czerwiec
2020
www.energetyka.eu strona261
Prof. dr hab. inż. Zygmunt Kolenda
Profesor emerytowany AGH,
członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych PAU
Zużycie energii podczas światowej pandemii Covid-19
Energy consumption during the Covid-19 pandemic
Pandemia Covid-19 jest globalnym i bezprecedensowym kryzysem zdrowotnym, który od identyfikacji w grudniu 2019 rozprzestrzenił się na cały świat powodując pandemię. Obok bezpośredniego negatywnego wpływu na zdrowie ludzi kryzys ten wskazał na poważne konsekwencje ekonomiczne, głównie w zakresie zapew-nienia bezpieczeństwa energetycznego. Największy spadek odnotowano w zapotrzebowaniu na energię elektryczną. Odnawialne źródła energii odnotowały, jako jedyne, wzrost o 1,5% popytu, spowodowany wyższą mocą instalowaną w energetyce wiatrowej i fotowoltaice.
Słowa kluczowe: pandemia Covid-19, konsekwencje ekonomiczne kryzysu, zapotrzebowanie na energię elektryczną
The Covid-19 pandemic is a global and unprecedented health crisis which, from the moment of its identification in December 2019, has spread throughout the world causing the pandemic. Except the direct impact on the human health the crisis revealed serious economic consequences of the pandemic mainly in the scope of ensuring energy security. The biggest decline was observed in the demand for electric energy. Only the renewable energy sources, as the sole ones, reported the increase in demand by 1,5% as the result of higher installed generation capacity in wind energy and photovoltaics.
Keywords: Covid-19 pandemic, economic consequences of the crisis, electric energy demand
Pandemia Covid-19 jest globalnym i bezprecedensowym kryzysem zdrowotnym, który od identyfikacji w grudniu 2019 roz-przestrzenił się na cały świat powodując ogólnoświatową epidemię. 28 kwietnia 2020 zanotowano ponad 3 miliony przypadków zacho-rowań i około 200 000 zgonów. Szybkość rozprzestrzeniania się pandemii okazała się niewyobrażalna. Zgodnie z danymi Świato-wej Organizacji Zdrowia z dnia 17 czerwca 2020 ilość zachorowań w Świecie wzrosła do ponad 8 milionów (8 184 331), a ilość zgonów przekroczyła 400 tysiecy (443 960). Odnotować należy znaczący codzienny wzrost zachorowń w Polsce (obecnie ilość zachorowań wynosi 30 701) co oznacza, że rozwój pandemii w naszym kraju nie został opanowany wbrew zapewnieniom rządowym.
Obok bezpośredniego negatywnego wpływu na zdrowie wy-stępujący kryzys wskazał na poważne konsekwencje ekonomicz-ne, głównie w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa energetycz-nego utożsamiaenergetycz-nego z suwerennością państw. W sposób wyraźny uwidocznił rolę struktur systemów energetycznych jako podstawy dobrobytu i stabilności w bezpiecznym rozwoju społeczeństw.
Analiza danych z pierwszego kwartału 2020 wskazuje (według International Energy Agency, IEA)1), że w krajach o dużych
restryk-cjach sanitarnych zapotrzebowanie na energię zmniejszyło się o po-nad 25% oraz o ok. 18% w krajach o częściowych ograniczeniach. Warto przypomnieć dane dla lat 2018-20192), czasu
nie-ograniczonego wręcz rozwoju i dobrobytu, sukcesów z walce z ubóstwem świata. Zużycie energii pierwotnej wzrastało o 2,9% rocznie, najszybciej od 2010 roku (10-letnia średnia – 1,5%). Wzrost zużycia podstawowych nośników energii wynosił od-powiednio: dla ropy – 1,5%, gazu naturalnego – 5,3%, węgla – 1,4%, odnawialnych źródeł energii – 14,5%, energii jądrowej – 2,4%, hydroenergetyki – 3,1% oraz energii elektrycznej – 3,7% rocznie. Cena baryłki ropy sięgała ponad 100 USD. Niektóre państwa bogaciły się w niebywałej skali rozbudowując swoje ar-senały wojskowe do granic możliwości technicznych, stwarzając systemy autorytarne zagrażające całej cywilizacji.
