K r o n ik a
773
K R O N I K A K R A J O W A
P R A C E B I B C I O G R A F I C Z N O - D O K U M E N T A C Y J N E I I N F O R M A C Y J N E B I B L I O T E K I P A N W W A R S Z A W I E
B iblioteka P A N w W arsza w ie, specjalizująca się w grom adzeniu księgozbioru z zakresu szeroko rozum ianego n au koznaw stw a, p ro w ad zi ró w n ież działalność do kum entacyjn ą i in fo rm acy jn ą w tym zakresie. W działalności tej w y ró żn ić można trzy kierunki.
D o k u m e n t a c j a z b i o r ó w b i b l i o t e c z n y c h . N ale żą tu katalogi i kartoteki rejestru jące zbiory B iblioteki w całości lu b w określonych zespołach. B iblioteka p ro w a d z i — poza katalogam i alfabetycznym i książek i w y d a w n ic t w cią głych — k atalog rzeczow y całego księgozbioru oraz katalogi księgo zbiorów podręcz nych, zn ajd u jący ch się w C zyteln i oraz w D z ia le In fo rm acji N au k ow e j.
P ró cz tego prow adzone są bieżąco (od 1968 r.) kartoteki tematyczne, o b e jm u jące następujące kategorie p u b lik a c ji zn ajd u jących się w Bibliotece: dzieła b io graficzne dotyczące p ra c o w n ik ó w nauki polskich i zagranicznych; sło w n ik i i ency klopedie specjalistyczne; p u b lik a cje dotyczące historii, organizacji i działalności zagranicznych ak adem ii nauk. .M ateriały te b ę d ą opu blikow ane.
P r z y w sp ó łp racy z b ib lio tek am i placów ek o p ok rew n ej specjalizacji, B iblio tek a re d ag u je i p u b lik u je k w a rta ln ie (od 1967 r.) W ykaz nabytków z zakresu nauko znawstwa, re jestru jący i(w uk ładzie rzeczow ym ) p u blik acje, któ re w p ły n ę ły w d a nym k w a rta le do tych p lac ów e k (poza B iblioteką PAJN są to: Z a k ła d H istorii N a u k i i Techniki PAIN, Instytut F ilo zo fii i So cjo lo gii P A N , O środ ek D o k u m entacji i In fo r m acji P A N , A rc h iw u m P A N , M ięd zyuczelniany Z a k ła d E ad ań nad Szkolnictw em W yższym , K ated ra H istorii Techniki Politechniki W a rs z a w sk ie j, C en traln y Instytut In fo rm acji N a u k o w o -T ech n icz n ej i Ekonom icznej).
M a te ria ły zaw arte w k olejn ych zeszytach W ykazu są kom asow ane w d w óch u k ła dach: alfabetycznym i system atycznym , tw orząc w ten sposób centralny k atalog piśm iennictwa naukoznawczego, zn ajdującego się w zbiorach w ym ien ionych b ib lio tek.
B iblioteka p u b lik u je rów n ież od 1968 r. w y k a z y czasopism zagranicznych, które w p ły n ę ły do zbio ró w B ibliote k i w danym ro k u oraz p ro w a d zi cen tralny katalog czasopism -zagranicznych w p ły w a ją c y c h (o d 1964 r.) do bibliotek FAiN i to w arzy stw n au kow ych i.
P r a c e b i b l i o g r a f i c z n e . B iblioteka o p raco w u je Polską bibliografię nau koznawstwa; ukazały się d w a je j tom y za lata ,1963 2 i 1961. W p rzy go tow an iu z n a j d u ją się tom y za lata 1965— ‘1967, 1968— 1969, które p ow stają w e d łu g n o w ej koncepcji p rzy w sp ó łp racy z Z ak ład em H istorii N a u k i i Techniki P A N i M iędzyuczelnianym Z akład em B a d a ń nad Sizkolnidtwem W yższym .
¡Retrospektywne m ateriały do historii nauki polskiej są zaw arte w o p raco w a nych w B ibliotece b ibliografiach zaw artości czasopism: „R oczników T o w a rz y stw a W arsza w sk ieg o P rz y ja c ió ł N a u k ” z lat ,1802— 1830 (o p ra c o w a li H . M ich ałow icz i Cz. G utry. W r o c ła w 1967), ,¿Nauki P o ls k ie j”, tomy 21— 125 z la t 1936— 1947 (o p raco w ała
1 R ecenzja trzech tom ów w y d a w n ic tw a (pow ielonego) Czasopisma zagraniczne w bibliotekach Polsk iej Akadem ii Nauk za lata 1964— 1966, opraco w an ego — pod r e dakcją O środka Rozpowszechniania W y d a w n ic tw N a u k o w y c h P A N — przez zespół p ra c o w n ik ó w B iblio teki ¡B A N w W a rs z a w ie w oparciu o w spom n ian y katalog, u k a
zała się w „ K w a rt a ln ik u ” nr 1/1968, ss. 183— 186.
