Wydziaá Neofilologii, UAM PoznaĔ, 2006
STAN I PERSPEKTYWY FILOLOGII POLSKIEJ W KOREI POàUDNIOWEJ
CHEONGBYUNGKWON
1. Powstanie studiów polskich w Hankuk University of Foreign Studies (HUFS) W roku 1978 rząd poáudniowokoreaĔski rozpisaá w prasie konkurs na paĔstwowe stypendia zagraniczne dla absolwentów szkóá wyĪszych legitymujących siĊ dyplomem B.A. (Bachelor of Arts). Perspektywa proponowanych studiów, m. in. jĊzyka polskiego, rumuĔskiego i serbochorwackiego wydawaáa siĊ niezwykáa. Oferta wáadz paĔstwowych, które deklarowaáy siĊ jako zdecydowanie a nawet skrajnie antykomunistyczne, mogáa zaskakiwaü. Korei Poáudniowej nie áączyáy wówczas Īadne oficjalne kontakty dyplomatyczne z krajami socjalistycznymi. Stąd teĪ KoreaĔczycy nie mieli Īadnych moĪliwoĞci, by uczyü siĊ tych jĊzyków u Ĩródáa, w naturalnym Ğrodowisku osób posáugujących siĊ nimi. Teraz oczekiwali, Īe zamkniĊte z przyczyn politycznych wrota do tych krajów otworzą siĊ przed nimi.
Zgáosiáem siĊ do tego konkursu i znalazáem siĊ w gronie stypendystów. Zamierzaáem od razu podjąü studia w Polsce, ale nie mając na razie z przyczyn obiektywnych moĪliwoĞci zapisania siĊ na uniwersytet polski, wybraáem drogĊ poĞrednią. Wiodáa ona przez Berlin, gdzie na Wolnym Uniwersytecie (Freie Universität, Berlin) funkcjonowaáa slawistyka. O wyborze uczelni zadecydowaá równieĪ fakt, Īe ukoĔczyáem studia w Departamencie Niemieckim HUFS. Po podjĊciu decyzji o studiach w Berlinie nie zaniechaáem jednak swego pierwotnego planu i w czerwcu 1980 r. zgáosiáem siĊ z pisemną proĞbą o przyjĊcie mnie na Wakacyjny Kurs JĊzyka Polskiego i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców organizowany przez Polonicum przy Uniwersytecie
Warszawskim. Moje podanie zostaáo zaaprobowane przez wáadze Uniwersytetu
Warszawskiego, jednak ostatnie sáowo naleĪaáo do Polskiej Misji Wojskowej
rezydującej w Berlinie. Ona odmówiáa mi wizy wjazdowej, nie podając uzasadnienia. Zamiar studiów w Polsce nie powiódá siĊ.
Po piĊcioletnich studiach w Berlinie w latach 1978-1983 obejmujących poza
„Obraz Rosji w prozie Czesáawa Miáosza (oryginalny niemiecki tytuá: „Rußlandbild in den Prosaschriften von Czesáaw Miáosz). Byáa to pierwsza praca magisterska z dziedziny literatury polskiej napisana przez KoreaĔczyka z Korei Poáudniowej. W roku 1984 zostaá wiĊc do Ministerstwa Edukacji záoĪony formalny wniosek o zgodĊ na otwarcie nowego kierunku na HUFS. Jednak w sprawĊ wmieszaáa siĊ znowu polityka, tym razem wewnĊtrzna, polegająca na ograniczaniu liczby ludnoĞci napáywającej do Seulu oraz w jego okolice. Wáadze resortowe oddaliáy proĞbĊ HUFS. Uniwersytet jednak nie zrezygnowaá i ponawiaá ją co roku. Udaáo siĊ dopiero za czwartym razem. W paĨdzierniku 1986 r. Ministerstwo zaakceptowaáo podanie.
W uzasadnieniu wniosku pisanego przeze mnie w imieniu HUFS podkreĞlono potrzebĊ przybliĪenia máodzieĪy koreaĔskiej jĊzyka polskiego i Polski jako kraju, który w przyszáoĞci mógáby z duĪym prawdopodobieĔstwem odgrywaü waĪną rolĊ w rozwoju Īycia politycznego, gospodarczego oraz kulturalnego Korei Poáudniowej.
Tak swoje poglądy na tĊ sprawĊ wyraziáem w artykule prezentującym nowy departament, który zostaá zamieszczony w gazecie HUFS, Oede Hakbo, z dnia 1 stycznia 1987 roku:
Europa Wschodnia jest nam bardzo maáo znaną czĊĞcią Ğwiata. PaĔstwa istniejące na tym obszarze naleĪą do bloku sowieckiego i z tego powodu prawie nigdy nie miaáy kontaktu z naszym krajem. Dzisiejszy Ğwiat jednak staje siĊ jednym spoáeczeĔstwem, które dzieli wspólny los. W tej sytuacji niewiedza o pewnych regionach Ğwiata ogranicza równieĪ moĪliwoĞci rozwoju we wszystkich dziedzinach spoáecznych. Nie bĊdzie przesadą, jeĞli powiem, Īe nasz poziom badaĔ i wiedzy o krajach Europy ĝrodkowo-Wschodniej nie znajduje siĊ nawet w stadium początkowym. Poza jĊzykiem rosyjskim nie uczono u nas w KoreiĪadnych innych, mających przecieĪ tak bogate zaplecze kulturowe i rozwiniĊtych jĊzyków narodów socjalistycznej Europy. Taka jest nasza sytuacja. Za bardzo podkreĞlano róĪnice systemu politycznego i ideologii paĔstwowej pomiĊdzy Koreą a socjalistycznymi krajami w Europie ĝrodkowo-Wschodniej. Reagujemy wiĊc zbytnią negatywną nadwraĪliwoĞcią na tematy związane z krajami tego obszaru, a zagadnienia, jakie tematy te obejmują, traktujemy jak tabu. Kraje Europy ĝrodkowo-Wschodniej staáy siĊ dla nas poprzez swój system polityczny juĪ dawno zapomnianym Ğwiatem, a przecieĪ ta czĊĞü Europy, skáadająca siĊ z pluralistycznych spoáeczeĔstw, mających za sobą bogatą historiĊ nie pasowaáa nigdy do socjalizmu w wersji sowieckiej. Przyniósá on bowiem tym spoáeczeĔstwom totalitarną wáadzĊ, przeciw której stopniowo, juĪ od początku lat piĊüdziesiątych, rósá opór" (táumaczenie wáasne Cheong Byung Kwon).
