Jerzy Kopera
O korekturę taksy adwokackiej :
(artykuł dyskusyjny)
Palestra 8/4(76), 16-20
1964
O ko re ktu rę taksy adw okackiej
( a r t y k u ł d y s k u s y j n y ) A r t y k u ł n in ie js z y m a n a c e lu w y s u n ię c ie w n io s k ó w co d o k o r e k t u r y o b o w ią z u ją c e j o b e c n ie ta r y f y a d w o k a c k ie j. W n io s k i z a te m o p a r t e b ę d ą n ie n a n o w y c h p r z e s ła n k a c h , lecz n a w y n ik a c h d o ś w ia d c z e ń tr z e c h l a t s to s o w a n ia t e j t a r y f y o r a z n a n a s u w a ją c e j się k o n ie c z n o śc i d o s to s o w a n ia je j d o s y t u a c ji o b e c n e j w z w ią z k u z n o w y m u s t r o je m z e sp o łó w a d w o k a c k ic h . J e s t rz e c z ą ja s n ą , że t a r y f a a d w o k a c k a w y m a g a p e w n e j r e f o r m y , a w ła ś c iw ie n ie t y l e r e f o r m y c o k o r e k tu r y . W y n ik a t o ta k ż e z o ś w ia d c z e ń c z y n n ik ó w o f ic ja l n y c h w t e j m ie rz e . D la te g o te ż z a ło ż e n ie m n in ie js z y c h u w a g j e s t n ie p o s tu lo w a n ie z a s a d n ic z e j z m ia n y , leoz ty lk o w s k a z a n ie k ie r u n k u , w ja k im k o r e k t u r a j e s t u z a s a d n io n a . M o im z d a n ie m , k o n ie c z n e z m ia n y w y n ik a ją p rz e d e w s z y s tk im z p o tr z e b y u p r o s z c z e n ia o b lic z e ń , w ię k s z e g o u w z g lę d n ie n ia n a k ła d u p r a c y i o d rz u c e n ia p o d z ia łu n a w y n a g r o d z e n ie a d w o k a c k ie i r y c z a ł t n a rz e c z z esp o łó w , k tó r y t o r y c z a ł t w ś w ie tle n o w y c h p rz e p is ó w s t r a c i ł r a c j ę b y tu .Z te g o w z g lę d u u k ła d n in ie js z e g o a r t y k u ł u o p ie r a ć s ię b ę d z ie n a u k ła d z i e r o z p o r z ą d z e n ia M in is tr a S p ra w ie d liw o ś c i z d n ia 22 k w ie tn ia 1961 r . i o m a w ia ć b ę d z ie p o s tu lo w a n e z m ia n y w d o s to s o w a n iu d o p rz e p is ó w te g o ż ro z p o r z ą d z e n ia .
1. W § 4 o b n iż k ę 30% n a le ż a ło b y m . zd. z a s tą p ić o b n iż k ą 25% . N ie m a t o z n a c z e n ia z a sa d n ic z e g o , n ie m n ie j je d n a k p o w in n o s ię d ą ż y ć d o te g o , b y -uprościć z a s a d y o b lic z e n ia w y n a g ro d z e n ia . O b e c n ie m a m y w ta b e l i 51 r ó ż n y c h p o z y c ji co do z a s a d n ic z y c h s t a w e k w s p r a w a c h c y w iln y c h , p o d z ie lo n y c h n a 8 ró ż n y c h , z a le ż n y c h od p ro c e n to w y c h o b liczeń t a b e l p o b o c z n y c h . W y n ik a s tą d , że w s a m y c h ty lk o s p r a w a c h c y w iln y c h , w k tó r y c h w y n a g ro d z e n ie o b lic z a s i ę o d w a rto ś c i p rz e d m io tu s p o r u , j e s t ty c h s t a w e k 408, p r z y cz y m ró ż n ic e w k o lu m n a c h z a s a d n ic z y c h s ą m in im a ln e , a w k o lu m n a c h p r o c e n to w y c h r a c z e j n ie is to tn e . N ie m a b o w ie m w ię k sz e g o z n a c z e n ia r ó ż n ic a m ięd zy 75'* a 7C% czy m ię d z y 30% a 25%. Z te g o w z g lę d u o sie m d o ty c h c z a s o w y c h g ru p , a m ia n o w ic ie 100'/<, 75%, 70%, 50%, 30% 25% i 20%, n a le ż a ło b y — p o u p ro s z c z e n iu ta r y f y — z a s tą p ić ła tw y m i d o o b lic z e n ia i p r o s ty m i c z te re m a g r u p a m i: 100%, 75%, 50% i 25%.