774
K r o n ik aF. Jałbrzykow ska. W r o c ła w 1967), „Życie N a u k i” z lat 1946— 1952 (o praco w ały K. K o w alczy k i A . P a szk o w sk a. W ro c ła w 1959).
B iblio te k a p ro w ad zi kartoteki ¡bibliograficzne: p ra c o w n ik ó w nauki polskich i za granicznych i(ok. 14 000 pozycji dotyczących ok. 6 000 osób); zjaz d ó w i konferen cji nau kow ych organizow anych w Polsce; polskich to w arzy stw naukow ych; arty k u łó w z czasopism zagranicznych, obejm ującą zagadnienia organizacji nauki w różnych krajach. P rzy g o to w y w a n y jest Inform ator o polskich towarzystwach naukowych (do 19)39 r . ) 3.
S ł u ż b a i n f o r m a c y j n a . N a p od staw ie swoich zbiorów , k atalo gó w i k a r totek dokum entacyjnych B iblioteka udziela (bezpośrednio lu b przez telefon) róż nego ro d zaju in form acji w odpowiedzi na k w e ren d y zgłaszane przez czytelników. D ział In fo rm acji N a u k o w e j B iblioteki p od ejm u je się także sporządzania tem atycz nych w y k a z ó w p iśm iennictw a w zakresie różnych zagadnień naukoznawczych.
W razie p otrzeby B iblioteka u łatw ia zainteresow anym kontakty z innym i b i bliotekam i k ra jo w y m i i zagranicznym i.
Maria Dem bow ska
S E S J A W S P R A W I E H U T N I C T W A P O D K A R P A C K I E G O
K o m isja H istorii i Z a b y tk ó w H u tn ictw a Stow arzyszenia In żyn ierów i Techni k ó w P rze m y słu H utniczego w ¡Polsce odbyła w dniach 12 — 15 cz erw ca 1S69 r. sesję w y ja z d o w ą w Bieszczadach, pośw ięconą om ów ieniu d zie jó w hutnictw a p od k arp ack ie go, obejrzeniu pozostałości po bieszczadzkich zakładach hutniczych, rozw ażen iu moż liw ości ich zabezpieczenia oraz p op u laryzacji tej tem atyki. W sesji w zięło udział 21 osób. R eferat w p ro w a d z a ją c y w y g ło sił m gr inż. H en ry k Jost, a re fera t o w y p a la niu w ę g la w m ielerzach w aspekcie historycznym — m gr inż. Janusz W a rm u - siński.
W m uzeum w Sanoku, które zwiedzono, zn ajd u ją Się d w a dzw ony odlane w Cisnej, ja k rów nież o k rągły piec p o k o jo w y odlany tamże z surów ki, w p ro st z w ielk iego pieca. W m uzeum w Przem y ślu obejrzano przedm ioty żelazne, w y k o pane na terenie ziemi przem yskiej w czasie bad ań archeologicznych. D okonano r ó w nież w iz ji lok alnej w C isn ej, gdzie zakład m etalurgiczny żelaza został założony przez Jacka F red rę (ojca A le k san d ra ). S iad y po tym zakładzie są dziś niem al doszczętnie zatarte, istnieje jed n ak resztka kanału, d op row ad zającego ongiś w o d ę do napędu młota fryszerskiego, a na terenie w si m ożna napotkać liczne k a w a łk i żużla, z a ró w no w ielk opiecow ego, jak i fryszerskiego. W czasie objazd u zapoznano się też z tech niką w y p a la n ia w ę g la drzew nego w m ielerzach przez w ę g la rz y p rzedsiębiorstw a „ L a s ” w Sanoku, o glądając szczegółowo m ielerz w trakcie w y p a lan ia, a także p rzy gotow ania do tego procesu.
Jak w iadom o, d aw n e hutnictwo na terenach górskich i podgórskich K a rp a t i Pod karp acia miało w ie le w spólnych c e c h 1, różniąc się od hutnictw a innych na szych ziem. C hociażby z tych w zg lę d ó w w a rte jest bliższego zainteresowania.
H. J.
3 P o r. spraw ozdanie z dysk usji nad koncepcją opraco w an ia tego Inform atora w „ K w a rta ln ik u ” nr 2/1969, ss. 430— 431..
1 D ziejom górn ictw a i hutnictw a karpackiego pośw ięcone było spotkanie sło w ac kich i polskich h istory ków techniki w dniach 28 — 29 m a ja 1966 r. w B u k ow in ie Tatrzańskiej; por. spraw ozd an ie w nrze 1/1967 (ss. 222— 223) „ K w a rta ln ik a ” .
