">>Świtezianka<< Mickiewicza wobec dziedzictwa sentymentalizmu", Andrzej Gurbiel, "Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP Kraków" z.68, Prace Historycznoliterackie VII, Kraków 1978 : [recenzja]

Andrzej Gołąb

"Świtezianka Mickiewicza wobec

dziedzictwa sentymentalizmu",

Andrzej Gurbiel, "Rocznik

Naukowo-Dydaktyczny WSP Kraków"

z.68, Prace Historycznoliterackie VII,

Kraków 1978 : [recenzja]

Biuletyn Polonistyczny 23/4 (78), 237

/ I I / GUEBIEL A n d rz e j: " Ś w ite z ia n k a " Llickiewicza wobec d z i e d z i c t w a s e n ty m e n ta liz m u . "H ocznik Naukowo-Dydaktyczny 77SP Kraków", z . 68, P race H i s t o r y c z n o l i t e r a c k i e V I I , Kra­ ków 1978, s . 4-5-70.

Próba nowego s p o j r z e n i a na " Ś w i t e z i a n k ę " . Autor p o le m iz u je ze sta n o w isk ie m i n t e r p r e t a c y j n y m sy tu u jący m b a l l a d ę w t r a d y c j i p o e z j i s e n t y m e n t a l n e j . Jeg o zdaniem^ utwór te n w y k o rz y stu je konwencję s i e l a n k i s e n ty m e n ta ln e j w c e l u p r z e c i w s t a w i e n i a r ó ż ­ nych r z e c z y w i s t o ś c i i prawd, w k t ó r y c h ż y j ą i k t ó r e r e a l i z u j ą s t r z e l e c i n im fa . Konsekwencje poznawcze, j a k i e p ły n ą z t a k zbudowanej o p o z y c j i , prowadzą - z j e d n e j s t r o n y - do kompromi­ t a c j i " n ie r o z u m ie ją c e j " ś w ia ta i n a t u r y postaw y s e n ty m e n ta ln e j, z d r u g i e j - do b a r d z i e j w y r a z i s t e g o wyeksponowania-podstawowych wyznaczników postaw y i ś w ia to p o g lą d u rom antycznego.

Β Ρ /7 8 Λ 7 An,G.

/ I I / GUTOWSKA K a r i a : "Sztuka i Naród" a u n iw e r s a liz m . "Ze­ s z y t y Naukowe WSP B ydgoszcz". S t u d i a F i l o l o g i c z n e z . 5, Bydgoszcz 1979» s . 91-102.

A utorka omawia z w ią z k i między św iatopoglądem grupy "Sztuka i Naród" a k o n c e p c ją k p l t u r y sform ułow aną p r z e z k s . J ó z e f a War­ szaw sk ieg o (" U n iw e rs a liz m . Zarys narodow ej m y śli s p o ł e c z n e j " , W-wa 194-2). U n iw e rsa liz m , i d e a s y n te z y sp rz e c z n y c h d ą ż e ń k u l t u ­ r y - indyw idualizm u i t o t a l i z m u , j e s t p r ó b ą j e d n o l i t e g o u j ę c i a z a g a d n ie ń w iedzy, f i l o z o f i i , s z t u k i i t p . o r a z s p o łe c z e ń s tw a , p a ń stw a , n a ro d u . A n a liz u ją c poglądy W arszaw skiego, dowodzi a u t o r k a , i ż wbrew własnym założeniom podporządkowuje id e o l o g j e d n o s t k ę s p o łe c z e ń s tw u , a je g o w ia ra w n i e s p r z e c z n o ś ć i n t e r e ­ sów in d y w id u aln y ch i zbiorow ych j e s t u t o p i j n a . Grupa "S ztu k a i Naród" a k c e p to w a ła u n iw e rsa liz m p rz e d e w szystkim ze w zględu na c a ło ś c io w y c h a r a k t e r sy stem u .