Prawa Wolnosci. Opactwa y Konwentu Trzemeszyńskiego na przeciwko pretendowanym Sepom Daninom y Robociznom do Starostwa Łęczyckiego

PRAWA WOLNOŚCI.

Opaćłwa y Konwentu Trzemeszyńskiego na przeciwko pretendowanym Sepom Daninom y Robociznom do Starostwa Łęczyckiego.

C Zyniąc wywód Prawa niewątpliwey Wolności od Spow , ^Robo­

cizn y Danin Opaćtwa y Konwentu Trzemefzyńfkiego , który wynika nietylko z Prawa Publicznego Całemu Duchowieństwu służącego, ale niemniey gruntuie fię y na fzczegulnych Xiążąc y Królów Polfkich Dziedziców temuż Klasztorowi nadanych Przy-

wileiaćh y Wolnościach, które Prawo Publiczne wzmacnia.

Nayprzod bowiem co fię tyczy Prawa Publicznego w ogul- ności Cafemu Duchowieńllwu ffużącego , wiedzieć należy , że za Panowania Mieczylława Pierwszego, Roku od Narodzenia Pań­

skiego 964. iako też Boleffawa Chrabrego y Władyłława Dru­

giego , rożne daniny , robocizny y trybuta na Dobra Świeckie włożone były , Stan zaś Duchowny od nich był wolnym , y te trwały aż do Roku 1178. Panowania Kazimierza II. nazwanego Sprawiedliwym z tey podobno przyczyny , że on ciężary t e , któ­

re Mieczyłfaw Pierwfzy , a po nim Bolelław Chrabry y Włady- ffow Drugi włożyli 4 znioff; czego dowod ieft nie z Prawa Kro- leflwa tego , bo to dopiero pokaźnie fię bydz' pifane od Roku 13-47. za Panowania Kazimierza Wielkiego , ale z PrTacyi przy KortłłytuCyach wydrilkowancy. Voh I. §. 2do. §. Miecislai quo- que Filius §. Jam ea & §• Cafimirus autem agnomine Juftus , to famo Hiftorycy : Kromer, Długosz y inni potwierdzaj.

Po tym uwolnieniu, gdy z Wiekiem y chciwość wzrafla- f a , która po mimo tego Generalnego uwolnienia wfzelako ie- dnak dawała przyczynę wymagania iuż uchylonych danin , tno- cmeyfi byli ciężfzemi słabfzym, tak dalece: że Dobra Ducho­

wnych a ofobliwie Klasztorów, przymufżane b yły, nietylko do danin , ale Poddani w nich będący do odbywania Robocizny;

czemu Tamę czyniąc Przełożeni Klasztorów , wnofili prożby do Xiążąc y Królów na ten czas iefzcze Dziedziców PolUci, od któ­

rych ( iako niżey w fzczegulności wyrażono będzie ) otrzymywali Przywileje uwalniające Ich od tych ciężarów.

Tym gruntownieylzą czyniąc Lalkę Kroi Ludwik , wszy- ftkie Stany : tak Duchowny iako y Świecki od wfzelkich uwol­

nił Danin, zoftawiwfzy fobie tylko in Signum direćli Dominii po grofzy dw'a z każdey Włoki Anno 1374. Vol: 1. fol: 56-

Ponowił tę famę Wolność w wyrażnieyfzey Słów Obmo­

wie Władylław Jagiełło w Przywileiu Roku 1433. Stanom da­

nym , przez który wolnemi uczynił od wfzelkich Danin , Robo­

cizn y Sepów, z oftrzeżeniem tylko dla fiebie in Signum abfo- luti direćlique Dominii dwa grolze z każdey Włoki Vol: 1. fol:

91. §. Abfolvimus.

Powtore ugruntował tę Wolność namieniony Kroi przez przyięcie Confticutionis Carolinas od Dwóch Papieżow Boniface­

go y Jana potwierdzoney , którą Konftytucyą Stan Duchowny od wfzyftkich Danin uwolniony. Vol: i- fol: 95. & 105.

Gdy zaś to wfzyftko wftrzymać nie mogło Exaktorow Kro- lewfkich od uciszania Dóbr Klasztornych y Opacich, przez wymaganie Sepów » Robocizn , y innych danin przeciwko po-

A wfze-

wfzechney Wolności doświadczanego , zabiegł temu Zygmonc Pierwfzy w Roku 15 u* zrównał przez Now§ Deklaracy^ Dobra Klasztorów , z Dobrami Szlacheckiemi , deklarui§c , aby tylko Klasztory po groszy dwa płaciły. Voft 1. fol: 377. tic-* Villae

& Poftelfiones Monafteriorum.

