N A U C Z Y C IE L E W L IC Z B A C H
LICZEBNOŚĆ, CECHY OSOBOWE, ZATRUDNIENIE, UPOSAŻENIE
1935/6
W A R SZ A W A , 1938
NAUCZYCIELE W LICZBACH
LICZEBNOŚĆ, CECHY OSOBOWE, ZATRUDNIENIE, UPOSAŻENIE
1935/6
mo
W ARSZAW A, 1938
SKŁAD GŁÓWNY: „NASZA KSIĘGARNIA", S. A. ZWIĄZKU NAUCZYCIELSTWA POLSKIEGO, WARSZAWA, UL. ŚWIĘTOKRZYSKA, 18 DRUKARNIA PAŃSTWOWA W WARSZAWIE, UL, MIODOWA, 22
TRAVAUX DU BUREAU DE STATISTIQUE PUBLIÉS SOUS LA DIRECTION DU DR MARIAN FALSKI
LES ENSEIGNANTS EN CHIFFRES
EFFEC TIF, TRAITS PERSONNELS, EMPLOI, TRAITEMENT
1935/6
C f e n t r a l n a B i b l i o t e k a ^ d a q o g i c z n a H tfStoH «»- 0 . r i s « z «■* j rflctaw sM tg t w e W r o p | % iu f n Nr. inw .Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
W R00140398
W ARSZAW A, 1938
„NASZA KSIĘGARNIA", S, A. ZWIĄZKU NAUCZYCIELSTWA POLSKIEGO, WARSZAWA, UL, ŚWIĘTOKRZYSKA, 18 DRUKARNIA PAŃSTWOWA W WARSZAWIE, UL, MIODOWA, 22
Uwagi wstępne . . . VII
CZĘŚĆ I: PO LSK A
1. LICZBA NAUCZYCIELI
I. Liczba nauczycieli przedmiotów świeckich, nauczycieli religii i osób personelu pomocniczego . . . 3 II. Czynni nauczyciele „wspólni” według grup szkolnictw, w których uczą . . . 4 III. Czynni nauczyciele „wspólni”, uczący częściowo w szkołach publicznych lub państwowych i częściowo
w prywatnych, według charakteru szkół w każdym spośród szkolnictw, w których uczą . . . 5 IV. Porównanie sumy liczb czynnych nauczycieli poszczególnych szkół w szkołach ogółem, w szkołach
publicznych lub państwowych i w szkołach prywatnych z liczbą czynnych nauczycieli — osób . . . . 5 V. Czynni „przydzieleni” nauczyciele przedmiotów świeckich według szkolnictw, z których są urlopowani
i szkolnictw, w których uczą . . . 7
VI. Nieczynni nauczyciele przedmiotów świeckich według płci i powodów nieczynności. . . 7
2. WIEK I PŁEĆ
VII. Nauczyciele (czynni i nieczynni) według grup wieku i płci . . . 8 VIII. Nauczyciele etatowi (czynni i nieczynni) według roku urodzenia i płci . . . 10
3. STAN CYWILNY
IX. Nauczyciele przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni) według grup wieku i stanu cywilnego . . . . 14 X. Nauczyciele religii stanu świeckiego i stanu duchownego. . . . 25
4. STANOWISKO I CHARAKTER SŁUŻBOWY
XI. Czynni nauczyciele szkół publicznych lub państwowych według stanowiska i charakteru służbowego . . 26
5. WYKSZTAŁCENIE
XII. Nauczyciele przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni) według grup wieku i wykształcenia . . . 30 XIII. Nauczyciele religii stanu świeckiego według wykształcenia . . . 53 XIV. Personel pomocniczy szkolnictwa zawodowego—w szkołach o różnym poziomie i rodzaju—według wy
kształcenia . . . 53
6. RODZAJ UDZIELANEJ NAUKI
XV. Czynni nauczyciele przedmiotów świeckich szkolnictwa zawodowego — w szkołach o różnym poziomie i rodzaju—według grup wieku i rodzaju udzielanej nauki . . . 54 XVI. Czynni nauczyciele przedmiotów świeckich szkolnictwa zawodowego—w szkołach o różnym poziomie i ro
dzaju—według wykształcenia i rodzaju udzielanej nauki . . . 57
XVII. Nauczyciele (czynni i nieczynni) i personel pomocniczy szkolnictwa wyższego według grup wieku i ro
dzaju udzielanej nauki . . . 60
7. JĘZYK OJCZYSTY I WYZNANIE
XVIII. Nauczyciele przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni) według języka ojczystego i wyznania . . . 62
XIX. Nauczyciele religii według wyznania . . . 75
8. STAN RODZINNY
XX. Nauczyciele—mężczyźni—przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni)—żonaci, rozwiedzeni i wdowcy—
według grup wieku i liczby dzieci. . . . 77
XXI. Nauczycielki przedmiotów świeckich szkół publicznych lub państwowych (czynne i nieczynne) — żony nauczycieli szkół publicznych lub państwowych — według grup wieku i liczby dzieci . . . 83
9. MIEJSCE URODZENIA I MIEJSCE PRACY
XXII. Nauczyciele przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni) według rodzaju miejscowości (miasto, wieś) — miejsca urodzenia i rodzaju miejscowości — miejsca pracy . . . 84 XXIII. Nauczyciele przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni) według województwa — miejsca urodzenia i wo
jewództwa — miejsca pracy . . . 84
10. OBCIĄŻENIE PRACĄ
XXIV. Przeciętna tygodniowa liczba godzin pracy nauczyciela. . . . 106 XXV. Płatni od godzin nauczyciele przedmiotów świeckich i nauczyciele religii, uczący wyłącznie w szkołach
publicznych lub państwowych, według tygodniowej liczby godzin pracy . . . 108 XXVI. Nauczyciele przedmiotów świeckich i nauczyciele religii, uczący wyłącznie w szkołach prywatnych, według
tygodniowej liczby godzin pracy . . . 110
XXVII. Nauczyciele przedmiotów świeckich i nauczyciele religii, uczący częściowo w szkołach publicznych lub państwowych i częściowo w prywatnych według tygodniowej liczby godzin pracy. . . . 112
XXVIII. Miesięczne przeciętne uposażenie nauczyciela przedmiotów świeckich i personelu pomocniczego —
w złotych . . . 116
XXIX. Miesięczna przeciętna opłata godziny pracy tygodniowej nauczyciela przedmiotów świeckich i personelu
pomocniczego —■ w złotych . . . 116
XXX. Nauczyciele etatowi (czynni i nieczynni) według grupy uposażenia. . . . 117 XXXI. Czynni nauczyciele przedmiotów świeckich, uczący wyłącznie w szkołach prywatnych, według skali
miesięcznego zarobku . . . 118
12. ROK ROZPOCZĘCIA PRACY
XXXII. Nauczyciele przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni) — byli absolwenci seminariów nauczycielskich— według roku ukończenia seminarium i roku rozpoczęcia pracy nauczycielskiej. . . . 118 XXXIII. Etatowi nauczyciele przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni) według roku rozpoczęcia pracy nauczy
cielskiej . . . 1=20
XXXIV. Etatowi nauczyciele przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni) szkolnictwa powszechnego i specjalnego oraz szkolnictwa średniego ogólnokształcącego i nauczycielskiego według roku urodzenia i roku rozpoczę
cia pracy nauczycielskiej . . . 120
13. KWALIFIKACJE I AWANSE