S tą d p o s t u la t z m ia n y § 4 ro z p o r z ą d z e n ia .
2. T o sa m o d o ty c z y § 7, w k tó r y m z ty c h s a m y c h w z g lę d ó w 70% z a sa d n ic z e g o w y n a g r o d z e n ia z a p o n o w n e p r o w a d z e n ie s p r a w y w p ie r w s z e j in s ta n c j i n a le ż a ło b y z a s tą p ić 75%.
N r 4 (76) O k o r e k t u r ę t a k s y a d w o k a c k i e j 17 3. P a r a g r a f 8 d o ty c z ą c y p o b ie r a n ia p r z e z zesp o ły r y c z a ł tu , w o b e c u re g u lo w a n ia te g o z a g a d n ie n ia w ro z p o r z ą d z e n iu o z e sp o ła c h , n a le ż a ło b y s k r e ś lić , a w u s ta le n ie w y n a g ro d z e n ia w lic z y ć r y c z a łt, k o r y g u ją c o d p o w ie d n ie s ta w k i.
4. J e ś li ch o d zi o § 11 ro z p o r z ą d z e n ia , to w y d a je się, że n a le ż a ło b y ró w n ie ż i t u t a j z n a c z n ie u p ro ś c ić ta r y f ę , o g ra n ic z a ją c o w e 51 z a s a d n ic z y c h s t a w e k i r e d u k u j ą c je p r z y n a jm n ie j d o 1/10. P o w lic z e n iu o b e c n e g o r y c z a łtu n a rz e c z z e sp o łó w w w y n a g ro d z e n ie , n a le ż a ło b y p r z y j ą ć n a s tę p u ją c e s ta w k i: 1) d o 2 000 zł 2) o d 2 000 zł d o 5 000 zł 3) o d 5 000 zł do 10 000 zł 4) od 10 000 zł d o 50 000 zł 5) p o n a d 50 000 zł — o d 150 zł d o 300 zł, — o d 300 zł do 600 zł, — od 600 zł do 1 000 zł, — o d 1 000 zł do 2 000 zł, — o d 2 000 zł d o 3 000 zł. O b e c n e ró ż n ic e 2 0 -z ło to w e m ię d z y p o sz c z e g ó ln y m i p o z y c ja m i ta r y f y p o w o d u ją je d y n ie tr u d n o ś c i, u n ie m o ż liw ia ją p a m ię c io w e o p a n o w a n ie ita ry fy , a w e fe k c ie są t a k z n ik o m e , że r a c z e j n ie z a s łu g u ją n a ro z g ra n ic z e n ie . N ie m a o n o b o w ie m p r a k ty c z n ie w ię k sz e g o z n a c z e n ia a n i d la o cen y p ra c y , a n i d la o c e n y w y d a tk u k lie n ta , d la k tó r e g o ró ż n ic e m ię d z y p o s z c z e g ó ln y m i s ta w k a m i s ą r a c z e j o b o ję tn e , g d y ż n ie s ta n o w ią ż a d n e j w ię k s z e j d y f e r e n c ji w w y d a tk a c h n a p ro w a d z e n ie p ro c e s u . B o p rz e c ie ż d o k o s z tó w a d w o k a ta d o c h o d z ą je s z c z e k o s z ty w p is u , b ie g ły c h itp ., ta k że w ty m a s p e k c ie w y m ie n io n e ró ż n ic e s ą jeszcze b a r d z ie j m in im a ln e i b e z z n a c z e n ia . N a to m ia s t o szcz ę d n o ść c z a su i ła tw o ś ć p rz y s w o je n ia s o b ie ta r y f y z a ró w n o p rz e z p o b ie r a ją c y c h w y n a g ro d z e n ie w z e s p o ła c h , j a k i p r z e z p r z y z n a ją c y c h je s ę d z ió w p r z e m a w ia — m o im z d a n ie m d e c y d u ją c o — za w y ż e j p ro p o n o w a n y m iprzeze m n ie u p ro s z c z e n ie m . 