Lubo ten Podatek Obywatelow Rzeczypofpolitey iako iuż po uchylonych dawniey inszych rożnych nazwilk Podatkach nie zdawał fię vici|żac , atoli iednak , że ten był przeciwny Wolno­

ści Kraiu tego , przeto Władylław Czwarty, aby Kroleftwo Pol- fkie w naymnieylżey rzeczy abfolutnym nie zdało fię , namie- nione Poradlne dwóch grofzowe przez Paćła Conventa uchylił Roku 1632. y tak Kiafztory od płacenia Poradlnego równie z innemi Stanami zoftały uwolnione , ktorego y teraz Klasztor Trzemefzyńfki nie płaci Vol: 3. fol; 767. §. 59. Podymne.

Te przeto Wolności dla wszyftkich w cgulności Klaszto­

rów dofyć iaśne , żadney wątpliwości fprawiać niernog.} , które Statut Zygmunta Trzeciego i 5 i i . w y i e y namieniony obiaśnia.

To iuż ieft w oczy wiftości co do ogulnego wywodu Praw Duchowieńltwu łfuż^cych ,* co fię zaś tyczy Praw nadanych w fzczegulności Opatom y Klasztorowi Trzemełzyńfkien u iefzcze przed Rokiem 1145. przez Bolcfława Xżęcia Pollkiego ufundo­

wanemu, pomiernym M ajtkiem udarowanemu , tak dalece : że Rycerftwo Polfkie widząc niedoftarczaiąc;} Fundacy§ Xżęcia, zna­

cznie z Dóbr fwoich Ziemlkich temuż Klafztorowi udzielili, y na Wieczność oddali. Naftępcy zaś Xigzęta y Królowie Policy te Dobra od wfzelkich Danin, Spow., Robocizn uwolnili, iako naftępui§cy obiaśnia.

S U M M A R Y U S Z .

Praw y Przywileiow Opatowi y Klasztorowi Trze- mefzyńlkiemu nadanych.

114 5 . Die S. Vitalis Martyus Gnefna; Mefko Dux, Boleslai Inftaurato- ris Monafterii Tremefnenfis Filius Donariones Ducum & Nobi- lium Poloniaj Monafterio Tremefnenfi faćlas fpecifice recenfet, fuperque iliis fuas Literas dat.

1251- 3- Die Beati Adalberti in Pofnań Premyslii Ducis Polonia Fra- tris Mefconis Privilegium , quó circa Libertates a Duce Vladi- slao Monafterio Tremefnenfi conceffas, fcilicet : a Podworowe, a Stróża , a Karaś, a Podwoda , d Powoź , a Prewod, a Sokol, d Stan, aV acca, a Bo<ve, ab Opolie, d Caftri Citatione, d furto, a homicidio , a Septuaginta , ab Omnibus Pontibus , a Caftoribus, d Fenatoribus , d Canibus pafcendis & equis , ab estpedilione Uff ab aliis omnibus Solutionibus, q:u nunc funt , & in pojłerum potcrunt exoriri conferyat , Didumque Privilegium Confirmat.

1287 " In die Beati Jacobi Apoftoli Lancicite, Vladislaus Dux Lancicia:

& Dux Cafimirus , pro Tabernis & Forenfi in Ciyitate Lanci- cienfi ad Monafterium Tremefcenf: fpećtan: Villas Bryfkowicz, Góra , Kofin , Zaglocysz & Insulam circa Molendinum , tum Kar- fnisz cum media Sylya &. Paludem Ducales Commutant , ac In- habicatores Dićtarum Yillarum ab omni fu rę Fori a Poradlne, Po­

woź , IdDywoz , Prewot, Powtorowe Ca/irorum Figi His & Munitio- nibus , Escpeditiortibus, & aliis uni<verfis Servitiis ac exa£łionibus debitis quocunque Nomine cenfeantur, Liberos & Exemptos faciunt.

1292, In die Undecem Millium Virginum in Trzemefzno Premyslii II- Ducis Polonia: Priyilegium , quo Premyslii Patris fui Priyilegium Anni 1251. Monafterio Tremelenfi datum , de tenore infertum innovat, illudque perpetua: firmitatis efie v u lt, ac infuper de ple- nitudine lute Benignuatis Ur.inerfas Fillas ad Monafterium ‘Tre’*

mcfen-

mefense Spetfantes' a Solutionc CoIlłStó qu& Poradlne appellatur per*

petuo J i bera c & abfolyit.

