Tryb MS-DOS
Historia
DOS (ang. Disk Operating System) – pierwszy przenośny (dyskowy) system operacyjny (OS) komputerów PC i mikrokomputerów lat 80.
zawierający m.in. rozszerzenia programowe procedur sprzętowych BIOSu oraz interpreter poleceo.
Prezentację pierwszego graficznego środowiska pracy z rodziny Windows firmy Microsoft przeprowadzono w listopadzie 1984. Wówczas była to graficzna nakładka na system operacyjny MS-DOS*1+, powstała w odpowiedzi na rosnącą popularnośd graficznych interfejsów użytkownika, takich jakie prezentowały na przykład komputery Macintosh.
Pierwszym stabilnym wydaniem był Windows 1.01
Tryb MS-DOS
Uruchamienie trybu MS-DOS w Windows
Kiedy pierwszy raz włączamy komputer, najczęściej pojawia się C:\>_
lub coś podobnego…
Jest to „znak zachęty” (command prompt), tutaj wpisujemy polecenia systemowe.
Polecenia trybu MS-DOS
HELP
Pomoc - wyświetla listę najważniejszych (podstawowych) poleceo trybu MS-DOS wraz z krótkimi opisami
Nazwa_polecenia /?
Wyświetla manual (pomoc) do konkretnego polecenia
Składnia poleceo MS-DOS
POLECENIE lista_atrybutów /Opcja1 /Opcja2 ... /OpcjaN
Jak czytad skład poleceo z manuala…?
COPY – polecenie
Elementy w nawiasach kwadratorywch [..] to elementy opcjonalne, które mogą się pojawid, ale nie muszą
Jeśli w nawiasie kwadratowym są dwie opcje oddzielone symbolem |
Np. [ /A | /B ]
Oznacza to, że możemy zastosowad opcję /A lub /B
Elementy, które pojawiają się bez nawiasów kwadratowych są obowiązkowe!!!
Czyli…. dla przykładu…
…minimalna składnia polecenia to
COPY source
Gdzie: COPY to nazwa polcenie; source to adres źródła;
PODSTAWOWE POLECENIA DLA MS-DOS:
DIR
Wyświetla zawartośd katalogu
DIR [[dysk:\+ścieżka+ */P+*/W+*/L+*/B+*/C+*/S+ */A:atrybuty+ */O:porządek+
Jeżeli zostanie podana ścieżka, polecenie wyświetli zawartośd podanego katalogu.
Bez ścieżki – dotyczy katalogu bieżącego.
Przykład:
Wyświetlił zawartośd bieżącego katalogu
Wyświetlił zawartośd wskazanego katalogu
CD , CHDIR
Zmienia bieżący katalog, lub podaje jego nazwę.
CD ..|\|dysk:|katalog|ścieżka|\katalog
katalog - Przechodzi do podanego katalogu dysk: - Zmienia bieżący dysk
.. - Przejście o poziom w gór
\ - Przejście do katalogu głównego
\katalog - Przechodzi do podanego katalogu zaczynając od katalogu głównego.
Przykład
Wyświetliło ścieżkę do aktualnej lokalizacji
Przejście z bieżącej likalizacji do katalogu*
*katalog w tym wypadku musi byd w zasięgu bieżącej lokalizacji
Przejście do wskazanego katalogu (tak jak poprzednio), ale w wypadku gdy katalog nie jest w bieżącej lokalizacji*
*Z katalogu głównego na dysku C: przeniosło mnie od razu dwa katalogi dalej w hierarchii
Przejście do wskazanego katalogu na konkretnym dysku twardym*
*pełna ścieżka dostępu do katalogu. Bardzo przydatne gdy np. z C:\DANE\TAJNE
chcę przejśd do
C:\MATERIAŁY\WSPÓLNE
Cofniecie się o jeden katalog do tyłu
MD , MKDIR
Tworzy nowy katalog na dysku
Przykład:
Utworzenie nowego katalogu w bieżącej lokalizacji
Utworzył NOWY katalog ze wskazaniem lokalizacji (lokalizacja musi byd dostępna z bieżącej lokalizacji)
Utworzenie NOWEGO katalogu w lokalizacji, która nie jest dostępna z bieżącej lokalizacji (poprzez wskazanie pełnej ścieżki do lokalizacji)
Utworzenie (‘za jednym razem’) dwóch katalogów*
*spacja pomiędzy kolejnymi nazwami traktowana jest jako oddzielenie dwóch odrębnych argumentów – w tym wypadku nazw katalogów
UWAGA: co w wypadku gdy chcemy założyd katalog w którego nazwie są spacje, lub gdy chcemy się odwoład do lokalizacji w której nazwie są spacje?