5. W § 12 p r o p o n u ję je d y n ie p o d w y ż k ę w y n ik a ją c ą z k o n ie c z n o śc i w lic z e n ia d o ty c h c z a s o w e g o r y c z a ł tu z z a o k rą g le n ie m d o 50 zł, cz y li s t a w k i 250— 350, 350— 700, 600— 1 200 z a m ia s t d o ty c h c z a s o w y c h s t a w e k 200— 300, 300— 600 i 500— 1 000. 6. P o w a ż n ie js z e n a to m ia s t z m ia n y p o w in n y n a s tą p ić w i§ 13 ze w z g lę d u n a n a k ła d p r a c y i tr u d n o ś c i p r a w n e p e w n y c h sp ra w . I ta k , p o z o s ta w ia ją c w y n a g ro d z e n ie z a ro z w ó d (p lu s 20'/« z a o k rą g lo n e d o 50 zł) w w y s o k o ś c i 600— 1 800 zł, n a le ż a ło b y u je d n o lic ić sitaw k i z a s p r a w y o u n ie w a ż n ie n ie m a łż e ń s tw a i s tw ie r d z e n ie is tn ie n ia lu b n ie is t n ie n i a m a łż e ń s tw a (k tó re to s p r a w y w y m a g a ją zn a c z n e g o p rz y g o to w a n ia p ro c e s u , z e b r a n ia m a t e r i a łu i s ą z w y k le s p r a w a m i c ię ż k im i ta k ż e ze w z g lę d u n a k o liz ję p o w a ż n y c h in te re s ó w s tro n , a n ie ty p o w y m i i n ie z d a r z a ją s ię z re s z tą często ) i u s t a li ć je w w y s o k o ś c i o d 600 d o 1 200 zł.
N a to m ia s t n a le ż a ło b y r o z r ó ż n ić s p r a w y o p rz y s p o s o b ie n ie <tt «ępraw o p o z b a w ie n ie , o g ra n ic z e n ie , z a w ie s z e n ie lu b p rz y w ró c e n ie w ła d z y ro d z ic ie ls k ie j. P i e r w s z e — to s p r a w y ła t w e i p r o s te , o g ra n ic z a ją c e się d o p r z y g o to w a n ia z w y k le zg o d - inego a k tu , d r u g i e — to s p r a w y i tr u d n e , i b a rd z o s p o r n e w z n a c z e n iu w a lk i p r o c e s o w e j s tr o n i p r z y g o to w a n ia w p ro c e s ie (z u d z ia łe m p e łn o m o c n ik a ) m a t e r i a łu p o z w a la ją c e g o n a u s ta le n ie p r a w d y o b ie k ty w n e j. Z te j p rz y c z y n y , g d y s t a w k a d o ty c h c z a s o w a za p rz y s p o s o b ie n ie j e s t r a c z e j w y ż s z a o d p r z e w id y w a n e j, n a le ż a ło b y u s ta lić s ta w k i w s p r a w a c h : a) o p r z y s p o s o b ie n ie — n a 150— 200 zł, b) o p o z b a w ie n ie , o g ra n ic z e n ie , z a w ie s z e n ie lu b p r z y w ró c e n ie w ła d z y ro d z ic ie l-2 — P a le s tra
s k ie j — od 400 do 500 zł. S p r a w y t e s ą w p r a w d z ie n ie r a z tr u d n ie j s z e n iż s p r a w y ro z w o d o w e , je d n a k ż e p rz y u s t a le n i u w y s o k o ś c i s ta w e k p r z y j ą łe m ta k ż e s p o łe c z n y a s p e k t ty c h s p r a w , g d z ie a d w o k a t m u s i r a c z e j w y k o n y w a ć s w ó j z a w ó d z te g o w ła ś n ie p u n k tu w id z e n ia , m im o że k lie n c i w t a k i c h s p r a w a c h r a c z e j n ie lic z ą s ię z w y d a tk a m i.
P o z o s ta łe s t a w k i n ie b u d z ą z a s trz e ż e ń i n a le ż a ło b y je je d y n ie p o w ię k s z y ć o 20*/», z a o k r ą g la ją c d o 50 zł.
