GRUDZIEŃ 2017
Czas pracy:
60 minut
Liczba punktów do uzyskania: 30 PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY
Z OPERONEM
CZĘŚĆ MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZA PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE Instrukcja dla ucznia
1. Sprawdź, czy zestaw egzaminacyjny zawiera 11 stron (zadania 1.–26.). Ewen- tualny brak stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi.
2. Wpisz swój kod oraz PESEL w wyznaczonych miejscach: na tej stronie i w karcie odpowiedzi.
3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania.
4. Rozwiązania zapisuj długopisem lub piórem z czarnym tuszem/atramentem.
Nie używaj korektora.
5. W arkuszu znajdują się różne typy zadań. Rozwiązania zadań zaznacz na karcie odpowiedzi w następujący sposób:
– wybierz jedną z podanych odpowiedzi i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą, np. gdy wybierzesz odpowiedź A:
A B C D
B C D
B C D
– wybierz właściwą odpowiedź i zamaluj kratkę z odpowiednimi literami, np.
gdy wybierasz odpowiedź FP:
PP PF FF
– do informacji oznaczonych właściwą literą dobierz informacje oznaczone liczbą lub literą i zamaluj odpowiednią kratkę, np. gdy wybierasz literę B i liczbę 1:
A1 A2 B2
6. Staraj się nie popełnić błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź, np.:
A B C D
B C D
B C D
7. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane i oceniane.
Zadanie 1. (0–1)
Mapa wykonana jest w skali 1 : 150 000.
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Po zamianie skali liczbowej na mianowaną zapiszemy A. 1 cm – 1500 km. B. 1 mm – 150 km.
C. 1 cm – 1500 m. D. 1 cm – 150 m.
Informacja do zadań 2. i 3.
1. 2.
3.
WYBRZEŻE GD
AŃSKIE Pałac Ślubów
Zamek Królewski Wyższa Szkoła
Teatralna
Kuria Metropolitalna
Pałac Prymasowski Nike
Kolumna Zygmunta III Wazy
Pomnik A.Mickiewicza USC
Min. Kultury
Pałac Prezydencki Pomnik Ks. Poniatowskiego Muzeum
Karykatury Bazylika Archikatedralna P. Powst.
Warszawskiego 1944 r.
P. J.Kilińskiego
Min.Zdrowia
Teatr Wielki Opery i Baletu Narodowy Ciasna
Ciasna Świętojerska Gomulickiego
Frela
Długa Mostowa
KilińskiegoPodwale
Wodna Kamienna Bugaj
Celna Schodki
Dekerta Steinkellera
Grodzka Bugaj Piwna Świętojańska
Dawna
Piekarska Podwale
Kanonia
pl. Zamkowy Kapitulna Miodowa Długa Barokowa
Schillera
Hipoteczna
CorazziegoGamerskiego Bielańska Daniłłowi-czowska
pl.Teatralny Moliera
Bednarska Furmańska Sowia
Mariensztat Boczna Źródłowa NowyGarbarskaZjazd
Karowa Canaletta
Niecała Fredry Wierzbowa Senatorska
NowyPrzejazd Rynek
Boleść
AL. SOLIDARNOŚCI KRAK
OWSKIE PRZEDMIEŚCIE
0 500 m
1
A B C
2
3
Zadanie 2. (0–1)
Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli zdanie jest fałszywe.
Mapa topograficzna została oznaczona cyfrą 2. P F
Plan miasta został oznaczony cyfrą 1. P F
Zadanie 3. (0–1)
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Na pieszą jednodniową wycieczkę turystyczną należy zabrać ze sobą mapę
A. topograficzną. B. poglądową. C. poglądowo-topograficzną.
0 3 6 9 12 15
1 : 10 000
0 200 m
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Konsekwencją ruchu obiegowego Ziemi jest A. spłaszczenie Ziemi przy biegunach.
B. istnienie dnia i nocy.
C. istnienie różnego czasu słonecznego na Ziemi.
D. istnienie astronomicznych pór roku.
Zadanie 5. (0–1)
Na rysunkach przedstawiono dwa układy ciśnienia
I II
1020 1000995
1015 1005 1010
Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź spośród A–B oraz spośród 1.–2.