RD , RMDIR
Usuwa katalog
Komenda może usuwad tylko puste katalogi.
Nie można też usunąd katalogu bieżącego.
XCOPY
Kopiuje pliki, grupy plików i gałęzie drzewa katalogów.
XCOPY źródło przeznaczenie *Y|-Y][ /A|M.][ /D]:data [/P ][/S][ /E][ /V][ /W]
Przykład:
Położenie katalogów kat1 i kat2
Zawartośd kat1
Zawartośd kat2 (pusty)
Kopiowanie zawartości z kat1 do kat2
Opcja /E
zagwarantowała kopiowanie nie tylko samych plików ale również
podkatalogów
wraz z zawartością (również pustych).
REN , RENAME
Zmienia nazwę pliku.
REN dysk:\ścieżka\nazwa_stara nazwa_nowa
Przykład:
MOVE
Przenosi jeden lub więcej plików z możliwości zmiany nazwy.
Zmienia nazwę katalogu.
MOVE [Y|-Y] [[dysk:\+ścieka\+plik *…+ **dysk:\+ścieka\]cel
Przykład:
DEL , ERASE
Kasowanie plików.
DEL [[dysk:\+ścieka\]plik [/P]
W DOS można stosowa dżokery *?+ i **+
Symbol ? zastępuje jedno wystąpienie dowolnego symbolu
Symbol * zastępuje jedno bądź wiele wystąpieo dowolnego symbolu
Czyli nazwa pliku:
??.txt oznacza wszystkie pliki, których nazwa składa się z 2 symboli a rozszerzenie to .txt np.: x1.txt, p1.txt, pp.txt, 12.txt, …itd.
A*a.txt oznacza wszystkie pliki, których pierwsza i ostatnia litera nazwy to a oraz rozszerzenie to .txt np.: Ala.txt, Ada.txt, A1a.txt,…itd.
Przykład:
Kasuje z folderu wszystkie pliki, które składają się z 2 znaków i rozszerzenia .txt
Kasuje wszystkie pliki, których nazwa zaczyna się na literę p oraz rozszerzenie to .txt
Więcej poleceo oraz ich opis w HELP
MS-DOS – inne przydatne
Polecenia
Tworzenie plików
Chcąc utworzyd nowy plik wystarczy użyd polecenia:
ECHO > nazwa_pliku lub
ECHO >> nazwa_pliku
Pierwsza wersja tworzy nowy plik – o ile nie ma pliku o ten samej nazwie – jeśli jest zawartośd zostanie
nadpisana. Druga wersja tworzy nowy plik – jeśli jest już plik o ten samej nazwie nowa zawartośd będzie dopisana na koocu!!!!
W praktyce jeśli chodzi o tworzenie plików można to robid jedną i drugą metodą – efekt ten sam…
Tworzenie plików w praktyce:
Znak > i >>
Znaki te to tzw. „przekierowanie
strumienia” – służy m.in. do
przekierowania określonej zawartości z
ekranu np. do pliku.
Przykład:
Polecenie dir wyświetla na ekranie zawartośd katalogu… jednak użyte w ten sposób:
dir >> zawartośd_katalogu.txt
spowoduje, że zawartośd katalogu zamiast
na ekranie zostanie wypisana do pliku.
Przekierowanie strumienia raz jeszcze…
Różnica pomiędzy > i >>
Pierwsza wersja tworzy nowy plik – o ile nie ma pliku o ten samej nazwie – jeśli jest zawartośd zostanie
nadpisana.
Druga wersja tworzy nowy plik – jeśli jest już plik o ten samej nazwie nowa zawartośd będzie dopisana na
koocu.