Utworzenie Departamentu Polskiego w HUFS miaáo ten „zapomniany Ğwiat” ponownie dla KoreaĔczyków odkryü i poszerzyü KoreaĔczykom sztucznie zawĊĪone horyzonty. Departament Polski rozpocząá swoją dziaáalnoĞü w roku 1987 w wyjątkowo trudnych warunkach kadrowych i materiaáowych. Brakowaáo zarówno wykáadowców, jak i pomocy dydaktycznych. Do dyspozycji Departamentu byáy tylko dwie osoby, które mogáy zająü siĊ nauczaniem jĊzyka polskiego. Byli nimi zaáoĪyciel i kierownik Departamentu, Cheong Byung Kwon i Polak, Rafaá GoĨdzik, pracownik naukowy Departamentu Rosyjskiego HUFS. Departament Polski nie miaá wystarczającego zasobu
literatury, ale przede wszystkim brakowaáo podrĊczników i innych pomocy
dydaktycznych potrzebnych do nauczania jĊzyka. W posiadaniu biblioteki HUFS
znajdowaáo siĊ zaledwie kilkaset ksiąĪek polskich, który to zbiór na potrzeby Departamentu uzupeániáa moja prywatna kolekcja polskich ksiąĪek i innych materiaáów. 2. Edukacja jĊzykowa
Edukacja jĊzykowa ma z reguáy wymiar podwójny: praktyczny, t. j. doskonalenie praktycznych umiejĊtnoĞci mówienia, pisania i czytania oraz teoretyczny, t. j. nabywanie wiedzy o systemie jĊzykowym: o jego páaszczyznach i skáadnikach widzianych zarówno wspóáczeĞnie czyli synchronicznie, jak i w rozwoju, t. j. diachronicznie.
Ów wymiar cechuje zarówno nauczanie jĊzyka jako ojczystego, jak i obcego. W drugim przypadku punkt ciĊĪkoĞci przesuwa siĊ ku praktyce. Dzieje siĊ tak równieĪ wtedy, gdy edukacja lingwistyczna stanowi skáadnik studiów filologicznych. Studia w Departamencie Polskim HUFS nie mają takiego charakteru. Tym bardziej wiĊc jest oczywiste, Īe teoria jĊzykowa zostaáa podporządkowana uĪyciu polszczyzny, a dokáadniej celowi komunikacyjnemu i sprawnoĞciowemu. Tworząc model edukacji jĊzykowej, uwzglĊdniono generalnie zarówno naukĊ jĊzyka, na którą zostaá poáoĪony nacisk, co przejawia siĊ m. in. w obligatoryjnoĞci zajĊü, jak i naukĊ o jĊzyku, obejmującą niektóre zajĊcia fakultatywne, wybierane przez studentów spoĞród oferowanych opcji lub teĪ proponowane przez nauczycieli akademickich zgodnie z ich osobistymi zainteresowaniami, specjalnoĞcią, prowadzonymi badaniami itp.
2.1. ZajĊcia z nauki jĊzyka polskiego
Ksztaácenie jĊzykowe w koncepcji studiów w Departamencie Polskim HUFS zajmuje miejsce podstawowe. SáuĪy temu odpowiednio skonstruowany harmonogram zajĊü, jak i obsadzenie ich przez wysoko kwalifikowanych koreaĔskich i polskich specjalistów. Ksztaácenie jĊzykowe odbywa siĊ przez wszystkie 4 lata studiów, szczególnie intensywnie przez pierwsze dwa lata. ZajĊcia z nauki jĊzyka polskiego obejmują:
– gramatykĊ, – konwersacjĊ,
– czytanie i rozumienie tekstów polskich, – laboratorium jĊzykowe,
– üwiczenia z przekáadu, – gazetĊ polską,
– praktyczny jĊzyk polski (stylistykĊ praktyczną), – pisanie po polsku,
– jĊzyk polski w filmie.
NastĊpujące zestawienie ilustruje proporcje pomiĊdzy poszczególnymi
przedmiotami polonistycznymi. Pokazuje ono iloĞciową (godzinową) przewagĊ nauki jĊzyka nad innymi zajĊciami:
Siatka zajĊü w Departamencie Polskim w roku akademickim 2005
Rok Nauka jĊzyka
polskiego Nauka o jĊzyku polskim Nauka o literaturze polskiej Wiedza o Polsce 1 8* 2 Semestr I 2 8 2 3 2 2 5 4 4 2 6 3 1 8 2 Semestr II 2 8 2 3 7 3 3 3 4 2 6 3 Razem 45 (50%) 5 (5%) 20 (22%) 21 (23%)
* IloĞü godzin zajĊü
ħródáo: Harmonogram HUFS, semestr I i II 2005 r. Konwersacja
Cele zajĊü:
– aktywne posáugiwanie siĊ poznanymi formami gramatycznymi oraz zwrotami w wypowiedziach na róĪne tematy,
– rozwijanie sáownictwa uwarunkowanego tematycznie,
– ksztaácenie kompetencji komunikacyjnej przez posáugiwanie siĊ jĊzykiem w róĪnych symulowanych sytuacjach zgodnie z ich specyfiką i wymogami, –. zaznajamianie siĊ z róĪnymi formami wypowiedzi, takimi jak np. rozmowa, opis,
opowiadanie, gáos w dyskusji, sprawozdanie i inne,
– wyrobienie umiejĊtnoĞci pisania w jĊzyku polskim na róĪne tematy i w róĪnej formie.
ûwiczenia z konwersacji poza bezpoĞrednią uĪytecznoĞcią komunikacyjno – sprawnoĞciową mają teĪ waĪną funkcjĊ poznawczą. UĪywanie jĊzyka sprzyja zaznajamianiu siĊ z kontekstowym znaczeniem sáownictwa, a wiĊc do rozszerzania aktywnego zasobu leksykalnego. DziĊki temu kompetencja komunikacyjna studentów koreaĔskich otrzymuje drugi niezbĊdny, semantyczny skáadnik.
Przy okazji tworzenia wypowiedzi mówionych doskonali siĊ teĪ wymowa. ZajĊcia z konwersacji prowadzili praktycznie wszyscy nauczyciele z Polski. Nauczyciele z Polski, którzy uczą w Departamencie Polskim, zgodnie zwracają uwagĊ na koniecznoĞü bezpoĞredniego kontaktu z Polakami równieĪ poza uczelnią.
ûwiczenia konwersacyjne pozwalają doskonaliü obydwie podstawowe formy wypowiedzi: dialogową i monologową o róĪnej dáugoĞci. SposobnoĞü tĊ wykorzystują w peáni osoby prowadzące, operując tematami i pytaniami, które w sposób naturalny
wymagają krótszej lub dáuĪszej reakcji jĊzykowej. Równie naturalne jest wchodzenie w rolĊ nadawcy, jak i odbiorcy, co sprzyja rozwijaniu kompetencji komunikacyjnej. Rozumienie tekstów polskich
Zakáada siĊ, Īe w ramach przedmiotu studenci powinni opanowaü ok. 4500 haseá podstawowych dotyczących realiów polskiego Īycia codziennego, a takĪe skáadniki leksyki tematycznej. Dobór materiaáów zaleĪy od prowadzącego, który uwzglĊdnia z reguáy poziom danej grupy studenckiej, jej zainteresowania, preferencje wáasne oraz wspomniane cele dydaktyczne zajĊü.