XXXV. Etatowi nauczyciele przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni) szkolnictwa powszechnego i specjalnego oraz szkolnictwa średniego ogólnokształcącego i nauczycielskiego według grupy kwalifikacyjnej i grupy
uposażenia . . . 126
XXXVI. Etatowi nauczyciele przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni) szkolnictwa powszechnego i specjalnego oraz szkolnictwa średniego ogólnokształcącego i nauczycielskiego ■— w Polsce bez woj. Śląskiego — według
grupy uposażenia i roku najbliższego awansu . . . 127
CZĘŚĆ II: WOJEW ÓDZTW A
1. LICZBA NAUCZYCIELI
I. Liczba nauczycieli przedmiotów świeckich, nauczycieli religii i osób personelu pomocniczego . . . 131
2. WIEK I PŁEĆ
II. Nauczyciele przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni) według grup wieku i płci . . . 138
3. STAN CYWILNY
III. Nauczyciele przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni) według stanu cyw ilnego... 141
IV. Nauczyciele religii stanu świeckiego i stanu duchownego . 145
4. CHARAKTER SŁUŻBOWY
V. Czynni nauczyciele przedmiotów świeckich i nauczyciele religii szkół publicznych lub państwowych według charakteru służbowego . . . 146
5. WYKSZTAŁCENIE
VI. Nauczyciele przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni) według grup wieku i wykształcenia . . . 152 VII. Nauczyciele przedmiotów świeckich poszczególnych szkolnictw (czynni i nieczynni) według wykształcenia 162
6. JĘZYK OJCZYSTY I WYZNANIE
VIII. Nauczyciele przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni) według języka ojczystego. . . . 168 IX. Nauczyciele przedmiotów świeckich (czynni i nieczynni) według wyznania . . . 171 X, Nauczyciele religii według wyznania . . . 175
7. UPOSAŻENIE
XI. Etatowi nauczyciele przedmiotów świeckich szkolnictwa powszechnego (czynni i nieczynni) według grupy uposażenia . . . . ^. . . . ♦ 178
CZĘŚĆ III: POWIATY
1. LICZBA NAUCZYCIELI
I. Liczba czynnych nauczycieli przedmiotów świeckich, nauczycieli religii i osób personelu pomocniczego. . 180 II. Liczba nieczynnych nauczycieli przedmiotów świeckich . . . 188
2. WYZNANIE
III. Nauczyciele religii według wyznania . . . 190
3. PŁEĆ, WIEK, WYKSZTAŁCENIE, UPOSAŻENIE
IV. Etatowi nauczyciele przedmiotów świeckich szkolnictwa powszechnego (czynni i nieczynni) według płci, według grup wieku, według wykształcenia i według grupy uposażenia . . . 192
Remarques préliminaires ...... ....... VII
PARTIE I: POLOGNE
1. EFFECTIF DES ENSEIGNANTS
I. Effectif du personnel enseignant les matières laïques, du personnel enseignant la religion et du person
nel auxiliaire . . . 3
II. Les enseignants „communs", actifs, par groupes de l’enseignement . . . 4 III. Le personnel „commun", actif, enseignant aux écoles publiques ou celles d'état et aux écoles privées —
suivant le caractère des écoles dans chaque type de l’enseignement où la personne enseignante est en
exercice. . . . 5
IV. Effectif du corps enseignant, actif, des écoles particulières •— par rapport à toutes les écoles, aux écoles publiques ou celles d'état et aux écoles privées — comparé au nombre total des personnes enseignantes actives . . . ... ... ... ... 5. V. Le personnel „adjoint", actif, enseignant les matières laïques — suivant les types de l'enseignement dont
il est détaché et les types de l’enseignement auxquels il est adjoint 7
VI. Le personnel inactif enseignant les matières laïques — suivant le sexe et la cause d'inactivité . . . 7
2. ÂGE ET SEXE
VII. Les enseignants (actifs et inactifs) suivant les groupes d'âge et le sexe . . ... . . . . 8 VIII. Les enseignants titulaires (actifs et inactifs)— suivant l'année de naissance et le sexe . . . 10
3. ÉTAT CIVIL
IX. Le personnel enseignant les matières laïques (actif et inactif) — suivant les groupes d’âge et l'état civil 14 X. Le personnel enseignant la religion, laïque et ecclésiastique . . . 25
4. RANG ET CARACTÈRE DU SERVICE
XI, Le personnel enseignant, actif, des écoles publiques ou celles d’état — selon le rang et le caractère du ' service ... ... 26
5. INSTRUCTION
XII. Le personnel enseignant les matières laïques (actif et inactif) — suivant les groupes d'âge et le degré et le
genre de l'instruction . . . 30
XIII. Le personnel laïque enseignant la religion, suivant le degré et le genre de l ' i n s t r u c t i o n 53 XIV. Le personnel auxiliaire des écoles professionnelles de types et de niveau divers — suivant le degré et le
genre de l'instruction . . . 53
6. MATIÈRE D'ENSEIGNEMENT
XV. Le personnel actif enseignant les matières laïques aux écoles professionnelles de types et de niveau di v e rs— suivant les groupes d’âge et la matière d'enseignement . . . 54 XVI. Le personne! actif enseignant les matières laïques aux écoles professionnelles de types et de niveau
divers — suivant le degré et le genre de l'instruction et la matière d’enseignement . . . 57 XVII. Le personnel enseignant (actif et inactif) et le personnel auxiliaire de l'enseignement supérieur— suivant
les groupes d ’âge et la matière d’enseignement. 60
7. LANGUE MATERNELLE -ET CULTE
-XVIII, Le personnel enseignant les matières laïques (actif et inactif) — suivant la langue maternelle et le -culte ... ... ... ... ... ... , 62
XIX. Le personnel enseignant la religion suivant le culte 75
8. ÉTAT MATRIMONIAL
XX , Les enseignants (actifs et Inactifs) des matières laïques — hommes; mariés, divorcés ou veufs— suivant les groupes d’âge et le nombre des enfants ... .... 77 XXI. Les femmes enseignant les matières laïques aux écoles publiques ou celles d'état (actives et inactives),
dont les maris enseignent aux écoles publiques ou celles d'état — suivant les groupes d'âge et le nom bre des enfants ... ... ... 83
9, LIEU DE NAISSANCE ET LIEU DE TRAVAIL ■ ■
XXII, Le personnel enseignant les matières laïques (actif, et inactif) — suivant le type de localité (urbain, rural) qui est le lieu de leur naissance et celui de leur travail . . . 84 XXIII, Le personnel enseignant les matières laïques (actif et inactif) — par voïévodies où est situé le lieu de leur
