je de Mddn ei jej correjponddntj; djpecfj et trdnj/orn!dd'o/;j de /'epijio/ogrdpdie d /d/in d;< / F j/ec/e; Michę) Libambu (Kinshasa), Ao/e jn r /e /ddn cdreden ddnj /d correjpon- ddnee dej inte//ecd;e/j d Jdint Angnjdn; Michete Cutino (Pa)crmo), Pdo/ino di Ao/d, ep/j;. & /'ep/jfo/d protrefdcd in perj/ di con/ennto dpc/cgedco; Antonio Cioffi (Nea- pot), Coninnicd/ione e co/nnnione ne//'epi.sto/drio di Pdo/ino di Ao/d; Va)cria
No-724 SPRAWOZDANIA
vembri (Florencja), L'epistoiogra/ia cristiana; i /alor; e i ioro percorsi in Basiiio e Pno/ino d; Ao/a.
SEKCJA B (przewodniczący - prof. Ramon Teja)
Mario Girardi (Bari), Paroia deii';;o;no, paroia di D;o. Per ima interazione/rn idendta iingnisdca e reiigione ;;e//a predicaz;one di Basiiio di Cezarea; Francesco Trisogiio (Turyn), La iettera neii'epistoiario di san Ba.s;7;o.' Redazione - Finaiita - Pecapifo; Reinhart Staats (Kiei), Die In Canticum - /7onn7;en des Gregor ren Ayssa and des Aiins vcn Ancyra. Karzer FergieicA; Federico Fatti (Perugia), „Pacrz/icare a/ie ieggi de/i'encon;;o". Retorica e paiori socinii in Gregorio Aazianzeno; Robert Somos (Węgry), Ficdon and ReaAty in Cregory o / Ayssa's Letters; Istvan Baan (Misko)c), La recepdon des canons dogmadpaes da Conciie de CartAage de 47P dans LFgiise Ayzandne.
SESJA POPOŁUDNIOW A SEKCJA A (przewodniczący - prof. Antonio Nazzaro)
Klaus i Michaela Zeizer (Wiedeń), 7 AAri consoiationis et resurrectionis (= De excessu fratris) di AmArcgio neiia tradizione ciassica de/ie orazioni /anehri; Marta Bellifemine (Foggia), FiaAorazione oraie e redazione scritta; sai metodo composidvo di AmArogio; Waldemar Turek (Rzym), Scriptor corrector iector. /i pensiero di AmArogio neiia Ledera P2; Grazia Rapisarda (Katania), 7 notarii neiiepisfoiario di Gregorio AJagno; Alessandro Saggioro (Rzym), Comanicazione e /ondazione; ie iedere di Gregorio Magno per ia Pardegna; Isaac Sastre de Diego (Madryt), La Aerepa arriana en ios diaiogos de Pan Gregorio. ios prodigios de Santa Agata dei God.
SEKCJA B (przewodniczący - prof. Jean-Noi Guinot)
Cristian Badilita (Rouen), ApopAfAegmafa potram; Adriana Bottino (Rzym), L esegesi di Gv 70,7-70 in aiedni scrittori dei sec. 7F-F7; Yuiiyan Velikov (Ve)iko Turnovo), FoMrfA-PAfA Cenfary Poarces in ti;e Lariy Apoiogetics o/fAe 77oiy 7mages; Roberto Alciati (Aiessandria), Pradizioni neopiafonicAe e tesd monasfici; ia schoia monastica d'Occidente; Maria Steliadoro (Katania), 7i docan;ento cristiano /ra 7F e F7secoio in Oriente e in Occidente; Formę e ideoiogia, committenza, testo e immagine; Paola Marone (Rzym), 7i genere deiie Ouaestiones et Responsiones neiia ietteratara cristiana di 7F-F7 sec.
10 maja
SESJA PLENARNA (przewodniczący - prof. Saivatore Pricoco)
Giulia Piccaiuga (Rzym), Fpisfoiogra/ia sacra tra mondo ciassico e pensiero cristiano; Matiide Caltabiano (Medioian), Agostino e i sttoi scritti; daiia composizio- ne aiia di/jfasione; Jean-Noi Guinot (Lyon), La recepdon andocAienne des ecrits de Cyriiie d'Aiexandrie dapres ie temoignage de FAeodoret de Cyr.
