IJsverslag: Winter 1967-1968

RIJ KSWA TERSTAAT

IJSVERSLAG

WINTER 1967-1968

Dienst Binnenwateren AIZA Maerlant 4~6

8224 AC Postbus 17

6200 AA Lelystad

IJSVERSLAG

WINTER 1967-1968

UITGEGEVEN DOOR DE RIJKSWATERSTAAT BEWERKT DOOR DE DIRECTIE WATERHUISHOUDING EN WATERBEWEGING AFDELING HYDROMETRIE

Inhoud

Voorwoord

1 Algemeen overzicht

2 Afvoeropperwater na intreden van de dooi 3 IJsbezetting en scheepvaartmogelijkheden 4 Werking Nederlandse IJsberichtendienst

7 9

14

15 19

Voorwoord

Het voorliggend ijsverslag geeft een documentatie van de ijsbezetting, voor zover van belang voor de scheepvaart en de afvoer van opperwater. De documentatie bestaat uit tabellen, grafieken en be-schrijvingen, voorzien van toelichtingen, beschouwingen en verklaringen, ten einde deze gegevens beter toegankelijk te maken ten behoeve van scheepvaart, ijsbestrijding en beheer van de openbare wateren.

Het verslag is samengesteld door de afdeling hydrometrie ter directie waterhuishouding en water-beweging. Daarbij is gebruik gemaakt van gegevens van het koninklijk nederlands meteorologisch instituut, van de ijskaarten van de nederlandse ijsberichtendienst en een aantal opgaven betreffende de ijstoestand op rivieren en kanalen.

Hoofd afdeling hydrometrie

directie waterhuishouding en waterbeweging

1

Algemeen overzicht

Samematting

In deze winter was er één ijsperiode nl. ran 8 tot 18januari.

In de maanden november, december.februari en maart is er geen ijs van betekenis opgetreden.

De scheepvaart heeft enige dagen hinder vanijsondervonden, vooral in het noorden ran het land en op het Llsselmeer.

De meteorologische gegevens in dit verslag zijn ontleend aan de "maandelijkse overzichten der weersgesteldheid", publikatie 94a van het KNMI.

November. Deze maand was aan de koude en natte, maar desondanks ook aan de zonnige kant.

Bij het passeren van het front van een diepe depressie, die op 1november over de Britse eilanden in de richting van de Noordzee trok, regende het enige tijd in het gehele land. Dit ging gepaard met veel wind uit zuidwestelijke richting. De buiigheid hield enige dagen aan. De eerste vijf dagen van de maand was het weer zacht voor de tijd van het jaar.

Op 7 november bracht een rug van hoge druk langdurige opklaringen en in de koude nachten van 7 op 8 en van 8 op 9 november vroor het plaatselijk 4° C. Daarna bleefhet tot 17november buiig met afwisselend opklaringen.

Op 17 november verplaatste een uitgestrekt gebied van hoge druk zich van het westen van de Britse eilanden naar het oosten. Hierdoorwerd het op 17 en 18 november zonnig. In de nachtèn van 17 op . 18en van 18op 19november daalde de temperatuur tot beneden •..S C.

Na enige dagen somber weer met veel mist werd op 25 november met zuidoosten wind wat drogere lucht aangevoerd, waardoor de mist werd verdreven; Het gebied van hoge druk was inmiddels naar het oosten weggetrokken.

Een kleine depressie boven de Noordzee bracht op 26 november en in de nacht van 26 op 27 novem-ber regen in het gehele land ..

Na opklaringen op 27 november viel er op 28 en 29 november overal weer veel regen door depressie-activiteit. Plaatselijk werd van 30 tot 35 mm neerslag gemeten. Op 30 november was het vrij zonnig, maar in het zuidoosten was het mistig.

De hoogste temperatuur was 14,4°C te Buchten (L.)op 2 november; de laagste -6,9°C te Wagenin-gen op 21 november.

December. December was een natte en sombere maand met een normale temperatuur.

Onder invloed van een omvangrijk gebied van hoge druk, dat zich uitstrekte van het zeegebied ten westen van· Ierland via de Britse eilanden tot over de Balkan, heerste er de eerste dagen van-deze maand rustig weer met in ~ele streken mist. Op 5 december was het zacht voor de tijd van het jaar. Het hogedrukgebied verplaatste zich inmiddels naar herzuidwesten. Op 6 december kwam de tempe-..ratuur op een lager niveau en.vielen er buien die vergezeld gingen van hagel. Dit duurde enige dagen,

maar in de nacht vaii 7 op 8 december daalde de temperatuur op vele plaatsen tot beneden het vries-punt en hiermede begon een tijdvak met vorst dat tot en met 12 december duurde. Op 10 december viel er veel sneeuw, waardoor de temperatuur in de nacht van 10 op 11december plaatselijk daalde tot -14°C.