1368. In die Beati Marcelli Martyris in Cz§zim Cafimirus Magnus Pri- vilegia Premysiii imi & 2di. Ducum Polonia; Annorum 1 5 i»

8c 1292. Confirmac & approbat, Amplioriq; Monachos Trerne- fęnf: profequendo gratia > Cjmnes Inhabitatores 0 Incolas abfol<vit 0 liberat ab omnibus Yexationibus, exaciionibus 3 taxationibus 3 a.

Vodwarowe, a Podwoda , a Pdheloneis , a Laboribus , Yebluris, Ca*

firorum feu Cwitatum Yigiliis , Munitionibus ac Rejbrmationibus 0 aliis omnibus Servitiis quocunq; Nomine cenjeantur , Relaxat.

1455. Feria 6. proxima antę Feftum Purificationis B. V. Marias Lanci- cla; Casimirus Jagiellonides, ad querelas Abbatis & Monafterii Tremefen: in praefentia fua Prafiatorum ac Baronum ratione ag- gravationis hominum , Yillarum ad Monaftcrium fpe&ant: faćtas, ipfutn Abbatem & Monafterium circa Jura & Libertates in fuo robore ćonferyayit, omnes fubditos Yillarum Monafterii ab omnibus angar.iis, fer-vitiis, laboribus, <vediuris robcrum , adijicatione Caftro- rum , 0 generaliter grawaminibus Unwerfts juxta tenorem jjuriunt 0 Pri<vilegiorum di cl o Monafterio fervientium liberat, abfolyit, cxi*

mit. Capitaneis quoque ,Bidgoftienfi, Calilfienfi Lancicienfi &

Krusficienfi ipforumque Officialibus, ne ad ullas labores homines Yillarum Monafterii, compellant 0 cogant, fub graoai Jua indigtia- tione inhibet.

Eode F. 3. infra Oćtayas Corporis Xfti Gnefnse ide Casimirus Jagiellonides ad querela Abbatis & Monafterii Tremefen: contra Lanc: & Crusfic:

Capitaneos faftam , abrogat omnia grayamina 0 labores uti liber- tatibus , 0 Priyilegiis centrarios , memoratumque Abbatem Connsen*

tum 0 Bona Monafterii 'Tremeftnfts in omnibus 0 ftngulis Juribus 0 ’Priyilegiis, Prarogatiyis 0 Libertatibus per ipfum & Antecef- fores ejus datis , & quomodolibet conceftis conferyat , roborat

& yalidat Yillasque 0 incolas quoscunquc 0 in quocunque Capita*

neatu tam Lancicien.- quam Crusftcienfi 0 alias ubilibet fttas ab omnibus 0 ftngulis laboribus, grawminibus 0 ducluris , quibuscun<fc Hominibus cenjeantur , generaliter unwerfts liberat , exonerat 8c abfolyit perpetuis temporibus. Et infuper Capitaneis Lanc: &

Crufv: Mandat 3 ne Abbatem 0 ejus homines ad Monafterium per- tinentes , ad quosvis labores , angarias 0 dutturas quibuscunquc Nominibus cenjeantur ftringere 0 compellere audeant.

1464. Feria 5. In Oćtaya Corporis Chrifti Cracoyia; Idem Casimirus Jagiellonides Privilegia Mefconis, Premyślii imi & 2di Ducum , tum Casimiri Magni Regis Polonite approbat 3 illisque robur perpetute firmitatis adijcit.

l$ o i. Die Dominico Fefti S. Valentini Petricovi Joannes Albertus Rex Mandat Tenutariis Crusficienfibus ne homines de Stodoły V 111a Monafterii Tremefen: ad Labores inconsyetos cogant, &

illos gravent , fed circa Jura & Priyilegia , qux Idem Rex il- lscla in fuo robore Conferyac, Manuteneant & conferyent.

1504. Feria 2. proxim<>. poft Feftum S. Mathafi Apoftoli & Eyangelifta:

in Gębica Decretum Commiftariorum per Regiam Majeftatem deputatorum inter Abbatem & Conyentum Tremefen: ex una

& Joannem ac Felicem Fratres de Oporow Tenutarios in Crus- fica & G^bica ratione laborum a Subditis Villa; Stodoły prx.

tenforum Parte ab altera latum, quo mediame in fundamento Priyilegiorum prsefati Labores Abrogati 8c Tenutariis fub pa;na 1000. Florenorum Hungar: inhibitum ne prtefumant fubditos Monafterii ad Labores, Angarias & falcaftrationes compellere.

