Hanna Filipkowska
"Z zagadnień gestyki w utworach
dramatycznych Stanisława
Przybyszewskiego", Stanisław
Mrazek, Kraków 1971 : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 14/42, 192
/11/ JOPEK Antoni: M iłość i p o lity k a . / "V e to !" Adama K re- chowieckiego/. "Rocznik Naukowo-Dydaktyczny. Z. 36. Prace h is to ry c z n o lite ra c k ie . V ." Kraków-1971 s. 27-79.
Omówienie 4-tomowej pow ieści h isto ry czn ej KrechowieCKiego ’'V e to !" /wydanej w r . 1889/," d otyczącej la t 1632-1632 w naszej h i s t o r i i , a więc okresu przedstawionego przez Sienkiewicza w " T r y l o g i i " . Autor charakteryzuje źród ła, z których k o rzy sta ł Krechowiecki przy kreowaniu p osta ci i konstruowaniu fabuły/m.in.
"P am iętn ik i" A .R a d ziw iłła , prace E.Kotłubaja i K.Kwiatkowskie go, d ia riu s ze , ik on ografia it p . / , konfrontuje tek sty pow ieści z tekstami przekazów źródłowych, podkreślając dużą - na ogół - wierność faktów i opisów w pow ieści z tymi źródłami. Po porów naniu "V eta " z powieściami Sienkiewicza i Kraszewskiego /"Ra królewskim dworze", "Boży gniew"/ autor stw ierdza, że powieść Krechowieckiego daje b a r d z ie j pesymistyczny obraz XVH-wiecznej R ze c zy p o s p o lite j, s i l n i e j uwydatniając r o z s tr ó j wewnętrzny,zep sucie i upadek obyczajów.
BP/42 D .ś.
/11/ MRAZEK Stanisław : Z zagadnień g es ty k i w utworach dra matycznych Stanisława Przybyszewskiego. "Rocznik Naukowo- -Dyaaktyczny. Z .36. Prace H is to r y c z n o lite r a c k ie . V ". Kra ków 1971 s. 81-10?.
Układ ges tyczny w dramatach Przybyszewskiego je s t wyzna czony przez tr z y czyn n ik i: 1 . poglądy autora na is t o t ę ludz k ie j e g z y s te n c ji, k tóre znajdują wyraz w ir ra c jo n a ln e j motywa c j i zdarzeń w dramatach, op a rtej na zasadzie magicznej!,I pojmo wanej tu jako objawienie praw przyrody; 2/ współczesne Przy byszewskiemu i przez niego współtworzone poglądy na t e a t r i sztukę aktorską,mające za podstawę p ostu lat prawdy ży c io w e j) 3/
zdobycze nauki p ozytyw istyczn ej, przede wszystkim sp ostrzeże nia Darwina dotyczące sposobu wyrażania uczuć i przeżyć wewnę trznych człowieka.
Analiza gesty k i wnosi w ie le nowych elementów do in te rp re t a c j i dramatów Przybyszewskiego oraz ujawnia wpływ jego drama t u r g ii na kształtow anie s ię nowoczesnego widowiska teatraln ego.