Mirosław Fudziński
Starkowa Huta, gm. Somonino, woj.
gdańskie. Stanowisko 2
Informator Archeologiczny : badania 19, 83-84
83
-Ąp da nia mi objęto te re n m iędzy dwoma p laśn ic am l chłopek!m l. Ł ąc z c ie p rzebadano te re n o pow ierzch n i 181 m . Na o b sz a rz e tym odkryto: a / jed en dom o kolejnym n u m erze 5, b/ d alsze c z ę śc i północnych śc ian domów 1 1 2, с / kilka / 1 3 / ja m o^a(Orowych* d / jecfcio palenisko, e/ fcllhadfi.eeiąt /4 2 / dołków poafcipowjch, I / 16 grobów ciałopalnych, ludzkich, g / 4 pochówki szkieletow e psów.
Szczególnie godne uwagi zą tu o biekty następ u jące:
Dom n r 5 p ro sto k ątn y , naziem ny z p a lo iisk le m w ew nątrz, o kon stru k cji sz k ieletu słupow ej, o d ą dłuż sz ą zorientow any w kierunku S«M, W ym iary jego w ynosiły 4 ,5 t 6 m . Z a ry s domu w yznaczała w arstw a p r z e p alonej gliny, w ęgle drzew ne 1 dołki posłupowe. P a len isk o k o liste, г o zo rze e, o śre d n . ok. 120 ęm , usytuowane było w pobliżu n a ro żn ik a południow o-w schodniego. Podłogę dome tw o rzyło klepisko udeptanej ziemi* Dom 5 usytuow any z o sta ł na groble l& a-b kloszow ym , k ultury w schcdoiopom orśkiej.
C m en tarzy sk o ciało p aln e. W śród 16 grobów ciałopalnych ludzkich: 4 były kloszow e, 12 popielnicowych w w ięk szo ści zn iszczonych p rz e z orkę* Uwagę zw racają groby kloszow e: jedne pojedyncze /g ro b y 6 ,9 ,1 4 / za w ie ra ły po k ilk a epalooycb kostek ludzkich, n akrytych w ielkim naczynlem -kloszem * D rugie n ato m iast /g r ó b lB e -b / były podwójne /d w a groby kloszow e w jetkiej jam ie, n ak ry te jednym b ru k ie m / 1 z aw ierały po p ie ln ic e wypełnione czystym i* słab o p rzepalonym i k o ść m i, nak ry te m is ą i następnie dużym naczyniem -klo sz em .
G roby psów usytuow ane były w pobliżu północnych śc ian szczytow ych domów. Pochówki p s ie n r 1 1 2 • obok domu 2, -a pochówki n r Э 1 4 tu i p rz y domu 5. P s y w yposażene były w naczynia gliniane /pochów ek 1 1 4 / , a g roby ic h o a ia c z c e e kam ien iam i. Kami eh oznacz ający g ró b pal n r 4 , był dużym , ciężk im ż arn em oleckow atynu Stoeiffikowo płytkie ja m y grobow e psów zo stały r oz o ra n e , a sz k ie le ty p e le zdekompletowane.
M a te ria ły 1 dokum entacja znajdują s ię w Muzeum Regionalnym w Brzezinach* Badania powinny być kontynuowane,
SANOK-BIAŁA 0 0 RA p a tr z
woj. k ro śn ie ń s k ie w czesne średniow iecze
Stanow isko 3
U n iw ersy tet im* Adama M ickiewicza Instytut P ra h is to r ii
w Poznaniu
Badania prow adzili m gr W łodzim ierz Bączkowski /a u to r spraw oz d a n ia / 1 A rkadiuaz M arciniak. F inansow ał WKZ w Słupsku* Drugi se zo n badań. O sada / ? / ludności k u ltu ry po m o rsk iej.
Badania prow adzono w ra m a c h p ro g ra n a i studiów nad osadnictw em pradziejow ym w dorzeczu W ieprzy, C elem e k sp lo ra c ji było rozp o zn an ie c h a ra k te ru osadnictw a ludności k u ltu ry p o m o rsk ie j, 'Stanowisko położone je s t na w ysokiej te r a s ie nadzalew ow ej W ieprzy w pobliżu je j r o z d ę c i a p rz e z niew ielką rz e k ę T o k arę.
