Ekonomiczna analiza przestępczości
Materiały dla kierunku Kryminologia Zajęcia wprowadzające 2019/2020 Mgr Karolina Piech
Ekonomiczna analiza prawa
• Dyscyplina między ekonomią a prawem
• Badanie prawa metodami ekonomicznymi
• Metoda prawoznawstwa
• Nacisk na efektywność
Ekonomiczna analiza prawa
• Pozytywna
• Normatywna
Pozytywna ekonomiczna analiza prawa
• Przewidywanie efektów i skutków regulacji prawnych
• Nacisk na funkcjonowanie gospodarki
• Efektywność pod względem ekonomicznym
• Badania ex ante
• Badania ex post
Normatywna ekonomiczna analiza prawa
• Zalecenia i rekomendacje formułowane na gruncie badań ekonomicznych
• Wysuwanie propozycji zmian w porządku prawnym
• Zainteresowanie tworzeniem prawa, a nie tylko jego stosowaniem
• Efektywność alokacyjna
• Alokacja dóbr
Szkoły ekonomicznej analizy prawa
• Szkoła chicagowska
• Szkoła New Heaven
• Szkoła Virginii
• Podejście instytucjonalne
Podstawowe założenia ekonomicznej analizy prawa
• To co przesądza o istocie prawa daje się zredukować do faktów o charakterze ekonomicznym
• Głównym celem prawa jest efektywność ekonomiczna
• Podmiotem i twórcą prawa jest homo oeconomicus
• Jednostki dokonują racjonalnych wyborów, których celem jest maksymalizacja korzyści osobistych
• Stanowienie i stosowanie prawa daje się uzasadnić za pomocą teorii stosowanych w analizie ekonomicznej
• Za pomocą narzędzi ekonomicznych można stworzyć spójną teorię sprawiedliwości
Ekonomiczna efektywność prawa
• Maksymalizacja dobrobytu społecznego
• Efektywność w sensie Pareta
• Efektywność w sensie Kaldora-Hicksa
• Efektywność w ujęciu analizy marginalnej
Ekonomiczna analiza prawa karnego
• Struktura przestępstwa a ekonomiczna analiza prawa
• Funkcje prawa karnego
• Zachowanie człowieka (zachowanie stanowiące czyn zabroniony)
• Koszty przestępczości
• Problematyka wolnej woli sprawcy czynu zabronionego
Struktura przestępstwa
• Czyn
• Ustawowa określoność
• Bezprawność
• Społeczna szkodliwość
• Wina
• Karalność
Funkcje prawa karnego
• Funkcja ochronna
• Funkcja sprawiedliwościowa
• Funkcja gwarancyjna
• Funkcja kompensacyjna
• Funkcja regulacyjna
• Funkcja efektywności ekonomicznej
• Funkcja prewencyjna
• Funkcja zabezpieczająca
Problematyka wolnej woli sprawcy
• Hedonistyczna koncepcja człowieka
• Koncepcja deterministyczna
• Twardy determinizm
• Miękki determinizm
• Człowiek jako podmiot sterowalny przez otoczenie
• Człowiek jako podmiot przewidywalny
Kryteria dokonywanych wyborów
• Zmniejszająca się wrażliwość na zmiany w wielkości bodźca im dalej punktu odniesienia
• Unikanie straty
• Względny charakter zysków i strat w stosunku do punktu odniesienia