1 5i 9. Feria 4. In Vigilia Fefti S. Mathia; Apoftoli Sigismundus Pri­

mus Priyilegia Casimiri Jagiellonidis Anni 1455' & Joannis Anni 1501. & Decrecum Commifloriale Anni i 5° 4- Approbat, illisque robur perpecute firmitatis adiicit , Mandatque Capita-

A 2 neis

neis Sc Viće-Capitaneis Bidgoftien: Lanciclen: & Krusficifcn: cir­

ca łibertates in Privilegiis contentas Abbatem Sc Monafterium Tremefen: Jpfórumque Subditos conferyent.

1557. Die Vigefima Menfis Aprilis Vilnse Sigismundi Augufti Manda- tum ad G . Joannem Linthomierfki Caftellanuin Rayenfem Ca- pitaneum Lancicienfem, ne ipfe, fiye Vice-Capitaneus Lancicien:

fub gravi Indignatione contra immunitates Sc Łibertates, ab omnibus Oneribus , Angariis , Sernsitiis , laboribus, VeSinus, Pod- tvodis, fif aliis quibusvis grafyaminibus a quibus omnes & fmguli Oppidani & Cmethones Monaflerii Tremefen: per Priyilegia Ducum

& Regum Polonia liberati fu nt, aliquam jurisdićtionem aut Im­

perium in Subditos Monafterii ufurpentj nec illis ulla Onera >

labores , yel ye&uras imponant, aut imponere pra: firmant.

1 56^7. 29. Die Menfis Maij Petricoyia: Sigismundus Auguftus omnia fuprafcripta Privilegia Approbat & confirmat , ac infuper omnia Oppida Sc yillas ad Abbatem 8c Monafterium Tremefen: Spe- ftantes de fuis Cognominibus 8c litu fpecifice expAmit, ac cir­

ca Poftellionem earum Conferyat.

1574 - Die 20. Menfis Aprilis Cracoyire in Conyentione Generali Co- ronationis Henricus Rex Priyilegia Premyślii Primi 8c Secundi Ducum , tum Casimiri Magni in quibus continentur Łibertates ab Uniyerfis Oneribus, dationibus, tributis , & laboribus, cum fcientia Confiliariorum ad Conyentum Congregatorum innoyat , confirmat, & ratificat, illisque robur perpetuse firmitatis adii- cit , promittit infuper & fpondet yerbo Regio omnia Sc fingula Jura ac Łibertates firma 8t Stabilia habiturum.

Eodem Die 24. Menfis Aprilis Cracovia: in Conventu Generali Coro- nationis , Idem Henricus Rex Speciali fuo Privilegio omnes abufius, Onera Sc grayamina , quie Capitanei yi 8c potentia fu- per Bona Sc Villas Abbatis & Monafterii Tremefenlis, impo- fuerunt , tollit, liberosque Abbatem 8c Monafterium Jpforum- que Uniyerfos Colonos , ab Omnibus Solutionibus , Vexationibus , exaciionibus taxationibus , & aliis Univerfs Seryiiiis y laboribus

& Oneribus, quocunque Nomine cenfeantur, a Solutione Stan, fen Stationis , nec non ColkSta > qua Poradlne fiye Sep appellatur 9 yi- gore Libertatum Sc Priyilegiorutn a Ducibus 8c Regibus Polo­

nia: Dićto Abbati 8c Monafterio conceftórum, liberos elle dęcia- rat.

i(?37. Die 20. Menfis Junii Varfa'viae VIadislaus Rex Priyilegia Sc Li- bertates Abbati 8c Monafterio Tremefen: per Reges Sc Duces conceflas Approbat , Sc confirmat.

1664. Die 28- Augufti Varfavia: Joannes Cafimirus Jura Sc Priyilegia Abbaci Sc AJonafterio Tremefen: feryientia ratificat Sc confir­

mat.

1764. Luftracya Scaroftwa Łęczyckiego.

1765. Feria 6. Pridie Fefti Pradentationis B. V. Marise in Caftro Lan­

cicien: M. Łufzezewftti Capitaneus Lancicien: contra Luftratores 8c Punćta Luftrationis MANIFESTATLIR.

1766. Feria 4. Poft Dominicam Lretare Quadragefimaiem proxima in Caftro Lancicien: Reyerendiifimus VJadislaus Walknowfki Abbas TremefeiK contra GG. Luftratores, Luftrationemque Anni 1764.

tanquam contra Priyilegia Monafterio Seryientia , non revifoque ftatu Bonorum peraćtam. MANIFESTATLIR.