B u d z i n a to m ia s t z a s trz e ż e n ia u s tę p 2 p o w o ła n e g o p a r a g r a f u . C h o d z i t u o ro s z c z e n ia m a ją tk o w e z w ią z a n e z ta k i m i s p r a w a m i, j a k u s ta le n i e o jc o s tw a czy a l i m e n ty d la ro z c h o d z ą c y c h s ię m a łż o n k ó w . Z a g a d n ie n ia t e b a rd z o k o m p l ik u j ą p r o ces, w y w o łu ją c d u ż e tr u d n o ś c i, z w ła sz c z a je ś li c h o d z i o ro s z c z e n ia r e g r e s o w e . Z te g o w z g lę d u n a le ż a ło b y te n u s tę p u z u p e łn ić w p r o w a d z e ń ie m n o rm y , że w w y p a d k u g d y z p ro c e s e m o ro z w ó d czy u n ie w a ż n ie n ie m a łż e ń s tw a p o łą c z o n e s ą r o sz c z e n ia m a ją tk o w e m a łż o n k ó w , a w s p r a w a c h o u s ta le n ie o jc o s tw a z w ią z a n e s ą ro s z c z e n ia r e g r e s o w e , to w y n a g ro d z e n ie u le g a w ó w c z a s p o d w y ż c e o 50%. 7. W § 14 (s p ra w y z z a k re s u p r a w a rz e c z o w e g o i p r a w a o k s ię g a c h w ie c z y s ty c h ) i 15 (s p ra w y z z a k r e s u p r a w a s p a d k o w e g o ) p r o p o n u ję je d y n ie p o p r a w k i w y n i k a ją c e z w łą c z e n ia r y c z a łtu w e d łu g w y ż e j o k r e ś lo n e j z a s a d y z z a o k rą g le n ie m d o 50 z ł o r a z z m ia n ę w § 14 p r o c e n tu z 30°/o n a 25%, a w § 15 z 70% n a 75"». T o sa m o d o ty c z y p a r a g r a f ó w o d 16 do 18, z ty m u z u p e łn ie n ie m , że w s p r a w a c h 0 u z n a n ie z a p is u n a s ą d p o lu b o w n y za n ie w a ż n y i o u c h y le n ie w y r o k u te g o ż s ą d u w y n a g r o d z e n ie j e s t za n is k ie , g d y ż s ą to s p r a w y cięż k ie. P o n a d to k lie n ta m i t u t a j s ą z w y k le (co n ie jesit b e z z n a c z e n ia ) r a c z e j s t r o n y d o b rz e s y tu o w a n e . D la te g o w y d a je m i się , ż e u z a s a d n io n a w ty c h s p r a w a c h b y ła b y s t a w k a o d 600 d o 1 200 zł. 8. J e ż e li c h o d z i o § 19 (s p ra w y e g z e k u c y jn e ), t o w y d a je m i się , że w y n a g r o d z e n ie za p ro w a d z e n ie in n e j e g z e k u c ji n iż z n ie r u c h o m o ś c i l u b p rz e z z a r z ą d p r z y m u so w y m o ż n a b y z ry c z a łto w a ć p rz e z w p r o w a d z e n ie tr z e c h s t a w e k w z a le ż n o śc i o d w a r to ś c i p r z e d m io tu e g z e k u c ji, a m ia n o w ic ie : a ) p r z y w a r to ś c i do 1 000 zł — 150 zł, b ) p r z y w a r to ś c i od 1 000 zł do 10 000 z ł — 300 zł, c) p rz y w a r to ś c i p o n a d 10 000 z ł — 500 zł. N a le ż a ło b y te ż w p ro w a d z ić s t a w k ę za w in d y k a c ję p r e t e n s j i w tr y b ie a r t . 584 k .p .c . — w w y so k o śc i p o ło w y p o w y ż s z y c h s ta w e k . 9. J e ś li ch o d z i o ro z d z ia ł I I I ro z p o r z ą d z e n ia (s p ra w y a d m in is tr a c y jn e ) , to n a le ż a ło b y je d y n i e w lic z y ć w w y n a g ro d z e n ie r y c z a łt, o d p o w ie d n io je p o d n o sz ą c .
