Marek Rubnikowicz,Małgorzata
Kwiatkowska,Jerzy Olczak
Średnia Huta, gm. Warlubie, woj.
bydgoskie. Stanowisko I
Informator Archeologiczny : badania 17, 239-240
зл я
-m uru obwodowego. Mitro uijr tu e w anta go n o t a o r a tyozny-m k le ru n k u p r z e b ie g u to g o -m uru 1 z n a o a o a j d l u god· o l / 1 6 , 5 o i 8 в / olw dop le w a d a lł d o o d k r y c i a śla d ó w b u k u g o ty o k lo g o . Być może и ц г у n o tym odo I c k u ■ o s t a ł y c a ł k o w i c i · r o s e b r a n a , w dra a - i i L . la d y n ro a w d sl o b e c n ie g ł ó m y w jazd o a t a a e k . O d k ry ta t o n a t o m i a s t r a l l k t y w e re twy w u e i o o i r . / Ш - w lc o z n e J / bardzo p ł y t k o p o ło ż o n a pod p o w ie r z c h n ią t e r a n o . P ra c o n a Ьув odo In k u b ąd ą k ontynuow ano.
ïiÎîffiL ÏH lî
S ezony badawoza 19 Œ -1 9 B 3 p o św lą o o n e g l i w l e p r a o on e r e h e o l o g l o z n o - a r o h l te k tn n lotnym p r z y n i o s ł y l a l o t n a u s t a l a n i a ro z p la n o w a n ia 1 w yglądu zsm ku F e l i k s a S z r c ń z k la g o я рос z . ХУ1 w. N ie lic z n a p ra a k o s y p i s a n a / d o p l a го t k o ń ca X V III s . / o r a z b ra k p lanów l I k o n o g r a f i i w s p ó łc z e sn a J o k r a s o s l Jag o u ż y tk o w a n ia powodowały I s t o t n a tr u d n o ń o l w p la n o w a n iu a r c h ite k to n ic z n y m r e k o n s t r u k c j i amnkn. V o h w i l l o b a o n a j aladom o J u ż , ża b y ło t o z a ł o ż e n i a d u że 1 n a s z e ro k ą s k a l ą . E aaak p o w ia d a ł c c n a j M l e J om t e r y bu d y n k i o c h a r a k t e r z e m ie s z k a ln o -g o s p o d a rc z y » / j e d e n z n l o h przebudow any z o s t a ł w XIX w. na p a ł a o / , o z t o r y n a r o ż n e w ieża c y lln d r y o z n e / ? / , o r a z e t ra ź n io « p r z y b r a n ie z a c h o d n i e j . B y ł o to o и щ у f o s ą o ra z b ł o t o l s t y m i ro z le w isk a m i r z e k i H ł a s k i . K ia w y ja ś n io n y p o z o s t a ł p ro b le m » o s t u zwodzonego o r a z wapnom la n e ] w l u s t r a c j a c h bramy w s o h o d n la ]. Sezony ta p r z y n i o s ł y ta k ż e k o l e j n a i s t o t n o u s t a l a n i a d o ty c z ą c a g ro d u w o z a sn o ń rsd n lo w la o z n a g o .
iflB U IIk HOTi, g a . W a rlu b ia ttn lw e rsy t a t M ik o ła j s lo p e r a l i s
w o j, h y d g o z k ie F r a o o v l a D z ie jó w S z k ła
S ta n o w isk o I I n s t y t u t u ł r c h a o l o g l l 1 e t n o g r a f i i
w T o rtm lu
B a d a n ia p r o w a d z ił a g r M arek B utoIkow lcz / a u t o r sp raw o zd a n i a / p r z y w s p ó łu d z ia ł« m gr M a łg o rz a ty K w ia tk o w s k ie j, pod k le rta ik le m d o c , d r . J a m e g o O lo so k a . F in a n s o w a ł H Z w By d go s z o t y , D ru g i ż e to n b a d a ń . Iowo Ż ytna h u t a s z k ł a /X V III W iek /.
