Z badań konkrecji węglanowych w utworach węglonośnych

P. W. ZARICKI.!

Pamtwowy Uniwersytet .iin. A. M. G<:lrkiego

Vi"

Ch.arkowle·

.

Z.

BADAN KONKRECJI

·

WĘGLANOWYCH

W UTWORACH

.

WĘGLONOSNYCiI

•

.

.

WęglaJ!OVl7.e uitwmy . mineralne w.' W"~glcmoŚnym karbonie p.oJskJ.. były ,ru.ejednokrotn.ie. opiBywane, o. czym śWiadczy priytoczClny w omawianym at;tykule krótld przegląd dotychczaso"vych ·prac,. tym .:niemntej L. CbodY.nJ.ecka w ·swym artykUle' (12) po raz- p~erw­ szy przedętaWlia ·~ikl syste~atycznych badap. utwo-rów .. mine!I"ałnych tego' typu. <praca

ta

obejJ;riujewszy-' stkie pozWmy. ~ratygra.ficzne. karbonu w. Gocn9śląs­

kiin Zagłębiu Węglowym. Materiałem do bac;l.ąń były

zebrane pr~z autorl\ę. ·liczne. pr.óbkJ k(mkrecji węgla-" nowych. Szczególne znaczenie· ma t·:>, ze konkrecje badane były kompleksowe według jednolitaj metodyki

obejmuj,ącEU w~le .nowoczesriych. jIl)etod badan~la·

u,tworów miooralnych - . analizy 'mwoskOPQwe, che- . miczrie, termjjczno-r6żndcowe, rerIoi:gen~lificzne, a · w pewnych .. przy.pacik,ach również spektrofotometryczne 'w podczerwieni oraz badanda

n'i

'mikr<lskopie- elektro- .

nowym~ W typoy;y:ćh pr6bkach badano' też.

wy.stepo-wanieJJf,eĘWiastk6w śladowych metodą. polarograficz:'

na. Próbki pobierane były w. wyrobiskach' g6rniczych oraz z ·rd~eni.. wierdlIrlczyc:h. czyLi st!l'!Wwiły

mate-riał, który .nie uległ przeobrażeniom .hypergenie7;n~,

co jest ndezbedrlym warunkiem w badaniach· ·

zelazisto--węglanowych utwOrów I m1nel'alnych: Wymienione

warunki badań paz.walają . na przeprowądzenie

porów-nań wyników z dany'mi innyCh autor6w z badań · po-dobnych obiektów.· , . ' . , ' .

Na ood.stawie analiz cheDl'ic7JIlQ-mineralogicznychj autat-ka-wykazała, że dotychczasowe poglądy na kon-krecje węglanowe jadro sferosYdei"yty często nie

odpo-wil'ldają rzeczywistości." Niestety ten słuszny wniosek nie 1JOStał uw.zględ,nOOny w tytule peacy, chociaż autor-ka już zn~e wcześnde '(11) doszła do wniosku, że 1. minera.lQgicznego punktu wi~nia utwory należą do

syder~plezy.t6w, a me do syderytów. W omawianej pracy (12) r6wnież. przytoczone są liczne przykłady, ~ • w ~ązaniu !io artykułu L. C!lOdyhleckl.ei: "Karboń.­ Skie sferosyderyty ·Uaste z G6rncślqslde!(o '7..agtębla węglo­ wego": Politechnika Sląska, Zeszyt NaukowY Nr 369. GIl-wice. 19'73.

UKD 852.124.4:549.74:SS2.5'14:5111.'136(438+4'1)

. . ~ . I · .

m6wiące O ty~, że Iron.l«ecję t.elaz.i.o;to-węglaon.owe za-wi~rają 7JIlacmą· domieszkę wapnia· i mą.gnę:zu, a ną­ wet czasem· zaw,arlość CaCO.

+

MgC03 ·przewyższa

w· IIlIi.ch zawarooM' FeCO •. (np.. w warstwach poręb-sIdoh), . . . . .. ' . ' ..