Een passerend warmtefront van een depressie die van Noorwegen over Denemarken naar Duitsland trok, verdreef de vorst hetgeen regen en ijzel tot gevolg had. Er volgden enige dagen met zacht en somber weer.

In de nacht van 17 op 18 december daalde de temperatuur plaatselijk tot iets beneden het vriespunt en in de nacht van 18 op 19 december viel er in het midden en zuiden van het land wat sneeuw. Op 19 december verplaatste zich een gebied van hoge druk van de Faroër naar de Britse eilanden. Het gevolg was aanvoer van koudere lucht, waardoor de temperatuur in de nacht van 19op 20 december tot beneden _5° C daalde. Ook de komende nacht vroor het weer licht. Op 21 december ijzelde het toen warme lucht ons land binnenstroomde.

In de vrij warme lucht liep de temperatuur op 23 december hier en daar op tot \3°C. Op 25 en 26 de-cember was het wat minder zacht, maar de temperatuur bleef toch aanzienlijk boven normaal. Het weer was somber met nu en dan neerslag.

In de nacht van 26 op 27 december vroor het alleen in het noordoosten van het land 3 tot 5°C. Na een paar dagen weer met regen vroor het in de nacht van 29 op 30 december licht. De maand ein-digde met enige tijd regen in het gehele land.

De hoogste temperatuur was 13,7°C te Wilhelminadorp op 23 december; de laagste -14,8°C te Emmen op I I december.

Januari .. Deze maand was nat en somber. Hoewel gedurende enige dagen zeer lage temperaturen

voorkwamen, was de gemiddelde temperatuur een weinig boven normaal.

Tussen een depressie boven Denemarken en een rug van hoge druk ten westen van Ierlandstroomde op 2januari koude polaire lucht in de richting van ons land. Naast opklaringen kwamen sneeuw- en regenbuien voor en vroor het 's nachts in het binnenland licht. De temperatuur daalde sterk toen in de nacht van 2 op 3 januari een zwakke rug van hoge druk met opklaringen en weinig wind over ons land trok.

Inde nacht van 3 op 4januari bereikte zachtere lucht ons land, doch deze werd weer spoedig verdre-ven. Overdag was het meest zwaarbewolkt met buien. In de nacht van 4 op 5 januari daalde op vc1e plaatsen de temperatuur. beneden het vriespunt: Op.5 januariwaser veel neerslag; op de meeste plaatsen meer dan 15 mm, plaatselijk meer dan 25 mmo Warmere lucht bereikte alleen de zuidelijke hc1ftvan het land. Achter de naar het oosten wegtrekkende depressie werd koude lucht aangevoerd, met vooral.in het noordoosten en oosten van het land zware sneeuwbuien. Boven hetsneeuwdek daalde de temperatuur in de volgende nachten sterk, zodat het meest matig, plaatselijk streng vroor; te Eelde in de nachtmil8 op 9januari -220C.In de nacht van» op 10januarîvroor het op de meeste plaatsen

streng. Op 10januari stroomde wat zachtere lucht binnen, waarna opnieuw koude lucht binnenviel niet vooral in het oosten van het land veel sneeuwval. In de daaropvolgende twee nachten daalden de tempera-turen tot omstreeks -200C,· te Dedemsvaart werd op 13januari -240C gemeten. Toen achter het

warmtefront van een depressie ten westen van Ierland zachte subtropische lucht met grote snelheid naar West-Europa werd getransporteerd, kwam in de nacht mn 13op14januari een abrupt einde aan deze periode met strenge koude. Dit ging gepaard met regen, waardoor zich op uitgebreide schaal ijzel vorm-de. Op14januari steeg de temperatuur tot8 à100C.Zo nu en dan daalde de temperatuur's nachts tot

enige graden beneden het vriespunt, maar depressie-activiteit bleef het 1I'eerin ons land beheersen.

In de nacht van 28 op 29januari trok een rug van hoge druk met opklaringen over ons land, waardoor plaatselijk de temperatuur beneden het vriespunt daalde. Het gebied van hoge druk verplaatste zich inmiddels naar Zuid-Europa, terwijl een depressie van IJsland naar Zuid-Scandinavië trok. Hier-door stroomde zachte lucht ons land binnen, die zich tot het einde van de maand wist te handhaven; De hoogste temperatuur was 11,60C te Buchten(L.)op 15januari; de laagste temperatuur -24,00 C te Dedemsvaart op 13januari.

