zwblzania cementu z rurami okladzinowymi. Charak-ter przebiegu sygnalu akustycznego w powyZszym przedziale gl~bok~ciowym jest znamienny dla
oirod-ka skalnego, kt6rego pr~dkoic rozchodzenia si~ fall
spr~ystej jest Wyzsza lub r6wna pr~dk~ci faH spr~
zystej przechodulceJ po rurze okladzinowej. PowyZ-SZll praw.itilowo.§c potwierdza przewiercony profil li-tologiczny.
W przedziale gl~bok~ciowym 1702-1552 m prze-wiercone skaly m.in. dewonu g6rnego - famenu g6rnego ~ reprezentowane serilt piaskowc6w kwar-cowych 0 lepiszczu krzemionkowY!ll1, posialiajllce bar-dzo niskie wmsnoici zbiornlkowe, zai powyZej gl~
bokoAci 1552 m, tj. w przedziale 1552-1302 m zele-gajll utwory mwowcowo-ilasto-piaskowcowe dewonu g6rnego i karbonu dolnego, przy czym wldadki pias-kowc6w wyst4nluJIl sporadycznie. Wkladki piaskow-c6w posiadajll lepsze wlasnoAci zbiornikowe w 00-niesieniu do niZejleglego kompleksu piaskowc6w. Utwory
te
zgodnie z og61nie przyj~tymi zasadami Interpretaeji krzywych pro:fllowanda akustyczilego charakteryzujl\ si~ zmniejszonymi pr~dko§clami roz-chodzenia si~ drgan spr~zystyeh ..2. Na podstawie krzywej czasu zapisanej w prze-dziale gl~bokoAciowym od 1605-798 m i. 'i.vykona-nych zdj~c przebiegu sygnalu akustycznego w otwo-rze A-5 na gl~boko.§ciach: 1515 m, 1485 m, 1475 m, 1450 m, 1425 m, 1300 m, 1280 m, 1250
m.
1225 m; 1200 m, 1190 m, 1175 m, 1140 m, 1130 m, 1100 m' i 1075 m stwierdza si~ strop pierScienia cementowego·na gl~bok~ci 1075 m. . .
Niezaldnie od stwierdzenia stropu pierScienia ce-mentowego w przedziale gl~bokosciowym 1605-1075 m wyr6Znia si~ odcinkl 0 dobrej i niskiej jakoici cementacji rur oidadzinowych. Przebiegl sy~lu aku-stycznego zarejestrowane na gl~bokosciach: 1515 m, 1485 m, 1475 m, 1100 m i 1075 m, Sll charakterystycz-ne dla przypadku dobrego zwiltzania cementu z rur" okladzinoWll, pozostale zai z wyjlltkiem przebieg6w zarejestrowanych w gl~bokosciach 1280 i 11100, m swiadczl\ 0 szcze!nym wypelnieniu cementem przes-trzeni mi~zy rurami okladzlnowymi, natomiast przebiegi sygnaru akustycznego na gl~bokosciach 1280 i 1300 m sl\ charakterystyczne dla braku cementu· w przestrzeni pozarurowej lub nie zwiltzania pjed-clenia cementowego z rurl\ okladzinoWll.
VWAGI ([ wNa:OSKI
1. Dla poprawnego okreSlenia wysokosci wytlocze-I).ia roztworu cementowego poza kolumn~ rur okla-dzinowych, w szczeg6lno§ci przy zapuszczaniu rur okladzinowych do gl~bokoSci. okolo 2001l-3200 m i wytloczeniu roztworu cementowego na gl~boko§c
oko-10 1000 m od wierzchu, optymalny czas do uzyskania wlaiciwych danych do okreSlenia stropu cementu po-za kolumnl\ rur okladzinowych wynosi 1Q-12 dni przy stosowaniu profilowania tennicznego.
SUMMARY
Thermic logging presently used in determining the altitude to which cement solution' was squeezed up outside the well casing is discussed. Some factors influencing the magnitude of geothermal anomaly originating during fixation of cement solution are characterized. The problem of selecting an optimum time of thermic logging is presented on the basis of the example of two boreholes. The time of thermic logging considered as optimum for determining the altitude to which cement solution had been squeezed up was selected on the basis of an analysis of the effect of temperature factors active during cementa-tion of the well casing and the interpretacementa-tions of acoustic logging
curves
for the two boreholes.2. Do tej pory wykonawstwo pomiar6w termicz. nyeh przeprowadzane· bylo niewlaSclwie, gdyZ uwa-tano, i! maksymalny czas wi1\zania roztworu cemen-towego . wynosi jedynie do 72 godzin. Jak stwierdzili autorzy czas wiElzania cementu (zwmszcza na kon-takcie pluczki z roztworem cementowym) jest znacz-nie dluZszy i waha sit: od 240-288 godzin. .