~ytzna anal~za okr.e~lenia ;,sfer-Osyderyt'~ ()tl."az jego rÓŻ1lych sy.nanlmów (,,sferosyderyt ilasty", "elay irol1Slxme".,. ,,.podules de· 9ideros", "dach sphaeroside-rit", "pelosid,erite" i in.) używanych jako nazw kon-krecji weglanowyCh w utworacoh osadowYch przedsta-. wiooa: jęst w alOtbnej pracy (2). Określenie tli>

powsta-ło 'w kor.cu ubiegłego !i.' na początku ·obecnego stule-cia, w :zar-a,n;i.u badań. uw.torów min€ll"alnych typu kon:' krecji, . kiedy .panował pogląd, że IJtwoOry . te poąia­ dają jednolity skład syderytowy.

Obe~e 't<l lIllieprecyzyjne ~eśle~ nie odpowia-da postEWOOIl ldJtologH, ale llIiestety jest jeszcze cz~to używane. nawet w najnowszych pra~l:h. Ta

okoUez-pość :zmusza' do bardziej w.ndk1iwego ·

prz.eanaIIz,owji-nia oroawitmego' problemu. Dodatkowym utrudnie-niem jest fakt. że' licznIi . aumrzy nie ograniczają, si~ ci(; zwykłego sł::wlierd!LE!!lda o istnieniu utwor6w ~­ rainych : - "sferosyderyt6w', lecz na tej .podstawie wnioskują o wall"un,kach sedymentacji osadów

zaw.l.e-rających

te

kookr,ecje. MyLny pog],ąd na skład

cbemi-czno-mimetalny konkrecji prowadzi oczywiście do lIlie-prawidłowych wnioSk6w' na temat powStawania

ota-cza·jącyoh je osad6w. Tymczasem szczegółowe an:aldzy wykazuja, że bardzo czę&to tzw ... sferosyderyty". prze<;l-stawtl:ąją utWJOd"Y weglanhwe. wieloskładnikowe, w któ-rich za-war.tości .~ł6'1Mnyoł). 'Wę~a'll6w wahając stę w znaez.nych ·przedziałach. lnonymi sł-awy, wielokrotn.ie . stWierdz<lrv.l, że

to

określenie nie oopov."l)ida rZł'C'lY­

wistej budowie JrOIllk.ree:ii lninaraln.vch. Na tej podsta-wie aut<lr (2) już w 1959 r. zaproponował odrzucenie tego nlt'Ok·reśkmego terminu - "sferoSyderyt" dla wszelkich konik'.recti · we21anowych lub przynaim'l'lde;

o~raTldczen.ie ;ie~o do ok.reś1a.nia koIlkrecji 'o lIkładzie

syder.,,-tu. r8tnie~ tet praca polsk~eJU) autora' iawie-rajac'l. opisy iMinego typu. konklr'ecji we~lanoWycł> z fUszu lrarpaok·leIo, co zostało . podkreślone n~wet

w :tytule określeniem o .. tak zwanyoh. syderyta.ch",

a nie o ,,syderytach" (14). . . . .

Zestłl:W'11iDe wyników bad~ konkrecji węgla.no­

\litych z karbanuGómego S~a i Zagłębia

Dorrlec-kiego wykazuje wac.:me podobieńs-twIO tych kOnkTecji,

co wyndka z Qgólnego podobieństwa formacji węglo­

noanych poróWi1lyWanylClh zagłębi Dotyczy to

nierów-'nomiennego występawama konk~ecji węglanowych w

prOlfilu

sem

węgkmOŚIlej, koncentracji tych konklrecj.i

w drobnoziarmat~ osada1:h terygenicznych (iłowce,·

. mułowce), 'WIielkości, marfologfd, budowy wewnętrznej,

zabarwienia masy składowej, wielosk~nikowej

bu-dowy ze .~ rozp.iętGśoią zawartości głównych

wę-. glaoow {FeCO.. MgCO., caCOa) i małej zawartości

MnCO. (pooIIżej jednego procenta, do k.ilku procent),.

stosunków między węglanami a substancją

nierozpu-szczałną (w kwasie solnym), zawartości· :faI.foru, cech .