Februari. Deze maand was gemiddeld iets kouder dan normaal en daarbij aan de droge en sombere

kant.

De eerste dagen van de maand stonden onder invloed van depressie-activiteit.Detemperaturen daal-den in de nacht van 3 op 4 februari tot even benedaal-den het vriespunt en er ontstond een dichte mist.

{

1

•

Na enige sneeuwval klaarde het op en liepen de temperaturen bij zonnig weer op tot 6 à 7°C. De volgende dagen bleef een depressie, die boven Engeland tot stilstand was gekomen, het weer in onze omgeving bepalen. In de namiddag van 8 februari daalden de temperaturen tijdens opklaringen sterk en kwamen op de meeste plaatsen beneden het vriespunt. In de nacht van 8 op 9 februari nam de bewolking toe onder invloed van een storing. Deze bracht vooral in de zuidelijke helft van het land enige regen. Nadat de depressie boven Engeland geheel was opgevuld, ontstond een rug van hoge druk boven de Noordzee die de wind naar noordoost deed krimpen. Hierdoor stroomde wat kou-dere lucht binnen waarin veel bewolking voorkwam. In de nachten van 10 op 11 en van 11op 12 februari daalde de temperatuur plaatselijk tot enige graden beneden het vriespunt. Daarna trad er weer depressie-activiteit op. Er volgden enige dagen met somber weer en wat regen. Achter het koudefront, dat in de nacht van 15 op 16 februari met regen over ons land trok, stroomde koude, polaire lucht ons land binnen. Naast opklaringen kwamen regen-, hagel- en sneeuwbuien voor en daalde de temperatuur 's nacht tot even beneden O°C.

Intussen had zich een rug van hoge druk boven de Britse eilanden ontwikkeld, die zich geleidelijk naar het oosten verplaatste. Hierdoor klaarde het voornamelijk in de noordelijke provincies op en was 18 februari daar een zonnige dag. In de nacht van 18 op 19 februari vroor het licht. Daarna nam de bewolking weer toe, vooral in de noordelijke provincies. In het overige deel van het land was het zonnig. Van het zuiden uit drong inmiddels koude lucht op, waarmede een reeks van sombere dagen begon met temperaturen rond het vriespunt. Op 24 februari bleef de temperatuur op vele plaatsen beneden 0° C. Een gebied van hoge druk breidde zich inmiddels van Ierland uit tot Noord-Rusland. Hierdoor klaarde het op 24 februari 's avonds op en daalden de temperaturen tot -3 à _5° C. Tot 27 februari vroor het 's nachts in het binnenland matig. Op 27 februari drong van het noordwesten bewolking het land binnen. Het bleef de laatste dagen van de maand somber, nevelig en vrij koud. De hoogste temperatuur was UOC te Epen op 13 februari; de laagste temperatuur was -7,6°C te Ermelo op 26 februari.

Maart. De maand maart bracht in de tweede helft veel zacht weer. Deze maand was over het alge-meen aan de droge kant.

Aan de zuidzijde van een gebied van hoge druk, waarvan de kern boven de Noordzee lag, stroomde aan het begin van de maand koude lucht uit het oosten naar ons land.

Hierdoorwas het overdag over het algemeen zonnig en 's nachts vroor het licht. Daarna kwam ons land geleidelijk onder invloed van een nieuw gebied van hoge druk ten westen van Ierland. Er volgden eni-ge daeni-gen met veel bewolking. In de nacht van 5 op 6 maart passeerde een koufront ons land, waar-achter polaire lucht werd aangevoerd,' waarin naast opklaringen regen-, sneeuw- en hagelbuien voorkwamen. Dit duurde tot 8 maart toen een warmtefront met regen ons.land passeerde. Op 9 maart herstelde de stroming van koude uit de poolstreken afkomstige lucht zich. Het passeren van een storing veroorzaakte regen- en sneeuwbuien; 'snàchis klaarde het op en vroor het bijna overal. Op 13 maart voltrok zich een flinke wijziging in de algemene circulatie.

Op 16, 17 en 18 maart stond er een over het algemeen krachtige wind die aan de kust tijdelijk storm-kracht bereikte. Er volgden enige dagen met bewolking en van tijd tot tijd regen.