naissance et celui de leur travail . . . 84
10. QUANTITÉ DES HEURES DU TRAVAIL
XXIV. Moyenne hebdomadaire des heures du travail de l’enseignant . . . .
XXV. Le personnel, payé à l'heure, enseignant les matières laïques et le personnel, payé à l'heure, enseignant la religion, exclusivement aux écoles publiques ou celles d'état — suivant le nombre hebdomadaire des
heures du travail . . . 108 -XXVI. Le personnel enseignant les matières laïques et le personnel enseignant la religion, .exclusivement aux
XXVII. Le personnel enseignant les matières laïques et le personnel enseignant la religion, aux écoles publiques ou celles d'état et aux écoles privées— suivant le nombre hebdomadaire des heures du travail . . . . 112
IL TRAITEMENT
XXVIII. Traitement mensuel moyen du personnel enseignant les matières laïques et du personnel auxiliaire, en zlotys. . . . . ... ... ...^ ...116 XXIX. La valeur mensuelle moyenne d'une heure hebdomadaire du travail du personnel enseignant les matières
laïques et du personnel auxiliaire, en zlotys . . . ... . . . 116 XX X. Les enseignants titulaires (actifs et inactifs), suivant les groupes de traitement . . . 117 XXXI. Le personnel actif enseignant les matières laïques, exclusivement aux écoles privées, suivant l’échelle
des rémunérations mensuelles ... 118
12. ANNÉE DE L'ENTRÉE EN FONCTIONS
XXXII. Les enseignants des matières laïques (actifs et inactifs)—anciens diplômés des écoles normales — suivant l'année de la fin des études à l'école normale et l'année de l'entrée en fonctions . . . 118 XXXIII. Les enseignants titulaires des matières laïques (actifs et Inactifs)— suivant l'année de l'entrée en fonc
tions 120
XXXIV, Les enseignants titulaires des matières laïques (actifs et inactifs) — aux écoles primaires et spéciales, aux écoles secondaires de culture générale et aux écoles normales — suivant l’année de naissance et l’année
de l'entrée en fonctions 120
13. TITRES DE CAPACITÉ ET AVANCEMENTS
XX XV. Les enseignants titulaires des matières laïques (actifs et inactifs)*—aux écoles primaires et spéciales, aux écoles secondaires de culture générale et aux écoles normales — suivant les titres de capacité et les groupes de traitement ... . . . . . . . . 126 XXXVI. Les enseignants titulaires des matières laïques (actifs et inactifs) — aux écoles primaires et spéciales, aux
écoles secondaires de culture générale et aux écoles normales (en Pologne, hors la Silésie) — suivant les groupes de traitement et l'année du plus proche avancement, . . . * 127
PARTIE II: VOÏÉVODIES
1. EFFECTIF DES ENSEIGNANTS
I. Effectif du personnel enseignant les matières laïques, du personnel enseignant la religion et du per sonnel auxiliaire . . . 131
2. ÂGE ET SEXE
II. Le personnel enseignant les matières laïques (actif et inactif) — suivant les groupes d’âge et le sexe . . 138
3. ÉTAT CIVIL
III. Le personnel enseignant les matières laïques (actif et inactif)— suivant l'état civil . . . 141 IV. Le personnel enseignant la religion, laïque et ecclésiastique . . . 145
4. CARACTÈRE DU SERVICE
V. Le personnel actif enseignant les matières laïques et le personnel enseignant la religion — aux écoles pub liques ou celles d'état — suivant le caractère du service . . . 146
5. INSTRUCTION
VI. Le personnel enseignant les matières laïques (actif et inactif) — suivant les groupes d'âge et le degré et
le genre de l'instruction ...152
VII. Le personnel enseignant les matières laïques (actif et inactif) — par types de l’enseignement et suivant
le degré et le genre de l’instruction 162
6. LANGUE MATERNELLE ET CULTE
VIII. Le personnel enseignant les matières laïques (actif et inactif) — suivant la langue maternelle . . . 168 IX. Le personnel enseignant les matières laïques (actif et inactif) — suivant le culte . . . 171
X. Le personnel enseignant la religion suivant le culte 175
7. TRAITEMENT
XI. Les instituteurs titulaires enseignant les matières laïques aux écoles primaires (actifs et inactifs) — sui vant les groupes de tra ite m e n t... ... ... ... . . . , 178
PARTIE III: DISTRICTS
1. EFFECTIF DES ENSEIGNANTS
I, Effectif du personnel actif enseignant les matières laïques, du personnel enseignant la religion et du
personnel auxiliaire 180
II. Effectif des enseignants des matières laïques, inactifs . . . . ... 188
2. CULTE
III. Le personnel enseignant la religion suivant le culte . . . 190
3. SEXE, ÂGE, INSTRUCTION, TRAITEMENT
IV. Les instituteurs titulaires enseignant les matières laïques aux écoles primaires (actifs et inactifs) — par sexe, par groupes d’âge, par degré et genre de l'instruction et par groupes de traitement . . . 192
Publikacja niniejsza stanowi próbę przedstawienia li czebności, cech osobowych i warunków pracy nauczycieli w Polsce w nieco obszerniejszym zarysie, mogącym służyć Ministerstwu Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicz nego i organom podwładnym administracji szkolnej za pod stawę do studium ogólnych zagadnień personalnej i budżę-. towej polityki w stosunku do osób już pracujących w za wodzie nauczycielskim, jak też do studium zagadnień, zwią zanych z przygotowaniem i zatrudnieniem przyszłych kan dydatów do tego zawodu.
Dane publikacji niniejszej oparte są na kartach imien nych, zebranych przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego od nauczycieli w roku szkolnym 1935/6. Kartami usiłowano objąć całość szkolnictwa: przed szkola, szkoły powszechne wraz Ze szkołami ćwiczeń i tzw. żydowskimi szkołami religijnymi, szkoły specjalne (dla dzie ci głuchoniemych, ociemniałych, umysłowo upośledzonych, moralnie zaniedbanych) ■— łącznie z Instytutem dla Głu choniemych i Ociemniałych w Warszawie, szkoły średnie ogólnokształcące — wraz Z korpusami kadetów, tzw. ma łymi seminariami duchownymi oraz Z kursami gimnazjal nymi i gimnazjami dla dorosłych, szkoły nauczycielskie (se minaria ochroniarskie, seminaria nauczycielskie, peda gogia, instytuty nauczycielskie przygotowujące kandyda tów na przyszłych nauczycieli), szkoły i kursy zawodowe wszelkich kierunków i specjalności, podległe zarówno Mi nisterstwu Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, jak też innym ministerstwom, szkoły dokształcające zawodo we-—wraz Z wiejskimi szkołami dokształcającymi na Śląsku, szkoły artystyczne, szkoły wyższe, wreszcie — wyższe kursy nauczycielskie i instytuty nauczycielskie, służące dokształ caniu nauczycieli czynnych.
Nie objęto kartami szkolnictwa duchownego i woj skowego, zakładów oświaty pozaszkolnej, szkół więzien nych oraz ośrodków dokształcania zawodowego pracowni ków innych specjalności poza nauczycielstwem.
Karty nauczycielskie ułożone zostały jednolicie, z pew nymi tylko odchyleniami dla bardziej odrębnych grup szkol nictw. Wyróżniono mianowicie 5 odmian karty nauczy cielskiej: 1. dla wychowawczyń przedszkoli, 2. dla nauczy cieli szkół powszechnych i szkół specjalnych, 3. dla nauczy cieli szkół średnich ogólnokształcących i szkół nauczy
cielskich, 4. dla nauczycieli szkół i kursów zawodowych, szkół dokształcających zawodowych i szkół artystycznych, 5. dla profesorów i pomocniczych sił naukowych szkół wyższych.
Karta składała się z dwóch części: z części, wypełnia nej przez nauczyciela i z części, przeznaczonej tylko dla nauczycieli szkół publicznych lub państwowych, wypełnia nej przez władzę szkolną przełożoną (inspektorat szkolny, kuratorium okręgu szkolnego, ministerstwo). Wyjątek sta nowiły karty dla nauczycieli szkół wyższych, wypełniane w całości przez nauczyciela.
Część karty, wypełniana przez nauczyciela, zawierała pytania dotyczące nazwy szkoły, w której kartę wypełnia (z uwagą, iż nauczyciel wypełnia kartę raz jeden — w szkole, stanowiącej główny ośrodek jego pracy), nazwy miejsco wości szkolnej, powiatu, województwa i okręgu szkolnego (względnie ■—■ dla wychowawczyń przedszkoli i nauczy cieli szkół powszechnych — obwodu i okręgu szkolne go), cech osobowych nauczyciela, jak miejsce i data urodzenia, język ojczysty i wyznanie, stan cywilny i liczba dzieci, stanowisko służbowe, wykształcenie ogólne i zawodowe ■— z podaniem miejscowości i roku ukończenia zakładów naukowych, specjalne złożone przez nauczyciela egzaminy pedagogiczne, naukowe, praktyczne (dla nauczycieli szkół zawodowych •— tytuł zawodowy i praktyka zawodowa), data rozpoczęcia pracy nauczyciel skiej i polskiej państwowej służby nauczycielskiej. Wreszcie w części tej wymagano od nauczyciela podania wykazu wszystkich szkół, w których uczy, oraz klas, rodzaju przed miotów, liczby godzin nauczania tygodniowo i wysokości wynagrodzenia miesięcznego z tytułu zajęć w każdej szkole, wskazania czy mąż (żona) pracuje w szkole publicznej lub państwowej i odpowiedzi na kilka pytań specjalnych (sto sunek do wojskowości itp.).
Część druga karty, dotycząca tylko nauczycieli szkół publicznych lub państwowych i wypełniana przez bezpo średnią władzę szkolną, zawierała pytania co do charakteru służbowego nauczyciela, grupy uposażenia i daty uzyskania tej grupy, liczby lat pracy, zaliczonych do uposażenia i daty najbliższego awansu automatycznego, ponadto dla nauczy cieli nieczynnych — powody nieczynności i datę, od której nauczyciel jest nieczynny.