Przykłady:
Plik.txt uzupełniam o zawartośd:
…następnie…
EFEKT:
Plik który ponownie uzupełniam o zawartośd:
…następnie…
Efekt:
KOLEJNE POLECENIA
Ipconfig /all
Polecenie w systemach operacyjnych Microsoft Windows służące do wyświetlania konfiguracji interfejsów sieciowych. Zwalnia i aktualizuje dzierżawy DHCP oraz wyświetla, rejestruje i usuwa nazwy DNS.
Narzędzie pomocne przy wykrywaniu błędnego adresu IP, maski podsieci lub bramy domyślnej.
******************************* PRZYKŁAD UŻYCIA **************************************
ipconfig – pokazuje skróconą informację o interfejsach
ipconfig /all – pokazuje wszystkie dane interfejsów sieciowych
ipconfig /renew – odnawia wszystkie dzierżawy adresu z DHCP ipconfig /release – zwalnia wszystkie dzierżawy adresu z DHCP ipconfig /? albo ipconfig / – wyświetla komunikat pomocy
ipconfig /flushdns – czyści bufor programu rozpoznającego nazwy DNS ipconfig /displaydns – wyświetla zapamiętane tłumaczenia DNS→IP
Polecenia sieciowe
DOS
NETSTAT - wyświetla statystyki połączeo sieciowych TCP/IP NETSH - wyświetla informacje o połączeniach sieciowych
NBTSTAT - wyświetla statystyki protokołu i bieżące połączenia NetBIOS.
TELNET - klient usługi telnet, umożliwia poprzez konsolę tekstową wydawad polecenia na zdalnym komputerze.
PING - kontroluje obecnośd w sieci innych hostów.
TRACERT - sprawdzenie drogi przejścia pakietów między komputerami.
ROUTE - konfiguruje tabelę routingu.
Przykłady użycia wybranych poleceo:
Grupa poleceo NET
NET START/STOP - polecenie służy do uruchamiania usług dostępnych w systemie.
Np.: net start dhcp
NET SEND - polecenie służy do wysyłania wiadomości do użytkowników sieci lokalnej.
Np.: net send 10.0.0.2 „Proszę wyłączyd komputer”
NET VIEW - polecenie wyświetla spis dostępnych domen, komputerów lub zasobów sieciowych. Bez argumentów wyświetli listę komputerów
lokalnych wchodzących w skład bieżącej domeny.
NET TIME - polecenie wydane na serwerze wyświetli bieżący czas.
NET ACCOUNTS - polecenie aktualizuje bazę danych kont użytkowników i modyfikuje wymagania dotyczące haseł i logowania dla wszystkich kont.
I wiele innych – wystarczy poszukad w GoOgLe
Wśród poleceo NET są dwa szczególnie ciekawe:
NET USE
I
NET USER
NET USE
Polecenie służy do podłączenia lub odłączenia naszej stacji roboczej od zasobu sieciowego lub do wyświetlania informacji o połączeniach
sieciowych. Podany bez argumentów wyświetli wykaz połączeo sieciowych.
Pomoc do polecenia net use: NET USE /?
Przykład:
net use X: \\192.168.10.1\zasob
spowoduje zmapowanie w MOIM KOMPUTERZE zasobu z podanego adresu pod literą dysku X:
net use X: \DELETE
spowoduje odłączenie zasobu sieciowego zmapowanego pod literą dysku X:
NEY USER
Polecenie służy do dodawania, usuwania lub wyświetlania informacji o koncie użytkownika. Jeżeli nie podamy żadnych argumentów, na
ekranie zostanie wyświetlona lista kont użytkowników.
Pomoc do polecenia net user: NET USER /?
Przykład:
NET USER Radek haslo
Spowoduje reset hasła dla użytkownika RADEK oraz ustawienie nowego hasła ‘haslo’
NET USER Radek haslo /ADD
Spowoduje stworzenie konta użytkownika login: RADEK ; hasło: ‘haslo’
NET USER Radek /DELETE
Spowoduje skasowanie konta RADEK
Tryb MS-DOS w Windows przydaje się do różnych zastosowao.
Są rzeczy, które źle się robi z poziomu graficznego interfejsu, albo nie da się ich zrobid wcale…
Warto znad podstawy niezbędne do obsługi DOS…