Intussen trok het gebied van hoge druk bij de Azoren naar het oosten, waarbij tevens de druk boven onze omgeving steeg. De wind kromp naar zuidwest tot zuid. Op 24 maart begon een periode van fraai weer, dat tot 30 maart voortduurde. Een hoogtepunt werd bereikt op 29 maart, toen in het zuiden van het land temperaturen van meer dan 25° C werden bereikt. In De Bilt steeg het kwik tot 23,9° C, een waarde, die sedert het begin van de temperatuurwaarnemingen daar, in deze maand niet eerder werd bereikt. Op 30 maart drong belangrijk koudere lucht ons land binnen, gepaard gaande met veel bewolking. Een volgende front bracht in de nacht van 30 op 31 maart vrijwel overal regen. Op de laatste dag van de maand klaarde het op en werd het vrij zonnig. De temperaturen waren ech-ter belangrijk lager dan die op de voorgaande dagen.

De hoogste temperatuur was 25,6°C te Gemert en Venlo op 29 maart; de laagste temperatuur was -5,9°C te Eelde en op het vliegveld Twente op 12 maart.

.,

Een overzicht van de winter geeft figuur1.Hierin is opgenomen een grafische voorstelling van de voornaamste meteorologische gegevens (luchtdruk, temperatuur, neerslag, windrichting en wind-snelheid) te De Bilt.

....

t-) J>~ 1:5

,,~

~g ~rJ

uB

9'l'

NOVEMBER DECEMBER 19671968 JANUARI FEBRUARI , MAART

I 5 10 IS =0 ~5 ~O 5 19 1.5 ~O 2.5 ~p 5 '9 15 29 ~5 5 "9 IS '" 25 5 19 5 20 1040 , , . 1020 . - . .! . , I I I I : I I • I 1000 - , , I - 1 I I' I

f

-

I,"

,

' I 960 , ~UCHTbRUK .960 20 'uWtT1T1 T T TI TT IT-EMPTRATUUR-oERLUCHIT TTTT I I 10 . : ~ïr!!f' . ~J I T I I ,

o

1:11:*:'

,,'I:l'

'1'

J:j~i':q;

+J

1~"f

_~

1:

H

't'-d+A-,"H+H-t

::: ! . t J. I ';J' - 1.L;~

+

1: I , I '!-~ -10 ""...:'!"'~~ I .iT -I I I 1 ..L ~ I "'. I T u .-20 ' " :> ~_... u ~ ao I I I I I " I ':. I NE.E-\!~l-'ÎGTEN "SNEE!JW I III

1.'

I 20 I L I ' I

±

H-

IHt+'+++++++t+++++t+t+t+ll+l+l+l+ttttti I I I f IJ.'

+

,T ,

10H-l+ri-H-t+t+if+t+t-H-I-t+I-Hc+-HT' I I t I

+

'II

~'1

+

rtrttttttnrtnttt

H-I+i-t+i-t+++-H-1-t+t+i-t+t-t

I I' 1 r, , I J. I J. e+- ' 'J.

+

~

o I " r , " 1 , ,T .I I· I' " . "

SNEEUW t I I 11_.***1 '*~ 1 ••.• I_ 1*.* w' •• :.tHIf .,,'._

ti.

..., ... ..

I ** I .. tf * '*,

~ tx ij ;: ~ ~ u 1i' 2 l< u " ~_El'

Figuur 1 Meteorologisch overzicht naar waarnemingen te De Dilt

Gemiddeld was de maand maart warmer dan normaal en de maanden december 1967 en januari 1968 iets boven normaal.

Daarentegen was de gemiddelde temperatuur van de maanden november 1967 en februari 1968 iets lager dan normaal. Een overzicht van de maandelijkse afwijkingen ten opzichte van de over een tijd-vak van 30jaren (1931-1960) berekende normale waarden geeft onderstaand staatje:

maand Den Helder Eelde De Bilt Vlissingen vliegveld gemiddelde

Z-Limburg van deze 5 stations november 1967 -0.3 -0.4 -0.8 -0.9 -1.3 -0.7 december 1967 1.0 0.7 0.4 0.4 0.9 0.3 januari 1968 0.3 -0.1 0.3 0.6 0.1 0.2 februari 1968 -0.3 -0.2 -0.5 -0.5 -0.3 -0.3 maart 1968 I.I 1.6 1.2 0.8 0.7 1.1