Niejednokrotnie wykonane profilowania termiczne do okreAlenia stropu cementu bylo podstawll do pro-wadzenia r6znych prac technicznych w otworach wiertnlczych, m.in. wycinania zapuszczonych rur i docementowywania rur okladzinowych. Taki· stan rze-czy prowadzil niejednokrotnie do niewykonania za-planowanych prac z powodu niewlasciwego stwierdze-nia stropu cementu. Jest znanych wiele przyklad6w z otwor6w odwierconych przez g6rnictwo naftowe z rejonu Przedg6rza Karpat i NiZu Polskiego, gdzie spotykano wymienione przypadki.
3. Jak wynika z przytoczonych fakt6w wykonanie profilowania termlcznego w okresie od 24 do 72· go-dzin od czasu zakoticzenia cementowania daje nie-wlaSc.iwe wyniki. W :i:wiilzku z powYZszym zaleca
si~ nie stosowanie profilowama termicznego we W'spom.nianym okresie, gdyZ zwi~ksza to jedynie kosz- . ty wiercenia, a zastl\pienie go profilowaniem aku-stycznym.
4. Bylo to ponadto przyczynll strat przedsi~biorstw
geofizycznych (zb~dne przejazdy grup pomiarowych na otwory wiertnicze, praca tych grup. niekiedy w dniach swUitecznych i wolnych od pracy,. przerywa-nje pomiar6w geofizycznyeh w innych otworach i spowodowane tym st6jki. itp.).
LITER,ATURA
1. An'derson W. L., Walker T. - Research predicts improved cement bond evaluations with acoustic logs. J. Petrol. Technol 1961, Vol. 13, No, 11
2. Dachnow W. N~, -Diak.onow D. I. - Tier:" miczeskije issledowanija skwaZin.
Gostoptiechiz-dat, 1958. .
3. Grosmangin M. - A sonic method. for
ana-lysing the quality of cementation of horehole casing. J. Petrol. Technol., 1961, VoL 13, No. 2..
4. K u lie w S. M., E s m a n B. I., Gab u z 0 w G. G. - Tiempieraturnyj re.zim buriaszczichsja
skwaZin. Niedra, 1968. .
5. Pie waS. - Geofizyka wiertnicza. Wyd. Geol., 1970.
6. Win n R.B. - A preliminary study of factors influencing cement bond logs. J. PetroL. Technol .. 1962, Vol. 14, No. 4.
PB310ME
B CTaTbe paCCMO'l'peHbI npo6JIeMbI npHMeHelQl.Il 'l'epMH'IeCKOrO npoq,HJIHpoBaHHH ,ttJIH onpe)leJIeHHSl. BhlCOTbI nO,tt'heMa ~eMeH'1'Horo pacTBopa 3a KOJIOHHOH OOca)UIhIX TPy6, c Y'le'TOM HeKOTOphIX cPaKTOPOB, BJIH-HIOIqHX ua BeJIH'IHHY reO'l'epMH"IeCKotil: aHOMaJIHH, B03-HHKaIOlI(etil: BO BPeMH CXBa'l'hlBaHHH ~eMeH'l'Horo pac-TBOpa. Ha npHMepe .ttByx 6YPOBhIX CKBIDKHH paccMoT-peH BOnpOC 0 npaBHJlhHOM BhI60pe BpeMeHH TePMH-'IeCKOrO npOq,HJlHpOBaHHH ,ttJIH peweHHH ynoMilHYTOJl, :3a,tta'IH. C ~eJIhIO no~TBep:lK,tteHHjI C)leJIBHHhIX
BhIBO-~OB OTHOCHTenhHO BpeMeHH TepMH'leCKOro np0tPHJIH- '
pOBaHHH npH oape.zleJIeHHH BhlCO.'l'hI IJ/O~'heMa ~eMeHT HOro pacTBopa 3a 06ca,ttHhIMH 'l'py6auH aHaJIH3HPyeTC.a BJlHHHHe TeMIlepaTY'PHhIX q,aKTopoB npH ~eMeRTal.\H" 06c~ TPy6 H npHBO)lHTC$l .t\aHHhJe HHTepnpeTa:..
~ Iq)HBI>JX aKycTH<ieCKOro npoq,HJIHpOBaHHH 3THX
.t\Byx CKBBlKHB. .