1) International Energy Agency, Global Energy Review 2020. 2) BP Statistical Review of World Energy, 2019.
Jak wyglądają aktualne dane?3) (w trakcie kryzysu).
Global-ne zapotrzebowanie na eGlobal-nergię pierwotną obniżyło się o 3,8% w pierwszym kwartale 2020 w porównaniu z pierwszym kwar-tałem 2019, przy czym spadki w zależności od rodzaju nośnika wynosiły: 8,0% dla węgla, 5,0% dla ropy (ograniczenia w użytko-waniu samochodów oraz w lotnictwie), 2,0% dla gazu ziemnego. Największy spadek odnotowano w zapotrzebowaniu na energię elektryczną – o około 15%, głównie w krajach, w których wpro-wadzono znaczące restrykcje zdrowotne. Odnawialne źródła energii odnotowały, jako jedyne, wzrost o 1,5% popytu, spowo-dowany wyższą mocą instalowaną w energetyce wiatrowej i foto-woltaice. Efektem były gwałtowne spadki dochodów z eksportu surowców energetycznych nawet o 85% (Irak, Nigeria, Algieria, Arabia Saudyjska, Angola, a przede wszystkim Rosja).
Prognozy dla roku 2020
Wielkość zapotrzebowania na energię zależeć będzie od pod-jętych restrykcji zdrowotnych, głównie czasu ich trwania oraz rygo-rystyczności. Wstępne oceny IAE4) przewidują dla świata spadek
zużycia energii o około 6,0% do końca 2020, co odpowiada su-marycznemu zużyciu Francji, Niemiec, Włoch i Wielkiej Brytanii.
3) International Energy Agency, Global Energy Review 2020. 4) Ibidem.
Źródło: Obraz peter-gamal z Pixabay
.
XII Konferencję Naukowo-Techniczną
Zarządzanie Eksploatacją
Transformatorów
www.elektryka.pl
Zakład Pomiarowo-Badawczy Energetyki
„ENERGOPOMIAR-ELEKTRYKA” Spółka z o.o. Gliwice
przy współudziale:
ABB Power Grids Poland Spółka z o.o.
EthosEnergy Poland S.A.
Fabryki Transformatorów w Żychlinie Spółka z o.o.
Schneider Electric Transformers Poland Spółka z o.o.
organizuje
Obrady kOnferencji pOświęcOne
będą następującej tematyce:
• techniczno-ekonomiczne zagadnienia eksploatacji,
• diagnostyka techniczna – nowe metody
i ich skuteczność, doświadczenia praktyczne,
• wydłużanie żywotności izolacji olejowo-papierowej
(regeneracja oleju i suszenie izolacji),
• alternatywne ciecze dielektryczne
(estry naturalne i syntetyczne),
• wspomaganie zarządzania eksploatacją
– nowoczesne systemy monitoringu on-line,
• nowe konstrukcje transformatorów i przekładników
oraz ich wpływ na niezawodność w eksploatacji,
• nowelizacja ramowej instrukcji eksploatacji
transformatorów.
dOdatkOwych infOrmacji udzielają:
dr inż. Jerzy Buchacz
tel.: 32 237 66 30, tel. kom.: 601 425581
e-mail: jerzy.buchacz@elektryka.com.pl
Urszula Marzec
tel.: 32 237 66 26, tel. kom.: 693 184460
e-mail: urszula.marzec@elektryka.com.pl
wisła-jawOrnik
OśrOdek kOnferencyjny „stOk”
30 września – 2 października 2020 r.
NOWY TERMIN
strona
262
www.energetyka.eu czerwiec2020
Spadek ten byłby siedmiokrotnie wyższy od spadku odnotowanegow czasie kryzysu finansowego 2008. Prognozowane obniżenie nie ma precedensu w ostatnich siedemdziesięciu latach.
Przewiduje się, że obniżenie zapotrzebowania na poszcze-gólne rodzaje nośników energii może wynosić: ropa naftowa – spadek o 9,0%, węgiel o 8,0%, gaz o 3,0%, energia elektryczna o 5,0%. Oczekuje się, że jedynie popyt na odnawialne źródła energii istotnie wzrośnie, co dobrze rokuje dalszemu rozwojowi tej dziedziny energetyki.