Karty rozesłane zostały przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego kierownictwom szkół razem z formularzami statystycznymi na rok szk, 1935/6 za pośrednictwem nadzorczych władz szkolnych, a więc głównie za pośrednictwem kuratoriów okręgów szkolnych, względnie inspektoratów szkolnych. Datę wypełnienia kart wyznaczono dla nauczycieli szkół powszechnych, specjal nych, średnich ogólnokształcących, nauczycielskich, zawo dowych— prócz ludowych szkół rolniczych— i dla nauczy cieli dokształcających szkół zawodowych — na 1 paździer nika 1935 r., dla wychowawczyń przedszkoli — 15 paździer nika 1935 r., dla nauczycieli ludowych szkół rolniczych —
1 marca 1936 r., wreszcie dla nauczycieli szkół wyższych — na 1 maja 1936 r. Uposażenie miesięczne miało być po dane za październik 1935 r. — z wyjątkiem nauczycieli ludowych szkół rolniczych, którzy podać je mieli za marzec 1936 r. i nauczycieli szkół wyższych, którzy mieli podać swe uposażenie za maj 1936 r.
Zwracając karty wypełnione przez nauczycieli, kie rownictwa szkół załączały wykazy imienne wszystkich za trudnionych w szkole nauczycieli, z adnotacją przy każ dym nauczycielu, czy karta została przez niego wypełniona i załączona, czy wypełniona została w innej szkole, czy też i z jakiego powodu wypełniona nie została. Na podstawie tych wykazów inspektorowie szkolni sporządzali sprawozda nia o kompletności kart wychowawczyń przedszkoli i nau czycieli szkół powszechnych każdego powiatu.
Poza tym, zarówno inspektoraty szkolne — w sto sunku do nauczycieli szkół powszechnych, jak kuratoria okręgów szkolnych — w stosunku do nauczycieli wszyst kich innych typów szkół, prócz artystycznych i wyższych, obowiązane były do sporządzania wykazów nauczycieli nie czynnych, korzystających z dłuższych urlopów i bądź ze brania kart od tych nauczycieli, bądź wypełnienia na kar tach w ich zastępstwie tych danycji, jakie władza szkolna może ustalić na podstawie akt nauczyciela.
Po otrzymaniu kart, przeprowadzono w ministerstwie szczegółową kontrolę ich kompletności i podjęto korespon dencję z podwładnymi organami administracji szkolnej jak też bezpośrednio z kierownictwami szkół o uzupełnienie dostrzeżonych braków.
Braków tych nie udało się w zupełności usunąć. Nie otrzymano wcale kart z dość znacznej liczby przedszkoli,
Z szeregu kursów zawodowych, z niektórych szkół dla pie lęgniarek i położnych, spośród zakładów dokształcania nauczycieli czynnych—z Instytutu Nauczycielskiego w War szawie i Instytutu Pedagogicznego w Katowicach. Z sze regu szkół otrzymano ponadto niekompletną liczbę kart. Braki dotyczyły głównie, uchylających się od wypełnienia kart nauczycieli stanu duchownego, zwłaszcza nauczycieli religii wiejskich szkół powszechnych i osób zakonnych, za trudnionych w przedszkolach w charakterze wychowaw czyń, nauczycieli, zatrudnionych w niektórych szkołach za wodowych i wyższych w charakterze doraźnych prelegen tów (np. lekarze w szkołach pielęgniarek i położnych,
nauczyciele muzyki w szkołach muzycznych, docenci, wy kładający w semestrze zimowym a nie wykładający w le tnim — w dniu zbierania kart itp.), wreszcie nauczycieli nieczynnych. Trudności skompletowania kart dla wzmian kowanych grup nauczycieli odbiły się szczególnie ujemnie na danych dla przedszkoli, zwłaszcza przedszkoli, pro wadzonych przez organizacje religijne. Również duże braki zdecydowały o zupełnym wyłączeniu szkół dla pielęgniarek i położnych (szkoły te liczyły w roku 1935/6—320 nauczy cieli), wreszcie stały się powodem zastąpienia kart skró conymi danymi o nauczycielach religii w szkołach powszech nych, zebranymi dodatkowo z inspektoratów szkolnych. Musiano mianowicie z powodu niekompletności kart od wołać się do inspektorów szkolnych o nadesłanie wykazów imiennych wszystkich nauczycieli religii, zatrudnionych w szkolnictwie powszechnym, według list płacy za miesiąc październik 1935, z podaniem o każdym z nich tych wia domości, którymi inspektorat mógł rozporządzać: wyzna nie, stan świecki czy duchowny, charakter służbowy, wykaz szkół, w których uczy i liczba godzin nauki tygodniowo, W ten sposób otrzymano względnie kompletny wykaz nau czycieli religii szkół powszechnych, z bardzo znaczną re dukcją informacji o tych nauczycielach.
Poza powyższymi zastrzeżeniami, zbiór kart nauczy cielskich z roku 1935/6 uważać można za względnie kom pletny, obejmujący liczbę osób bardzo zbliżoną do rze czywistej. Przy kontroli kompletności kart okazało się, iż uwaga, ażeby nauczyciel wypełniał kartę raz jeden — w szkole, stanowiącej główny ośrodek jego pracy, podając ponadto wykaz innych szkół, w których uczy — często nie była uwzględniana. Nauczyciele wypełniali kartę kilka krotnie •— w każdej szkole, w której uczą. Dla zapobieżenia powtarzaniu kart musiano układać je alfabetycznie, po równywać i wycofywać egzemplarze wtórne — po przenie sieniu wykazu wszystkich szkół, w których nauczyciel uczy
na jedną kartę. Przy systemie tym jednak nauczyciele nie podawali częstokroć na karcie wszystkich szkół, w których uczą, bądź w obrębie tego samego, bądź różnych szkol- nictw. Część tych luk udało się usunąć na podstawie wy kazów nauczycieli, nadesłanych przez szkoły, część jednak musiała pozostać. Toteż pomimo, iż liczba kart osób, za trudnionych w szkolnictwie jest (poza wymienionymi wy żej zastrzeżeniami) względnie kompletna, liczby nau czycieli, zatrudnionych w poszczególnych szkolnictwach i poszczególnych szkołach, jakie na podstawie tych kart można otrzymać, nie zawsze są kompletne. Stosunkowo najczęściej opuszczano w tym wypadku szkoły, w których nauczyciel pracował w małym stosunkowo wymiarze go dzin, jak niektóre kursy zawodowe, szkoły dokształcające zawodowe, niekiedy wykłady bardziej luźne w szkołach wyższych. Dla tych więc szkolnictw liczby nauczycieli, otrzymane na podstawie kart mogą być nieco niekompletne (o kilka procent).
Nie tylko sam wykaz szkół, w których nauczyciel pracuje, ale wszystkie w ogóle informacje, zawarte w kar
tach, zostały poddane przed opracowaniem kontroli, przy której sprawdzano między innymi wzajemną zgodność od powiedzi na poszczególne pytania (zgodność wszystkich dat kalendarzowych i inne). Dla szeregu pozycji kontrolę tę prowadzono z pomocą specjalnych źródeł: formularzy szkol nych, wykazów szkół, danych o podziale administracyj nym itp. Odpowiedzi błędne bądź korygowano, bądź kwa lifikowano jako „niewiadome”. Pozycje, na które nie zło żono odpowiedzi uzupełniano—w wypadkach kiedy to było możliwe — na podstawie źródeł (np. województwo, powiat, okręg szkolny — dla określonej miejscowości, i inne).
Niektóre zwłaszcza pozycje karty nauczycielskiej wy magały baczniejszej kontroli. Tak np. dość często w kar tach bądź określano niewłaściwie, bądź wcale nie określano rodzaju miejscowości (miasto czy wieś), będącej miejscem urodzenia lub miejscem pracy nauczyciela, niewłaściwie też nieraz podawano przynależność administracyjną tych miej scowości. Podawano też tę przynależność, gdy chodziło 0 dane z przeszłości, według stanu z rozmaitych momen tów czasu. Wszystkie te odpowiedzi musiano więc spraw dzać, korygując je według granic państw i podziału admi nistracyjnego Polski z roku 1935/6.