Afwijkingen in graden Celsius van de gemiddelde maandelijkse temperatuur

Een gedetailleerd overzicht van het aantal vorst- en ijsdagen gedurende november tot en met maart voor de vijf hoofdstations wordt weergegeven in onderstaand staatje:

weerstation november 1967 december 1967 januari 1968 februari 1968 maart 1968 totaal vorst- ijs- vorst- ijs- vorst- ijs- vorst- ijs- vorst- ijs- vorst- ijs-dagen dagen dagen dagen dagen dagen dagen dagen dagen dagen dagen dagen

Den Helder 1 0 4 0 11 3 9 0 3 0 28 3 Eelde 10 0 13 1 17 5 24 0 8 0 72 6 De Bilt 10 0 11 1 19 3 18 1 8 0 66 5 Vlissingen 2 0 . 5 1 9 1 7 1 2 0 25 3 vliegveld Zuid-Limburg 12 0 14 6 19 5 17 3 7 0 69 14

Overzicht van het aantal vorst- en ijsdagen (vorstdag: minimumtemperatuur onder O°C)

2

Afvoer opperwater na intreden van de dooi

RUN Moxou NECKAR, Gundelsheim RUN Worms MAIN Griesheim NAHE Grolsheim RUN Koub LAHN Kolkoten MOEZEL Trier RUN Keulen RUHR Wetter RUN Lobith óooö;nvol I I I I I I 7 6 5 5 4 3 2 4 3 72 6 ::E 5 ~ 4 rn_:0 3 lil 2 ~ 5 z 4 rn0 3 z 62 _l> 5 l> 4 z 3 0 8 rn 7 "U [!! 5 r lil 47 o 6 I l> 5 l> 4 r' 3 5 4 3 215 14 13 12 u

'"

...

M-6000 E ~ 4000 Cl: w 0 2000 ~ « 14 15 20 25 30 JANUARI 1968

De temperatuurstijging in de nacht van 13 op 14 januari van rond -20°C tot

+

10°C had tot gevolg, dat in het stroomgebied van de grote rivieren grote hoeveelheden sneeuw en ijs plotseling tot afsmelten kwamen. Dit was vooral' het geval in het stroomgebied van de Rijn. Op deze rivier werden in de dagen na 13 januari vanuit alle zijrivieren grote hoeveelheden water toegevoerd. Het gevolg was een hoogwatergolf, welke op 20 januari zijn top bereikte met een afvoer van

rond 7300 m3jsec.

In figuur 2 is de ontwikkeling van deze dooihoogwatergolf in beeld gebracht. In totaal werd 3 milliard m3water langs de

oppervlakte afgevoerd. Dit betekent over het gehele stroomgebied van 160.000 km2

een gemiddelde van rond 20 mmo

Dooi de ondergrond werd ongeveer een

ge-lijke hoeveelheid afgevoerd. De plotselinge dooi had daarmee een effect van een neer-slaghoeveelheid van rond 40 mmo

3

IJsbezetting en scheepvaartmogelijkheden

In figuur 3 is het globale verloop van de winter voorgesteld door de kromme van de gemiddelde temperaturen en door de kromme van de dagelijkse minimumtemperaturen voor De Bilt. Deze zijn ontleend aan figuur I.Tevens is aangegeven de duur van de ijsbezetting op de voornaamste wateren.

IDfWO"ICTllJK.LJoIUt\lOOllU ...w.rt

U)( ..~DaIl.Uo4U.JI

'Figuur 3 Het verloop van de winter 1967-1968

Hoewel in de maand november de minimumtemperatuur enige dagen tot beneden het vriespunt daal-de, is er op de vaarwegen in Nederland geen ijsvorming opgetreden.

Op 8 december daalde de temperatuur tot beneden het vriespunt. Hiermede begon een kort tijdvak met vorst. Het eerste ijs werd waargenomen op 11 december nl. op de randmeren (het Veluwemeer, het Eemmeer en het Gooimeer), op de Drentse vaarwegen en de kanalen in het oosten van de pro-vincie Groningen. Spoedig steeg de temperatuur echter weer tot boven het vriespunt, waardoor op 14 december het ijs was verdwenen.