Układ wysokiego ciśnienia atmosferycznego został przedstawiony na ilustracji
A. I,
i dominuje w nim pogoda 1. bezchmurna i bez opadów.
B. II, 2. z zachmurzeniem i opadami.
Tekst źródłowy do zadania 6.
„Art. 8. 1. [...] obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na któ- rym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe.”
Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. (Dz.U. nr 92, poz. 880)
Zadanie 6. (0–1)
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Opisana forma ochrony środowiska to A. park krajobrazowy.
B. rezerwat przyrody.
C. park narodowy.
D. pomnik przyrody.
Tekst źródłowy do zadnia 7.
Produkcja rolna państwa jest nastawiona bardziej na sprzedaż produktów niż na zaspokajanie własnych potrzeb. Intensywność produkcji rolnej polega na uprawie roślin lub chowie zwierząt przy zastosowaniu dużych nakładów zmechanizowanej pracy, nawozów sztucznych, środków chemicznej ochrony roślin. Przez takie zabiegi uzyskiwane są duże zbiory, zwłaszcza zbóż oraz produktów pochodzenia zwierzęcego.
Zadanie 7. (0–1)
Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź spośród A–B oraz spośród 1.–3.
W tekście źródłowym zostały przedstawione cechy rolnictwa A. towarowego,
które jest charakterystyczne dla
1. krajów Ameryki Łacińskiej.
2. Francji.
B. naturalnego, 3. Rumunii.
Zadanie 8. (0–1)
Wybierz odpowiedź spośród A–B oraz spośród 1.–3. tak, aby zdanie było prawdziwe.
A. Wat
jest jednostką
1. pracy i mocy.
2. pracy, energii kinetycznej i energii potencjalnej grawitacji.
B. Dżul 3. mocy, energii kinetycznej i energii potencjalnej grawitacji.
Zadanie 9. (0–1)
Uczeń zbudował elektromagnes, nawijając na drewniany ołówek kilkadziesiąt zwojów izolowa- nego drutu, którego końce połączył z płaską 4,5-woltową baterią. Następnie zamiast ołówka użył długiego, żelaznego gwoździa. Za każdym razem usiłował dzięki elektromagnesowi po- zbierać rozsypane na stole stalowe spinacze biurowe.
Oceń prawdziwość zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli zdanie jest fałszywe.
Za pierwszym razem przez elektromagnes nie płynął prąd elektryczny. P F Za drugim razem spinacze były silniej przyciągane przez zwoje niż za pierwszym razem. P F
Zadanie 10. (0–1)
W miejsce kropek wstaw literę A, B lub C, tak aby stwierdzenia były prawdziwe.
A. większa niż B. mniejsza niż C. taka sama jak
Przyspieszenie grawitacyjne na powierzchni Księżyca jest około 6 razy mniejsze niż na po- wierzchni Ziemi. Gdyby na powierzchni Księżyca umieścić stalowy młot, to
1. masa młota byłaby ... na powierzchni Ziemi.
2. wartość ciężaru młota byłaby ... na powierzchni Ziemi.
Do sufitu przymocowano zawieszone na jedwabnych nitkach dwa jednakowe baloniki wypeł- nione powietrzem. Następnie jeden uczeń potarł wełnianą szmatką balonik 1., a drugi uczeń potarł taką samą szmatką balonik 2., ale robił to nieco silniej i dłużej.
1 2
Zadanie 11.1. (0–1)
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Uczniowie w ten sposób
A. naelektryzowali oba baloniki poprzez tarcie.
B. naelektryzowali oba baloniki poprzez dotyk.
C. naelektryzowali oba baloniki poprzez indukcję.
D. nie naelektryzowali baloników.
Zadanie 11.2. (0–1)
Zaznacz, na której ilustracji poprawnie przedstawiono sytuację po potarciu baloników.
A. B.
1
2 1
2
C. D.
1 2
1 2
Informacja do zadań 12. i 13.
Substancja Gęstość (g/cm3)
korek 0,3
drewno 0,8
żelazo 7,8
Zadanie 12. (0–1)
Uczeń trzyma w jednej dłoni kulkę z żelaza, a w drugiej – kulkę z drewna. Obie kulki mają ten sam promień.
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Po uniesieniu dłoni na wysokość 1 m energia potencjalna grawitacji kulki z żelaza jest A. mniejsza niż kulki z drewna.