1768. Feria 5. Poft Fefta Solennia Sacri Pafchatis prosima in Caftro Lancicienli ex parte Reyerendillimi Vladislai Walknowfki Ab­

batis Commendarii Sc Monafterii Tremefen: , tum Communita- tum Villarum contra M. Łufzczewfki Capitaneum Lancicienfem pro caffatione Decreti Contumacialis, rattone pitetenfarum da- tionum Sc laborum in Judiciis Afleftorialibus obcenti, ad eadem Judicii editae Citationis RELATIO .

T c

Te PraVa w generalności Duchowieńftwu flliśżfce, te Przy- wileie w fżczegulnośei Klafztorowi nadane wyżey namienione * tak mocno utrzy.mywafy Klafztor Trzemefzyńlki., że ten nigdy uciężonym nie by{ temi daninami y robociznami, y na dal ucią- żonym bydż nie może, zapatruje fię na Przyfięgi y uroczyfte przyrzeczenia Xiąż§t y Królów Polfkich kilkokrotnie ponowio­

ne j iż Oni Wolności y Przywiłeie w Mocy nienarufzoney zo- ftawi^.

Przyrzekf Ludwik w Przywileiu Twoim Roku 1374. VoI:

imo. fol: 56.

Giyit&tes, Caftra, Pofteifiones Oppida & Yillas , Jncolas Yillarum totius Regni Polonia inhabitantes jpforum Bonorum

& Nobilium omnium, abfolvimus, liberamus & eximimus ab omnibus & in fingulis Collećtis, donationibus, five tributis*

tam generalibus quam fpecialibus, quocunque Nomine cenfean- , tury ab omnibus Seryitiis , laboribus vexationibus * Angariis

prącanganis , in rebus & Perfonis comibittendis * pure & fimpli- citer Tolutos, & abfolutos efle volumus ac exemptos. Ec ibi­

dem Fraterea fi per Regnum ii lud , quocunque tempore nos

& Succeftbres Noftros procedere contigerit , deicenfus fuper Ba- rones, Nobiles, Milites, ipforumquc Populum , Cmethones feu jyagiones non facieinus contra ipforum yoluntatem, nec aliquid occafione dićti dcfcenfus exigi faciemus t ab eisdem , quod fi alias pro. faciendo de (cen fu , divertere non poflemus, extunc pro Noftris fumptibus & pecunia nos procurari in Vićtualibus & aliis ne- celfariis faciemus. Infuper omnes Barones, Magnates Nobiles, Ci- yitates Oppida, Viłlas , PofteiTiones eorundem , Populum & Cme­

thones in eorum libertatibus pollicemur & fpondemus conler- vare > nec eos contra.illas intendimus aggrayare, yel per quem- piam faciemus aggravari.

Szedf śladem Ludwika Wfadyffaw Jagieffo w Roku 1422.

VoI;.imo. fol: 84.

Poftremo ut Subditi & Indigena Regni Noftri tam Spiri- tuales quam Saculares absq; ulla ambiguitate Juribus & Priyile- giis qua ipfis dudum a Noftris Pradeceftbribus diva Memorias Regib us Polonias & a Nobis funt concefta , fecurius uti poflenc

& potiri , nec aliqua circa eorum continentiam hafitatione fu- fpendi , omnia & fingula Privilegia , jura , libertates &conceftio- nes Noftras » & Noftrorum Pradeceftorum pradićtorum, quas ob- tinent, fub quacunq; forma yerborum in omnibus Punćtis , Con- ditionibus, Articulis , fententiis & Claufulis prafentibus inno- yamus , ratificamus , Approbamus & robur perpetuum apponimu*

& addimus eisdem.

1433. Feria Sexta intra Oćtayas Epiphania Cracoyia in Priyilegio ejus- dem Yladislai Jagiellonis Vol: 1. fol-' 90.

Primo quidem quod Uniyerfas Sedes Sacras, feu Ecclefias in omnibus eorum Juribus , immunitatibus & libertatibus ac me*

tis & diftinćtionibus antiquis , quibus temporibus Dnorum Pra- deceflorum Noftrorum Polonia Regum & Ducum fruebantur, vo*

lumus omnimode conferyare.