Następnie niedokładnie nieraz podawano nazwę za kładu naukowego oraz poziom i rodzaj wykształcenia, jakie w tym zakładzie odebrał nauczyciel. Dane o wykształce niu musiano więc nieraz sprawdzać, sięgając do informacji, dotyczących charakteru poszczególnych szkół, co nastrę czało większe trudności w tych zwłaszcza wypadkach, gdy chodziło o zakłady zagraniczne, względnie o krajowe, takie jednak, które przechodziły w przeszłości znaczniejsze prze obrażenia.
Uposażenie miesięczne, z powodu braku bliższego wyjaśnienia, podawali niektórzy nauczyciele „brutto”, inni „netto”. Spowodowało to komplikację tym większą, iż po między momentem wydania kart nauczycielskich i momen tem ich wypełniania przez nauczycieli wprowadzony został w r. 1935 podatek specjalny od uposażeń, powodujący znaczniejszą różnicę pomiędzy wysokością uposażenia „brutto” i „netto”. Powstała więc konieczność badania, czy nauczyciel podaje uposażenie „brutto”, czy „netto” (przez porównywanie dla nauczycieli szkół publicznych 1 państwowych wysokości podanego uposażenia ze stop niem służbowym itp.) i korygowanie uposażenia „netto” na uposażenie „brutto” we wszystkich wypadkach, które można było ustalić.
Określenie charakteru prawnego szkoły (publiczna, państwowa, prywatna) wymagało również niejednokrotnie korekty. Mylono się mianowicie w rozróżnianiu szkoły publicznej, państwowej i prywatnej co do szkół na Śląsku, następnie w stosunku do szkół dokształcających zawodo wych i przedszkoli. Poza tym powstała w tym wypadku specjalna kwestia co do ludowych szkół rolniczych. Mia nowicie ludowe szkoły rolnicze, utrzymywane przez powia towe związki komunalne lub przez izby rolnicze, zaliczane byjy niemal powszechnie przez nauczycieli, wypełniających
. karty, jak też zaliczane są przez coroczną statystykę szkol ną do szkół samorządowych, jakkolwiek ze względu na usta wowy obowiązek państwa udziału w ich utrzymywaniu, nałożony przez ustawę o ludowych szkołach rolniczych Z dnia 9 lipca 1920 r., szkoły te w rozumieniu ustawy o ustroju szkolnictwa z r. 1932 mają charakter szkół pub licznych. Dla szkół tych — ze względu na brak rozporzą dzenia, przystosowującego je do norm ustawy o ustroju szkolnictwa — utrzymano jeszcze, zgodnie z tradycją, mia no „samorządowych”.
Wreszcie — ściślejszej kontroli i w ramach możności korekty wymagały pozycje karty, dotyczące stanowiska i cha rakteru służbowego nauczyciela. Jeśli chodzi o stanowisko służbowe (kierownikf p. o. kierownika, nauczyciel), to tzw. „nauczycieli kierujących” w publicznych szkołach po wszechnych I stopnia o jednym nauczycielu nie zaliczano do kierowników. Co się zaś tyczy charakteru służbo
wego nauczycieli (stały, tymczasowy, kontraktowy,
płatny od godzin), to pomimo iż charakter ten określany był przez władze szkolne, pozycja ta zawiera znaczne nie dokładności, których na ogół nie dało się skorygować. Nie dokładności dotyczą w tym wypadku głównie nauczycieli tych szkolnictw, w których normy stabilizacyjne dla nau czycieli nie były ściślej określone (szkolnictwo dokształ cające zawodowe), lub w których nauczyciele etatowi przydzielani są na szerszą skalę do szkół prywatnych (szkolnictwo zawodowe). W tych wypadkach władze szkol ne często nie określały charakteru prawnego nauczyciela, wskutek tego jeśli to był nauczyciel szkoły publicznej lub państwowej charakter ten był „niewiadomy”, jeśli zaś był to nauczyciel szkoły prywatnej — nie zostawało uwzględnione, iż jest nauczycielem etatowym (stałym lub tymczasowym) „przydzielonym” do szkoły prywatnej. W szczególności nauczyciele etatowi, zatrudnieni wyłącz nie w ludowych szkołach rolniczych zostali zakwalifiko wani — wskutek zaliczenia tych szkół do samorządowych (prywatnych) — jako nauczyciele nieetatowi. Należy jeszcze zaznaczyć, iż pewna część funduszu państwowego, przeznaczonego na etaty nauczycielskie, przydzielana jest szkołom zarówno państwowym (młodsi asystenci szkół wyższych), jak prywatnym (zwłaszcza w szkolnictwie za wodowym) w postaci „ryczałtów” ; ponieważ w szkołach państwowych z ryczałtów tych opłacani są przeważnie nauczyciele kontraktowi i płatni od godzin, liczba etatów nau czycielskich według budżetu jest większa, od liczby nauczy cieli etatowych, podanych w tablicach. Z tych względów dane 0 charakterze służbowym nauczycieli, zawarte w tablicach, uważać można za miarodajne jedynie dla nauczycieli szkół powszechnych, specjalnych, średnich ogólnokształcących 1 nauczycielskich, podczas gdy dla nauczycieli zwłaszcza szkół zawodowych dane te nie są miarodajne, przy czym wykazana jest w tym wypadku liczba nauczycieli etatowych nieco niższa od rzeczywistej.
Można przypuszczać, iż powołanie do określania cha rakteru służbowego nauczycieli wyłącznie władzy szkolnej—
z pominięciem samych nauczycieli — nie było praktyczne. Prawdopodobnie bardziej poprawne uzyskałoby się wyniki, gdyby charakter ten podawany był przez nauczyciela i na stępnie tylko sprawdzany i potwierdzany przez władzę szkolną.
Po skorygowaniu kart, informacje słowne oznaczone zostały symbolami liczbowymi, niezbędnymi dla opracowa nia maszynowego. Przy oznaczaniu tym dokonywać mu siano dla szeregu pozycji specjalnej klasyfikacji. Tak więc na podstawie informacji o wykształceniu i złożonych egza minach ustalono dla nauczycieli szkół powszechnych, spe cjalnych, średnich ogólnokształcących i nauczycielskich tzw. grupę kwalifikacyjną, stosując się do norm, określonych Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 19.XII. 1933 r. (Dz. U. R. P., Nr 102, poz. 781). Przy klasyfikowaniu po ziomu i rodzaju wykształcenia wyróżniono i oznaczono sym bolami liczbowymi ok. 100 odmian wykształcenia nauczy cieli. Przy klasyfikowaniu stanu cywilnego spotkano się
Z komplikacją, polegającą na tym, iż osoby stanu duchow nego przeważnie nie podawały stanu cywilnego, odpowia dając „duchowny”. Ponieważ odpowiedzi takie bardzo często dotyczyły duchowieństwa wyznań, w których celibat nie obowiązuje, musiano się zdecydować — dla uniknięcia ewentualnych pomyłek — do wyodrębnienia całej grupy „osób stanu duchownego” (księża, zakonnicy, zakonnice) jako osób o niewiadomym stanie cywilnym.
Po dokonaniu symbolizacji i szczegółowym sprawdze niu jej poprawności, przeniesiono symbole na karty ma szynowe i dokonano opracowania tablic liczbowych maszy nowo — w Oddziale Maszyn Głównego Urzędu Statystycz nego. Jedynie niektóre, bardziej szczegółowe kwestie opra cowane zostały w ministerstwie. Również w ministerstwie opracowane zostały dane o nauczycielach religii, zawarte w wykazach, nadesłanych przez inspektoraty szkolne.
Przechodząc teraz do tablic liczbowych, objętych ni niejszą publikacją, zaznaczyć przede wszystkim należy, iż podstawą podziału nauczycieli była zasada kwalifikowa nia osobowego.