B. większa niż kulki z drewna.
C. taka sama jak kulki z drewna.
Zadanie 13. (0–1)
Uczeń puszczał z tej samej wysokości kulkę z drewna i kulkę z korka. Obie kulki miały ten sam promień.
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Gdyby odbywało się to w próżni, to w chwili uderzenia o podłogę szybkość kulki drewnianej byłaby
A. taka sama jak szybkość kulki z korka.
B. mniejsza niż szybkość kulki z korka.
C. większa niż szybkość kulki z korka.
Zadanie 14. (0–1)
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Pierwiastkiem, który wchodzi w skład każdego związku organicznego jest, A. węgiel.
B. fosfor.
C. siarka.
D. żelazo.
Zadanie 15. (0–1)
Białka to złożone i niezwykle różnorodne związki organiczne. Pełnią one w organizmach wiele funkcji.
Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wybierz P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeżeli zda- nie jest fałszywe.
Niektóre białka są hormonami i pełnią funkcje regulatorowe. P F
Białka przechowują i przekazują informację genetyczną. P F
Na rysunku przedstawiono schemat budowy komórki pewnego organizmu.
Przeanalizuj rysunek i podaj nazwę organellum ozna- czonego literą X. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
A. mitochondrium B. wakuola
C. jądro komórkowe D. chloroplast
Zadanie 17. (0–1)
Wskaż grupę zwierząt oddychającą skrzelami. Wybierz właściwą odpowiedź spośród poda- nych.
A. pajęczaki B. płazińce C. ryby D. gady
Zadanie 18. (0–1)
Rozmnażanie wegetatywne prowadzi do powstania organizmu, który ma zestaw genów iden- tyczny jak u organizmu rodzicielskiego.
Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź spośród A–B oraz spośród 1.–2.
U roślin dzięki rozmnażaniu wegetatywnemu organizm potomny powstaje z A. organu rośliny macierzystej,
czyli z 1. połączenia komórki jajowej z komórką plemnikową.
B. gamet, 2. rozłogów, bulw, cebuli.
Zadanie 19. (0–1)
Wraz z pożywieniem dostarczamy do naszego organizmu witaminy. Pełnią one różnorodne funkcje, a ich niedobór lub nadmiar może skutkować poważnymi schorzeniami.
Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wybierz P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeżeli zda- nie jest fałszywe.
Kwas foliowy występujący w liściach, np. szpinaku czy brukselki, pobudza wytwarzanie
czerwonych krwinek. P F
Niedobór witaminy A prowadzi do tzw. kurzej ślepoty (osłabienia widzenia po zmroku). P F X
Zadanie 20. (0–1)
Na fotografiach zilustrowano przedstawicieli rodziny psowatych. Jedna z fotografii prezentuje gatunek dziko żyjący, a druga przedstawia zwierzęta udomowione.
1. 2.
Dopasuj fotografię przedstawicieli rodziny psowatych do rodzaju doboru, który odpowiada za dzisiejszy wygląd tych zwierząt.
A. dobór naturalny 1. fotografia 1.
B. dobór sztuczny 2. fotografia 2.
A. ... B. ...
Zadanie 21. (0–1)
Liczba atomowa pierwiastka X wynosi 82, a liczba masowa – 204. Atom pierwiastka E ma liczbę atomową 80, a liczbę masową – 204.
Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli zdanie jest fałszywe.
Atom E ma 80 neutronów. P F
Dwudodatni kation pierwiastka X2+ ma taką samą liczbę elektronów, jaka znajduje się
w atomie pierwiastka E. P F
Zadanie 22. (0–2)
Za pomocą uniwersalnego papierka wskaźnikowego zbadano pH trzech wodnych roztworów A, B i C. Wyniki doświadczenia przedstawiono na poniższym schemacie.
Zadanie 22.1. (0–1)
Na podstawie informacji do zadania uzupełnij zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród A, B lub C.
Wodorotlenek sodu znajdował się w roztworze A/B/C.
pH = 4 barwa czerwona
A
pH = 7 barwa
żółta B
pH = 13 barwa niebieska
C
Na podstawie informacji do zadania dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź spośród A–C oraz spośród 1.–2.
