R ecenzje 285
Jan Z i e m b a , Dąbrow ska „S ztyg a rk a ”. „Monografie Szkoły Górniczej w D ąbrowie Górniczej”. K atow ice 1958, s. 262, ilustr. 35.
Koncepcja szkoły zawodowej w Dąbrowie sięga sw ym i początkam i staszi cow skich planów kształcenia kadr górniczych. Założona z końcem X IX w. jako Szkoła Górnicza, przekształcona zostaje w 1919 r. na Państw ow ą Szkołę Gór niczą i Hutniczą. D ziś egzystuje jako Technikum Górfiicze.
Autor przedstaw ia środowisko szkoły, uczniów i personel nauczycielski oraz różne k oleje szkoły na przestrzeni kilk ud ziesięciu lat. Przytacza też w ykazy szkoły oraz jej dyrektorów i nauczycieli, jak również dane inform a cyjne dotyczące kopalń, które finan sow ały pow yższe w ydaw nictw o.
S. M.
Ludwik K r z y w i c k i , Wspomnienia. „C zytelnik”, W arszawa, t. I, 1957, s. 451; t. II, 1958, s. 626; t. III, 1959, s. 546 + fotokopii 16.
Trzytom owe w ydanie W spom nie ń K rzyw ickiego ukazało się równocześnie z trzem a tom am i jego Dzieł w ydanych przez PWN. Kiedy jednak Dzieła dać m ają obraz naukowego dorobku w ybitnego uczonego, to olbrzym i m ateriał biograficzno-pam iętnikarski w ystęp ujący w e W spom nieniach posiada przede w szystkim znaczenie historyczno-obyczajow e. M ateriał ten u jęty został w po trójnym u w arstw ieniu chronologiczno-problem owym : 1) biografia i tło okresu młodości, 2) działalność w ruchu robotniczym, kontakty ze św iatem nauki i kultury, 3) postacie i obrazki z dwudziestolecia. Dla historyka nauki szczególną wartość posiada zawarty tu kolosalny m ateriał biograficzny z ży cia osobistości odgrywających w ybitną rolę w życiu kulturalnym i naukowym kraju.
J. Bb.
Gunter H e y d e n , K r itik der deutschen Geopolitik. Wesen und soziale Funktion einer reaktionären soziologischen Schule. D ietz Verlag, Berlin 1958, s .283.
Praca Heydena o niem ieckiej geopolityce w ykonana została w Instytucie Nauk Społecznych SED. Zawarta w niej problem atyka historyczno-filozoficzna obfituje w liczne akcenty polem iczne oraz p ow tarzające się natrętnie zwroty i w yrażenia o charakterze politycznym . Pom im o to książka budzi zaintereso w anie zarówno u historyków nauki, w szczególności historyków geografii i idei społecznych, jak i wśród socjologów i polityków . Dla pierw szych szczególną w artość przedstawiają dwa pierw sze rozdziały, gdzie w sposób system atyczny w yłożony został rozwój poglądów na rolę środow iska geogra ficznego w dziejach, teoria determ inizmu geograficznego i jej społeczne podłoże, a następnie lin ia rozwojowa m yśli geopolitycznej i jej ideowy sens. Dla drugich natom iast cenna jest zawarta w rozdziale trzecim szczegółow a analiza społecznej fun kcji geopolityki jako jednej z form ideologii rozw ija jącej się w Niem czech Zachodnich.