Laboratorium jĊzykowe
ZajĊcia mają charakter wybitnie praktyczny, nastawiony na nabywanie wprawy oraz na automatyzacjĊ w zakresie posáugiwania siĊ poszczególnymi elementami polskiego
systemu jĊzykowego naleĪącymi do warstwy fonetycznej, morfologicznej i
syntaktycznej. Szczególną uwagĊ przywiązuje siĊ w ramach zajĊü do poprawnej artykulacji polskich gáosek oraz ich zespoáów (np. grup spóágáoskowych). Wymowa stanowi cel gáówny a niekiedy wyáączny specjalnie jej poĞwiĊconych üwiczeĔ, jak i cel towarzyszący zawsze innym dziaáaniom zorientowanym na deklinacjĊ, koniugacjĊ czy skáadniĊ.
Optymalna sytuacja uwzglĊdniająca podejĞcie kontrastywne wydaje siĊ trudna do osiągniĊcia: polszczyzny nauczycieli KoreaĔczyków nie moĪna uznaü za wzorzec artykulacyjny, gdyĪ wszyscy, ucząc siĊ polszczyzny w wieku dorosáym, mają mniejsze lub wiĊksze skáonnoĞci do utoĪsamiania polskich gosek z wymową i brzmieniem ich koreaĔskich odpowiedników. Polacy nie wáadają zaĞ páynnie jĊzykiem studentów i tylko w stopniu ograniczonym są w stanie odwoáywaü siĊ do niego w ramach porównywania i róĪnicowania. Jednak i tak korzystniejsze wydaje siĊ rozwiązanie drugie. W koĔcu w nauczaniu waĪną rolĊ odgrywa naĞladowanie wzorca. Dysponują nim nauczyciele Polacy.
ûwiczenia z przekáadu
Celem zajĊü jest rozwijanie umiejĊtnoĞci przekáadu artykuáów z polskich gazet i czasopism na jĊzyk koreaĔski. Kilka grup sáuchaczy táumaczy ten sam tekst i poprawia nawzajem rezultaty swojej pracy, porównując je. NastĊpny etap korekty, któremu towarzyszy zredagowanie najlepszej wersji przekáadu polega na czynnym wáączeniu siĊ prowadzącego zajĊcia. Powierza siĊ je z reguáy nauczycielowi akademickiemu KoreaĔczykowi. Ze wzglĊdu na ograniczony czas dobiera siĊ teksty któtkie lub ich fragmenty.
Gazeta polska
ZajĊcia mają na celu zapoznanie studentów z niektórymi polskimi gazetami, sposobami podawania przez nie informacji o sprawach politycznych, ekonomicznych i kulturalnych, które wydarzyáy siĊ w Polsce w ostatnim czasie. W zakresie jĊzyka studenci spotykają siĊ tutaj ze specyficznym stylem publicystycznym oraz wáaĞciwymi mu Ğrodkami jĊzykowymi: sáownictwem, frazeologią, skáadnią. Nabywają wiedzĊ o funkcji i rodzajach tekstów prasowych oraz ich nagáówków itp. Przygotowują siĊ przez analizĊ tekstów cudzych do tworzenia tekstów wáasnych.
Praktyczny jĊzyk polski (stylistyka praktyczna)
Celem zajĊü jest üwiczenie róĪnych form ustnej wypowiedzi jĊzykowej: opisu, opowiadania, dyskusji itp. oraz przyswojenie zwrotów jĊzykowych uĪywanych w codziennej komunikacji. W szczególnoĞci chodzi o intensywne wzbogacanie sáownictwa wáaĞciwego róĪnym odmianom wspóáczesnej polszczyzny, szczególnie zaĞ opanowanie jĊzyka urzĊdowego i jĊzyka biznesu.
2.2. ZajĊcia z nauki o jĊzyku polskim
Obejmują one wiadomoĞci z nastĊpujących dziedzin: – jĊzykoznawstwo polskie
– historia jĊzyka polskiego Pojawiają siĊ teĪ fakultatywne: – sáowotwórstwo polskie – skáadnia polska
Wszelkie informacje mają charakter raczej wprowadzenia niĪ peánego
monograficznego kursu (dlatego teĪ studia w Departamencie Polskim nie są, jak wczeĞniej zaznaczono, w Ğcisáym znaczeniu sáowa polonistyką!).
Brak gramatyki opisowej wynika stąd, iĪ wáączona ona zostaáa do przedmiotu gramatyka polska i jest nauczana funkcjonalnie, w aspekcie praktycznym. Podobnie wiedzĊ o odmianach wspóáczesnej polszczyzny podporządkowano zajĊciom nazwanym praktyczny jĊzyk polski.
Oto krótka charakterystyka skáadników nauki o jĊzyku: JĊzykoznawstwo polskie
Celem nauczania przedmiotu jest zapoznanie studentów z przeszáoĞcią i stanem obecnym jĊzykoznawstwa polskiego, tj. z jego przedstawicielami, tendencjami rozwojowymi, poglądami itp.
Przedmiot obejmuje kurs waĪnego wycinka wiedzy o dziejach nauki polskiej i ma raczej funkcjĊ ogólno informacyjną niĪ specjalistyczną, a charakter w stosunku do dyscypliny podstawowej, t. j. lingwistyki propedeutyczny. Podstawowa metoda pracy poza wykáadem to lektura i omawianie wybranych fragmentów przytoczonych Ĩródeá. Wymienione operacje uwzglĊdniają równieĪ teksty uzupeániające, przygotowywane przez osobĊ prowadzącą zajĊcia. Wykáady z jĊzykoznawstwa wprowadzają studentów najogólniej w metodologiĊ jĊzykoznawstwa. Są tu elementy historii polskiego jĊzykoznawstwa, jego dziaáy i najwybitniejsi ich twórcy, a takĪe stan aktualny i kierunki badaĔ. Wykáad informuje o podstawowych, standartowych dzieáach, podrĊcznikach i sáownikach.
Historia jĊzyka polskiego Cele zajĊü to:
– zaznajomienie studentów z periodyzacją dziejów polskiego jĊzyka literackiego i z czynnikami ksztaátującymi jego charakter oraz stymulującymi jego rozwój, – umoĪliwienie studentom poznania i opanowania konkretnych faktów z historii
jĊzyka,
– informacja o najdawniejszych zabytkach jĊzyka polskiego. Obejmuje on takĪe wiedzĊ o:
– sáownikach (elementy leksykografii), – dialektach polskich,
– normach poprawnoĞciowych i procesie ich ksztaátowania, – zagadnienia z kultury jĊzyka.