K ontynuow ano p r a c e w ykopaliskow a celem p e ln a g o ro z p o z n a n ia p o z o s t a ł o d c l p o z a b u d o w a n la o h , a a z c z e g ó ln la p o ty o h ja g o e le m e n ta c h , k t ó r a B ia ły b e z p o ś re d n i s w lą z a k z prow adzoną t u w p r z s s z ł o ś -
0 1 d z i a ł a ł a c i c l ą p ro d u k c y jn ą h u ty s z k ł a ,
Myty ozone wykopy b yły o są d o lo w o k o n ty n u a o ją u b ie g ło r o o z n y o h , p o z a tym z a ło ż o n o wykopy UZtH p a ło ł a j ą c e , k tó ry m i p o k r y to oałoÓÓ o b a z a r u , w o b r ą b ią k tó r e g o » o g ły w y s tą p ló r e l i k t y sabudow ań p ro d u k c y jn y c h * M o a l u r o z p o s n a n is m ek sy m a ln la d u ż e j p o s ł a i z o h n i poprow adzono a la ó rowów so n d a ż o wych o s z e r o k o ś c i 1 в i w o i e j a o a n h , w k t ó r y c h wy· tą p i ł y z a b u r z e n i a o l ą g ł o d o l w arstw y w po« t a e l b ą d ś i k u p la k k a m i e n i , bąd ś t e ł w t r ą t ó a o zmiennym od o to o e e o la a a b a r w ie n lu , p o s z e rz o n o wykopy do p ła s a o a y z o y n le z b ą d n e j d l a s t w i e r d z a n i a z a s i ą g u 1 r o d z a ju a a k l d o a n l a w aratw y.
Ha p r z e b a d a n a ] t ą a a t o d ą p o w le r z o b n l 205 a? n a t r a f i o n o n a l i c z n e p c s n a t a ł n ś o l św la d o aąo a o p ro w a d z o n e j t u In te n s y w n e j d z i a ł a l n o ś c i w y tw ó rczej ró ż n o rodny oh wyrobów s z k la n y c h .
O b ie k ta m i o n a jw ię k s z y c h w a rt odo l a c h poznaw czy oh b y ły p o z o s t a ł o ś c i dwóoh p le c ó w ■ S k i e r s k i c h , ■ k t ó r y o h Jad en / o b i e k t 5 / z a l e c a j ą c y p o d c ie n k ą w arstw ą p r ó c h n ic y / o k o ł o 25 o » / aaohow nł a l ą w p o s t a c i c z ą ś o lo o o ro z w le c z o n e g o g ru z o w is k a . Ha p o d s ta w ia w e tą p n a j a n a l i z y r o z r z u tu m a t e r i a ł u w o b r ą b i e p o s z c z e g ó ln y c h e e r s tw m achenlo z n y o h , u d a ło s i ą oohwyoló Jagn p r z y b liż o n y k s z t a ł t n a p o z l c a l e p r a y z i S B l a . U sta w io n y n a o a l H t-SH tw o r z y ł dwa p o łą e s o o a z a so b ą p r o s t o k ą t y , z k tó r y o h siąkam y z lo k a liz o w a n y b y ł n a t a j ż e o a l , n a t o m i a s t m l e J a t y d o łą c z o n y b y ł d o ja g o o s ą ś o i p o łta la lo w o -z a e b e d - n l a j .
M o b r ą b ie wzmiankowanego o b i e k t u n a t r a f i a n o n a b a rd z o d u ż ą l l o ś ó sp ie k ó w s z k l a r s k i c h /« p r a ż o n y s o - r o a l a o / , masy s z k l a n e j z ró ż n y c h e ta p ó w w ytopu, fragm entów d o n ic o ra z odpadów p ro d u k c y jn y o h . P o z a tym w o a ł a j z a w a r to d o i g r u z a s l a k a a ta l a r d z o n o z n a c z n ą l l o ś ó «lam entów k o n a tr a k c y jn y o h p i e c a , * a k ła d a ją a y o h a l ą z d o śó z n a o z o la ro id ro b n lo n y o h i p r z e p a lo n y oh k e m te n l, w y k azu jąc y ch w n i e k t ó r y oh p rz y p a d k a c h ś l a d y in t e n c j o n a l n e g o «7 g ła d ź an l a p o w ie r z c h n i. W wykonany» p r o f i l u , w j e g o d o ln a j c s ą ś - o l , zaobserw ow ano w arstw ą in te n s y w n e j s p a l e n i z n y o g r u b o ś o i o k o ło 2 o a , o lą g n ą o e j a l ą pod o a ł y a o b ie k te m . Z akazu Ja no z d o śó je d n o z n a c z n ie n e f a k t a p l m l ą o i z o b i e k t u , ź w la d o rą o ty n t a k i · p r a a e y -e a n l a « p a l a n U n ą w arstw y wokół c a ł -e g o g ru z o w is k a .