Et ibidem fol: 91. Abfolyimus infuper & perpetuo libe­

ramus omnes & fingulos omnium Noftrorum Teirigenarum Cme­

thones ab omnibus Solutionibus , Conftitutionibus, &cxaćtioni- bus , yećturis , laboribus , equitaturis , Podwodis , dićtis Angariis grayaminibus , frumentorum dationibus , dićtis fep yulgariter >

praeterquam duos grofios Moneta ufualis Polonicalis & in Regno communiter decurrentis , quos quidem duos groflos quilibet Cme- tho pradićtorum terrigenarum de quołibet Laneo pofleflo folyetj etiamfi illum plures Perfona pollideanw

t .. i

B Ibidem

Ibidem fol: p;. Item pollicemur quod nullas Stationes feu procurationes vel defcenfus in Civitacibus, villis & Ha;reditatibus Curiis ac Prsedii* Ecclefiarum, Nobilium 8c Terrigenarum Noftro- rum faciemus. Si vero cafualiter neceflitate & oportunicate nos cogente, Stationem in Bonis, Civitatibus , Caftris aut Curiis Ec­

clefiarum, Nobilium nos facere contigerit , extunc nil vi , vel potentia recipere faciemus, vel quomodoIibet facere recipi per- mittemus, imo qua;que neceflaria Noftris pecuniis propriis vo- lumus comparare.

Ibidem fol: P3. Item Attendentes quod dićli Regni Noftri Incolae & Inhabitatores in fayorem Noftra; Majeftatis Privilegiis ipfis per nos & Noftros Pra;deęe{Tores concellis , quandoq; dero- garunt, eadem iplorum Privilegia Noftra & PrtedecelforUm No- ftrorum Regum ac Ducum & Hteredum legitimorum & yerorum Re­

gni Polonia: prajdidi, ad Scatum priorem reducimus, feintegra- mus reftauramus , ac praftentis Scripti Patrocinio confirmamus , ratificamus & declaramus , ipfaque robur obtinere perpetua; fir- mitatis.

Toż famo uczynił Kazimierz w Roku 1470. Vol: 1, fol: 225.

Ex certa Noftra Scientia , pra;habita fufficientiffima deli- beratione , Animo & yoluntate Noftra ultronea ipfis P.raftatis, Co- mitibus, Baronibus, Militibus Proceribus, Nobilibus, Burgenfibus, caeterisq; fubditis & incolis Regni Noftri, cuju$cunq; Status exi- ftunt, Spiricualis vel fa;cularis , quajque ipforufn Jura , iiberta- tes , ac immunitates, Literas , Priyilegia Ecclefiaftica v,el ftecu- laria qua; a Diyae Memoria: praelibato Genitore ac illis Regibus, Principibus, Ducibus & Dominis Prsedeceftoribus Noftris Regni Polonia:, yeris & legitimis Hsercdibus fuper quibufcunq; Bonis

& libertatibus habere dignofcuntur , & habent, fub quibufcunq,- datis, in vica fua jufte & rite emanata , libertateś & immuni­

tates, Spirituales & Sa:culares in fe concinenteś > 6t quas hic vo- lumus habere pro infertis , in omnibus earum purrćtis pofieioni- bus, conditiombus , Articulis & Claufulis, eorum uniyerfis rati­

ficamus, innoyamus , approbamus, 8c praftentis Scripi Patrocinio confirmamus , decernentes illa robur obtinere perpetuae firmita- tis. Promittimus inluper in yerbo Noftro Reg i o praftentibus , &

fpondemus, eadem ipsorum Jura, libertateś, immunitatesq; li­

teras & Priyilegia , per omnia rata atq; grata habere , & jugiter,

& inyiolabiliter perpetuo obleryare , ac eis latisfacere cum effećtu.

Daley Iłowem Krolewlkim upewnił o zachowaniu w całości Przywileiow Jan Albrecht Roku 1496. Vcl: nno fol: 248*

Imprimis igitur pollicemur yerbo Noftro Regio omnes Re­

gni Noftri Incolas in juribus quibusvis ipfis a Prtedecefloribus Noftris datis integraliter conferyare.

Zupełniey iefzcze uroczyftością Przyfięgi obowiązał fię Alc- xander Roku 150$, Vol: 1. fol: 355.