Ze wzglĊdu na niewielki w stosunku do treĞci przedmiotowych wymiar godzin, a takĪe na wysoki stopieĔ trudnoĞci oryginalnych tekstów naukowych, teksty te wykorzystywane są w ramach zajĊü tylko fragmentarycznie jako egzemplifikacje. Sam kurs bazuje raczej na materiaáach przygotowywanych na podstawie dzieá naukowych, a czĊĞciowo teĪ popularyzatorskich przez nauczycieli prowadzących zajĊcia.
Ze wzglĊdu na dostosowywanie treĞci nauczania do moĪliwoĞci studentów oraz osobistych zainteresowaĔ prowadzącego, tematyka wykáadów i üwiczeĔ ma charakter zmienny.
Sáowotwórstwo jĊzyka polskiego
Celem zajĊü ze sáowotwórstwa jĊzyka polskiego jest poznanie zasad i metod analizy sáowotwórczej wyrazów polskich – podziaáu na temat sáowotwórczy i formant. Analiza sáowotwórcza prowadzi do analizy morfologicznej – podziaáu na morfemy, najmniejsze elementy znaczeniowe. Oprócz celu naukowego zajĊcia mają cel praktyczny, poniewaĪ
wiedza o budowie sáowotwórczej, o kategoriach i typach sáowotwórczych prowadzi do szybszego opanowania wielkiej iloĞci sáownictwa polskiego, szczególnie jeĞli kategorie i typy są wiĊcej czy mniej regularne, por. np. nomina agentis typu dziaáacz: czas. dziaáaü, temat sáowotwórczy dziaá-, formant -acz, a wiĊc biegaü > biegacz, skáadaü > skáadacz, áadowaü > áadowacz itd.; máod-y + -oĞü > máodoĞü, star-y + -oĞü > staroĞü itd. Studenci opanowują bardzo dobrze omawiany materiaá, co uwidocznia siĊ w poziomie prac egzaminacyjnych.
Skáadnia jĊzyka polskiego
StopieĔ opanowania skáadni jest zarazem stopniem opanowania jĊzyka. Stąd celem zajĊü ze skáadni jest opanowanie przez studentów zasad skáadni polskiej, zarówno w zakresie budowy zdaĔ pojedynczych jak i záoĪonych wspóárzĊdnie i podrzĊdnie. Szczególną uwagĊ poĞwiĊca siĊ budowie zdaĔ podrzĊdnie záoĪonych i wielokrotnie záoĪonych. Rzadko który podrĊcznik do nauki jĊzyka polskiego jako obcego tym siĊ zajmuje. Konkretne üwiczenia wykonuje siĊ na zdaniach, zaczerpniĊtych z tekstów wielkich pisarzy polskich. Stosunki zaleĪnoĞci miĊdzy poszczególnymi zdaniami ilustruje siĊ wykresami. Zaobserwowano u studentów wysoki stopieĔ umiejĊtnoĞci w opanowaniu omawianego materiaáu, w sporządzaniu wykresów itp. Uwidocznia siĊ to w bardzo dobrym poziomie prac egzaminacyjnych.
3. Wiedza o literaturze polskiej
ZajĊcia z zakresu wiedzy o literaturze stanowią one drugi obok jĊzykowego
polonistyczny komponent studiów w Departamencie Polskim. Idą one w kilku kierunkach:
– UmoĪliwiają poznanie w zarysie historii literatury polskiej: epok, okresów,
kierunków oraz ich najwybitniejszych przdstawicieli wzglĊdnie ich
reprezentatywnych dzieá. Jest to poznanie raczej rudymentarne niĪ gruntowne, a to ze wzglĊdu na skromny wymiar godzin.
– SáuĪą prezentacji sylwetek najwybitniejszych pisarzy polskich, zarówno wspóáczesnych, jak i dawniejszych.
– PrzybliĪają polskie dzieáa literackie, pokazując, jak je czytaü, rozumieü i interpretowaü, przy uwzglĊdnieniu zarówno cech poszczególnych tekstów, jak teĪ gatunku, do którego naleĪą, konwencji wáaĞciwej danej epoce itp.
3.1. Zagadnienia
W dotychczasowej praktyce dydaktycznej dziaá ten byá realizowany za poĞrednictwem poniĪej krótko scharakteryzowanych nastĊpujących przedmiotów:
– historia literatury polskiej, – romantyzm polski,
– pozytywizm polski, – dramat w Polsce, – lektura dzieáa literackiego,
– literatura polska po II wojnie Ğwiatowej, – powieĞü wspóáczesna,
– pisarze XX wieku. Ich cel to:
– zaznajomienie studentów z epokami, prądami i kierunkami literackimi oraz artystycznymi wraz z ich charakterystyką
– poznanie najwaĪniejszych zjawisk literackich i kulturalnych wraz z ich genezą i táem
– przybliĪenie sylwetek oraz twórczoĞci najwybitniejszych przedstawicieli poszczególnych epok.
ChociaĪ zarysowana szeroko problematyka zasáugiwaáaby na typowo kursowe ujĊcie, na przeszkodzie temu z pewnoĞcią optymalnemu rozwiązaniu dydaktycznemu stoi ograniczona liczba godzin oraz niewystarczający u wiĊkszoĞci studentów poziom umiejĊtnoĞci radzenia sobie z trudnymi tekstami naukowymi i artystycznymi. Dlatego zajĊcia áączą w sobie elementy wykáadu, konwersatorium oraz analizy literackiej. W znacznej mierze bazują one na materiaáach pisanych z uwzglĊdnieniem potrzeb danej grupy przez nauczyciela, zawierających obudowĊ metodyczną, uáatwiającą studentom zrozumienie treĞci w postaci np. wyjaĞnieĔ sáownikowych oraz przede wszystkim pytaĔ ukierunkowujących odbiór. Otrzymują oni z reguáy do rĊki gotowy i peány tekst
wykáadu, który Ğledzą, sáuchając sáów nauczyciela. Z powodu wspomnianych
ograniczeĔ bezpoĞredni kontakt czytelniczy z oryginalnymi dzieáami literackimi jest ograniczony do wybranych utworów, a czĊsto jedynie do ich fragmentów (np. „Pan Tadeusz”). Wykáadowcy korzystają z historycznoliterackich prac naukowych zgodnie z osobistymi preferencjami.
Romantyzm polski
Celem zajĊü z romantyzmu jest zapoznanie studentów z wielką epoką literatury polskiej, z jej gáównymi przedstawicielami, z najwybitniejszymi dzieáami, a takĪe z konkretną sytuacją historyczną i polityczną narodu polskiego w tym czasie, która inspirowaáa wielkich twórców. UwzglĊdnia siĊ tutaj równieĪ wpáyw dzieá i poglądów romantyków na póĨniejszych twórców, a takĪe znaczenie dorobku epoki oraz tradycji romantycznej w kulturze polskiej i w dziejach narodu. Uwaga spoczywa na sylwetkach i dzieáach takich autorów jak A. Mickiewicz, J. Sáowacki, C. K. Norwid, J. I. Kraszewski i A. Fredro, z gáównym akcentem na twórczoĞci obu wieszczów (ograniczenia czasowe).
