Stefan Moysa
"Als Petrus anfing zu ertrinken.
Glaubenswege am Ende des zweiten
Jahrtausends", Oskar Köhler,
Freiburg 1987 : [recenzja]
Collectanea Theologica 58/4, 185
O s k a r K Ö H L E R , A ls P e tr u s a n fin g z u e r tr in k e n . G la u b e n s w e g e a m E n d e d e s
z w e it e n J a h r ta u s e n d s , F r e i b u r g 1987, V e rla g H e rd e r, s. 128.
P u n k te m w y jś c ia ro z w a ż a ń a u to r a je s t s y tu a c ja P io t r a to n ą c e g o n a je zio rz e G e n e z a re t (M t 14, 24— 33). P io t r w o ła o r a t u n e k , a J e z u s p o d a ją c r ę k ę ró w n o c z e śn ie w y rz u c a m u b r a k s iln e j w ia ry . C z ło w ie k w sp ó łc z e s n y to n ie w ś ró d w ą tp liw o ś c i d o ty c z ą c y c h c h rz e ś c ija ń s tw a . M o ty w t e n p o w ta rz a się w sz k icach , a r ty k u lik a c h , lis ta c h , w y ją tk a c h z o so b iste g o d z ie n n ik a , k tó r e s k ł a d a ją się n a tę k s ią ż e c z k ę . S ą to je d n a k ty lk o f o r m y lite r a c k ie w y ra ż a ją c e p o g lą d y a u to r a . K to ś n a p r z y k ła d o p is u je s ta n s w o je j d u sz y p o le g a ją c y n a d o b ro w o ln y m w ą tp ie n iu o w ie rz e , co k ią ż e c z k o w e r a c h u n k i s u m ie n ia n a k a z u ją w y z n a w a ć n a s p o w ie d z i ja k o g rzech . P e n it e n t o tr z y m u je w o d p o w ie d z i p e w n ą p o c h w a łę w ą tp ie n ia , k tó r e m a b y ć d o w o d e m , że w ia r ę , ja k te ż i sam o w ą tp ie n ie b ie rz e o n n a s e rio . I n n y m p rz y k ła d e m m o że b y ć a r t y k u ł z p e w n eg o cz a so p ism a , k tó r y p o d tr z y m u je k o n ie c z n o ść zg o d n o śc i w ia r y o so b iste j K o śc io ła . R ó w n o c z e ś n ie je d n a k to d o m n ie m a n e c z a so p ism o d r u k u j e lis t c z y te ln ik a , k tó r y b r o n i s to ją c y c h z d a le k a od K o śc io ła i u w a ż a , że ic h s y tu a c ja n a le ż y ró w n ie ż do o b ra z u w ia r y w d z is ie jsz y m św iecie. D la te g o n a le ż y ic h u w a ż a ć za to w a rz y s z y n a w s p ó ln e j d ro d ze. G d zie in d z ie j z n ó w w o so b isty m d z ie n n ik u a u to r z w ie rz a się, że n a jb a r d z ie j w o p o w ie śc ia c h o z m a r tw y c h w s ta n iu C h r y s tu s a u d e r z a j ą go ró ż n ic e p o sz c z e g ó ln y c h r e l a c ji i w ą tp liw o ś c i, ja k ie m ie li b e z p o ś r e d n i ś w ia d k o w ie o b ja w ie ń . W b a rd z o s e r d e c z n y m liśc ie p e w ie n c z ło w ie k u s iłu je w y ja ś n ić s w e m u w n u k o w i, k tó r y o d sz e d ł od w ia ry , że c h rz e ś c ija ń s tw o je s t w y d a rz e n ie m w to p io n y m w h is to rię , b e z k tó r e g o n a s z a k u l t u r a d a w n o b y się ro z p a d ła .
