Elżbieta Modrzewska
"Marynistyka Aliny i Czesława
Centkiewiczów", Gertruda Skotnicka,
"Zeszyty Naukowe UG". Prace
Historycznoliterackie 5, Gdańsk 1977
: [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 22/3 (73), 175
/11/ SKOTNICKA G ertru d a: M arynistyka Aliny i Czesław a C entkie wiczów. "Z eszy ły Naukowe U G ". P ra c e H isto ry czn o literack ie 5 . Gdańsk 1977 s . 1 4 9 -1 6 3 .
Autorka stawia problem k la sy fik a c ji gatunkowej prozy n a rra c y jn e j Centkiew iczów , a w d alszej k o lejn o ści - je j lite ra c k ic h pro w en ien cji. W w arstw ie dokum entarno-inform acyjnej analizowane utwory kontynuują tra d y cję opow ieści faktograficzn ych , r e la c ji autentycznych wypraw m orskich ; wątki przygodowe sytuują je z k olei w n u rcie prozy podróżni c z e j. W dalszym- toku rozw ażań pojaw ia s ię in te rp re ta cja opisów przygód m orskich (i w ogóle przyrody) w ystępujących w pow ieściach oraz an ali za k o n stru k cji b o h atera, powielanego modelu odkryw cy-podróżnika. Przedstaw ione r e fle k s je pozw alają jed nocześnie o k r e ś lić w zory lite ra c k ie prozy Centkiewiczów - stanowi je , zdaniem au to rki, trylog ia morska
Żerom skiego: "W is ła ", "W iatr od m orza" i "M iędzym orze".
BP./73/53 E .M .
/11 / STANKÓWSKA H alina: Motywy ry c e rsk o -ż o łn ie rsk ie w tw ór c z o ś c i A leksandra F re d ry . "R ocznik Tow arzystw a L itera ck ieg o im. A. M ickiew icza" X I, W arszaw a 1976 (wyd. 1978) s . 7 9 -8 8 .
W ątki r y c e rs k ie pojaw iają s ię w takich utw orach F re d ry , jak "Obrona O lsztyna" (1830) czy lib re tto do opery "Raym ond", W w ielu komediach p isa rz a aktywnie w ystępują ułani bądź huzarzy. W re sz cie "T rz y po trz y " w raz z "P o rtre ta m i o só b, które znałem o s o b iś c ie ", przynoszą g a le rię
żołnierzy i oficerów epoki napo leo ń skiej. Autorka mówi o kulcie tra d y cji w ojskowej u F re d ry , spełniającym r o lę wychowawczą.