słrukituralno-teklturaklych, obecności pirytu,

minera-łów wtórnych w szezel!J.nach kompresyjnych

konkre-cji-eeptall"iów,występowan.ia pierwiastków rzadkich,

występowania minerałów ilastycłh w konkrecjach .0

budowie BtreCQwej, związku konkrecji wzbogaconych

Vi Ca d Mg z marskimi poziomami s-eril. węglonośnej

oraz ogólnej zależności &kładu konokrecji od

warun-ków facjałinylC.h w rormoju osadów i. in.'. Całkowioie słuszne jest .. stwierdzeoile . autClC."ki, że zmiany składu

chemicznego i sbruktury poszczególnych fragmentów

konłaecji o budaYti.e strefowej wy.nikają ze zmi8l11 warunków myczno-chemic.z,nych w osadach podczas

diagetIleQ'. .

Interes.uJącym zjawiskiem jest występowanie w

karbonie gó.rnotiJąakim kIOnkrecJi 7budowanych z

d\ITU-fazo.wego syderytu. które były opisane w zagłębiach

węalowyoh ZSRR (5, 7, 10), ił następnde w innych

re-jonach (13. 15 i Kl.). Zaatoaowanie. analizy fawwej

umoZ.liw!lło stw1i.a1chel!lie. rów,meż na podstawie ma;'

teriału z GÓr'I!.eio SlIłaka. że przy niskich

zawaJl"to-ściach Ca .t Mg w konkrecjach. żelazisto-węglano­

wyeh pierwlastk.t

te

nie tworzą Własnych minerałów,

lecz stanowią izomortficzne · domieszki w strukturze

węglanu żelaza. który w tym przypadku przedstawia

. syderyt wapn4oWO-magne7lDWY znany również w

kar-bonie ZałJębia Dooieckiego (5) •. Przy wyższych

zawar-tościach tyClb skł~ndków, o czym świadczą też dane

L. Cłlody,nieclcl.ej (12). konkrecje stają się wieloskład­

nikowe. Wąq,lłwo6ć wzbudza Jedynie obecność

dolo-mitu. zowła&7JCza It'azem z syderytem, w karbonie

G6r-·nego SIąska. Na przykładzie Zagłębia Dónieckiego,

Peczorskiego i innych zagłębi w ZSRR stwierdzono,

że korlkl"ecje zaWliel"ające porównywalne ilości głów­

nym składndk6w węgl~wych ~budowane są z

sy-derytu {czasem dWUfazowego) i ankerytu (dolomitu że­

lazistego). W przypadku· właściwych kookr.ecji Ca-wę­

glcmowycb. opodWYŻSWlej zawartości FeC03 d MgCO.

masa wypełniająca zbudowana jest z kalcytu i

anke-rytu. Wano bdnatować,· że L. Chodyniecks, stosując

mikJJ:oSkop elektronowy i mlkz-odyfrakcję, stwierdziła

rÓW'1lleż w pr6bce p-2 obecJU)ść ankerytu obok sy-dery,tu. .

Zastosow8n!e spek'tl"08kqpU

w

podcozerwieni oraz

~u elektrQumvego z mikrodyfrakcją do

ba-dań. wieloskładnl.lwwyeh konkrecji węglanowych jest

.niewątpliwym oslągł1lięciem autorki omawianej pra-cy.

PoWSll.echne występowanie dwusdarczku żelaza w

węglaCh i skaładl otaczających (nie wyłączając

kon-krecji· węglanowycll) serii paralicznych jest

zjaW'is-klem normalal.ym. 2r6dłem siarkowodClC."u,jąk

wyka-zUJą bad·ama N. M. Straehowa (9 i in.) i innych

bada-czy, jest lI."ed~ja w osadach jonów siarczanowy~h

:I:.awar'tydl w relikłowyQb. wodach morskich i

lagllln/)-wycłh (l(['az rozkład subetaneji organ'icznych. Wydaje

się więc, że

me

ma kooieczności is.tnienia

dodatko-wego tr6dła - dopływu siarkowodortJ juwenilnego,

o którym plsze L. ChooYl11iecka. .