D rugim , a n le a s p Ó la L la m ie w lą k z z e j w a r to ś o l p o z n a w c z e j /o d om ówionego/ j a a t o b i e k t 1 6 - k o le k ) 7 p l e o w o b r ą b ią badanego a ta n o s i a k a . Z lo k a liz o w a n y J a a t en n a o n UZ-3S l z n a j d u j e a l ą w
2 4 0
-o d le g l-o d -o i -o k -o ł-o 12 -o -o -o p -o łu ln l-o w y -w e -o h ó d -od -o b i e k t u 5·
P an i» * ·?. » l e g a ł pod u odd z n a o tn ą w arstw ą p ró o h n io y / o k o ł o 48 ob/j zachow ał a l ą * a t o n i a c«zw a- la ją o y m n a uch w y ce n ia o a ł e j law y fu n d a m e n to w a ł. Wykonane w o a ł o d c l 2 k a m ie n i p o lo y o h , o ią d c lo w o w ygładzonych od s t r o n y w e im ą tr ia e j, tw o r z y ła komorą o ay mi a r a c h o k o ło 5 ,5 2 2 o o m t u o e l o t ł o go d c l Około 3 ■ 1 s z e r o k o ! c i o o m ę t r z o e j o k o ło 40 om. W s z c z e g ó le l a dobrym a t a n i e zach o w ał a l ą Ιο ύ e l zbudowany w o a ł o d o i a k a m ie o l o to o z ako wy oh u p o jo n y ch g l i n ą , k t ó r a a w yniku d ł u g o t r w a ł e j d a l e - l a i n o i o l w y so k ie j t a a p o r e t u r y u l e g ł a p r z e p a ł o w i , a p r z e * t o samo b a rd z o mocno z w i ą z a ła u ło d o n a dodó d o i d l a k a m ie n ie / s t r o n ą o b ro b io n ą d o w n ę t r z a / . Na g łę b o k o id Y II war a t wy m eohanlozow j /7 0 - 80 cm od p o w ie r z c h n i a r Un t ą / n a p r z e w a ż a ją c e j o z ą d c l po zo s t a ł odo 1 p o p l e o u n a t r a f i a n o n a zanhnw any w I d e alnym s t a n i a b ru k kam ienny s p o jo n y , p o d o b n i* ja k d o la n y t u n e l u , p r z e p a l o n ą g l i n ą , W o z ą d o l d ro d k n - wej p l e n a / p r z y d o la n i* p ó łn o c n o -w s c h o d n ie j / n a t r a f i o n o n a p o z io m ie IV w arstw y m eohanlozow j
/ 4 8 - 50 on od p o w ie r z c h n i g r u n t o / n a k l e p i s k o g l i n i a n a , wZDOonlnns k a m ie n ia m i. Ha Jego p o w ie r z c h n i zan o to w an o w y stę p o w a n ie z o e o z o e j l l o d o l ułamków n a o z y d sz k lo n y c h 1 odpadów p ro d u k o y jn y o h * N a t r a f io n o
bu t a k i e n a Jedyny zachow any w o n ło d o l e g z e m p la rz b u t e l e c z k i o w yaokodol 9 om.