Już więc pierwszy podział nauczycieli na I. nauczycieli świeckich przedmiotów, II. nauczycieli religii i III. per sonel pomocniczy — dokonany został na tej osobowej pod stawie. Zasadniczo—do nauczycieli świeckich przedmiotów zaliczono wszystkich nauczycieli z wyjątkiem personelu po mocniczego, obejmującego psychologów szkolnych, wycho wawców—nie uczących żadnego przedmiotu, instruktorów, laborantów, adiunktów, asystentów itp., oraz Z wyjątkiem nauczycieli, uczących wyłącznie religii — w ścisłym tego wyrazu znaczeniu (nie zaliczając więc do nauczycieli religii osób, uczących religii i jakiegoś przedmiotu świeckiego, lub uczących religii i będących kierownikami szkół, ani też osób, wykładających na uczelniach wyższych nauki teolo giczne).
‘ Zasady kwalifikowania osobowego przestrzegano tu
\ tyle, iż w wypadkach, kiedy nauczyciel uczył w kilku 1 -»lnictwach — w jednym przedmiotów świeckich, a w dru
gim religii, albo też w jednym zatrudniony był w charak terze nauczyciela, a w drugim w charakterze personelu po mocniczego — uważany był zawsze, w każdym szkolnictwie, w którym uczy, Za nauczyciela przedmiotów świeckich. Innym dość podstawowym podziałem, szeroko uwzględ nionym w tablicach, a opartym również na zasadzie kwali fikowania osobowego, jest podział nauczycieli na: A — uczących wyłącznie w szkołach publicznych lub państwo wych, B — uczących wyłącznie w szkołach prywatnych (szkoły tzw. samorządowe zaliczone zostały zgodnie z ustą-. wą o ustroju szkolnictwa z r. 1932 do szkół prywatnych), C — uczących częściowo w szkołach (jednej lub wielu) publicznych lub państwowych i częściowo (w jednej lub wielu) w prywatnych.
Na te trzy grupy podzieleni więc zostali nauczyciele również Z uwzględnieniem wszystkich szkolnictw, w któ rych uczą. Nauczyciel, uczący w jednym szkolnictwie w szkołach publicznych lub państwowych, a w innym—■ w szkołach prywatnych względnie i w publicznych lub pań stwowych i w prywatnych, kwalifikowany był w obu szkol- nictwach, jako „uczący częściowo w szkołach publicznych lub państwowych i częściowo w prywatnych”.
Wreszcie w jednej z tablic podzieleni zostali nauczy ciele według stanowiska służbowego — na kierowników, p. o. kierowników i nauczycieli oraz według charakteru służbowego — na stałych, tymczasowych, kontraktowych, płatnych od godzin. Otóż klasyfikacji tej dokonano również osobowo, to znaczy nauczyciel, uczący w kilku szkolnic- twach i zajmujący stanowisko kierownika w jednym z nich, uważany był zawsze — a więc również w szkolnictwach, w których nie zajmuje stanowiska kierownika — za „kie rownika” ; podobnie nauczyciel etatowy w jednym szkol nictwie, płatny zaś od godzin w innych szkolnictwach, uwa żany był zawsze za nauczyciela „etatowego”.
Tablice podają liczby nauczycieli zarówno dla wszyst kich szkolnictw ogółem, jak też dla poszczególnych szkol nictw. Podstawowy jest w tym wypadku podział na 10 szkolnictw, ugrupowanych nieco odmiennie, niż w corocz nej statystyce szkolnej Głównego Urzędu Statystycznego lub w preliminarzu budżetowym rządu. Jest to ugrupo wanie następujące: 1. przedszkola, 2. szkolnictwo powszech ne (łącznie ze szkołami ćwiczeń i tzw. żydowskimi szkołami religijnymi) z podziałem na A. szkoły w miastach i B. szkoły na wsi, 3. szkolnictwo specjalne, 4. szkolnictwo średnie ogólnokształcące (łącznie z korpusami kadetów, małymi se minariami duchownymi, kursami gimnazjalnymi), 5. szkol nictwo nauczycielskie — służące przygotowaniu wychowaw czyń przedszkoli i nauczycieli szkół powszechnych i specjal nych, 6. szkolnictwo zawodowe (wszelkich specjalności — wraz z ludowymi szkołami rolniczymi i szkołami dla nau czycielek rzemiosł, z wyłączeniem szkół „służby zdrowia” czyli szkół dla pielęgniarek i położnych), 7. szkolnictwo artystyczne (bez szkół przemysłu artystycznego, włączonych do szkolnictwa zawodowego), 8. szkolnictwo dokształcające Zawodowe (wraz Z wiejskimi szkołami dokształcającymi na
Śląsku), 9. szkolnictwo wyższe (wszystkie wydziały tych szkół), 1 0.* w y ż s z e kursy nauczycielskie i instytuty nauczy
cielskie — służące dokształcaniu nauczycieli czynnych (prócz Instytutu Nauczycielskiego w Warszawie i Instytutu Peda gogicznego w Katowicach).
Podział ten dla nauczycieli religii redukuje się do 6 grup (nie mają nauki religii: przedszkola, szkoły arty styczne, szkoły wyższe, WKN i instytuty nauczycielskie) i dla personelu pomocniczego — do 8 grup (przedszkola i szkoły dokształcające zawodowe personelu pomocniczego nie podają).
W niektórych tablicach szkolnictwa 3— 10 łączone są w jedną grupę.
Ponieważ część nauczycieli naucza wyłącznie w jed nym szkolnictwie, część zaś w wielu szkolnictwach, po dzielono nauczycieli na dwie odrębne grupy: a. „wy
łącznych” — uczących tylko w jednym szkolnictwie
(w jednej lub kilku szkołach), których liczba ogólna jest sumą arytmetyczną liczb dla poszczególnych szkolnictw, i b. „wspólnych” — uczących w wielu szkolnictwach {w dwóch lub więcej), których liczba ogólna jest mniejsza od sumy, jaka powstałaby z dodania liczb tych nauczycieli dla poszczególnych szkolnictw.
Przy podziale nauczycieli według szkolnictw, uwzględ niano szkolnictwo, w którym nauczyciel uczy, wsku tek czego tzw. „przydzieleni” nauczyciele (wykazani, jak zastrzegaliśmy, w niekompletnej liczbie) podani są nie według szkolnictw, z których są urlopowani, lecz według tych, w których są zatrudnieni. Jedynie w kilku tablicach, poświęconych nauczycielom etatowym (z zastrzeżeniem, jak pamiętamy, niekompletnej liczby nauczycieli „etatowych” — zwłaszcza w szkolnictwie zawodowym), nauczyciele ci po dzieleni są nie według szkolnictw, w których uczą, lecz według szkolnictw, w których są na etatach. Poza tym w tablicy V nauczyciele „przydzieleni” podzieleni zostali według szkolnictw, w których są urlopowani i szkolnictw, w których uczą.
Tablice, objęte niniejszą publikacją podzielone są na trzy części. W części I zamieszczone są tablice, dotyczące nauczycieli na obszarze całej Polski, względnie *— w wy-.
padku nauczycieli etatowych — na obszarze Polski bez woj. Śląskiego I na obszarze woj. Śląskiego (ze względu na odrębność budżetową). W części II zamieszczone są tablice, dotyczące nauczycieli na obszarze poszczególnych województw — z podziałem woj. Białostockiego na część, wchodzącą w skład Okręgu Szkolnego Wileńskiego i część, wchodzącą w skład Okręgu Szkolnego Brzeskiego i z wy odrębnieniem nauczycieli, zatrudnionych w szkołach na te renie kilku województw. Wreszcie część III zamieszcza ta blice, dotyczące nauczycieli na obszarze poszczególnych po wiatów.
W części I zawarte są dane zarówno o liczbie nauczy cieli, jak też o ich cechach osobowych, zatrudnieniu i upo sażeniu — szczegółowiej dla głównej grupy „nauczycieli świeckich przedmiotów” z mniejszymi lub większymi re dukcjami dla grupy „nauczycieli religii” i grupy „perso nelu pomocniczego”. Poza paru wyjątkami, przestrzega się też w tych tablicach zarówno zasadniczego podziału nau czycieli na uczących wyłącznie w szkołach publicznych lub państwowych („A”), uczących wyłącznie w szkołach pry watnych („B”) i uczących częściowo w szkołach publicz nych lub państwowych i częściowo w prywatnych („C”) — jak też podziału na nauczycieli, zatrudnionych w obrębie każdego spośród wyszczególnionych 10 głównych rodzajów szkolnictw.