Odczyn kwasowy ma roztwór oznaczony literą
A,
ponieważ w wyniku dysocjacji elektrolitycznej wzrosło w nim stężenie jonów
1. H+ B,
2. OH– C,
Zadanie 23. (0–1)
Poniżej znajdują się wzory sumaryczne substancji należących do grupy alkanów.
A. C3H8 B. CH4 C. C6H14 D. C20H42
Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź spośród A, B, C lub D.
23.1. Spośród podanych związków w warunkach normalnych w stanie ciekłym występuje alkan o wzorze sumarycznym A. B. C. D.
23.2. Jeśli w wyniku spalania jednej cząsteczki alkanu powstają trzy cząsteczki CO2 i cztery cząsteczki H2O, to wzór sumaryczny tego
alkanu to A. B. C. D.
Zadanie 24. (0–1)
Uczeń użył przedstawionej na rysunku aparatury do zbadania zmian tempe- ratury podczas rozpuszczania wodorotlenku potasu w wodzie.
Do zlewki nalał 60 cm3 wody i zmierzył temperaturę wody. Następnie dodał 5 g wodorotlenku potasu, zamieszał i odczytał najwyższą temperaturę roztworu.
Na poniższym rysunku przedstawiono wskazanie temperatury na termome- trze przed i po dodaniu wodorotlenku potasu.
Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A lub B oraz jej uzasadnienie 1. lub 2.
Rozpuszczanie wodorotlenku potasu w wodzie jest procesem
A. egzotermicznym,
ponieważ
1. podczas rozpuszczania wydzieliła się energia w postaci ciepła.
B. endotermicznym, 2. podczas rozpuszczania
energia w postaci ciepła została pobrana z otoczenia.
20 25 30°C
20 25 30°C
Zadanie 25. (0–2)
Wodorotlenek wapnia przereagował z kwasem siarkowym(VI), w wyniku czego otrzymano siarczan(VI) wapnia i wodę.
Zadanie 25.1. (0–1)
Wskaż wzór sumaryczny powstałej soli. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
A. CaSO4
B. H2O C. CaS D. CaSO3
Zadanie 25.2. (0–1)
Wskaż zastosowanie uwodnionego siarczanu(VI) wapnia. Wybierz właściwą odpowiedź spo- śród podanych.
A. Składnik materiałów budowlanych, zapraw, tynków.
B. Surowiec do produkcji siarki.
C. Środek do konserwowania żywności (solenie, kiszenie).
D. Preparat do udrażniania rur kanalizacyjnych.
Zadanie 26. (0–2)
Nieznany metal X reaguje z tlenem, tworząc związek o wzorze sumarycznym XO. Podczas reakcji z wodą związku XO zachodzi reakcja:
XO + H2O $ X(OH)2
Zadanie 26.1. (0–1)
Ustal symbol metalu X. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
A. Na B. Ca C. S D. Al
Zadanie 26.2. (0–1)
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Łączna masa substratów XO i H2O w porównaniu z masą produktu rekcji X(OH)2 jest A. większa.
B. nie można tego określić.
C. mniejsza.
D. taka sama.
KARTA ODPOWIEDZI
A B C D E F G H I J
K L Ł M N O P Q R S
T U V W X Y Z 1 2 3
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
J D
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
SUMA PUNKTÓW D J
D – dziesiątki J – jedności
UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY
UZUPEŁNIA NAUCZYCIEL SPRAWDZAJĄCY WPISUJE UCZEŃ
PESEL Kod ucznia
Nr zad. Odpowiedzi
1. A B C D
2. PP PF FP FF
3. A B C
4. A B C D
5. A1 A2 B1 B2
6. A B C D
7. A1 A2 A3 B1 B2 B3 8. A1 A2 A3 B1 B2 B3 9. PP PF FP FF
10. 1A 1B 1C 2A 2B 2C 11.1. A B C D
11.2. A B C D
12. A B C
13. A B C
14. A B C D
15. PP PF FP FF
16. A B C D
17. A B C D
18. A1 A2 B1 B2 19. PP PF FP FF 20. A1 A2 B1 B2 21. PP PF FP FF 22.1. A B C
22.2. A1 A2 B1 B2 C1 C2 23.1. A B C D
Nr zad. Odpowiedzi 23.2. A B C D
24. A1 A2 B1 B2 25.1. A B C D 25.2. A B C D 26.1. A B C D 26.2. A B C D