Pozytywizm polski
Celem zajĊü jest zapoznanie studentów z charakterystyką literatury tej epoki i z dzieáami gáównych przedstawicieli pozytywizmu polskiego. ZajĊcia mają takĪe na celu przekazanie informacji o prądach literackich wáaĞciwych drugiej poáowie XIX wieku. Dramat polski
Celem tego przedmiotu jest prezentacja dziejów dramatu w Polsce od Ğredniowiecza do czasów wspóáczesnych. Studenci uczą siĊ okazjonalnie jĊzyka polskiego, czytając wybrane teksty opracowaĔ naukowych oraz wybitnych dzieá polskich dramaturgów. UwzglĊdniana jest analiza róĪnorodnych form gatunkowych dramatu.
Lektura dzieáa literackiego
Celem zajĊü jest zapoznanie studentów z dzieáami polskich pisarzy, takich jak Bolesáaw Prus, Henryk Sienkiewicz, Zofia Naákowska, Jerzy Andrzejewski, Jarosáaw Iwasz-kiewicz, Czesáaw Miáosz, Sáawomir MroĪek.
Przedmiotem lektury są m. in. nastĊpujące utwory: B. Prus – Nawrócony
H. Sienkiewicz – Z pamiĊtnika poznaĔskiego nauczyciela, Latarnik
S. WyspiaĔski – Wesele
Z. Naákowska – Romans Teresy Hennert M. Dąbrowska – Na wsi wesele
M. Háasko – Ósmy dzieĔ tygodnia, Pierwszy krok w chmurach J. Andrzejewski – Bramy raju, Záoty lis
J. Iwaszkiewicz – Brzezina
Cz. Miáosz – Rodzinna Europa, Zniewolony umysá S. MroĪek – Tango, Policja, Na peánym morzu, Strip-tease T. RóĪewicz – Grzech, Kartoteka.
Literatura polska po II wojnie Ğwiatowej
Celem zajĊü jest zapoznanie studentów z problematyką wspóáczesnej literatury polskiej oraz z dzieáami najbardziej znanych i uznanych pisarzy, takich jak polscy nobliĞci Cz. Miáosz i W. Szymborska, a takĪe m. in. S. Lem, J. Andrzejewski, T. Borowski, Z. Naákowska, W. Gombrowicz.
4. Wiedza o Polsce
Jak juĪ zaznaczono, opracowując koncepcjĊ studiów polskich, zaáoĪono, iĪ nie mogą one ograniczaü siĊ tylko do edukacji jĊzykowej, która, stanowiąc waĪny skáadnik ksztaácenia, nie powinna wyczerpywaü jego treĞci. Gdyby doszáo do takiego zawĊĪenia, mielibyĞmy do czynienia nie z kierunkiem specjalistycznej edukacji, obejmującym rozmaite elementy wiedzy lecz po prostu z kursem jĊzykowym.
Nie ulega wątpliwoĞci, Īe znajomoĞü jĊzyka polskiego otwiera drogĊ prowadzącą ku ojczyĨnie jego nosicieli, zwáaszcza zaĞ umoĪliwia bezpoĞrednie kontakty z Polakami traktowanymi jako partnerzy rozmaitych interakcji: zorientowanych na kulturĊ, politykĊ, handel, przemysá itd. Kompetencja komunikacyjna, od której nabywania rozpoczĊto pracĊ dydaktyczną w Departamencie Polskim zostaáa w programie wzbogacona o elementy wiedzy o Polsce. WáaĞnie po to, aby powstaáo studium polskie, a nie lektorat. Dziedzina nazwana – wiedza o Polsce – ma charakter heterogeniczny. Cecha ta wynika z samej nazwy, implikującej wielorakoĞü zagadnieĔ i problemów skáadowych. Wywodzą siĊ one z kilku dyscyplin, przede wszystkim z historii, geografii Polski, nauk politycznych, religioznawstwa, kulturoznawstwa, ekonomii. ZajĊcia z wiedzy o Polsce wprowadzone zostaáy po raz pierwszy w Departamencie Polskim w I semestrze 1989 r. Nazwy skáadających siĊ na ten dziaá przedmiotów to: – wiedza o Polsce (II rok) oraz polskie stosunki polityczne (III rok). Studenci z pierwszego rocznika Departamentu Polskiego, którzy rozpoczĊli studia w 1987 r., nie mieli przez dwa lata ani wykáadu ani üwiczeĔ z wiedzy o Polsce. W Departamencie Polskim w latach 1987-1988 realizowano jedynie nauczanie jĊzyka polskiego. Wiedzy o Polsce domagali siĊ studenci, którzy wtedy nie mieli okazji do bezpoĞredniego poznania polskich realiów. Wyjazdy turystyczne czy dydaktyczne przed rokiem 1989 byáy praktycznie niemoĪliwe. Zgodnie z Īyczeniami máodzieĪy pojawiáy siĊ wiĊc w II semestrze 1989 r. trzy przedmioty z wiedzy o Polsce:
– wprowadzenie do wiedzy o Polsce, – historia kultury polskiej, – historia Polski, – gospodarka polska,
– Ğrodkowoeuropejskie stosunki polityczne, – seminarium na aktualne tematy.
W kaĪdym semestrze, zgodnie z decyzją etatowych pracowników naukowych
naszego Departamentu okreĞlone zostają tematy zajĊü planowanych na nastĊpny semestr. Trzeba jednak powiedzieü, Īe zmiany treĞci przedmiotowych okazują siĊ na ogóá nieduĪe. WiĊcej uwagi w dyskusji przywiązują pracownicy wymiarowi godzin i ich usytuowaniu w ogólnym programie oraz harmonogramom. Mimo to zajĊcia z wiedzy o Polsce oraz nazwy przedmiotów zmieniaáy siĊ wzglĊdnie czĊsto, a to gáównie z wspomnianych juĪ powodów.
Ogólny zakres wiedzy o danym kraju, jego historii, systemie, polityce jest w przypadku Departamentu Polskiego podobny jak w innych departamentach HUFS. Jednak zajĊcia z historii KoĞcioáa w Polsce są tutaj wyjątkiem. Przedmiot ten odzwierciedla specyficzną rolĊ KoĞcioáa katolickiego w historii i kulturze polskiej.