. Dane z Zagłębia Donieckdego wykazują, że najwięk­

szą zawłl4'ltośctą fosforu odznaczają' się kookrecje w

osadach lagwtowym i przybrzeżnych (1). Przy

przej-ściu do osadów lądowych lub właściwych morskich

za-w8lrlto6ci fusforu ~OIWo maleją. Minimalne ilQŚci

tego pi~a ~drono w konkrecjaCh

syrleryto-wych W,Y8tępujących wśa:6d osadów błotnych w spągu

pokładÓW węgla. ZdaJndJem L. Chodyniet)kiej (12)

za-410

waNość

f<lSforuw'

zb~I:lnYQhPrzez nią

'

kó~krecjaćh

jest zmieIllIlJ8., przy 'czym zaznac.za się pewne wzboga-··

cenie fOfJ!(l(['U w ca-węgla.nowych konkrecjach.

Na-leżałoby kontynuować badaoda nad . występowaniem

fosforu w zależności od składu konkrecji węgllIDo­

wych i od rozwoju facjalnego06ad6w otaczających.

W omawiailej pracy (12) wspomniano, że często·

konkrrecje są spękane i w szcŻElinach występuje

lqll-cyt, kwarc, rzad:mej piryt. W porównaniu do

konkre,:-cji septal"fowych Zeiłębia Do-nieck.iego, w ~t6rych

opiB8IlO ponad d2liesI.ęć· wtól"nych mfoersłów wypełnia­

jącycll szc~Hny lwntr.akcyjne (kalcyt, ankeryt,. baryt, . kwa~c, chalcedon. kaolinit; dykit; hydI'om1ka, chloryt, galenit, sfaleryt, chaldropiryt, mil1eryt) (3,' 8. 16,. ~7),

podany przez . au·1x:Irkę zestaw minerałów jest· dość

Ubogi. Należy przypuszczać, że .w przyszłości z.ostanie

. on pGlłZeI'.wny. o dlIOwe nazwy minerałów. Optymizm

ten Wy'onika stąij, że z geochemicznego punktu

widze-nia opisany Vi Zagłębiu Dooiec.k.im' zespół

minera-łów późn.odd,agenetycLłnYc:h· w szczelfon.ach septariowych .

Jest cechą dbarakteryJ;ttyczną dla pall."alicznych osadów

węgl<ln<lŚnych. Swiadczą o tym r6wnleż włlasne obser-'.

wacje .8Iutora w zagłębiach Dolnego i Górnego Sląska

w latll'cb 1966 i 1974, podczas których stwierdzoM w

szczelinach septariowych, ' oprócz kalcytu, pirytu i

kwM'Cu, również kaolinrtt (dykit?). galenit, sfaleryt,

jak też stwderdzema tych minerał6w w zagłębfach

CzechClfJł,()wacji, SzkOCji, Anglii Północnej. (7).

Badania L. ChO,dyoieakiej .nad występowaniem

nie-których piell"wdsatJ.tów śladoWYCh w konkrecjachwę­

glaIlOW}'OO li Blkałach otaczającyCh potwierdziły, że

za-wartoirci tyęh p1erwd.astk6w w konkrecjaCh są małe,

z wyjątkiem st4'Iontu, który daje względne

koncentra-cje w koukrecjach wzbogaconych w w~glan wapnia.

Zamacza się pewne wv;bogacenie koookrecji -Fe-węgla­

nowyab. w Co, Ni.

er

i V .w porównamu z

konkrecja-mi Ca-w~md. Badania autora przeprowad7Jo-'

ne na materiałach z Zagłębia Donieckiego nie

stwier-drlły tej zależności (4, 6. 7). Nie odpowiada te.! ona

przypuszczendom L. Chodynieckiej (12), że

pierwiast-ki

te

z.o&tały w gł6Winej mierze zaabsorbowane przez

minerały ilaste, bowiem w tym przypadku ich

za-wartość bylabyza]eżna nie od węglanów bUdującyc"

konk.recje, . lecz od ilości nderoopuszczalnych związk6w

mineralnych. Specjalne badania (4, II) wykazały, że

~awartości WIielu plei'wiastk6w ś~adowyCh w

konkre-cjium . węgl.anowy,ch zależą nie tylko od ilości, lecz

róWnież' od skład-u części n.ierozpuncza1nych. Konkre-cje od~czająCe się wydziel~l.lem