S p o d ró d lo o y o h o d k ry ty c h o b ie k tó w wymień I d n a l e t y k i l k a o k tg ila k k a m ie n i / n a o b r z a l u · ta n o wi s k · / p rz e m ie s z a n y c h b e z ła d n ie z fra g m e n ta m i sp ie k ó w , w y p e ło ła ją c a jamy z a l e g a j ą c * w c a l c u do g łę b o k o d o l 1 m. Wydaje s l ą , t e są to w zm ocnieni* o z ą d o l w ziam oej ełiąiów p o d trz y m u ją c y c h k m s t r u k o j ą daohową w i a t y , pod k t ó r ą prow adzono d z i a ł a l n o d d p ro d u k c y jn ą .
Dzyskany m a t e r i a ł zabytkow y w p o s t a c i z n a c z n e j l l o d o l frn g m an tó w wyrobów - g łó w n ie b u t e l e k , a t a k t e n i e c o m n i e j s z e j 11 o d c l s z k lo o y o h p u ch ark ó w , r u r e k o r a z m a t e r i a ł ó w , k t ó r y c h k s z t a ł t 1 f t a k e j ą możne b ę d z ie u z t a l l ó d o p ie r o w w yniku w n ik liw a J a n a l i z y l a b o r a t o r y Jaw J . Wyroby te o r a z sto su n k o w o l i c z n e u łam k i c e r s m l k l p o z w o liły n a a t o l e r d z e n i a , t a h u ta p ro d u k u ją o a masowo w spomniana wyroby s z k lo n e d z i a ł a ł a n a p o c z ą t k u Χ Π Ι1 w iek u .
O ałodó m a te r ia łó w d ró d ło a y o h 1 dok u n e n t s o j e z n a j d u j ą s i ę w P ra c o w n i D z ie jó w S z k ła In e ty tu b a A r o h e o lo g ll 1 I to o g r a f 11 t b l w e r r y t e t u N i k o ł a j a Hops m i k a w T o ru n iu . B a d a n ia z a k o ń c z o n o . T i t* if W p a t r z pddna d re d o lo w ie o a e G ó ra dw. M a rc in a TCZIW - s t a r o M ia s to p a t r z p ó d n e d ra d n lo w la o s e S e k t o r 8 ΤΟΒπΐ p a t r z pódne d re d n io w ie c z e k o d o l d l N e jd w lą ta z e J M a r ii Panny u l , D om inika d e k a 1-9 FF F ra o o m il* K o n s e r a a o ji Z abytków P ra c o w n ia A rob eo lo g lo zao -K o n serw u to rm k m O d d z ia ł w Zam odolu
B a d a n ia p r o w a d z i l i m g r,m g r.M iro s ła w a k o ó w ln , M iro s ła w a F o n a ra ń a k a , S y sz a rd F om arw ńskl pod к ierownlotwwm m gr,V w M S ę b o o a k la g o / a u t o r sp ra w o a d a n la /* F in a n so w a ła W ojewódzka D y re k c ja I n w e s t y c j i w Z am odolu. S z ó s ty s o s cc b a d a ń . M ia s to nowotytma / k o n i e c XVI - XIX w ./·
B a d a n ia k o n c e n tro w a ły s i ę o a wy b ra n у o h o d c in k a c h f o r t y f l k a o j i tw ie rd z y Zanodó*
B a d a n ia w sc h o d n ie g o o d c in k a f o r t y f l k a o j i , pom iędzy b a s tio n a m i 6 -7 o b j ę ł y p o w la r z o h n lą p o uad
5OD a 2 , a a ło S o u o wykopy o d e ł o o l t y p o z o s t a ł o d c l p o ta r o y k c a t a l k u j ą c a j m i a s t a z p rz e d p o lo m tw ie r d z y 1 z w ią z a n ą a p o t s m ą w a rto m ilę , · t a k t e fra g m e n ty Skomunikowanej z p o t · m ą p ó d n l e j n e j i b m o o l o . g l o z n l e g a l e r i i a t r z e l n l o z a j . B a d an iam i o b j ę t o r ó m l a i p r o e d p o le p o to m y o d a ł a n l a j ą o · p e łn y p r o f i l fo a y s u o h a j 1 в o k r a j , ł ą o z o l t a p r z a o lw s k a r p ą , wrma a u k ry ty m i w s k a rp a c h l l e a c y o h e łla k a m l
