Ocena zagrożenia jakości wód podziemnych w otoczeniu likwidowanych kopalń rud cynku i ołowiu na przykładzie rejonów chrzanowskiego i olkuskiego
3
1. Wstęp ... 5
2. Charakterystyka rejonu chrzanowskiego i olkuskiego oraz historia kopalń rud cynku i ołowiu wystepujących na tych obszarach ... 7
2.1 Położenie geograficzne... 7
2.2 Budowa geologiczna... 8
2.3 Warunki hydrogeologiczne ... 11
2.4 Historia górnictwa kruszcowego w rejonach objętych badaniami ... 13
3. Skład chemiczny wód podziemnych na obszarze eksploatacji rud cynku i ołowiu w rejonie chrzanowskim i olkuskim... 15
3.1 Rejon chrzanowski... 15
3.2 Rejon olkuski... 16
4. Zagrożenia środowiska wodnego w związku z eksploatacją górniczą w rejonach chrzanowskim i olkuskim ... 20
5. Zmiany jakości wód związane z likwidacją kopalń siarczkowych rud metali... 27
6. Problemy środowiskowe związane z planowaną likwidacją kopalń rud cynku i ołowiu w rejonach chrzanowskim i olkuskim... 36
7. Metodyka oceny jakości wód podziemnych wykorzystywana w związku z likwidacją kopalń rud cynku i ołowiu w rejonach chrzanowskim i olkuskim... 39
8. Charakterystyka zastosowanych testów statycznych i seryjnych ... 44
9. Charakterystyka zastosowanych testów dynamicznych ... 47
10. Wyniki badań i ich interpretacja ... 52
10.1. Testy statyczne i seryjne... 52
10.1.1 Rejon chrzanowski... 52
10.1.2 Rejon olkuski... 59
10.1.2.1 Złoże Pomorzany... 59
10.1.2.2 Złoże Olkusz ... 68
10.2. Test dynamiczny ... 75
10.2.1 Test dynamiczny dla próby skalnej z kopalni „Trzebionka” ... 77
10.2.1.1 Odczyn pH ... 77
10.2.1.2 Stężenie siarczanów ... 78
10.2.1.3 Ładunek siarczanów ... 81
10.2.1.4 Tempo wymywania siarczanów... 82
10.2.1.5 Metale oraz inne składniki w wodach odbieranych eluatów ... 84
10.2.2.6 Próba ekstrapolacji wyników otrzymanych laboratoryjnie na warunki rzeczywiste – kopalnia „Trzebionka”... 89
10.2.2 Test dynamiczny dla próby skalnej z kopalni „Olkusz-Pomorzany”, złoże Olkusz ... 91
Ocena zagrożenia jakości wód podziemnych w otoczeniu likwidowanych kopalń rud cynku i ołowiu na przykładzie rejonów chrzanowskiego i olkuskiego
4
10.2.2.1 Odczyn pH ... 91
10.2.2.2 Stężenie siarczanów ... 91
10.2.2.3 Ładunek siarczanów ... 93
10.2.2.4 Tempo wymywania siarczanów... 94
10.2.2.5 Metale oraz inne składniki w wodach odbieranych eluatów ... 97
10.2.2.6 Próba ekstrapolacji wyników otrzymanych laboratoryjnie na warunki rzeczywiste – kopalnia „Olkusz-Pomorzany”, złoże Olkusz ... 104
10.2.3 Test dynamiczny dla próby skalnej z kopalni „Olkusz-Pomorzany”, złoże Pomorzany... 105
10.2.3.1 Odczyn pH ... 105
10.2.3.2 Stężenie siarczanów ... 106
10.2.3.3 Ładunek siarczanów ... 108
10.2.3.4 Tempo wymywania siarczanów... 109
10.2.3.5 Metale oraz inne składniki w wodach odbieranych eluatów ... 111
10.2.3.6 Próba ekstrapolacji wyników otrzymanych laboratoryjnie na warunki rzeczywiste – kopalnia „Olkusz-Pomorzany”, złoże Pomorzany... 118
11. Podsumowanie ... 119
12. Wykaz publikacji ... 126
13. Spis tabel... 136