wczesnodiagenety-cznego dWWłiarc.zku -żelaza od.znacżają się. anomalnym

wzbogatendem. w Ni, 00.. Cu, występowańie' zaś Ti,

Cr, Zr, V i .Ion., (,pierwiastków klastQgenicznych i

absor-bowanych przez minerały llaste) podlega normalnym

pr8lWOł1l - pierwd86tk.i te nde koncentrują się w kon.~

krecjach węglaOOlWych, a ich zawariości zalezą od

. ilości nderozpuszczaln~j substlllIlcji mineral:nej

(mate-riału ila6tego), nałlolnnast pierwiastk.i Ni, Co, C;uoraz

Mo,Pb, Zn, As,.

Hg

i kilka innych konlCenwują się

vii mniejszym lub większym stopniu w konkrecjach

dwusiarczku żelaza. Jak z tego wynika, pierwi8stki

te nie koncentrują ·się w konkrecjach węglanowych

zarÓwno Ca-, jak i Fe-węglanowych) w związkU z ich

skłdmlością do wydzielania się przeważnie w postaci

siarczk6w autygenicznych (jako domieszki izomor!ł~

. czne w tyoh osta.łm..i.ch lub utwor6w

synsedymentacyj-nych), odznaczających się znacznie mniejszą

rozpusz-czalnością w parówn.amu do węglanów' tych metali.

Str.ant natomiast wcbodzi izomorlicme do

struktu-ry węglanu waprl'ia, lecz ze wzgl~du na duże r6żnice

vi wielkości jonów. nie może . zamieniać , ani żelaa,

ani ma.gnezu w syderytaCh lub syde!.·ytach

magnezo-wych. W większym jeszcze stopniu odnQsislę tQ d(]

baru, poniewaź izomorfirnn międ.zy Ba a Ca, a zwłasz­

cza między Ba a Fe lub Mg nie jest możliwy w wę-'

-glaIlBch ze względu na bardzo z.naCILIlIEl rÓŻnice w

wiel-kościach jonńw. WyonlJka stąd, że ,bar, występujący .co Pl"a'W'da w roztworach ilastych ({l' czym świadczą wydzłelenia barytu . w SZC2e&ac.h septariowych), nie

nloże dawać koneentr&:ji w konkrecjaoo. węRlanowych,

lIlawet o składzie a.n!1reryWw.o-kalcytowym. Tak więc,

selekrja krystalochemiczna prowadzi do integracji Sr

i Oa w diagenety.czny.ch utworach węglanowych oraz

czYm

'bai'

.nd~

rozpr8fti!.

się

w

~atCe węglanó'W

aut y-'

genicznyab, lecz twO!l'ZY samodzielną fazę - baryt

p6źoodiagenetyC'llnY w spękaniach kontrakcyjnych kOnkrecji septartowyoh.

Przyjmując ~snod.iagenetyczną genezę konkrecji

węgla.nowych ~12) nIe musi się zakładać, źe na wystę­

powanie baru w konkrecjach i utworach otaczają­

cych ocraz na nier6will'Om.ierne rozmieszczenie baru w posZIC:z:ególnYQb palliomach stratygraJ:icznych wpływały

w 'jakimś stopniu wtór,ne procesy hydrotermalne.

'Na zakończenie pratnę podkreśliG znaczne osiąg­ nięcia L. Cbodynd~ej we wszechstronnych bada-niach '" k<l!llkrecji węgl8llllOwych' z 'karbonu' Górnego

S1ąskJa oraz życzyć, jej i innym polskim autorom

00-VI.'Ycb ,osiągnięć w badaniach utwor6w minell"aln~h

typu kon4a'ecji (nd.e tylko węglanoW'yoh), kt6re mogą mieć duże

znaczE4lre

IW wyjaśnieniu problemów

geolo-gU węgla

r

w całe j UllologJ.i.

(PrzełoiYl z rOSYJskiego, J. 'Fedak)

l..I,TERATURA

t,' 3a:t)K~jorA

'

n.