De temperatuurdaling waarmede de maand december eindigde zette zich voort in januari. Aanvan-kelijk vormde zich nergens ijs, maartoen op 7januari de temperatuur sterk daalde, begon op 8janua-ri een ijspe8janua-riode die duurde tot en met 17janua8janua-ri. Het eerste ijs dat werd waargenomen op 8janua8janua-ri was nog maar van weinig betekenis en kwam hoofdzakelijk voor in de drie noordelijke provincies. Het nam evenwel vrij snel toe, zodat reeds op 10januari ijs voorkwam op de vaarwegen, het IJssel-meer boven de lijn IJmuiden-Arnhem en wat licht ijs op enige kanalen in de zuidelijke provincies. Op de vaarwegen in de provincie Drente werd op deze dag een vaarverbod ingesteld. De scheep-vaart begon reeds hinder van het ijs te ondervinden. Op 13januari kwam op al de waterwegen ijs voor, behalve op de grote rivieren en de vaarwegen in Zeeland en Limburg. De scheepvaart onder-vond hier en daar flinke hinder van het ijs. Op het IJsselmeer was zonder hulp van ijsbrekers geen vaart meer mogelijk. De laagste temperatuur, die -24°C bedroeg, werd gemeten te Dedemsvaart. Door de sterke stijging van de temperatuur op 14januari en het feit dat vanaf 15januari de tempera-tuur tot vrij hoge waarde boven het vriespunt steeg, trad er spoedig verbetering op in de ijstoestand. Op de kanalen was het ijs op 18januari geheel verdwenen. Wel kwam er toen nog ijs voor inhetIJssel-meer, nl. vanaf Kornwerderzand langs de Friese Oever, in de omgeving van Urk en voor Lemmer. Voor Lemmer was het ijs bijeengesehoven en vaart was hier alleen mogelijk voor krachtige schepen

of in konvooi. Deze toestand heeft vrij lang-geduurd en pas op Ifebruari trad er verbetering in. Op 12februari was het ijs ook hier geheel verdwenen.

Op 26 februari trad nog enige ijsvorming op voornamelijk in het Veluwemeer en het Eemmeer. Op 4 maart was hier het ijs weer verdwenen.

Hiermede was voor deze winter een definitief einde gekomen aan ijs op de Nederlandse vaarwegen. Een overzicht van de ijstoestand en scheepvaartmogelijkheden op de kanalen is dag voor dag aange-geven in figuur 4.

In figuur 5 is een overzicht gegeven van de ijstoestand dag voor dag van een aantal Ilssclmcerstations en voor de Waddenzee.

Op de grote rivieren in Nederland, op de zeearmen en langs de Noordzeekust is geen ijs voorgeko-men, behoudens hier en daar enig ijs in een haventje.

IJsbezetting en scheepvaartmogelijkheden op de kanalen Figuur 4 A. Groningen,Friesland,Drente,Overijssel

I

dec. 1967

I

januari 1968 a. Grote kanalen J • Eeruskanaal 2. Van Starkenbcrghkanaal . 3. Vaarweg Groningen-Lemmer. 4. Vaarweg Groningen-Staveren. 5. Van Harinxmakanaal:

Har Iingen- Leeu warden Leeuwarden- F oncjac ht 6. Houkesloot 7. Meppelerdiep 8. Zwarte Water 9. Zwolle-IJsselkanaal JO. Twentekanalen . b. Overige kanalen B. Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht, Gelderland a. Grote kanalen 1. Noordzeekanaal 2. Zaan 3. Noordhollands Kanaal 4. Balgzandkanaal 5. Noorderbuitenspaarne en zijkanaal C 6a. Vaarweg Amsterdam-Rotterdam via Gouda: Schinkel, Ringvaart v.d. Haarlemmerrneerpolder, Heimans

Wetering, Oude Rijn, Gouwe en

Hollandse IJssel

6b. Vaarweg Amsterdam-Rotterdam via Leidschendam: Schinkel, Ringvaart v.d. Haarlemmermeerpolder, Zijl,

Rijn-Schiekanaal, Delftse Schie en Delftse Vliet 7. Amsterdam-Rijnkanaal 8. Merwedekanaal 9. Amstel-Drechtkanaal 10. Hartelkanaal , 11. Afgedamde Maas.

12. Kanaal van Sint-Andries 13. Maas-Waalkanaal

b. Overige kanalen

C. Zeeland, Noord-Brabant, Limburg

a. Grote kanalen

1. Kanaal door Walcheren. 2. Kanaal door Zuid-Beveland 3. Kanaal Gent-Terneuzen . 4. Axelse Sassing 5. Donge 6. Markkanaal 7. Wilhelminakanaal 8. Zuid-Willemsvaart: Engelen-Helmond. Helmond-Maastricht 9. Kanaal Wessem-Nederweert 10. Julianakanaal b. Overige kanalen ÇÇQ geen ijsvorming geen ijsvorming geen ijsvorming

i

geenjjs;:;;~g

vIJ~~-E

Vi.B..Il B J~~..Il geenusvorrmng

Fl~d~Dld.B

geen letter betekent blank water GGGGGBA

""'"