Quod licet in Sacris Majeftatis Noftra: Regite primitiis (dum vtdelicet Principes Spirituales & Steculares c<eteriq; Pra;la- ti & Regnicolse Noftra: felici aderant Coronationi, nosque poft Mortem Sereniffimi Regis Alberti ad hoc inclitumRegnum Po­

lonia;, Jurę Elećtionis libera;’, Deiq; Optimi fayente Clementia unanimicer elegeiunt regnaturum ) Univerfa Priyilegia per Divos olim Anteceftores Noftros Principes , Duces , Reges & per nos poft felięem Coronacionem Noftram Regno Polonia; ejusq; Re- gnicolis concefla, promifimus inyiolabiliter tenere , tamen pro- pter Majorem eorum firmitatem annuentes votis Confiliariorutn Noftrorum & Nuntioruin Terrarum, ex Uniyerfis Regni Terris in hac Conyentione exiftentium eorundem petitionibus & adhor- rationibus permoti , non per errorem vel improyide aut indeli- berate , fed ex fpeciali yirtute & Munificentia Regiis Noftris,

per

per Llteras perennes prtefentes Noftras, promifiionem illam Nó- Sram folidiorem firmioremq; efficere yolentes, llniyerfarum Ter- rarum Noftrarum & uniyerforum ac fingulorum Incolarum ter*

rarum carundem , cujusyis Status, fexus, Conditionis & Ordinis exiftenrium , Priyilegia, Jndulta , Munimenta , Scatuta , Dona- tiones, Libercates , prasrogatiyas , immunitates, & quaslibec donationum ac yenditionum infcriptiones , quibuscunq; Verborum tenoribus , modis , confyetudinibus ac dićhs ; Per Jlluftriftimos ac Sereniffimos Prxdeceffores Noftros , Principes , Reges, Reginas Hćtredes & Duces Polonise , & per nos ipfos , Regno Polonia; ac pnediftis 8c aliis Univerfis Terris jufte 8c legitime datas, dona­

ta s , conceftas , & emantas , ac data , donata , conceffa , yendica emanata tentaq; & obferyata (quorum & quarum tenores hic vo- lumus habere pro infertis ) in omnibus ipfbrum & ipfarum mo­

dis , punćtis , Arciculis , ciaufulis, Conditionibus & Confyetu- dinibus , roboranba, confirmanda, & ratificanda , ac roborandas, confirmandas & ratificandas , duximus & decreyimus, robora- musque, confirmainus & ratificamus , ac praifentis fcripti patro- cinio firmamus & Approbamus illa & illas vere , pcrpecuo , in- dubie , & in x vu m , inyiolabilis firrnitatis robur obtinere : Pro- mittentes Tub Juramento Noftro quod in prEedida Felici Corona- tionc Noftra corporaliter praeftitimus , illas ac illa in quolibet il- lorum iilarumque in omnibus prtedićlis corum earumq; modis, confyetudinibus, pofitionibus, defcripcionibus , Arciculis , Pun- G is, & conditionibus lirmiter & inconculfe 8t inviolabiliter te- nere , habere & obferyare teneriq; haberi & obferyari facere temporibus perpetuo duraturis- Quodfi aliquid contra Liberta- les , Priyilegia , immunitates, & Jura prtefata Regni feccrimus, illud totum caftum irritum , inane , nullumq; effe yolumus ac decernimus ipfo faćlo atque irritamus, Caflamus tenore prscfen- tium mediante.

Przyrzekł fzczegulnym fwoife Przywileiem Zygmunt Pier- wfzy w Roku 1507. Vol; x. fol: 357. wfzyftkie zachować Przy­

wileie.

Omnia Jura, omnia Priyilegia , omnia Statuta, & Decre- ta , omnes denique Dominationes , libercates , immunitates , &

<quascunque yenditionum & donationum Literas & Syngraphas , fub quocunque tenore yerborum faftas, omnium terrarum Regni Noftri in genere, omniumque pratdićtarum terrarum in Ipecie , omnis generis, omnis gradus utnusque fexus hominum, inco­

larum a Regibus & regiminis , hteredibus & Ducibus terrarum Regni Polonia; & prtefertim Casimiro Magno patre Joannę Ai- berto 8t Alexandro germanis Regibus Polonia; Pratdecellbribus Noftris jufte & legitime data & donata, datasq; donatas , quo- rum & quaruin tenores tanti efte yolumus, ac fi in prxfentibus literis exprefse deferiberentur, in omnibus ipforum & ipfarum punftis, articulis, fententiis , ciaufulis & confyetudinibus, ro- boranda confirmanda & ratificanda , duximus & decreyimus, ac roboramus , confirmainus , ratificamus , & prxfentibus Literis Noftris Approbamus, illa & illas perpetuas , indubitatas , invi- olabiles firmas & yalidas , in fempiternum futuras.

Chciał mieć niewzrufzone wfzyftkie Prawa y Przywileie Zygmunt Auguft, y te przez fwoy v/zmocnił Statut Roku 15 5°*

Vol: 1. fol: 592.