2
E k sp lo ra c ją objęto o b sz a r o pow ierzchni 8SÖ m . Z a re je stro w a n o 22 obiekty, w tym 14 p alen isk lud ności k u ltu ry p o m o rsk ie j. C h ra io lo g li i funkcji pozostałych obiektów n ie de e lę jednoznacznie oteeŚU ć. Ru chom y m a te ria ł arch eo lo g iczn y to p r z e d e w szystkim c e ra m ik a .
Nie p o tw ierd ziły a lę su g e stie г 1284 r . w kw estii rzędow ego układu palenisk* Okazuje się* że p a le n i ska ro z m ie sz c z o n e są n a p o w ierzch n i stan o w isk a n ie re g u la rn ie . B rak jakichkolw iek śladów stałego tndow - nictw s /z ie m ia n k i, budowle słu p o w e / pozw ala p rz y p u sz c z a ć , że m ogło to być. m ie jsc e sezonowo zasiedlane 1 zw iązane np, z chow em z w ie rz ą t.
Stanow isko to m ożna w o p arciu o cechy c e ra m ik i datować n a s t a r s z y o k re s przedrzym eki* M a te ria ły znajdują a lę czasow o w In sty tu cie P r a h is to r ii U AM.
N ie p rzew id u je s ię kontynuacji badań.
STARKDWA HUTA, gm. Somonino Muzeum A rcheologiczne
woj, gdańskie w Gdańsku
Stanow isko 2
Badania prow adził m gr M irosław F u d ziń sk l. Finansow ało Muzeum A rc h eo lo g iczn e w Gdańsku. Drugi sezon badań* C m entarzysko lu<fcoéci k u ltu ry w scbodnlcpom orsklej.
Stanowi s ko zlokalizow ane je s t n a P o je z ie rz u K aszubskim , w re jo n ie je z io r Radtzdskiego i O ttriy c M e g o . O b szar ten we w czesnej epoce ż e la z a tw orzył m ik ro reg io n o dużej g ę sto śc i osadnictw a. Samo stanow isko p o łożone je s t tia połu(kilowym stoku wynieHienia* opadającym w kierunku wody /Je z io ra /* *
W stępne badania rato w n icze przeprow adzono w 1084 r * , odkryw ając c z te ry groby, z czego trz y u sz k o dzone w yeksplorow ano. W ykopaliska p rzeprow adzono w 1965 r . O bjęły one o b sz a r 1.050 та * L ą c a d · odkryto SŁAWSKO
woj, słu p sk ie Stanow isko 24
e«
-d zieci ęń grabów . Z a w ie ra ły Je<*ią la b -dwie p o p ieln ice. W yjątek etenowUy groby n r 1, g-dzie o-dkryto c z te ry p opielnice ! n r 3 , osiem p o p ieln ic, eczego dwie tw arzow e, zdotńczie brązow ym i kole cyka ml i pacio rk am i szklanym i. W g ro b le n r g i o sie zlano / w re e z tk a c b popielnicy/ gliniany p r z p ilik . F m a d to poza obiektam i n a trafio n o na g lin ian ą ty tk ę odlew niczą, >,
R o z p o zn sio o g a n y zaelęg c m e e ta rz y a k a , stw ie rd z a ją c znaczne Jego a n ls z c z o tle ta k kam iennych kon stru k c ji grobow ych. Jak 1 m a te ria łu ceram iczn eg o . Spowodowane zoetalo to inteneyw ną u p raw ą. Jak 1 n a tu raln y m osuw aniem e l f ziem i po atro m y ra zboczu.
M a te ria ły 1 do Im men tac Ja znajdują a le w. M iie u m A rcheologie m ym <e Gdadeku. Badania będą zakodczone.
STROHOT, gm . Konopnica p a tr z
w oj, sie ra d z k ie o k re s halez tack
i-Stanowisko 2
SlStO SZfd, gm. N ekla p a trz
woj, poznańskie o k re s wpływów rz y tn iłd c h
Stanowteko 1
* * *
SLADKGW GÓRNY* gm. Zgler«. p a ir*
woj. łó d tk ie o k re s h alsztack i
SWIBCIECHOW DUŻY M e ło u iu R egionalne
woj. ta m o b rz e a ld e w K raśn ik u
Stanowi eko 3
Badania prow adzi! m g r Zbigniew W ichrow ski. K onsultant - doc. dr Ja n G urha. F in an so w a ł WKZ w T a rn o b rz e g a . D rugi sezon badań. C m en tarzy sk o k u ltu r“ gro bo w kłoezow j^h.