Część II redukuje nieco sam zakres informacji o nau czycielach i utrzymuje podział nauczycieli na wzmianko wane trzy grupy i na 10 rodzajów szkolnictw jedynie w ta blicy dotyczącej liczebności. W tablicach zaś, dotyczących cech osobowych uwzględnia tylko nauczycieli przedmiotów świeckich i ujmuje szkolnictwa w trzech tylko głównych grupach.
Część III redukuje jeszcze bardziej zakres informacji, uwzględnia też w głównej mierze tylko etatowych nauczy cieli przedmiotów świeckich szkolnictwa powszechnego.
Poza nielicznymi wyjątkami, tablice podają oddzielnie liczbę nauczycieli „wyłącznych” i „wspólnych”, „męż czyzn” i „kobiet”. Te więc cztery liczby muszą być w każ dej działce tablicy zsumowane dla otrzymania ogólnej licz by nauczycieli,
TABLICA I
l i c z b a n a u c z y c i e l i p r z e d m i o t ó w ŚWIECKICH, NAUCZYCIELI RELIGII
I OSÓB PERSONELU POMOCNICZEGO
a — „wyłączni" — uczący w jednym szkolnictwie, b — „wspólni” — uczący w wielu szkolnictwach.
Z podziałem nauczycieli na grupy A, B, C, uwzględniającym dla nauczycieli „wspólnych” charakter szkół we wszystkich szkolnictwach, w których nauczyciel „wspólny” uczy. ,
A—C —1 nauczyciele ogółem, A — uczący wyłącznie w szkołach publicznych lub państwowych, B — uczący wyłącznie w szkołach prywatnych,
C uczący częściowo w szkołach publicznych lub państwowych i częściowo w prywatnych.
I. NAUCZYCIELE PRZEDMIOTÓW ŚWIECKICH
SZKOLNICTWO A — C. A. B.
Czynni N ieczynni Czynni
...3282 i - i o . o g ó ł e m { b : : : : : : : : : : :96io4: 1. Przedszkola ...| ... 2014... ~ ...2?| 2. Powszechne ...j a...73113... 1489... 68633 b... 4058... ... —... 2600 f a-A. uj m iastach ...-J ^ B. n a tusi ...3 6 9 7... 5 1 8 8 0 ...9 4 9 ... 5 1 0 8 0 .3 6 1...— ...2 9 0 ... I 3. Specjalne... ) 4 .średnie ogiln. { * — - ... ...- ... ■».. ... 5..Nauczycielskie..{ £... ... 6 Zawodowe i a... 3828...28...1235. o. Zawodowe... j b...1426... _ ... 331 7. Artystyczne... .{ 8 Dokszt zawód i a... 12^6... ~ ... 1103.
Uokszt* 2awod* i b... 2630... ... 2065.
9. Wvższe i ,a... 1372...^... .... 1045
yZ 2 ... 1 b...295...—... 140
10. W.K.N.ilnst.N.j £...^ ... ~ ...™ N ieczynni Czynni N ieczynni v Czynni Nieczynni •...1651... ... 13399... ... 18... ...870... ...6 i ... 1583... ...— ......1239... »...— . . . ...1738... ...19... ... —... ...6... — •...1488... ...4366... ...1... ... 114... _ ...1061... ... —... ... 397... ... — L.,... 5 3 9 ... ... 35 8 5 ...... 1...... 9 5... __ '...—...... 1019....... .—... ... 3 6 8 ...— 1...9 4 9 ... ... 7 8 1 ... — ... I 9... _ 1... — . ...4 2 ... ... — ... 2 9......— ...3... ...100... ...1... ... 7.... ...14...— ;...82... ...3788... ...8... 420... ... 2 ...—... ...1400... —..:... ... 629... ... 51... ...92....— — ...2... ...3 ... 319.... _ 234 ...24... ... 2427.... ... 4...!... ... 166.... ...392... _ 703 ... 546... 3 30 _. . ... 38 46 ... 150 3 _ ... 56.... 509 ...3... ... 192...1... ... 135...1_ ... 33.... _ 122 ...— ...2.... ...16.... _ II. NAUCZYCIELE RELIGII (CZYNNI) SZKOLNICTWO 1—6. OGÓŁEM.. | 1. Powszechne...| A. u; m iastach B. n a ujsi 5. Zawodowe A - C . A. B. C. a...11747... ...10392... 1270... ...85 b ... 969... ... 466.... ...163... 340 a ... ...11207... ...10152.... ... 1001... .... ....54 b ... 832... ... 427.... ... 125... ...280 a...... 2 4 9 5 ... 1 5 7 2 ... ...8 8 9 ... ...34 b ... 7 8 8 ...3 9 8 ... ...1 2 4 ... ... 2 6 6 a ... 8 7 1 2 ... ...85 8 0 ......1 1 2......20 b ...4 4 ... ... 2 9...... ...1......14 a... ... 14... ...12... 2... b ... 31...26.... ...—... ... 5 a... ...349... ... 114... 208... ... 27 b ...568... ... 198... 152... ...218 a... ... 7... 3...4... . b ...145... ...76... ... 25... ... 44 a... ...68... ...14... ... 50... ... 4 b ...275... ...65... ...:...36... .... 174 a .. ...102... ...97... ... 5... b ...319... ...230... ... 2...87
III. PERSONEL POMOCNICZY (CZYNNY) SZKOLNICTWO 1—8. OGÓŁEM. | £ 1. Powszechne...| £ - { t -{ A. w m iastach B. n a ujsi A - C . A. B. C. ...2707...2091... ...586...30 '... 19... ... 7... ... 2... ...10 ... 7... 6... ... 1... _ ... 2... ...1... ... —... ...1 ... 7... ... 6......i... _ ... 2......1... ...1 - _ _ ... 1... ...1... b ...— 3. Średnie ogóln. ...j ^... |...2.... 4. Nauczycielskie... a... 1... 1... 5. Zawodowe...j £...96^... 393... 551 6. Artystyczne... a... 3...—... 7. Wyższe... ... { a... 1722... 1688... 8. W.K.N.i Inst.N. b:... 3...1... 2... .3 27... .23 ..8
TABLICA II
CZYNNI NAUCZYCIELE „WSPÓLNI” WEDŁUG GRUP SZKOLNICTW, W KTÓRYCH UCZĄ
A — C — nauczyciele ogółem, A — uczący wyłącznie w szkołach publicznych lub państwowych, B — uczący wyłącznie w szkołach prywatnych, C — uczący częściowo w szkołach publicznych lub państwowych i częściowo w prywatnych.
GRUPA SZKOLNICTW OGÓŁEM ... UCZĄCY I. A - C. A. B. ... 6104... 3282... 1583 W DWÓCH SZKOLNICTWACH NAUCZYCIELE c. 1239 ....1 .... 4 .109 ..22 .. 55 .... 4 .. 80 Przedszkola i powszechne ... 23...3...16... Przedszkola i nauczycielskie... 3...2...1... Przedszkola i artystyczne... 1... —... ...
1-Przedszkola i dokształcające zawód... 1... —...—
Powszechne i specjalne...7...1...2...
Powszechne i średnie ogóln. ...1192... 249... 834...
Powszechne i nauczycielskie ...324...297...5...
Powszechne i zawodowe... 135... 20...60...
Powszechne i artystyczne... 10...1...5...
Powszechne i dokształcające zawód. ...1890... 1805...5...
Powszechne i wyższe ...1...1... —
Powszechne, W.K.N. i Inst. Naucz... 3...2...—...
Specjalne i średnie ogóln...2 ...—...1...
Specjalne i zawodowe... 2...1... —...
Specjalne i dokształcające zawód. ... 29...18...4...
Średnie ogóln. i nauczycielskie...524...219...201...
Średnie ogóln. i zawodowe ... 398...30...203...
Średnie ogóln. i artystyczne ... 22...—... 10...
Średnie ogóln. i dokształcające zawód...81...36...4...
Średnie ogóln. i wyższe ... 121... 66...6...