C a ła k s ią ż k a s k ła d a się z te g o r o d z a ju p rz y c z y n k ó w . Z a g u b ie n ie , b r a k o rie n ta c ji, n ie m o ż liw o ś ć w y jś c ia z s y tu a c ji są g łó w n y m i m o ty w a m i, k tó r e się w n ic h u ja w n ia ją . W ty c h w ą tp liw o ś c ia c h a u to r u s iłu je z a p a lić ja k ie ś ś w ia te łk o , n ie d a się je d n a k z a p rz e c z y ć , że św ie c i on o b a rd z o sła b o i ty lk o w m a ły m s to p n iu m oże b y ć c z y te ln ik o w i p o m o c n e . C h rz e ś c ija n in a p o w in n o s ta ć n a w y ra ź n ie js z e i m o c n ie js z e ś w ia d e c tw o . N ie m o ż n a z n ie g o a p r io r i r e z y g n o w ać.
k s. S te f a n M o y sa S J , W a rs z a w a W a lte r K A S P E R , T h e o lo g ie u n d K ir c h e , M a in z 1987, M a tth ia s - G r iin e w a ld - -V e rla g , s. 324.
Z n a n y te o lo g n ie m ie c k i p u b lik u je t,u p o 17 la t a c h n a s tę p n y z b ió r sw o ic h a r ty k u łó w z d z ie d z in y te o lo g ii s y s te m a ty c z n e j. S ą o n e p o p rz e d z o n e b a rd z o in te r e s u ją c y m w s tę p e m d o ty c z ą c y m s y tu a c ji i d z is ie jsz y c h z a d a ń te j d y s c y p li n y . A u to r s tw ie rd z a , że u le g ł b e z p o w ro tn e m u z a ła m a n iu s y s te m n e o s c h o la s ty - ki, k tó r y m ia ł b y ć p e w n y m , p o n a d c z a so w y m , w a ż n y m n a w s z y s tk ie r e jo n y k u ltu r o w e a p a r a te m a n a liz y O b ja w ie n ia . U s tą p ił o n n a rz e c z p lu r a liz m u , k tó r y b ie r z e p o d u w a g ę o k o lic z n o śc i ś w ia ta w sp ó łc z e s n e g o i p ro b le m y , k tó r y m i ż y je , ta k ie j a k s p r a w y p o k o ju , s p r a w ie d liw o ś c i i w o ln o śc i. T e o lo g ia n ie m oże się te ż u c h y lić od d ia lo g u z k u ltu r a m i, r e lig ia m i czy n a u k ą w sp ó łc z e s n ą . J e d n a k ż e te n p lu r a liz m n ie je s t w o ln y od n ie b e z p ie c z e ń s tw , z k tó r y c h n a jw ię k sz y m je s t ro z p ro s z e n ie i u t r a t a w ła s n e j to ż s a m o śc i. A b y się od te g o n ie b e z p ie c z e ń s tw a u c h ro n ić , te o lo g ia p o w in n a b y ć p rz e d e w s z y s tk im k o ś c ie ln a , u p r a w ia n a w e w n ą tr z w s p ó ln o ty (c o m m u n io ) K o śc io ła , c z e rp ią c a z je g o tr a d y c ji, w k tó r e j is to tn ą r o lę o d g r y w a ją z a ró w n o u rz ą d n a u c z y c ie ls k i, j a k te ż zm y sł w ia r y w ie rn y c h ja k o c z y n n ik i w s p o m a g a ją c e się n a w z a je m . D a le j te o lo g ia n ie m o że re z y g n o w a ć z n a u k o w o śc i. P o z o s ta je o n a fid e s q u a e r e n s in te lle c tu m , w ia r ą s z u k a ją c ą ro z u m ie n ia . M u si p rz e d s ta w ia ć p e w n ą je d n o ś ć i k o n k re tn o ś ć , n ie m o że te ż u n ik a ć m e ta fiz y k i, g d y ż m ó w i o o s ta te c z n e j rz e c z y w is to śc i. P r z y ty m w s z y s tk im te o lo g ia w in n a p o z o sta ć o tw a r t ą n a p ro b le m y czasu.