Stanow isko poło* cne je et n a p ia sz c z y sty m w yniesienia w o b rę łśe » r a s y nad zalew ow ej W lały, w północ nej c z ę śc i wal* po p raw ej stro n ie drogi A nnopol-Józefów ,
Stanow isko badano w 1979 r , sondażow e, z ra m ie n ia KA UMCS w Lublinie* n a tra fia ją c n a ani e sc zone zespoły grobow e. W 1965 r . wykopy o łącznej pow ierzchni ok. 2 aró w zlokalizow ano w południow ej i północno- zachodniej c z ę śc i obiektu. L ąc s i l e w yeksptorow ano 6 grobów* w tym 3 z a ia z c sc n e w kopa m l nowoś ytnym l. Dwa g ro b y popialnico we /1 i 3/,· aloloüizow ane w północ oo* ta rhodnj с j c z ę ś c i cm en ta r zy sk a, z a w ie ra ły p o p iel· nlcę nak ry tą m laą. N a dnie m l becz on »j p o pielnicy gro ba n r 1 znajdow ała alę* p raw ie ko m p letn ie zachowana* przq> atona c z a sz k a Ludzka.
Spośród c z te re c h grobów kloszow ych szczególnie In te re s u ją c o p rz e d sta w ia Bię gró b n r 4, p o sia d a ją c y dwa klo sz e, jeden - w ew nętrzny a staw i cny dnem do do hi 1 d ra g i - zewnętrzny* u staw iony ebem do góry, Klo an w ew nętrzny zaw ie ra ł p o pielnicę n a k ry tą m is ą . P o z o sta łe 3 groby* zn iszczo n e w kupa rui nowożytnymi* b a le ty ró w n ież uznać za groby kloszowe* z e względu n a obecność w o b ręb ie w ypehüska wkop ów fragm entów kloszy. Słabo w idoczny z a ry s jam y grobowej uchwycono jedynie w spągowej p a rtii grobu n r 4.
G roby popielnico we «ulegały płytko / dna uchwycono/ na głęb. 60-70 cm* groby kloszow e o w iele g łę biej /110*140 cm /» W szystkie klosze p re z e n tu ją f o rm y o p ro filu łukowatym "jajo w ate" o karbow anych w yle w a c h ! chropowaconych* o brzucanych pow ierzchniach. P o p ie ln ic e to naczynia cze rn io n e "dzbanow ate9* mocno zniszczone. Misy* stosunkow o n a jle p ie j zachowane* re p re z e n tu ją fo rm y półk o liste· N ie »tw ierdzono w yposa żenia grobów w p rzy staw k i c e ra m ic z n e o ra z zabytki m etalow e.
O biekty niegrobow e rep re zen to w an e s ą p rz e z k ilk a Jam o o k rąg ły m ła b owalnym z a r y s ie 1 głęb. w łasnej od 30 do 70 cm* zaw ierający ch ubogi m a te ria ł c e ra m ic z n y k u ltu ry grobów kloszow ych. W w arstw ie kulturowej* poza obiektam i* w ystąpiły liczn e f ra g m e ity c e ra m ik i tej k u ltu ry o ra z śla d y oaadolctw a w cze śn iejsz eg o w po sta c i m a te ria łu ceram iczn eg o 1 k rz e ml etui ego z w czesnego o k resu epoki b rązu .
Według re la c ji w ła śc ic ie la pola* na k tó ry m zlokalizow ano cm œ tarzÿsfco* te tra k c ie p ra c potowych o r a z podczas w ybierania piasku w północno-zachodni ej c z ę śc i cm entarzyska* zn iszczen iu uległo co n ajm n iej 7 gro* oów* głównie popielnicow ych.
M a te ria ły 1 dokum entację z badań złożono w Muzeum Regionalnym w K raśniku. Badania będą kontynuowane*
WARSZA WA -ZER ZEN Stanow isko 4
Badania p ro w ad ził M aciej F u rm a ń sk l p rz y o d e ta le m gr G rażyny D mochowskiej 1 m gr M, K am ińektej. O pieka m e ry to ry c z n a : doc, dr beb« T e re s y W ęgrzynow icz Finansow ali ; Kcoeerwatcar Zabytków za. a t. W arszaw y o ra z PMA w W arszaw ie. Ó sm y eeżen badań. C t u s * ta ra y sk o k u ltu ry grobów kloakowych I Ślady osadnictw a z epoki b rązu .
P aństw ow e Muzeum A rcheologiczne w W arszaw ie