00 IJstoestnnden Ophet IJsselmeer en de Waddenzee Figuur 5

I

dec. 1967

I

januari 1968

I

februari

--- --- -- -- -- - --- -

--:lnnn

IJsselmeer 1. Lemmer •...•. , • , .... GG GG M MNNN FFK KKK F F FF F FD n D D E E E D D A D A D 0 2. Staveren • ' •.•... DC FG M M E E DA 3. Kornwcrdcrzand . . . DG AG M1'.1KA AD D D A 4. Den Oever ...•.•. DE AG 1'.1 1'.1 DA 5. Medemblik ... D D EG DA 6. Enkhuizen •...•.•. G E GM 1\1 GA 7. Hoorn ... DE KE 1'.1 GA 8. Amsterdam ... EK KK KA A 9. Ketelmeer (Schokkcrhavcn) ... CD CA FM M GA C Waddcnzee 1. Nieuwe Statenzijl . . . CA B F L L KK KL A 2. Delfzijl , ... " D D D DD D D A 3. Zoutkamp ... , .... , GO GG HH D D A 4. Nieuwe Zijlen . . . FO GK KK FA 5. Oostrnahom . . . FG GK KK FA 6. Nieuw-Dildt . . . DD DD DC DA 7. Harlingen •.. , ... , •. D DD D n A 8. Kornwcrderzand . . . D DD D n A 9. 'Westcrland ... AC DC CC nA AA 10. Den Oever .•... DD

11. Den Helder (Nieuwe Diep) .•... n n

12. Oude Schild ... D n

13. Vlieland .•...•.

14. Terschelling . . . . • • . . . • . D DD D D

15. Ameland ...

16. Schiermonnikoog. . . •

geen lelter betekent blank water

Vcrklaring van de Icttcrcodc: A blank water

n licht drijfijs C licht vast ijs

D middelzwaar vcrspreid drijfijs E middelzwaar opeengepakt drijfijs F middelzwaar drijfijs in geul of slop

G middelzwaar vast ijs H zwaar verspreid drijfijs K zwaar opeengepakt drijfijs L zwaar drijfijs in geul of slop 1'.1 zwaar vast ijs

N ijsdam of kruiend ijs

4

Werking Nederlandse Ilsberichtendienst

Binnenvaart Nederland

De berichtgeving voor de binnenvaart is in werking geweest van 11 tot en met 14 december 1967, van 8januari tot en met 12 februari (waarvan vanaf 22 januari tot en met 12 februari alleen voor het IJsselmeer voor Lemmer), van 26 februari tot en met 5 maart 1968.

In deze tijdvakken zijn acht ijskaarten uitgegeven. Dagelijks werden 720 ijskaarten verzonden, waarvan:

196 aan abonnees,

281 aan publikatie-adressen, 243 aan dienstinstanties.

Code ijsberichtgeving

In de bij-de ijsberichtgeving in gebruik zijnde code werd een wijziging aangebracht, die voor het eerst in deze winter werd gehanteerd.

De wijzigingen hebben betrekking op de Ie tot en met de5e letter van de code, die hiermede is aan-gepast aan de praktijk. De code is afgebeeld op de volgende bladzijde.

Llsberichtgevîng per radio en pers

IJsberichten ten behoeve van de radio-nieuwsdienst, NTSen pers werden verstrekt van 9 tot en met 19

januari 1968. De berichten werden omgeroepen bij de nieuwsuitzending van 18.00 uur ('S zondags te 17.50 uur).

Internationale ijsberichtgeving voor de zeeraart

Deze berichtgeving is in werking geweest van 9 tot en met 17januari 1968. De berichten werden uit-gezonden via Scheveningen-radio en hadden betrekking op:

Delfzijl - Eems, Harlingen - Waddenzee. Van de overige zeehavens werd geen ijs gemeld.

De berichten omvatten de ijstoestand en de bevaarbaarheid van de in het overzicht (zie volgende bladzijde) genoemde havens met hun toegangen.

Dagelijks werd van de berichten een afschrift toegezonden aan dienstinstanties te Stockholm, Kopenhagen, Oslo, Helsinki en Hamburg.