5. Przebieg studiów
Studia w Departamencie Polskim HUFS trwają cztery lata. Na rok akademicki skáadają siĊ dwa semestry. Pierwszy semestr: 1 marca – 31 sierpnia, w tym okres zajĊü od 1 marca do 21 czerwca. Drugi semestr: 1 wrzeĞnia – koniec lutego nastĊpnego roku, w tym okres zajĊü od 1 wrzeĞnia do 21 grudnia. W kaĪdym semestrze odbywają siĊ dwa razy egzaminy z kaĪdego przedmiotu: miĊdzysemestralny i semestralny. Od drugiego semestru 1997 r. nie ma juĪ na HUFS tzw. przedmiotów obowiązkowych. Jest to skutek reformy edukacyjnej, której jednym z celów byáo zwiĊkszenie róĪnorodnoĞci tematyki studiów, jednak studenci zobowiązani są uzyskaü ustalone iloĞci punktów na piĊciu kierunkach.
Studenci Departamentu Polskiego mają zajĊcia w zasadzie zgodnie z ustalonym programem ramowym. Ale na roku III i IV zdarzają siĊ odstĊpstwa i modyfikacje w zaleĪnoĞci od sytuacji kadrowej Departamentu, np. specjalnoĞci i zainteresowaĔ profesorów. Oprócz zajĊü wedáug programu studiów Departamentu Polskiego studenci zobowiązani są do uzyskania w kaĪdym semestrze ustalonej iloĞci punktów z pozostaáych czterech kierunków.
Minimalna iloĞü punktów które naleĪy uzyskaü w poszczególnych semestrach w departamencie jĊzyka obcego HUFS1
ROK / SEMESTR
KIERUNEK I/1 I/2 II/1 II/2 III/1 III/2 IV/1 IV/2
Ra-zem Praktyczny jĊzyk
angielski 2 2 2 2 8
Ksztaácenie ogólne 6 6 4 4 2 2 24
Przedmiot gáówny 9 9 7 7 6 6 6 4 54
Drugi przedmiot gáówny 6 6 9 9 6 6 42
Przedmiot do wyboru 2 2 4 4 12
Sumaryczna iloĞü
punktów2 17-20 17-20 19-20 19-20 19-20 19-20 16-19 14-19 140
1 ħródáo: Harmonogram zajĊü HUFS, 2 semestr 2005 r., s. 15.
2 Studenci zobowiązani są uzyskaü w jednym semestrze minimum 17 punktów, ale nie wiĊcej niĪ 20.
6. Studia podyplomowe
Studia postgradualne przygotowują specjalistów w dziedzinie filologii polskiej. Trwają dwa lata (cztery semestry). Osoba, która ukoĔczyáa czteroletnie studia uniwersyteckie jest uprawniona do przystąpienia do egzaminu wstĊpnego na studia podyplomowe. Przedmiotami egzaminacyjnymi są: jĊzyk angielski, jĊzykoznawstwo i literatura polska. Na koĔcu kaĪdego semestru student skáada egzamin pisemny z kaĪdego przedmiotu, który wybraá w danym semestrze. Zaliczenie kaĪdego przedmiotu daje 3 punkty. W trakcie dwuletnich studiów naleĪy uzyskaü co najmniej 24 punkty. ZajĊcia z kaĪdego przedmiotu trwają jeden semestr i obejmują 48 godzin. O typie zajĊü decyduje prowadzący je nauczyciel akademicki. Od stanu osobowego Departamentu w danym roku akademickim zaleĪy teĪ konkretyzacja semestralnego programu studiów. Polega ona na realizacji dwóch albo trzech zajĊü z listy ustalonych i uznanych za obligatoryjne przedmiotów. Program studiów nie jest staáy. Kierownik danego departamentu moĪe
zmieniü treĞü programu po konsultacji z pracownikami naukowo-dydaktycznymi
swojego departamentu.
Ogólny program studiów podyplomowych**
Program ten nie jest staáy. To tylko jeden przykáad doboru treĞci. Zmienna jest zwáaszcza tematyka seminariów.
Semestr 1:
jĊzykoznawstwo – wprowadzenie gramatyka opisowa jĊzyka polskiego historia literatury polskiej (romantyzm) historia literatury polskiej (pozytywizm) Semestr 2:
drugi jĊzyk sáowiaĔski historia jĊzyka polskiego
historia literatury polskiej (Máoda Polska) poetyka Semestr 3: jĊzyk staro-cerkiewno-sáowiaĔski sáowotwórstwo dramat polski seminarium jĊzykoznawcze krytyka literacka Semestr 4: dialektologia czasownik polski polska powieĞü wspóáczesna seminarium literackie (oĞwiecenie)
Po ukoĔczeniu studiów absolwent otrzymuje dyplom magisterski. Warunki jego otrzymania są nastĊpujące:
1. Uzyskanie 24 punktów i przeciĊtnej oceny wyĪszej niĪ B (3.0)
2. Zdanie egzaminu z jĊzyka angielskiego oraz z literatury polskiej lub jĊzykoznawstwa (w zaleĪnoĞci od specjalnoĞci)
3. Napisanie pracy magisterskiej, która uzyskaáa pozytywne recenzje dwóch profesorów (oprócz promotora). Praca jest pisana z reguáy w jĊzyku koreaĔskim. Do roku 2005 tylko 6 osób otrzymaáo dyplom magisterski w zakresie studiów polonistycznych. W roku akademickim 2005 dwie studentki studiują filologiĊ polską na kursie podyplomowym HUFS.
7. Studenci Departamentu Polskiego 7.1. Motywacja
Motywacja studiowania jĊzyka oraz wiedzy o Polsce zmienia siĊ w toku studiów przede wszystkim ze wzglĊdu na perspektywy zatrudnienia. WiĊkszoĞü studentów, którzy zaczĊli studia w Departamencie Polskim HUFS w latach 1987 i 1988, miaáa sáabą motywacjĊ. Dopiero w 1989 roku Korea Pád. nawiązaáa z Polską kontakty oficjalne i wspóápraca miĊdzy dwoma krajami zaczĊáa siĊ rozwijaü w szybkim tempie, zwáaszcza w sferze ekonomicznej. JuĪ od 1990 r. corocznie coraz wiĊksza grupa studentów Departamentu Polskiego przyjeĪdĪaáa do Polski na kurs jĊzyka i kultury polskiej. To wzmacniaáo ich chĊü studiowania na wybranym kierunku.
OczywiĞcie nie wszyscy studenci mają silną pozytywną motywacjĊ. Od początku studiów w Departamencie Polskim okoáo jedna trzecia studentów jej nie wykazuje. Sytuacja zmienia siĊ pod wpáywem pobytu w Polsce. Co roku kilku studentów, szczególnie tych, którzy odbyli wáaĞnie sáuĪbĊ wojskową i najczĊĞciej są na III roku, przyjeĪdĪa do Polski w celu wziĊcia udziaáu w semestralnym lub letnim kursie jĊzykowym. Po powrocie z Polski do Korei z reguáy uczą siĊ z wiĊkszym zapaáem i przekonaniem.