10. N afto m iast w ię c e j z a s trz e ż e ń b u d z i w y n a g ro d z e n ie w sip ra w a c h k a r n y c h . R o z p o rz ą d z e n ie s z u k a r o z w ią z a n ia w p o d z ia le s p r a w w e d łu g w ła ś c iw o ś c i s ą d ó w . J e s t to k r y t e r i u m s łu s z n e , a le p o w in n o b y ć u z u p e łn io n e . S p r a w a o 20 to m a c h a k t w są d z ie p o w ia to w y m j e s t tr u d n ie js z a i w y m a g a w ię k s z e g o n a k ła d u p r a c y n iż p r o s ta s p r a w a p rz e d s ą d e m w o je w ó d z k im . D la te g o te ż n a le ż a ło b y s ię o p rz e ć n ie ty lk o n a w ła ś c iw o ś c i, a le ta k ż e n a „ o b ję to ś c i” s p r a w y , d o p u s z c z a ją c p o d w y ż k ę , 1 to z n a c z n ą , w z a le ż n o śc i o d lic z b y to m ó w a k t s p r a w y i lic z b y z g ło sz o n y c h ś w ia d k ó w .
N a le ż a ło b y iteż w p ro w a d z ić o s o b n e w y n a g ro d z e n ie za p r o w a d z e n ie s p r a w z o s k a r ż e n ia p ry w a itn e g o , i to w y n a g ro d z e n ie w y ż sz e o d n o r m a ln e j s p r a w y p rz e d s ą d e m p o w ia to w y m . S ą to s p r a w y w y ją tk o w o p ra c o c h ło n n e z a r ó w n o p o d c z a s ro z m ó w z k lie n ta m i, j a k n a ro z p r a w ie , a p o d n ie c e n ie s t r o n w t a k i c h s p r a w a c h w y m a g a n ie ty l k o p r a c y , a le n ie r a z i o lb rz y m ie g o w y s iłk u n e rw o w e g o .
N r 4 (76) O k o r e k t u r ę t a k s y a d w o k a c k i e j 19
Z a s tr z e ż e n ie n a s u w a ta k ż e r e d a k c j a § 28 (o b n iż k a o 30%, je ż e li a d w o k a t n ie s p o r z ą d z ił ś r o d k a o d w o ła w c z e g o ). N a le ż y w y r a ź n ie s tw ie rd z ić , że c h o d z i o a d w o k a ta , k tó r y b r o n i ł w p ie r w s z e j in s ta n c ji.
” 11. P r z y o k a z ji o m a w ia n ia s p r a w k a r n y c h tr u d n o n ie p o ru s z y ć z a g a d n ie n ia u n o r m o w a n e g o w § 27. C h o d z i t u o s p r a w y o b r o n z u rz ę d u . P r a k t y c z n ie , ó b r o n y t e t y l k o w y ją tk o w o s ą p ła t n e . P rz e w a ż n ie k lie n c i u c h y la j ą s ię o d p o k r y w a n ia w y n a g r o d z e n ia .
Z d a n ie m m o im , r o z w ią z a n ie z a g a d n ie n ia je s t b a rd z ie j p ro s te , n iż s ię w y d a je . P o m i ja ją c p o s tu la ity w y p ła c a n ia p rz e z s ą d y w y n a g ro d z e n ia o p a r t e n a te g o r o d z a ju ro z w ią z a n ia c h w in n y c h k r a j a c h , n a le ż a ło b y p r z y ją ć z a s a d ę , ż e k o s z ty o b ro n y z u r z ę d u w r a z ie n ie p o k r y c ia ic h d o c h w ili w y r o k u t r a k to w a n e b ę d ą ja k o część k o s z tó w s ą d o w y c h i w lic z a n e do ty c h k o s z tó w n a p o d s ta w ie r a c h u n k u z e sp o łó w , a n a s t ę p n ie w r a z ie ś c ią g n ię c ia o r a z w m ia r ę ś c ią g a n ia p r z e k a z y w a n e zesp o ło m . M o ż n a p r z y ty m z a s trz e c p ie r w s z e ń s tw o d la p o z o s ta ły c h k o s z tó w p o s tę p o w a n ia .
T e g o r o d z a j u ro z w ią z a n ie n ie w y m a g a ż a d n y c h w ła ś c iw ie w y s iłk ó w , p o le g a ć z a ś b ę d z ie je d y n ie n a d o p is y w a n iu k w o ty w y k a z a n e j w r a c h u n k u z e sp o łu d o k o s z tó w łą c z n e g o śc ią g n ię c ia i p rz e k a z u . M a n ip u la c ja m in im a ln a , a z n a c z e n ie p o w a ż n e c h o ć b y ze w z g lę d u n a z a s a d ę w y n a g r a d z a n ia z a p ra c ę . R o z w ią z a n ie p ła c e n ia p r z e z z e s p o ły j e s t k a m u f lo w a n ie m f a k t u , ż e w ła ś c iw ie — w o b e c k o le jn o ś c i z a s tę p s tw — k a ż d y p ła c iłb y s a m s o b ie , cz y li w e fe k c ie p ra c o w a łb y d a rm o .
