Janusz Maciejewski
"Przedburzowcy". Z problematyki
przełomu między romantyzmem a
pozytywizmem, Janusz Maciejewski,
Kraków 1971 : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 15/45, 170
/11/ ŁAPIŃSKI Zdzisław: Norwid. Kraków 1971 "Znak",s.177, nlb. 3, z ł
38.-Książka stanowi eseistyczną próbę ukazania podstawowych założeń filo zo ficzn y ch , zawartych w twórczości Norwida, oraz ich litera ck ich konsekwencji. Rozdział I w ten właśnie sposób przedstawia problematykę języka, rozdział I I - rozumienie o sobowości lu d zk iej, rozdział I I I - kilka wybranych, szczegó- łowszych tematów światopoglądowych /zagadnienia r e l i g i i , sto sunek do c y w iliz a c ji antycznej, koncepcję miłości,sprawy spo łeczno-polityczne/. W ostatnim, IV rozdziale postawiona zos tała hipoteza socjologiczna mająca wyjaśnić brak odzewu na twórczość Norwida u współczesnych mu czytelników oraz póź n iejsze, szybko wzrastające powodzenie. W św ietle t e j hipote zy, przyczyną braku zrozumienia u współczesnych był fa k t, że poeta zwracał s ię do nie uformowanej jeszcze w pełni, pozba wionej świadomości grupowej, nowej warstwy - in te lig e n c ji.
BP/45/67 Z.Ł.
/11/ MACIEJEWSKI Janusz: "Przedburzowcy". Z problematyki przełomu między romantyzmem a pozytywizmem. Kraków 1971 WL, s. 418, nlb. 2, zł
40,-Przedmiotem książki jest społeczność literacka określona przez autora terminem "przedburzowcy", k tórej główpy okres d ziałaln ości przypada na lata 1860-1863» Autor śle d zi j o j ge nezę kulturową i bada wewnętrzną strukturę, posługując się ka tegoriami s o c jo lo g ii lite ra tu ry . Za najważniejsze dla powsta nia i istn ien ia omawianej społeczności uważa wystąpienie no wej generacji kulturowej - "pokolenia 1860" /a zwłaszcza j e j części - jednostki pokoleniowej "młodych"/. Ś led zi także rolę "przedburzowców" w procesie historycznoliterackim XIX wieku. Scharakteryzowany przez siebie model lite ra tu ry "przedburzow ców" porównuje z programem romantyzmu»a także ukazuje ich związ k i z pozytywizmem.