De gebruiktecode is die, welke is samengesteld door de "Commission for Maritime Meteorology of the World Meteorological Organisation (WMO)" te Genève. Zij wordt gebruikt in: Finland, Zwe-den, Polen, Noorwegen, Denemarken, de Duitse Bondsrepubliek en Nederland.

overzicht van de uitgezonden berichten: datum stations Harlingen Delfzijl 9 januari 1968 10 januari 1968 11 januari 1968 12 januari 1968 13 januari 1968 14 januari 1968 15 januari 1968 16 januari 1968 17 januari 1968 1 5 0 150 3 5 0 322 453 443 342 000 000

verklaring van de cijfercode:

000 332 000 323 353 313 000 000 000

ijstoestand ontwikkeling l'an het ijs schcepvaartmogclljkheid

o

blank water

o

ijstoestand onveranderd

1 ijstoestand begint beterteworden

nieuw gevormd ijs, ijskristallen, sneeuw- of ijsbrij, pannekoekijs of ijskorst

2 ijstoestand wordt slechter

3 verspreid drijfijs, hoogstens 5/8 van de wateroppervlakte bedekt met ijsschotsen

4 dikke ijsbrij, sterke opeenhoping van ijsbrij of pannckoekijs, waarin geen beweging meer is

3 ijs komt in beweging

4 ijs verspreidt zich of drijft weg

5 ijs neemt toe

o

scheepvaart niet belemmerd

2 scheepvaart voor motorschepen met gering vermogen moeilijk, gevaarlijk voor zwak gebouwde schepen

3 scheepvaart alleen mogelijk voor sterk gebouwde schepen met flink motorvermogen

tlEDERLANDSE IJSnERICHTEtlDIEI15T Ccx!oD CODE VOOR RIViEREN EN KAIlALEN

1•teee- 26 let:er 30 l.at:a< 4eLe~ &el.etter

KU:NSTE &CHEE.PSTYPE OMVAtlO SCHITP\! AAIll

lJ:;rornAt~:J ':'ER'NACHTltlG VOOR MORGOl

WAAJ1Mmt fiEDEN ervAREN IS VAART HEDOl GtSCH:EDDE HEDOI

A sch'p met een machine- P normaal S zonder hl.~p A b!at\k water P 'Vaart zonder hu'p verrr.og~n tot 100 pk _R

---

rnoge:i ..k

'O"og T In sleep of J.:onvool _{B I:ef>! c!rt;ft]. } d.kte}

B Idem ",en 100 tot 2$0 pk _{U In Geul van vort~e ~aJ C} l.c.t.t vut Ijs ",(}.o2 _{Q voor}

J..!einevracht-,~ _{achepen Ge5.tre!'!"ld}

C idem boven 250 pk _{V In heden gebroken seul}

---D m:ddelzwear _{S voor grotere vracht.} D tankschepen _{VI echter ~~brekel1S} verepretd _{schepen gestremd}

E sleepbeet met sleepcf C!J1Jf\~,

T

r.";ld~e!lW88r VOor tankschepen konvooi

opeengepakt _d~Ie Gestremd

F 8~:een I~'~reker(e) ~ri.ha =2~ U varen In ~onvool l'!'liddelzwsM _t!lO~e!.}( Heden äeen vaart doch vurt C!r1}~, In

rnogel~1c: ceacht voor: se:..! ofslop V Gestr"emd, Ind':en niet G schepen met een r.':ac.hil'le. G mjd~ellW8ar worét gebreken

vermogen tct 100 ~k vut ~, W ecbeepveart b:../t

---

gestremd ti Idem van 100 tot 250 pk H rwur verspreid

I

K Idem boven 2$0 pk _{K zwaar}drL' ~,_opeengepakt d~te

rn~~r R zo!a~g detoestand

L tankschepen C!r1~-~s _d"

nfet verandert, wordt

M kenveel Bchter steecbcct ZW3ar dr1)'~s 6 ,~ ~een bericht meer cf t,breker In geul of ,.Iep _gezonden

M rwtar vest 1;9

0 Geen vaart mogel'.il( 0 Geen "!art 0 eer" v8art

---

Z laatste bericht X or.bekend Il ~sC!a~'of kru!end 1;3 X or.bekend X on~eker:d X onbekend 0 verc!wi,;nend1;9o:et

t"'Jeer hinderl>;k

X or.!:lt:kcnd

CODE VOOR l;S~ElM[[R E.N WAOOEUZE.E

Code a~, ~ letter bovtr'l

~ le~er

Je ce€r derrOl,.'te("laverl val) urllomst) 4&leer

.' f'!'l.dJendeel c!er route le le=er

Codea's2& let':erboven

2& Let':er _{le deel der route}3e Lener Cod.a',

B

le~erbove/l Code lill, 1& le~er bove/l

20

Cod~a',

8

le~8r bcv-en