Mobilizująco i motywująco wpáywa na niektórych studentów osobisty kontakt z polskimi wykáadowcami. Osoby te potrafią niekiedy bardzo skutecznie zachĊciü máodych KoreaĔczyków do pracy, dodaü im wiary we wáasne siáy. W rezultacie czĊsto ci, którzy stracili zainteresowanie kierunkiem studiów i skáadającymi siĊ na nie treĞciami, na nowo je odzyskują i robią szybkie postĊpy.
Generalnie trzeba powiedzieü, Īe wyjazdy do Polski, które pozwalają máodym KoreaĔczykom zobaczyü na wáasne oczy kraj, o którym siĊ uczą, oraz zetknąü siĊ z polszczyzną funkcjonującą w naturalnej komunikacji codziennej, bardzo pozytywnie oddziaáują na wyniki ksztaácenia.
WaĪną rolĊ odgrywają równieĪ indywidualne zdolnoĞci jĊzykowe. Zachodzi teĪ bezpoĞredni związek pomiĊdzy uzdolnienami a chĊcią uczenia siĊ: ten kto widzi wáasne
postĊpy, chĊtnie kontynuuje naukĊ, a to z kolei powoduje przyrost wiedzy i
umiejĊtnoĞci. Zdarza siĊ jednak równieĪ tak, Īe niektórzy studenci Departamentu Polskiego, którzy nigdy nie byli w Polsce, mimo to nieĨle mówią po polsku i dziĊki temu pracują w Korei jako táumacze dla Polaków, np. przebywających na staĪu w firmie Daewoo. Osoby te pilnie i chĊtnie uczą siĊ jĊzyka polskiego od początku studiów z silną motywacją. Wydaje siĊ, Īe motywacja uczenia siĊ jest nawet waĪniejsza od zdolnoĞci jĊzykowych.
Jednak wiĊkszoĞü studentów uwaĪa, Īe uczenie siĊ jĊzyka polskiego w Polsce jest niezbĊdne dla tych, którzy swoją przyszáą karierĊ zawodową wiąĪą z Polską. Do 2004 roku prawie wszyscy absolwenci Departamentu Polskiego znaleĨli zatrudnienie. Wielu z nich ma pracĊ, która wymaga znajomoĞci jĊzyka polskiego. Departament Polski naleĪy do tych departamentów HUFS, których absolwenci otrzymują generalnie atrakcyjne propozycje pracy.
Ogólnie moĪna stwierdziü, Īe chociaĪ poziom osiągniĊü studentów Departamentu Polskiego nie jest tak wysoki jak byĞmy tego pragnĊli, to jednak przeciĊtną Ğrednią ocen naleĪy uznaü za dobrą. OsiągniĊcia studentów trzeba ceniü tym bardziej, Īe jĊzyk polski nie jest dla KoreaĔczyka áatwy. Przeciwnie, musi on przezwyciĊĪyü wiele rodzimych nawyków artykulacyjnych a takĪe opanowaü obce sobie zasady sáowotwórstwa, fleksji i skáadni, nie mówiąc o sáownictwie.
OdrĊbna sprawa to zdobywanie wiedzy o Polsce, o jej historii, kulturze,
literaturze, przyrodzie, obyczajach itp. Odbywa siĊ ono rzadko po koreaĔsku, a wiĊc dają znaü o sobie trudnoĞci, które muszą wystąpiü, gdy objaĞnia siĊ nieznane przez nieznane.
7.2. Absolwenci i ich losy osobiste oraz zawodowe
Od 1991 do 1998 roku studia w Departamencie Polskim HUFS ukoĔczyáo i uzyskaáo dyplom 208 studentów. Pierwsza uroczystoĞü z okazji ukoĔczenia czteroletnich studiów odbyáa siĊ stycznia 1991 r. Braáo w niej udziaá kilka osób z Ambasady RP w Seulu. W zastĊpstwie ambasadora przyjechaá pierwszy sekretarz Ambasady Romuald Deryáo, który w przemówieniu gratulowaá pierwszym dwunastu absolwentom Departamentu Polskiego. Z reguáy wszyscy absolwenci Departamentu Polskiego znajdują zatrudnienie w ciągu pierwszego roku po ukoĔczeniu studiów. Aktualnie 72 absolwentów (35%) pracuje w dziedzinach związanych z Polską a 107 osób (51%) ma zajĊcia związane bezpoĞrednio ze zdobytymi w czasie studiów w Departamencie Polskim kwalifikacjami. NajwiĊcej osób pracuje w firmach koreaĔskich takich jak Samsung, Hyundai, LG
Philips, SK Chemical, itd. W Polsce przebywa sáuĪbowo 11 absolwentów, 29
absolwentów studiuje dodatkowo w Korei (12 osób), Polsce (10 osób) i innych krajach (7 osób). 17 osób uzyskaáo dyplom magisterski, z tego 9 osób w Polsce. 7 absolwentów uzyskaáo dyplom doktorski. 4 z nich wykáada w Departamencie Polskim.
Do 2004 roku Departament Polski byá popularny w HUFS z tego powodu, Īe absolwenci mieli relatywnie bardzo dobre perspektywy zatrudnienia. Obecna sytuacja gospodarcza Korei nie jest najlepsza. Wpáywa to niekorzystnie na rynek pracy. W Korei
jest o nią teraz bardzo trudno, od drugiej poáowy 1997 r. wzrasta bezrobocie. Na szczĊĞcie kontakty gospodarcze pomiĊdzy Polską i Koreą nie ulegáy powaĪnemu osáabieniu choü z pewnoĞcią nie rozwijają siĊ tak dynamicznie jak poprzednio. Ten stan skáania do umiarkowanego optymizmu w patrzeniu na przyszáoĞü zawodową absolwentów i studentów Departamentu Polskiego. RównieĪ prognozy dla gospodarki koreaĔskiej na okres od drugiej poáowy 2005 r. są tyleĪ optymistyczne co nacechowane sceptycyzmem. Nie zmienia to jednak faktu, Īe Polska znana jest w Korei jako waĪny partner gospodarczy. KoreaĔczycy uwaĪają generalnie, Īe Polska bĊdzie za kilka lat odgrywaü o wiele waĪniejszą rolĊ w róĪnych dziedzinach gospodarki europejskiej niĪ obecnie. To oznacza teĪ pewne korzyĞci dla koreaĔskiego partnera. ToteĪ dla tych absolwentów Departamentu Polskiego, którzy uczyli siĊ jĊzyka polskiego z silną motywacją, nie bĊdzie raczej problemu z zatrudnieniem. Wolno mieü nadziejĊ, Īe w nieodlegáej przyszáoĞci absolwenci Departamentu Polskiego bĊdą kupowani na pniu przez firmy koreaĔskie kooperujące z Polską, tak jak to byáo do 2004 roku. W sumie okoáo 20 procent absolwentów Departamentu Polskiego ma pracĊ związaną z Polską. 