B. -

o

co~epm:aHHH q,oc<Popa,

B Kap60HaTHblx KOHKpe~HSłX yrJJeHOCH&IX O'1'JIO-zeRKi .D;oHeqKOrO 6iłcceAHa. ,lI;OKJJ9JthJ' AH CCCP,

1956, '1'. 106, NIl 6. ,

;.I, '3 a p H

i!

K H A n. B. ""'- O TaK Ha3blBaeMblX "c<Pe~' 'pocH,lI;epKTaX','; 3amrcKH BceCOJ03H. MHłiepaJIOr.

06tqeCTBa, 1959, 'ł. 88, &bm. 2. ,

3.' 3 a p H ~ 'K H A Il. B. ~ MHHepaJJbHbte

HOBOOfipa-30BaHHJI B KOHXpe~HJIX-ceDT8Pmvc: H KIC reHe3KC,

M~anor~ c60PHHK JILBOBCR:. roc. YH-Ta. 1964,

,Nil 18, BLm. l. , ' , . . ,, ' , '

4. : '3

a

PH Il E KAn. B. - O reOXHMH'ięcK(l~i'

DO,llI$GK-'HOcm ~lillbJX SJl'eKeHTOB B ,ItHareUe3e ... ,lI;OKJJIl.IU>J

AH CCCP, 1965, '1'. 163, Nil 3. , ' ,

5., 3"apH~KHA n. B, - H30KOP~H3M m:E!Jle3a,

Mar-, HM H KaJIhI(HII 'B Kap60Ha'l'HblX KOHKpeI(HIIX' yrJJe~ ,HOCHLa OTnomeHKi ,lI;oHe~ro t'iacceAHa.

.1IHTO-'JJOrKI[ H, IIOJIe3HLXe KCKODaelll>re;' 1965a, Nil 3. '

S'VMMAKY

'Tbewtbor Itlakes areferencc to L. Cbodynlecka's paper ,on "Cerbonikrous,cIay sphe.rósiderites of the, Upper Sl1esian Coal . Basin", publlshed in "Zeszyty Naukowe" 9łl the Silesian PolytechIlical UI).iversity"no.

3~, 1973. In th1\t paper', on the basis of resUlts of chemical-mineralogicaI studies it

was

shown tbat the cu.·rent ,interpretation

ol

carbonate concretlons as

spherosłderltes is ofteri invalid. The, conecpt ol

sphe-rosiderites Dl'iginated at the ,eąrly stage of studles on minerał deposits ol the ,concretlon type, v..'hen it was wideły assumed that these deposlts are al

uni-form sideritic oompositlon'. Erroneous views ,on che-mical-miD:eralogical co~position or these concretions aften lea.ą to lnvalld conclusi'Jns concerning theorlgin of deposits BUrroUndtng the cGnCretioM. '

The paper presents, detailed analysis of that pro-blem based on the 'Il'esults of auth~'s stud.ies as well as the results 'Of othez. studles on cal"bonate OOIlcre'" tionl! kom the Carboniferous of the Upper SiIesian CoaI Basin and, Donetz. Peczora and otber baslngs of the U.S.S.R. '

,6. 3 a p'H Il K

~

A'

n.

B

.

~

K' :meTOWlKe

óue~e.ileneHHSi

q,oPM Haxo~eHJUl Kan&JX 9JIeMeHTOB B

AKQreHC-'l'H'{eCKHX xap60Ha'l'HLlX o6pa30BąHHHX H BMe.I~a­

IOIllHX

me:

DOpo,Itax. JIHTOnorJm H Done3HLle '

HCKO-uaeMbJe, 1970, Ni! 6. '

7. 3 a p H ~ K H A n. B. - MmrepaxorJm H reoxKIIQUI ,ItJml'eHe3a yrneHocm.1X OT'nOEeBHA, 'ł. II, H3,It-BO XapLKOBcKoro YH-Ta, XapLKOB, 1971.