12. J e ś li c h o d z i o r o z d z ia ł V ro z p o r z ą d z e n ia , to w y d a je s ię , że p o z a p o w ię k s z e n ie m w y n a g r o d z e n ia o r y c z a ł t n a le ż a ło b y w p ro w a d z ić z m ia n y w p u n k c ie trz e c im . N a le ż y p rz e d e w s z y s tk im ro z r ó ż n ić — p r z y s p o r z ą d z a n iu r e w iz j i czy w n io s k u o r e w iz j ę n a d z w y c z a jn ą — czy s p o r z ą d z a je a d w o k a t, k tó r y p ro w a d z ił ju ż s p r a w ę , czy te ż in n y a d w o k a t.
Jesit z ro z u m ia łe , że a d w o k a t, k t ó r y m u s i s ię z a p o z n a w a ć o d n o w a ze s p r a w ą , d a je z n a c z n ie w ię k s z y w k ła d p r a c y . P o w tó r e , r e w iz j a c o n a jm n ie j w ta k i m s a m y m s t o p n iu d e c y d u je o w y n ik u s p r a w y w p o s tę p o w a n iu r e w iz y jn y m j a k z a s t ę p s tw o . D laitego te ż m . zd. n a le ż a ło b y w p ro w a d z ić n a s t ę p u ją c e s t a w k i :
a ) je ż e li a d w o k a t w y s tę p o w a ł w p ie r w s z e j in s ta n c j i — 50% w y n a g ro d z e n ia , n ie m n ie j je d n a k n iż zł 200,
b) je ż e li n ie z a s tę p o w a ł w p ie r w s z e j in s ta n c j i — 75% w y n a g r o d z e n ia , n i e m n ie j je d n a k n iż 200 zł.
Co s ię ty c z y r e w iz ji n a d z w y c z a jn e j, to s ta w k a je s t n ie w s p ó łm ie rn a . N ie w ą tp li w ie , w s p r a w i e m u s i c h o d z ić o s k o m p lik o w a n e z a g a d n ie n ia p r a w n o m a t e r i a ln e czy p r o c e s o w e l u b te ż o o b a r o d z a je ty c h z a g a d n ie ń . N ie je d n o k r o tn ie c h o d z ić b ę d z ie o z a s a d n ic z e z a g a d n ie n ia sp o łe c z n e czy z m ia n ę o rz e c z n ic tw a . D o ś w ia d c z e n ie w y k a z u je , że w n io s e k o r e w iz ję n a d z w y c z a jn ą s ta n o w i p r a c ę o c h a r a k t e r z e n a u k o w y m i tw ó rc z y m . Z r ó w n a n ie itak ieg o w n io s k u — z p u n k tu w id z e n ia w y n a g r o d z e n ia — z w n io s k ie m o w a r u n k o w e z w o ln ie n ie j e s t o c z y w iśc ie n ie s łu s z n e (w y s ta rc z y p o ró w n a ć m in im u m w y n a g ro d z e n ia ) . D la te g o iteż n a le ż a ło b y w p ro w a d z ić n o w ą s t a w k ę u z a le - im io n ą o d r o z m ia r u a k t w s p r a w a c h k a r n y c h i w y ż sz e m in im u m w s p r a w a c h c y w iln y c h . W y d a je m i s ię , że s ł u s z n a t u b ę d z ie s ta w k a :
a) w s p r a w a c h c y w iln y c h — 75% w y n a g r o d z e n ia z a re w iz ję , a
b) w s p r a w a c h k a r n y c h : je ś li s p r a w a o b e jm u je m n ie j n iż 4 to m y a k t — 75*/«, je ś li o b e jm u je o d 4 d o 10 to m ó w a k t — 100%, p rz y w ię k s z e j lic z b ie to m ó w — 150% w y n a g r o d z e n ia za r e w iz ję (p rz y m in im u m w y n a g ro d z e n ia 300 zł, tj . ty le , ile w y n o si o p ła t a o d w n io s k u o r e w iz j ę n a d z w y c z a jn ą ).