8. Wspóápraca Departamentu Polskiego HUFS z Uniwersytetami Polskimi Od 1987 roku, kiedy powstaá Departament Polski, starano siĊ nawiązaü kontakty z którymĞ z polskich uniwersytetów. W lecie tego roku prof. R. GoĨdzik z Departamentu Rosyjskiego HUFS, który uczyá jĊzyka polskiego w Departamencie Polskim udawaá siĊ w odwiedziny do Polski. Przed wyjazdem z Korei poprosiáem go o poszukanie polskiego uniwersytetu, na którym studenci koreaĔscy mogliby siĊ uczyü jĊzyka polskiego w czasie wakacji. Prof. GoĨdzik zwróciá siĊ do Domu Polonijnego w Warszawie. W kwietniu 1988 r. do Departamentu przyszedá telegram z Instytutu BadaĔ Polonijnych UJ. IBP zawiadamiaá w nim, Īe z przyjemnoĞcią przyjmie studentów Departamentu Polskiego HUFS na letni kurs jĊzyka i kultury polskiej. Byáa to pierwsza propozycja z uniwersytetu w kraju socjalistycznym, z którym Korea Pád. nie miaáa jeszcze stosunków dyplomatycznych. Jednak wtedy koreaĔscy studenci nie przyjechali do Polski, poniewaĪ rząd koreaĔski nie pozwoliá na to, uzasadniając Īe Korea nie utrzymuje z Polską stosunków dyplomatycznych. Jednak miĊdzy obu instytucjami trwaáa wymiana korespondencji. W listopadzie zostaáem zaproszony przez IBP do Polski. Rząd koreaĔski udzieliá mu wprawdzie zgody na podróĪ, ale dalej staá na stanowisku,Īe udziaá studentów koreaĔskich w kursie jĊzyka polskiego w Polsce bĊdzie moĪliwy dopiero po zawarciu przez oba kraje porozumienia. Mimo to w czasie mojego
pobytu w Krakowie rozmawaiaáem z pracownikami IBP UJ na temat uczestnictwa
studentów koreaĔskich w letnim kursie, a takĪe zaproszenia wykáadowców z UJ do HUFS. Doszáo takĪe do spotkania z rektorem UJ, któremu przekazana zostaáa oferta rektora HUFS, zainteresowanego wspóápracą z UJ. W rezultacie rektor UJ zaprosiá swojego odpowiednika z HUFS do Krakowa. Spotkanie doszáo do skutku i 19 czerwca 1989 r. obaj rektorzy záoĪyli podpisy na dokumencie o wspóápracy miĊdzy dwoma uniwersytetami. Za gáówny cel wspóápracy uznano rozwijanie studiów polskich w HUFS dziĊki, m. in. wymianie pracowników, studentów i materiaáów naukowych.
W styczniu 1990 r. pierwsza koreaĔska grupa studencka záoĪona z 13 osób przyjechaáa do Polski i braáa udziaá w czterotygodniowym kursie jĊzyka polskiego. Z tej grupy 9 osób po ukoĔczeniu nauki w HUFS wróciáo do Krakowa w celu kontynuowania studiów. Od tej pory studenci Departamentu Polskiego uczestniczyli corocznie w kursach jĊzykowych róĪnego typu odbywających siĊ na UJ. Do 1997 r. uczyáo siĊ jĊzyka polskiego w Krakowie w sumie ok. 110 koreaĔskich studentów, w tym na letnich kursach ok. 70, na semestralnych 20 i na rocznych 20 osób.
Od roku 1998 otworzyáa siĊ nowa era w historii wspóápracy Departamentu Polskiego z polskimi uczelniami. W grudniu 1998 odbyáo siĊ spotkanie rektora UAM z rektorem HUFS w Poznaniu. Dwóch rektorów podpisaáo dokument o wspóápracy miĊdzy dwoma uniwesytetami. Od paĨdziernika 1998 zacząá dziaáaü kurs jĊzyka koreaĔskiego w Instytucie JĊzykoznawstwa UAM z inicjatywy dyrektora tego Instytutu, profesora Jerzego BaĔczerowskiego. ZajĊcia dla polskich studentów na tym kursie
prowadziá dr Oh, Kyong-Geun, absolwent Departamentu Polskiego HUFS. We
wspóápracy miĊdzy dwoma uniwersytetami odegrali waĪną rolĊ prof. BaĔczerowski, prof.ĝwidziĔski i dr Oh. Bez nich nie byáyby moĪliwe kontakty miĊdzy Instytutem JĊzykoznawstwa UAM i Departamentem Polskim HUFS. Prof. ĝwidziĔski byá promotorem doktoratu pana Oh, który uzyskaá dyplom magisterski w Uniwersytecie JagielloĔskim. W roku 2001 Departament Polski HUFS miaá zaszczyt zaprosiü na rok pana profesora Jerzego ĝwidziĔskiego i pana profesora Jerzego BaĔczerowskiego do Seulu. DziĊki inicjatywie i aktywnemu dziaáaniu dyrektora Instututu JĊzykoznawstwa, profesora BaĔczerowskiego, wymiana studentów miĊdzy dwoma uczelniami od samego początku przebiega idealnie. Od 2002 r. dr Tomasz Lisowski z Instytutu Filologii Polskiej i dr Piotr WierzchoĔ z Instytutu JĊzykoznawstwa UAM, zaproszeni do HUFS w ramach wspóápracy miĊdzy dwoma uniwersytetami, prowadzą zajĊcia w Departamencie Polskim HUFS. Do roku 2005 prawie stu studentów Departamentu Polskiego HUFS skorzystaáo z programu wymiany studentów miĊdzy dwoma uniwersytetami. Co raz wiĊcej polskich studentów z UAM studiuje na HUFS. W czasie pobytu w Korei prof. ĝwidziĔski i prof. BaĔczerowski zaprzyjaĨnili siĊ z pracownikami naukowymi HUFS. Dwaj profesorowie z UAM byli popularni i lubiani w Departamencie Polskim HUFS. W
2002 r. prof. ĝwidziĔski i prof. BaĔczerowski zorganizowali konferencjĊ
miedzynarodową z Departamentem Polskim HUFS i Korean Association of East and Central European and Balkan Studies w Jarocinie, w której braáo udziaá ponad 40 naukowców z Niemiec, Holandii, Buágarii, Republiki Czeskiej, Polski i Korei. Wszyscy uczestnicy cieszyli siĊ i byli bardzo zadowoleni z udziaáu w niej.
W 2004 roku Rektor UAM, prof. Stanisáaw Lorenc odwiedziá HUFS i wykáadaá u nas w Depatrmencie Polskim na temat wspóápracy miĊdzy dwoma uniwersytetami.
Department Polski HUFS planuje zorganizowaü konferencjĊ miĊdzynarodową w jesieniu 2007 r. z okazji dwudziestulecia zaáoĪenia Departamentu Polskiego, w której przewidujemy, Īe wezmą udziaá poloniĞci z Chin, Japonii, Wietnamu i z Polski.