Średnie ogóln., W.K.N. i Inst. Naucz...8...5...1...2
....1 ....1 ....1 .... 7 .104 .165 ..12 ..41 „49 ..10... .20... A... „10 .2 ...3 ...5 .... 2 .313 ...46 .. 1 .33 25 Nauczycielskie i zawodowe ... 40. Nauczycielskie i artystyczne ...6.
Nauczycielskie i dokształcające zawód... 8...4...1...
Nauczycielskie i wyższe...11...6...—...
Nauczycielskie, W.K.N. i Inst. Naucz...10... 10... —...
Zawodowe i artystyczne...7...—... 5..
Zawodowe i dokształcające zawód... 524...173... 38...
Zawodowe i wyższe ... 121... 54...21...
Zawodowe, W.K.N. i Inst. Naucz. ... 1... 1... —
Artystyczne i dokształcające zawód. ... 1... —... —
Artystyczne i wyższe... 7...—...2.
Artystyczne, W.K.N. i Inst. Naucz... 4...—...1...
Dokształcające zawód, i wyższe ... 3...2...1..
Wyższe, W.K.N. i Inst. Naucz...5...2...—...
UCZĄCY W TRZECH SZKOLNICTWACH Przedszkola, powszechne i nauczyciel... 2...1...1
Powszechne, specjalne i dokszt. zawód... 1... —...—■■
Powszechne, średnie ogóln. i nauczyciel. ...295...188... 74...
Powszechne, średnie ogóln. i zawód. ... 65...5...35..
II. GRUPA SZKOLNICTW A - C. A. B. OGÓŁEM... 969...466...163
UCZĄCY W DWÓCH SZKOLNICTWACH Powszechne i specjalne...21...21...—
Powszechne i średnie ogóln. ...303... 104... 102...
Ppwszechne i nauczycielskie ...25...19...2...
Powszechne i zawodowe... 85...16...8...
Powszechne i dokszt. zawód...203... 189...1...
Specjalne i zawodowe...1... —...—
Specjalne i dokszt. zawód...1... 1... —...—
Średnie ogóln. i nauczycielskie...29...7.
Średnie ogóln. i zawodowe ... 62...20.
Średnie ogóln. i dokszt. zawód. ... 11...4...
Nauczycielskie i zawodowe ... 2...1...
-Zawodowe i dokształcające
zawód...19...4...-UCZĄCY W TRZECH SZKOLNICTWACH Powszechne, specjalne i średn, ogóln... 1
Powszechne, specjalne i nauczycielskie. PRZEDMIOTÓW ŚWIECKICH GRUPA SZKOLNICTW A - C. A. B. C. Powsz., średnie ogóln. i artyst. ...10... —...5... 5
Powsz., średnie ogóln. i dokszt. zawód....26...9...1...16
Powsz., średnie ogóln. i wyższe...1... 1... —... —
Powsz., średnie ogóln., W. K. N. i I. N....1... 1... —...—
Powsz., nauczycielskie i zawód. ... 18... 11... —... 7
Powsz., nauczycielskie i artystyczne ... 4...1...2... 1
Powsz., nauczycielskie i dokszt. zawód...5...3...—... 2
Powsz., nauczycielskie, W. K. N. i I. N....6...4...—... 2
Powsz., zawodowe i dokszt. zawód... 14... —...—...14
Powsz., wyższe, W.K.N. i I. N. ... 1...1... —...—
Specjalne, średnie ogóln. i naucz. ... 1...1... —... —
Specjalne, średnie ogóln. i artyst. ... 1... —...1...—
Średnie ogóln., naucz, i zawodowe...39...9...8... 22
Średnie ogóln., naucz, i artyst. ...4...—...1...3
Średnie ogóln., naucz, i dokszt. zawód...4...2...—.... ... 2
Średnie ogóln., naucz, i wyższe _...2...—... —... 2
Średnie ogóln., naucz., W.K.N. i I. N ...1...1... —... —
Średnie ogóln., zawód, i artystyczne... 1... —...—... 1
Średnie ogóln., zawód, i dokszt. zawód....21...4...—... 17
Średnie ogóln., zawód, i wyższe ... 3...—...—...3
Średnie ogóln., zawód., W.K.N. i I. N. ...1... —...—...■ ■1
Średnie ogóln., artyst. i wyższe ... 1... 1... —...—
Średnie ogóln., wyższe, W.K.N. i I. N ...4...2...—... 2
Nauczycielskie, zawód, i dokszt. zawód....2...1... —... 1
Zawodowe, artyst. i dokszt. zawód... 2...—...—... 2
Zawodowe, dokszt. zaw. i wyższe... 12...3...2... 7
Zawodowe, dokszt. zaw., W.K.N. i I. N. ...1... —...—...1
UCZĄCY W CZTERECH SZKOLNICTWACH Przedszkola, powsz., śr. ogóln. i naucz...1... —...—... 1
Powsz., śr. ogóln., naucz, i zawód. ... 13...5...—... 8
Powsz., śr. ogóln., naucz, i artyst... 3...—...—... 3
Powsz., śr. ogóln., naucz, i dokszt. zaw...2.... ....2...—...—
Powsz., śr. ogóln., naucz., W.K.N. i I. N. ...2... ,..2...—... —
Powsz., naucz., artystyczne i wyższe ...1...—... 1...—
Średnie ogóln., naucz., zaw. i artyst... 1... —...—... 1
Średnie ogóln., naucz., zaw. i dokszt. z ....2...2...—... ... —
Średnie ogóln., naucz., art. i wyższe _ ...1... 1... —...—
Średnie ogóln., naucz., art.,W.K.N. iI.N. .l... 1... —... —
Średnie ogóln., zaw., art., W .K .N .il.N ..!... —... —... 1
UCZĄCY W PIĘCIU SZKOLNICTWACH Powsz., śr. ogóln.,naucz., zaw.iart... 1...1... —
Powsz., śr. ogóln.,naucz.,zaw.idokszt. z. -1... 1... — NAUCZYCIELE c. .... 340 .97 ...4 61 .13 ...1 14... 21... .. 8...21 .. 6 .. 1 ...15 RELIGII GRUPA SZKOLNICTW A - C. A. B. Powszechne, specjalne i zawodowe... 2...1... — ■
Powszechne, specjalne i dokszt. zawód...3...2...— •
Powszechne, średnie ogóln. i naucz...55...33...7...
Powszechne, średnie ogóln. i zawód. ...35... . 3... 5...
Powszechne, średnie ogóln. i dokszt. zaw. 39... 19...
—-Powszechne, naucz, i zawodowe ... 12...5...— ■
Powszechne, naucz, i dokszt. zawód...2...2...—...
Powszechne, zawód, i dokszt. zawód...22...5...—...
Średnie ogóln., naucz, i zawód. ... 3...—...2...
Średnie ogóln., zawód, i dokszt. zawód...8...1...—■■
c. .. 1 .. 1 .15 ...27 .20 ...7 .17 ..1 .. 7 ..1.. GRUPA SZKOLNICTW Powszechne i zawodowe...2.
Średnie ogólnokształcące i zawodowe ... 2
A - C. A. B. c. .... 19.... 7 ...2.... 10
...2.... 1 —... 1
... 2...—... ...2... —
UCZĄCY W CZTERECH SZKOLNICTWACH Powsz., specjalne, średn. ogóln. i zaw...1... —...—....
Powsz., śr. ogóln., naucz, i zaw...12...5...—....
Powsz., śr. ogóln., naucz, i dokszt. zaw. ...1... —...—....
Powsz., śr. ogóln., zaw. i dokszt. zaw, ...8...1... —....
Powsz., naucz., zawód, i dokszt. zaw...1... 1... —....
Średnie ogóln., naucz., zaw. i dokszt. z . ...1...1... —....
III. PERSONEL POMOCNICZY GRUPA SZKOLNICTW A - C. A. B. Średnie ogólnokształcące i wyższe ... 1... 1... —....
Zawodowe i wyższe...11...4...—... ^
Wyższe, W.K.N. i Instyt. Naucz... 3...1... —....
- ...—...1
c. ...7