* W y w o d y p o w y ż sz e s ą w y r a z e m w ie lo le tn ie g o d o ś w ia d c z e n ia o r a z w y n ik ie m b a d a n ia o p in ii. N ie o d b ie g a ją o n e o d z a s a d o b o w ią z u ją c y c h p rz e p is ó w . N ie n a w i ą z u ją te ż d o s t a r y c h p rz e p isó w . """W n io sk i — j a k ju ż w s p o m n ia n o — w y c h o d z ą z o b o w ią z u ją c y c h n o r m i n ie z m ie r z a ją d o z m ia n y ty c h o s ta tn ic h , le c z ty lk o d o ic h p o p ra w y . Z te g o w z g lę d u n ie p r z y j m u j ą o n e ż a d n e j d o w o ln o ś c i w s p r a w i e u s t a l a n i a w y n a g r o d z e n ia , co b y ło u w a ż a n e z a b łą d d a w n e j ta r y f y . D la te g o te ż b r a k w m y c h w y w o d a c h ja k ic h ś r e w e la c y jn y c h p r o j e k tó w z m ia n . C h o d z iło b o w ie m n ie o w p r o w a d z e n ie n o w o śc i, a jo d y n ie o p r z y s to s o w a n ie n o rm d o z m ie n io n y c h w a r u n k ó w o r a z o u w z g lę d n ie n ie p o p r a w e k ty l k o w z a k r e s ie b łę d n y c h s ta w e k . B łę d n y c h n ie t y l k o z t e j p rz y c z y n y — co j e s t m o że b a r d z o is to t n e — że c z y n iło t o w y n a g ro d z e n ie n ie w s p ó łm ie rn y m d o n a k ła d u p ra c y , a le ta k ż e i iz te j p rz y c z y n y , że p rz e z w p ro w a d z e n ie a n ty b o d ź c a w p e w n y c h s p r a w a c h p o w o d o w a ło to w r e z u lta c ie u c h y la n ie się od p r z y jm o w a n ia ta k i c h sipraw w ła ś n ie p r z e z ty c h , k tó r z y z e w z g lę d u n a s w o je d o ś w ia d c z e n ie p o w in n i je p r z y j m o w a ć . A d w o k a t o d u ż e j p r a k t y c e n ie m ó g ł sp b ie p o z w o lić n a o p ra c o w y w a n ie r e w iz ji n a d z w y c z a jn e j ze w z g lę d u n a je j n ie o p ła c a ln o ś ć . T e n p r z y k ł a d n ie je s t w y ją tk i e m , g d y ż o d n o si s ię o n ta k ż e do d u ż y c h s p r a w k a r n y c h . D o s p r a w n a d e r p ra c o c h ło n n y c h . W r e z u l ta c i e m u s ia ł u c ie r p ie ć p o z io m p r a c y p rz e z o d p a d n ię c ie w ie lu e le m e n tó w tw ó rc z y c h w y m a g a ją c y c h w ie le c zasu , ja k i n a le ż a ło p o św ię c ić n a (pracę t a k t r a k t o w a n ą , g d y ż tr z e b a p rz e c ie ż w y ro b ić m in im u m e g z y s te n c ji, a t o w y m a g a w y s iłk u . S k u t k i s t ą d w y n ik a ją c e m u s ia ł p o n o sić p rz e d e w s z y s tk im k li e n t, k t ó r y n ie j e d n o k r o t n ie b y ł z a sk o czo n y n is k o ś o ią s ta w e k w t a k i c h s p r a w a c h .
P r z y k o ń c u g r u d n ia 1905 r. r u c h re w o lu c y jn y p o n o si c ię ż k ie p o r a ż k i. W M o sk w ie p r z y g a s a k r w a w o tłu m io n e p o w s ta n ie ro b o tn ic z e , w K r ó le s tw ie k o ń c z y się c z te ro ty g o d n io w y d r a m a ty c z n y s t r a j k p r a c o w n ik ó w p o c z ty i te l e g r a f u , w r a c a j ą d o p r a c y z w y c ię ż e n i w .w alce b e z s k u te c z n e j u r z ę d n ic y u b e z p ie c z e n io w i, z a ła m u je się s t r a j k f u n k c jo n a r iu s z y k o le i, m n o ż ą s ię a r e s z to w a n ia , n a p r a s ę sy p ią się k o n fis k a ty .
W ta k i m to o k re s ie , 29 g ru d n ia , w p r a s ie w a r s z a w s k ie j p o ja w ia s ię k r ó t k a n o
H A L I N A K IE P U R S K A