Wfzyftkie Prawa, Statuta, Daniny, Wolności, Swobody, Wyfady , zwyczaie y inne wfzyftkie Lifty y Przywileie, któ­

rymkolwiek fpofobem , Iłowem, pifane, tak polpolite wlzey Korony y Pańftw iey należących, Duchowne y Świeckie, iako y z olobna wtzem Stanom , Perfonom , Mieyfcom , pofpoiicie y 2 ofobna żadnego nie wyimui^c, od Krolovv y Królowych Xi:p*

B2

żąt, Panów y Dziedziców Korony Polfkiey y Ziemi J e y , a mia­

nowicie Królów ś. p. Kazimierza Króla Wielkiego, Ludwika Loifa , Władyflawa Pradziada , Władyflawa ftarego Scryia , Kazimierza Dziada, Albrychta y Alexandra Stryiow, y od Kró­

la jMci Oyca Nafzego, Przodków Nafzych , fprawiedliwe a Ma­

rznę, y fprawiedliwie a flufznie dane y wydane, które takiey mocy mieć chcemy , iakoby tu Iłowo od flowa pifane były , tak iako famę w fobie brzmij , nic im nie umnieyfzaiąc , ani uwła­

czając , odnowić , potwierdzić , upewnić , y umówić umyślili­

śmy ; Jakoż tym Liftem Nafzym odnawiamy, umacniamy po­

twierdzamy , y upewniamy , y mocne , trwałe , niewątpliwe , nie porufzone , a nieodmienne mieć chcemy na czafy wieczne.

Te famę potwierdzenia Praw y Przywileiow Naftępey Kró­

lowie z uroczyftością Przyftęgi czynili.

Henryk Kroi 1 573. Roku. Vol: 2. fol: 8<5<5. g. A ponieważ.

Stefan R. 157<5- Vol: eodem fol: 9 11. §. Horum tantas bene- yolentia: & fol: 916. §. Acz Przodkowie Nasi.

Zygmunt Trzeci Roku 1588- Vob eodem fol: 1202. §. Item pollicemur.

Wfadyffaw Czwarty Roku 1633. Vbl: 3. fol: 767. in Paćlis Conrentis. §. 62. A na oftotek , & fol: 778- In Juramento. §.

Quod omnia Ju ra, & fol: 780. in Privileg: Confirmatt:^ §. Ea

de Caufa. ;

Jan Kazimierz Roku 1649- Vol: 4. fol: 258. in LLteris Jura- menti. §. Quod omnia Ju ra , & fol: 260. in Privileg: Confir- matt: Ea de Caufa.

Michał Kroi Roku 1669. Vol: 5- fol: 41. §. Quod omnia Jura, & fol: 43. §. Quamobrem.

Jan Trzeci 1676. Vol: 5. ful: 330. §. Eodem, & §• Quam- ohrem motu.

Augurt Wtóry 1697. Vol: 6. fol: 4. Tit: Litera Juramenti.

§. Quod omnia Jura. .<*■

Auguft Trzeci 1736. Voi: <5. fol: 635. In Paftis Gonventis.

§. A na oftatek wfzyftkie Prawa.

Na koniec fam dziiieyfzy Nayiaśn: STANISŁAW AUGUST Kroi panuiący, nie ubliżył tey falki, ktorey Obywatele od Przod­

ków Jego ucześnikami byli , w Roku bowiem 1764. przez Pada Conyenta potwierdził wfzyftkie Prawa. §. A na oftatek.

Do tych twierdzy przyrzeczeniami y uroczyftośęiami wfpar- tych Klafztor Trzemefzyńlki od pocilkow zafłaniaiących przy­

chyla fię iefzcze y Prawo Roku 1667. Vol. 4. fol. 962. Titulo Fundacya , przez które wfzyftkie Klafztory tak Zakonników, ia­

ko y Zakonnic wolnemi od wfzyftkich Exakcyi y Stacyi fą de­

klarowane. Ponowiła te wolności y druga Konftytucya 1710.

VoI. 6. fol. 192. Tit. Klafztory , która przy Wolnościach, Przy- wileiach y Relkryptach wfzyftkie zachowuie Klafztory.

Tak mocnemi wfparty Klafztor y Opat Trzemefzyńlki do­

wodami, pełni i;} nadziei że od wzmiankowych Przywileiow y Praw nie odpadną, ale raczey przy nich zachowani y od preten­

dowanego Sepu, Robocizn y Danin do Staroftwa Łęczyckiego uwolnieni będą.

/