8.; 3 a p H Il K K A n.B. - Haxo,ItJCa MHJlnepH'l'B B

HH2Kłles:aveHoyroJJLHb!X OTJJom:eKJUlX ,lI;oHe~oro

fiacceAHa. ,D;oKn~ AH CCCP"1972, T. 203, Nil 1. 9. CTpaxoB H .. M. - OCHOBbI 'l'oopHA',mrroreHe3a,

T. 2, H3,l1;-BO AH' CCCP, M. 1960. '

10. :3 P e li fi Y P r B.

r. -

PeH'lTeHOMeTPK'IeCKoe

HC-cne,llOBaHJte KaJIh~ - C()~p~ ~epHTOB.

3aUHCKH BcecoJ03H. MHlłepanot. 06tqec'J'Eia. 'l. 91, 8bID. 5, 1962.

11. C h o' d y n l e c k a L ~ Chal'lll'kterystyka

minera-1ogic.zoo-cłtemiczna syderytów karboń8kicn. Konf.' NOT, GUwlice, 1969.

12. 'C h

o

d y

n

i e c k a L. - ,E:acbońskle sferosyde-ryty ilaste z Górnośląskiego Zagłębia' Węglowe­

go, Zesz. nauk. Pol SL, 1973, nr 3-S9. '

111~ K'l' a l i k J.' - Mm.eralogy of carbonaŁes' fram the

eoal

seams of the Ostrava - Karv1na' c:Ustriet.

eall. miner. a geol., 1970, nr 4.

14. N arę b s kiW. - Mineralogja i geochemiczne. waroriki genezy tzw. syderytów fliszu karpackie-go. Arch. miner., 1957,

t

.

21, z. 1.

15. Ratajczak T. - Badania mineralogiczne utwo-rów węglaoowyCb karbllllU' nadbużańSkiego. Pr. miner. KomiS. Nauk mmer. PAN Oddz. ,wKll'a-'

koWlie, 1972,

z.

26.

16. Z a Ir

i

c kij P. W. :... O genezie mtnerałów w

szczelinach kontrakcyjnych, węglanowych

konkre-cji-sep~ó.w. Pn. geol. 1968, nr 1. '

17. Żarickij P. W. - O genezie ,minerałów w

kIonkrecjach-secrtadach i mo.żUw~ol ieh wykorzy-stania jako lliskdnlka w poszukiwaniu zł6ż rud-nych. Ib~, 1969,

m-

12.

PE310ME

'ABTOP B CTa'l'Le ,IteT8JJIoHO aHaJlH3HpYeT np06JteMLr

Kap50naTHIoIX KOHKpeqHA KapfioHa B CBSl3H CO CTa'l'be:lł

JI. XO,ItbIHe~oA U.3. "KapOOHCJOłe i'JIJłHHCTLIe ccpepo-CJl,ItepHTLI BepxHecHJle3CKOrO yronLHoro t'iacceAHa"

("Zeszyłty Naukówe" Politechnjki Śląskiej; 1973, Nr 369), 8 KoropoA no ,ItaHHbJII MHirepaJJoro-XHMK'Iec-KJJX SHanJgOB ,llOK&3LlB&eTCJI, '1TO Kap50HaTlIble

KOH-, KPe~ He Cne;IIYeT npHHHMaTL B Ka'lecrBe

CcPepocH,l{e-pH'l'OB. Ha3B8łtKe ccpepocJl,ItepH'l'ld 803JlHKJJO B CaMOM Ha'l8JJe Hccne,ąOBaHHJI ołSpa30BIlHIrii KOHKPeq)IDHHOl'O mua, Kor,Ita rOCIl'O,ItCTBOBan B3rJJI[,It 06

me:

e~mroM: CH-,ItepH'l'OBOK coC18!ie. 0\CJO,Ita ,lI;enaJJHe& HenpaBHJll>HbJe ,

Bb11!JlĄl>I. ,

Alrrop B CBOHX paccy~ewmx OCHO&bJBaeTC$I Ha ,ItaHH&IX COłX:TeBeHHbJX Ha6mo,ll;emdł H conOC'l'aBJJep-HR

,lt8HHLIX HCCne,ItOBaHJm xap60HaTHbIX KOHltpeqHA

Kap-50Ha BepXHecHne3CKOrO fiacceAHa B nOJIhme H ,J{oHeIl-KOro, ne'łopeKoro H ~yrHX l5acce:IłHoB B, CCCP.