Największe obniżenie zużycia energii spodziewane jest w kra-jach wysokorozwiniętych, Unii Europejskiej i Stanach Zjednoczo-nych – o około 10% poniżej poziomu 2019 roku, prawie dwukrot-nie więcej aniżeli w latach kryzysu 2008. Krócej trwające restrykcje mogą ograniczyć spadek do 3,8%. Druga fala pandemii lub wolniej-sze ożywienie gospodarcze mogą doprowadzić do znacząco więk-szego spadku konsumpcji energii. W Polsce możemy się spodzie-wać rezygnacji z dodatkowego importu węgla z Donbasu.
Obniżone zapotrzebowanie na energię spowodowało, że glo-balne emisje CO2 były o 5,0% niższe w I kwartale 2020. Najwyższe spadki zanotowano w Unii Europejskiej (8%), Chinach (8%) i Sta-nach Zjednoczonych (9%). Oczekuje się, że globalna emisja CO2 obniży się o około 8% do poziomu 30,6 Gt w 2020 roku. Byłby to najniższy poziom od 2010 roku, dwukrotnie więcej od łącznej sumy wszystkich redukcji od końca II wojny światowej. Efektem będzie osłabienie w Unii Europejskiej presji klimatycznej.
Pandemia koronowirusa, jakiej doświadczamy, uwypukla w sposób niezwykle wyraźny wartość infrastruktury energetycz-nej zarówno z punktu widzenia bezpieczeństwa społeczeństw, konieczności podejmowania wszelkich możliwych przeciwdziałań w zakresie ujawnionych obecnym kryzysem zagrożeń zdrowia pu-blicznego, jak i możliwości zapewnienia rozwoju cywilizacyjnego świata. Należy szczególnie wskazać na odsłonięty, wbrew woli
rządzących, niewyobrażalny brak opieki ludzi samotnych w pode-szłym wieku, w domach noszących dumną nazwę Domów Spo-kojnej Starości i wszelkich zaniedbań w strukturach ochrony zdro-wia. Wydaje się oczywiste, że nie powinniśmy myśleć o powrocie do dawnych „szczęśliwych” czasów sprzed obecnej pandemii.
Krótkie podsumowanie
W wielu dyskusjach, które obecnie obserwujemy, wybija się często wyrażane przekonanie, że oto jesteśmy świadkami końca populizmu, że losy dalszego rozwoju naszej cywilizacji powin-ny należeć do nauki, do ludzi wykształcopowin-nych. Jak pisze Yuval Noah Harari w znakomitej książce „Homo deus” 5): „Największym
odkryciem naukowym (obecnych czasów) było odkrycie niewie-dzy. Z chwilą gdy ludzie zdali sobie sprawę, jak mało wiedzą o świecie, nagle znaleźli znakomity powód, by poszukać nowej wiedzy, co odblokowało nauce drogę do rozwoju.” Pandemia ko-ronowirusa uświadomiła nam, jak mało wiemy o świecie, który w tak bezwzględny i bezmyślny sposób wykorzystujemy.
Artykuł był pisany w połowie maja 2020. Od tego czasu, w ciągu jednego miesiąca, sytuacja w Świecie uległa znaczące-mu pogorszeniu. Możemy spodziewać się dalszego obniżenia efektywności ekonomicznej, która będzie szczególnie niebez-pieczna w zakresie energetyki i bezpieczeństwa energetyczne-go. Jest paradoksem, że powszechne żądania obniżenia emisji CO2 spełniają się samoistnie. Węgiel staje się w gospodarce Pol-ski rzeczywistym bogactwem naturalnym.
5) Y.N.Harari, “Homo dues”, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2015, pp.269.
www.energomechanika.com
SYSTEMY ZABEZPIECZEŃ
I OCENY STANU
TECHNICZNEGO
MASZYN / URZĄDZEŃ
PROJEKT DOSTAWY INSTALACJA I URUCHOMIENIE OBSŁUGA SERWISOWA SZKOLENIA WSPARCIE TECHNICZNEI UTRZYMANIE USŁUGI DIAGNOSTYCZNEMASZYN I URZĄDZEŃ
Energomechanika Sp. z o.o.
ul. Czerniakowska 26B/25, 00-714 Warszawa, Poland e-mail: biuro@energomechanika.com, tel: +48 22 355 29 18