Tak w streszczeniu przedstawiał się program obrad XXXII Dni Augustiańskich. Kongresowi towarzyszył jak zwykłe także program towarzyski, w zakres którego weszło m.in. przyjęcie zorganizowane w ogrodzie Augustinianum. Jak można zdać
SFRAWOZDANtA 725
sobie sprawę, chociażby z wyżej wymienionych zagadnień, tematyka XXXII Dni Augustiańskich była bogata i została ukazana z różnorakich stron przez znanych badaczy przedmiotu. Sam Kongres, jak ufamy, przyczyni się - szczcgółnie wów czas, gdy ukażą się drukiem jego akta - do głębszego poznania tego jakże ważnego zagadnienia, jakim jest przepływ myśłi w świecie starożytności chrześcijańskiej.
Bazyłi Degórski O.S.P.P.E. - Rzym, Angełicum
8. OJCOWIE KOŚCIOŁA A SZKOŁY TEOLOGICZNE NA SOBORACH (Rzym, 6-7 IH 2003)
W dniach 6 i 7 marca 2003 r. odbyło się na Papieskim Uniwersytecie Świętego Krzyża w Rzymie (Pontificia Universita dełła S. Croce) VII już z kołei Międzynaro dowe Sympozjum Wydziału Teologicznego tegoż uniwersytetu, na temat: O/cowIe Kośclo/a a K&o/y feo/og/czne na sohorac/t (/ Padr; CAteM e /e scuo/e teo/oglc/te net' conct/t). Zostało ono zorganizowane przez komitet sympozjałny, w skład którego weszłi: Prof. Johannes Grohe, Prof. Vito Reałe oraz Prof. Jerónimo Leał.
Sympozjum otworzył ks. Prof. Mariano Fazio - Rektor Papieskiego Uniwersytetu Świętego Krzyża, pozdrawiając zebranych i wprowadzając ogółnie w tematykę obrad. Nauczyciełski Urząd Kościoła i teołodzy są powołani, aby służyć w Kościełe - aczkoł- wiek w różny sposób - na rzecz jedynej prawdy, którą Chrystus objawił dła zbawienia łudzi. Dokonuje się to niewątpłiwie w sposób najpełniejszy podczas synodów łub soborów. Rzymskie sympozjum postawiło więc sobie za ceł zbadanie załeżności, jaka zachodzi pomiędzy Nauczyciełskim Urzędem Kościoła a myśłą teołogiczną. Dokład niej mówiąc: sympozjum postanowiło przyjrzeć się błiżej z jednej strony rołi, jaką odegrały w ciągu dziejów Kościoła różne szkoły teołogiczne w przygotowaniu i w przebiegu obrad synodałnych czy soborowych, a z drugiej strony - w wypracowy waniu ich oficjałnych dokumentów, czy też w ich późniejszej recepcji w Kościełe. Biorąc ponadto pod uwagę osobliwą wagę Ojców Kościoła, którzy są uprzywiłejowa- nymi świadkami Tradycji, sympozjum zajęło się szczegółnie wpływem Ojców, jaki wywarłi na postanowienia synodów i soborów. Chodziło oczywiście nie tyłko o te zgromadzenia synodałne czy soborowe, które miały miejsce w starożytności chrześci jańskiej, w których Ojcowie czynnie uczestniczyłi, łecz także o rotę Ojców jako attctc- rtfafes, do których zarówno Nauczyciełski Urząd Kościoła jak i różne szkoły teołogicz ne odwoływałi się podczas odbywanych we wszystkich wiekach synodów czy soborów. Po ks. Rektorze głos zabrał ks. Prałat Prof. Wałter Brandmtiłłer - Przewodni czący Papieskiego Komitetu Nauk Historycznych: przemówił on po łacinie, witając jeszcze raz zebranych i wprowadzając jeszcze błiżej w tematykę obrad oraz zachę cając do piełęgnowania dziedzictwa Ojców. On też przewodniczył przedpołudnio wym obradom płenamym sympozjum.
W pierwszym dniu obrad zajęto się starożytnością chrześcijańską i średniowie czem. Referat otwierający sympozjum wygłosił Prof. Vittorio Peri z Apostołskiej Bibłioteki Watykańskiej, którego wystąpienie nosiło tytuł: / crtfert per /ecMmentctfa